“ေက်ာင္းသားေတြ၊ လူငယ္ေတြကိုေျပာျပခ်င္တဲ့ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံု...

> (၁)
ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးျဖစ္ခဲ့တာ ၂၂ႏွစ္ရွိပါျပီ ။ ဗမာျပည္မွာက ျပည္သူကိုအနိုင္အထက္ျပဳအုပ္စိုးေနတဲ့ စစ္အာဏာရွင္ေတြက သမိုင္းေတြကိုေဖ်ာက္ဖ်က္ ပစ္တာ၊ သမိုင္းမွားေတြလုပ္ပစ္တာမ်ိဳးေတြရွိေနတဲ့အတြက္ ဒီ၂၂ႏွစ္တာကာလမွာမွ ေမြးဖြားခဲ့တဲ့သူေတြနဲ႔ အဲဒီအခ်ိန္က မူလတန္းေအာက္မွာပဲရွိဦးမဲ့လူငယ္ေတြ ၊ ေက်ာင္းသားေတြ အမ်ားစုဟာ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးနဲ႔ သမိုင္းျဖစ္ရပ္မွန္ေတြကို မသိၾကရပါဘူး ။
အာဏာရွင္ေတြက ဒီေလာက္၂၂ႏွစ္တာကာလမဆိုထားနဲ႔ ေန႔စဥ္ျဖစ္ေနတဲ့အေျခအေနေတြကိုေတာင္ ျပည္သူေတြ သတင္းမွန္ျဖစ္ရပ္မွန္မသိေအာင္ ေဖ်ာက္ ဖ်က္လိမ္ညာဖံုးကြယ္ေနတာပါ ၊ အားလံုးလက္လွမ္းတမွီရွိမဲ့ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးလို႔တင္စားၾကတဲ့ ၊ ၂၀၀၇ စက္တင္ဘာက သံဃာေတာ္ေတြေမတၱာပို႔ စီတန္းလမ္းေလ်ွာက္ပြဲကိုေတာင္ သံဃာအတုအေယာင္ေတြကလုပ္တာပါ ဆိုတာမ်ိဳး ဒီသံုးႏွစ္နီးပါးသာရွိေသးတဲ့ကာလတိုေလးက ျဖစ္စဥ္ကိုေတာင္ လိမ္ညာဖ်က္ ဆီးေနတာပါ ။
ဘာျဖစ္လို႔လဲ ! သူတို႔ ,သမိုင္းေတြကို ဘာေၾကာင့္ဖ်က္ဆီးခ်င္ ထိမ္ခ်န္ဖံုးကြယ္ခ်င္ လိမ္ညာခ်င္ေနရတာလဲ ! ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးအပါအ၀င္ သမိုင္းျဖစ္ စဥ္ေတြထဲမွာ ၾကက္သီးေမႊးညွင္းထေလာက္ေအာင္ စိတ္ဓါတ္တက္ၾကြ အားက်အတုယူစရာေကာင္းတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြျပည္သူေတြရဲ႕ ရဲရင့္မွဳေတြ ၊ ေတာက္ေခါက္ေဒါသထြက္ မခ်ိတင္ကဲျဖစ္ ၊ ခံျပင္းနာက်ည္းသြားေစမဲ့ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ရက္စက္ယုတ္မာမွဳေတြ ၊ အျပစ္မဲ့လက္နက္မဲ့ ေက်ာင္းသားျပည္သူေတြ ရဟန္းသံဃာေတြကို စစ္ေျမျပင္တခုလို နံပါတ္တုတ္ေတြနဲ႔ရိုက္ ၊ ဘက္နက္နဲ႔ထိုး ၊ ေသနတ္နဲ႔ပစ္၊ စစ္ေၾကာေရးစခန္းနဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာ ရက္ရက္ စက္စက္ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္လုပ္ေနတဲ့ ေၾကကြဲ၀မ္းနည္းစရာ ေသြးအလိမ္းလိမ္းျမင္ကြင္းေတြ ရွိေနျပီး သူတို႔ကို အစဥ္သျဖင့္စိတ္ေျခာက္ျခားေနေစလို႔ပါ ။ သမိုင္း ေတြကို ျပည္သူေတြျပန္အမွတ္ရေနရင္ ၊ ေနာင္လာေနာက္သားေတြသိရင္ မတရားသျဖင့္အနိုင္က်င့္ရယူထားတဲ့ သူတို႔အာဏာကုလားထိုင္ကို ကိုင္လွဳတ္လာနိုင္ တယ္လို႔ အျမဲတမ္းေတြးေၾကာက္ေနတာေၾကာင့္ သမိုင္းေတြကို ေဖ်ာက္ဖ်က္လိမ္ညာ ထိမ္ခ်န္ဖံုးကြယ္ေနတာပါ ။

ကဗ်ာေလးတပုဒ္ရွိပါတယ္ ၊ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးကို စစ္တပ္က န၀တ(နိုင္ငံေတာ္ျငိမ္၀ပ္ပိျပားမွဳတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕)အမည္ခံအာဏာသိမ္းအျပီး ၊ သူတို႔ကိုးကြယ္တဲ့ေဗဒင္ဆရာညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း ေသြးညွီနံ႔လႊမ္းေနတဲ့အတိတ္ဆိုးေတြအတြက္ ျမိဳ႕တိုင္းလမ္းမၾကီးတိုင္းကျခံစည္းရိုးေတြကိုထံုးသုတ္ဘို႔ အမိန္႔ ထုတ္တဲ့အခ်ိန္ထြက္လာတဲ့ “ေသြးေမာ္ကြန္း”ဆိုတဲ့ ကဗ်ာေလးပါ ၊ ဘယ္သူေရးမွန္းမမွတ္မိေတာ့ပါဘူး ၊ “သမိုင္းသစ္ေရး…၊ ငါတို႔ေသြးကို….၊ ထံုးျဖဴေဆးသံုး…၊ ေဖ်ာက္ဖ်က္ဖံုးလဲ……..၊ မဆံုးကမၻာတည္လိမ့္မည္……”တဲ့ ။ ကေန႔ထိ ရင္ဘတ္ထဲစြဲက်န္ေနတဲ့ အဲဒီကဗ်ာေလးလိုပါပဲ ၊ သမိုင္းေတြကို ဘယ္လိုနည္းလမ္းေတြနဲ႔မွ ေဖ်ာက္ဖ်က္ဖံုးကြယ္လို႔မရဘူးဆိုတာ အာဏာရွင္ေတြ သိေနေလာက္ပါျပီ္ ။
(၂)

ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးကို စကားလံုးအရအမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာၾကပါတယ္ ၊ ရွစ္ဆယ့္ရွစ္အေရးအခင္း ၊ ၁၃၅၀ျပည့္အေရးေတာ္ပံု ၊ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံု ၊ ရွစ္ဆယ့္ရွစ္သပိတ္တိုက္ပြဲ စသျဖင့္္ေျပာၾကျပီး ၊ ေနာက္ပိုင္းမွာ အေရးအခင္းဆိုတဲ့စကားလံုးက န၀တလိုစစ္အာဏာရွင္ေတြက တန္ဘိုးေပါ့သြားေအာင္သံုးတာ ၊ သာမန္ဆန္တယ္ ၊ အေရးေတာ္ပံုဆိုတာက အေၾကာင္းရာၾကီးျဖစ္တယ္နဲ႕ေျပာၾကရင္း ေနာက္ပိုင္းေတာ့ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးလို႔ပဲ အားလံုးကအသိ အမွတ္ျပဳ သံုးႏွဳန္းခဲ့ၾကပါတယ္ ။
ဘယ္လိုပဲေျပာေျပာ ဗမာ့သမိုင္းေရာကမၻာ့သမိုင္းမွာပါ အံ့ၾသစိတ္လွဳပ္ရွားစရာေကာင္းတဲ့ ဘာသာစံု ၊ လူမ်ိဳးစံု ၊ အလႊာစံု ၊ လူထုအံုၾကြမွဳၾကီး ၁၉၈၈ခုႏွစ္မွာ ဗမာ နိုင္ငံေနရာအႏွံ႔ျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္ဆိုတာနဲ႔ အဲဒီအံုၾကြမွဳၾကီးကို ေက်ာင္းသားေတြအေသခံဦးေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္ဆိုတဲ့ သမိုင္းျဖစ္ရပ္ေတြကို ေနာင္လာေနာက္သားေတြ အမွန္အတိုင္းသိရွိၾကဘို႔က အဓိကျဖစ္ပါတယ္ ။
ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးျဖစ္ေပၚလာေစတဲ့ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ေတြမွာ အဓိက, က အဲဒီအခ်ိန္မွာႏွစ္၄၀သက္တမ္းရွိေနျပီျဖစ္တဲ့ ၁၉၄၈ခုႏွစ္လြတ္လပ္ေရးရျပီး ထဲကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္မီးပဲျဖစ္ပါတယ္ ။ ဦးနုနဲ႔ဦးေန၀င္းအပါအ၀င္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သူေတြက ျပည္သူေတြအေပၚေစတနာမမွန္ခဲ့ဘူး ၊ လက္နက္ကိုင္ ပုန္ကန္ၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ ၊ အဖြဲ႕စည္းေတြကို မ်ွမ်ွတတေဆြးေႏြး ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ရမဲ့အစား စစ္ပြဲေတြကိုပဲဖန္တီးေမြးျမဴျပီး နိုင္ငံ့ဘ႑ာေငြေတြကို စစ္သံုးစရိတ္ေခါင္းစဥ္ေတြျပ ၊ ကိုယ့္မိသားစုၾကြယ္၀ခ်မ္းသာေရးေတြပဲလုပ္ခဲ့ၾကလို႔ ၊ ကမၻာ့အဆင္းရဲဆံုးနိုင္ငံစာရင္း၀င္ လို႔ျဖစ္လာတဲ့အထိ ျပည္သူေတြဖြတ္ဖြတ္ညက္ညက္ေက်မြဲေတေစခဲ့တာေၾကာင့္နဲ႔႔ ၊ နိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားရွာအဂတိလိုက္စားမွဳရဲ႕ေနာက္ဆက္တြဲ ဥပေဒမဲ့မွဳ ၊ မတရားအနိုင္က်င့္မွဳေတြ ေအာက္ေျခအဆင့္အာဏာပိုင္ေတြအထိ အဆင့္ဆင့္က်ဴးလြန္လာခဲ့ၾကတာေၾကာင့္ ျပည္သူေတြမ်ိဳသိပ္ခံစားခဲ့ရတဲ့နာက်ည္းမွဳေတြက ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးအျဖစ္ ေပါက္ကြဲထြက္ခဲ့တာပဲျဖစ္ပါတယ္ ။
ဗကပ(ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ) ၊ KNU ၊ KIA ၊ SSA ၊ စတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ိဳးစံုနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္မီးအရွိန္ကိုျမင့္ေစခဲ့တာက အဲဒီျပည္တြင္းစစ္နဲ႔ မတည္မျငိမ္ျဖစ္ေနတဲ့အေျခအေနေတြကိုအေၾကာင္းျပျပီး (၁၉၆၂ ခု မတ္လ ၂ ရက္)ေန႔မွာ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအေနနဲ႔အာဏာသိမ္းခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းနဲ႔ စစ္၀ါဒီေတြေၾကာင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္ ၊ အေယာင္ေဆာင္ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲပ်က္ျပီး ျပည္တြင္းစစ္အဟုန္ျမင့္ တက္ခဲ့သလို စစ္တပ္ၾသဇာထူေထာင္လိုမွဳ ေတြေၾကာင့္ ၁၉၆၂ -7JULY ေက်ာင္းသားသတ္ပြဲနဲ႔ေက်ာင္းသားသမဂၢအေဆာက္အဦျဖိဳဖ်က္တာ ၊ ၁၉၇၄ ဇြန္အလုပ္သမားအေရးအခင္းကို ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ ႏွိမ္ႏွင္းတာ ၊ ၁၉၇၄ ဒီဇင္ဘာမွာ ဦးသန္႔စ်ာပနစီစဥ္သူ ေက်ာင္းသားေတြကို ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ ႏွိမ္ႏွင္းတာ ၊ ၁၉၇၆ မတ္လ၂၃ ရက္ေန႔ သခင္ကိုယ္ေတာ္မိွဳင္း ရာျပည့္ပြဲမွာ ေက်ာင္းသားေတြကို ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ႏွိမ္ႏွင္းတာ စတဲ့ ျပည္သူေတြေက်ာင္းသားေတြအေပၚ လက္နက္အားကိုးအၾကမ္းဖက္ေျဖရွင္းမွဳေတြကို က်ဴးလြန္ခဲ့ပါတယ္ ။
အဲဒီျဖစ္စဥ္ေတြမွာ အံၾကိတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြျပည္သူေတြရဲ႕လက္ဆင့္ကမ္းႏွိဳးေဆာ္မွဳေတြက ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးျဖစ္လာဘို႔ အေၾကာင္းခ်က္ ေတြ ျဖစ္ပါတယ္ ၊ အနီးစပ္ဆံုးအေၾကာင္းအရာကေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ စစ္သံုးစရိတ္ေတြမ်ားခဲ့သလို ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားရွာမွဳေတြေၾကာင့္ စီးပြားေရးခၽြတ္ျခံဳက်၊ ေငြေၾကးမတည္မျငိမ္ျဖစ္လာတဲ့အေပၚ တစ္ရာတန္ ၊ ႏွစ္ဆယ့္ငါးက်ပ္တန္ ၊ သံုးဆယ့္ငါးက်ပ္တန္ ၊ ခြန္ႏွစ္ဆယ့္ငါးက်ပ္တန္ ေငြစကၠဴေတြကို တရားမ၀င္ေတာ့ ေၾကာင္း (၁၉၈၇ စက္တင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔မွာ)ေၾကျငာလိုက္တာပါပဲ ။ အဲဒီအခ်ိန္ထိုးတက္သြားတဲ့ ကုန္ေစ်းႏွဳန္းအေျခအေနနဲ႔ လက္ထဲေငြမရွိေတာ့မွဳ ဆိုတဲ့ျပႆနာက ျပည္သူေတြအတြက္ အဆိုးရြားဆံုး ဆင္းရဲမြဲေတမွဳျဖစ္လာျပီး နာက်ည္းမွဳေတြ ေပါက္ကြဲပြင့္အံထြက္ဘို႔ အေျချပဳလာပါတယ္ ။
အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ မတရားသျဖင့္ဥပေဒေတြ ၊ အမိန္႔အာဏာေတြတိုင္းကို ေရွ႕ကေနဦးေဆာင္ဆန္႔က်င္တာ ေက်ာင္းသားေတြပဲျဖစ္ပါတယ္၊ ဒါ့ေၾကာင့္ ေတာ္လွန္ ေရးေကာင္စီကေန ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ(မဆလ)အမည္ခံအုပ္စိုးခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းနဲ႔စစ္၀ါဒီေတြရဲ႕ ရန္ဘက္သဖြယ္အညွိဳးထားတာခံရပါတယ္ ။ ေငြစကၠဴေတြတရားမ၀င္ေၾကာင္းေၾကျငာခ်ိန္ မာစဒါဂ်စ္ကားမီးရွိဳ႕ဆႏၵျပခဲ့တဲ့ စက္မွဳတကၠသိုလ္(RIT)ေက်ာင္းသားေတြကိုအညွိဳးထားမွဳကေန ေက်ာင္းသားနဲ႔အရပ္ သားျဖစ္တဲ့ရန္ပြဲအေၾကာင္းျပျပီး (၁၉၈၈ ခု မတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔ည) ရန္ကုန္စက္မွဳတကၠသိုလ္(RIT)ေက်ာင္း၀န္းထဲ လံုထိန္းရဲေတြနဲ႔ စစ္ေျမျပင္တခုလိုပစ္ခတ္ခဲ့တဲ့ အတြက္ RIT ေက်ာင္းသား ကိုဖုန္းေမာ္၊ ကိုစိုးနိုင္တို႔ေသဆံုးျပီး ေက်ာင္းသားအမ်ားအျပားထိခိုက္ဒါဏ္ရာရခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ “ဒါး ဒါးခ်င္း လွံ လွံခ်င္းယွဥ္ယံုပဲ”လို႔ ျပည္သူေတြကို စိန္ေခၚခဲ့တဲ့ ၊ “ဆူဆူပူပူလုပ္ရင္ေတာ့ စစ္တပ္ကိုသံုးရင္ မသက္သာဘူးသာ မွတ္ၾကေပေတာ့ ၊ စစ္တပ္ဆိုတာ ပစ္ရင္မိုးေပၚေထာင္မပစ္ဘူး ” လို႔ ျခိမ္းေျခာက္ခဲ့တဲ့စစ္အာဏာရွင္ေတြအေပၚ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ဆန္႔က်င္အံုၾကြမွဳေတြ ဆက္တိုက္ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္ ။ ရန္ကုန္စက္မွဳတကၠသိုလ္(RIT)ကေန ၊ လိွဳင္တကၠသိုလ္(RC2)၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္(Main) ၊ ေဆးတကၠသိုလ္ စတဲ့ေက်ာင္းေတြ
ကို ခ်က္ျခင္းကူးစက္သြားျပီး “ဖမ္းဆီးေက်ာင္းသားျပန္လြတ္ေရး ၊ ေသဆံုးမွဳျဖစ္စဥ္အမွန္ေၾကျငာေရး ” ဆိုတဲ့ေတာင္းဆိုမွဳေတြနဲ႔ ဆႏၵျပပြဲေတြျဖစ္လာပါ ေတာ့တယ္ ။
စစ္အာဏာရူးအရိုင္းေတြကေတာ့ လူသတ္ပြဲေတြဆက္လက္က်ဴးလြန္ျခင္းနဲ႔သာ တုန္႔ျပန္လိုက္ပါတယ္၊ မတ္လ ၁၆ ရက္ အင္းလ်ားကန္(တံတားျဖဴ)မွာ ဆႏၵျပ ေက်ာင္းသားေတြကို ဘက္နက္နဲ႔ထိုး ၊ နံပါတ္တုတ္ေတြနဲ႔ရိုက္ ၊ စစ္ဖိနပ္နဲ႔နင္းတာေတြေၾကာင့္ တံတားနီလို႔ေျပာင္းလဲတင္စားေခၚရေလာက္ေအာင္ ေသြးခ်င္းခ်င္း နီခဲ့ရပါတယ္ ၊ အဲဒီေနရာမွာ အသက္ေတြစေတးခဲ့ရသလို မဆန္႔မျပဲၾကပ္သိပ္ေနေအာင္ဖမ္းတင္သြားတဲ့ အခ်ဳပ္ကားျပာၾကီးေတြေပၚ အသက္ရွဴၾကပ္မြန္းေသသြား သူေတြ ရွိလာခဲ့ပါတယ္ ။ အဲဒီအတြက္ ေက်ာင္းသားေတြကလဲ အသတ္ခံ ၊ အဖမ္းခံျပီး ဆႏၵျပပြဲေတြ ရဲရဲရင့္ရင့္ဆက္လုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ဇြန္လ အထက္တန္း ေက်ာင္းေတြဖြင့္တဲ့အခ်ိန္မွာ အေျခခံပညာေက်ာင္းသားေတြပါ၀င္လာၾကတဲ့အထိ ကူးစက္ခဲ့ပါေတာ့တယ္ ။
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ထဲမွာ ေန႔စဥ္လိုတရားေဟာပြဲေတြရွိလာျပီး ေက်ာင္းသားေတြၾကားထဲ ေက်ာင္းသားသမဂၢရွိခဲ့ဘူးတယ္ ၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရတာ ေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားအခြင့္အေရးေတြဆံုးရွံဳးေနရတာျဖစ္တယ္ဆိုတာမ်ိဳး ခံစားသိရွိလာၾကပါတယ္ ၊ “ေက်ာင္းသားသမဂၢဖြဲ႔စည္းေရး-ဒို႔အေရး ၊ ဖမ္းဆီး ေက်ာင္းသားျပန္လြတ္ေရး -ဒို႔အေရး” ဆိုတဲ့ေၾကြးေၾကာ္သံေတြနဲ႔ ဆႏၵျပခ်ီတက္လာတဲ့ေက်ာင္းသားအုပ္(အမ်ားစုအထက္တန္းေက်ာင္းသားေတြ)နဲ႔ လံုထိန္း ေတြရဲ႕ရိုက္ပြဲ (ဇြန္၂၁ ေျမနီကုန္း)ဟာ ျပည္သူေတြပါ ပါ၀င္လာေစတဲ့ ေက်ာင္းသားအေရးအခင္းကေန လုထုအေရးအခင္းကိုကူးေျပာင္းသြားတဲ့ ပြဲျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလိုေက်ာင္းသားထုလွဳပ္ရွားမွွဳေတြနဲ႔ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ေတြကေန ရွစ္ဂဏန္းေလးလံုးစံုတဲ့ေန႔မွာ တစ္နိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ လူထုလူတန္းစားအသီးသီးက မဆလ (တစ္ပါတီအာဏာရွင္စနစ္)ကိုျဖဳတ္ခ်ၾကရေအာင္ဆိုတဲ့ ေၾကျငာခ်က္ေတြ ၊လံွဳ႕ေစာ္စာေတြ ေပၚထြက္လာျပီးတဲ့ေနာက္ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးလို႔ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္ ။
(၃)
သပိတ္…သပိတ္ - ေမွာက္ …ေမွာက္
ေက်ာင္းသားသမဂၢဖြဲ႔စည္းေရး - ဒို႔အေရး …ဒို႔အေရး
ဖမ္းဆီး ေက်ာင္းသားျပန္လြတ္ေရး - ဒို႔အေရး …ဒို႔အေရး
ကုန္ေစ်းႏွန္းက်ဆင္းေရး - ဒိုု႔အေရး …ဒို႔အေရး
တပါတီစနစ္ - အလိုမရွိ ..အလိုမရွိ
အေရးေတာ္ပံု - ေအာင္ရမည္ …ေအာင္ရမည္ ..။
အဲဒီလိုေၾကြးေၾကာ္သံေတြနဲ႔ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးကို စခဲ့တာပါ ။ ရန္ကုန္အေနနဲ႔ကေတာ့ ၾသဂုတ္လ ၈ရက္(ရွစ္ရက္ရွစ္လရွစ္ဆယ့္ရွစ္)မွ စတာမဟုတ္ ပါဘူး ၊ မတ္လကစတဲ့ ေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳေတြကေန ၊ ဇြန္ ၊ ဇူလိုင္ ၊ ၾသဂုတ္ ဆက္တိုက္ျဖစ္လာခဲ့တာပါ ၊ ဇြန္လနဲ႔ ဇူလိုင္လေတြမွာဆိုရင္ အထူးသျဖင့္ အထက္တန္းေက်ာင္းေတြမွာ ဆႏၵျပမွဳေတြဆက္တိုက္လိုျဖစ္ေနခဲ့တာပါ ။ ဟိုျမိဳ႕နယ္ ဒီျမိဳ႕နယ္ ဟိုေက်ာင္း ဒီေက်ာင္း ဟိုေနရာ ဒီေနရာ စသျဖင့္ ေနရာ ကြက္ၾကားဆႏၵျပပြဲေတြ ျဖစ္ေနျပီး ျပည္သူေတြပါ (ရန္ကုန္တျမိဳ႕လံုးလို)ပါလာတာက ၃.၈.၈၈ ေန႔ပါ ။
အဲဒီေန႔က ကန္ေတာ္ၾကီးပန္းျခံဗိုလ္ခ်ဳပ္ေၾကးရုပ္ေရွ႕မွာ မနက္ရွစ္နာရီေက်ာ္ေလာက္ေက်ာင္းသားေတြစုရံုးၾကျပီး နတ္ေမာက္ေက်ာင္း(စက္မွဳလက္မွဳအထက္တန္း ေက်ာင္း)ေရွ႕ကေန ကားေတြတားေခ်ာဆြဲ ဆူးေလကိုေမာင္းခိုင္းၾကပါတယ္ ၊ ျမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕ကားေတြရပ္ျပီး သပိတ္…သပိတ္ - ေမွာက္ …ေမွာက္ လို႕ ေျပးဆင္းေၾကြးေၾကာ္လိုက္တဲ့အခ်ိန္ လူေတြ ..ပ်ားအံုၾကီးကိုတုတ္နဲ႔ဆြလိုက္သလို ၀ိုင္းအံုလာလိုက္တာ တစ္သက္နဲ႔တစ္ကိုယ္ တစ္ခါမွမၾကံဳဘူးတဲ့အျဖစ္ပါပဲ ၊ ကုန္ေစ်းႏွန္း က်ဆင္းေရး - ဒိုု႔အေရး …ဒို႔အေရး လို႔ေၾကြးေၾကာ္ရင္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ျပည္သူေတြအတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနပါျပီ ၊ လက္ခုတ္တီးျပီးအားေပးၾကပါ ေအာ္ေတာ့ တီးလိုက္ၾကတဲ့လက္ခုတ္သံေတြ ၂၆ ႏွစ္ေအာင့္ထားမ်ိဳသိပ္ထားခဲ့ရသမွ် ဖြင့္ဟအားေပးလိုက္ၾကတာ..၊ ဓါတ္ပံုရိုက္ရင္ကာဘို႔ ၊ မ်က္ရည္ယိုဗံုးနဲ႔ ပစ္ရင္ကာဘို႔ ၊ လက္ကိုင္ပု၀ါေလးေတြေပးၾကပါေတာင္းေတာ့ တိုက္ေတြေပၚကေနေတာင္ပစ္ခ်ေပးၾကတာ ။ ေလထဲမွာ လက္ကိုင္ပု၀ါေလးေတြ၀ဲလို႔ ၊ ျပည္သူေတြရဲ႕တခဲနက္ အားေပးမွဳက ျပန္ေတြးတိုင္း ၊ ၾကက္သီးေမႊးညွင္းထရေလာက္ေအာင္ပါပဲ ။
မတရားမွဳေတြမ်ားလြန္းလို႔ ဆင္းရဲမြဲေတလြန္းလို႔သာ ဆႏၵျပအံုၾကြခဲ့ၾကတာျဖစ္ျပီး ျပည္သူေတြနဲ႔ေက်ာင္းသားေတြ(အမ်ားစု)က နိုင္ငံေရးနားလည္လို႔မဟုတ္ပါဘူး၊ ဘာေတြေတာင္းဆိုရမလဲေတာင္မသိၾကပါဘူး ၊ ေန၀င္းနဲ႔ မဆလအစိုးရျပဳတ္က်ဘို႔ပဲ သိၾကတာပါ ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိန္လြင္(1962 ၊ 7 July ေက်ာင္းသား သတ္တပ္ရဲ႕တပ္ရင္းမွဳး)သမတျဖစ္ေနေတာ့ “ဆန္တျပည္၁၅က်ပ္ စိန္လြင္ ေခါင္းကိုျဖတ္ ” “ဆန္တျပည္၁၅ျပား ေန၀င္းေသမွစား” “စိန္လြင္ ေျခာက္တန္း တေစာက္ကန္း ေစာက္ရမ္းမလုပ္နဲ႔” ဆိုတာမ်ိဳးေတြလဲ ေအာ္ၾကပါတယ္ ။ တပါတီစနစ္ - အလိုမရွိ ..အလိုမရွိ ေအာ္ေနၾကေပမဲ့ တပါတီစနစ္ကပဲမေကာင္းတာလား ၊ အာဏာရွင္စနစ္ကပဲမေကာင္းတာလား ၊ ဒီမိုကေရစီဆိုတာဘာလဲ မသိၾကေသးပါဘူး ။
“အဲဒီေန႕က မုန္တိုင္းဆင္မဲ့ေကာင္းကင္ျပင္တခုလိုပဲ ၊ လူလွိဳင္းေတြတလိမ့္လိမ့္ ၊ ဟစ္ေၾကြးသံေတြတခ်ိမ့္ခ်ိမ့္နဲ႔ ေျမမိုးပြက္လ်ံသိမ့္သိမ့္ညံခဲ့ ၊ ရွစ္ရက္ ရွစ္လ ရွစ္ဆယ့္ရွစ္ တဲ့ ၊ ေခတ္တေခတ္ကို ထုဆစ္ေပေတာ့မည္ ” မုန္တိုင္း၈၈ ဆိုတဲ့ကဗ်ာအစပိုဒ္ေလးလိုပါပဲ ၊ ရွစ္ေလးလံုးေန႔မွာေတာ့ တစ္နိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ အံုၾကြဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္ ၊ ရန္ကုန္မွာေတာ့ ကမၻာေအးဘုရားလမ္းမၾကီးေပၚ ၊ ခုဆီဒိုးနားနဲ႔ ကၠိဳင္းလမ္းဆံုၾကား ကားလမ္းတျခမ္း စစ္ကားတန္း လက္နက္မ်ိဳးစံုနဲ႔ေစာင့္ေနတာကို စတင္ေတြ႔ရျပီး ျပည္သူေတြက “ျပည္သူ႕စစ္သား ဒို႔စစ္သား ၊ ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္ ဒို႔တပ္မေတာ္” လို႔ ဟစ္ေအာ္ၾကပါတယ္ ၊ တခ်ိဳ႕ေက်ာင္းသားငယ္ေတြက ထိုင္ကန္ေတာ့ၾကပါတယ္ ။ ညဆယ့္တစ္နာရီခြဲ၀န္းက်င္မွာေတာ့ ျမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕မွာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕မီး အေမွာင္ခ်ျပီး ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္တဲ့ပြဲၾကီး စပါေတာ့တယ္ ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဓါတ္ပံုကိုင္ထားတဲ့ ဆယ့္ေလးငါးႏွစ္ေလာက္ေက်ာင္းသူေလးရဲ႕ေခါင္း ဂ်ီ3ေမာင္း ျပန္ျပင္းအားေၾကာင့္ ပြင့္ထြက္သြားျပီး လက္နက္မဲ့လူအုပ္ၾကီး ေသြးသံအရဲရဲ အလဲလဲအျပိဳျပိဳျဖစ္ကုန္ပါေတာ့တယ္ ။
အစြမ္းကုန္ရက္စက္ျပပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ျပလိုက္လို႔ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔လူထုၾကီးရဲ႕ ဆႏၵျပသပိတ္ေမွာက္အံုၾကြမွဳေတြ ရပ္မသြားပါဘူး ၊ စစ္တပ္ကလဲ ထပ္ထြက္ ထပ္ပစ္တာပါပဲ ၊ မခံမရပ္နိုင္ေပါက္ကြဲလာတဲ့ လူထုၾကီးကေတာ့ ေတာင္ဥကၠလာနဲ႔ေျမာက္ဥကၠလာေတြမွာ ရဲေတြကိုေခါင္းျဖတ္သတ္တာမ်ိဳး ျပန္ခံခ်ၾကပါတယ္ ၊ ၉ရက္ ၁၀ ရက္ ၁၁ ရက္ ၁၂ ရက္ေန႔ေတြေတာက္ေလ်ွာက္ပစ္လိုက္တာ ရန္ကုန္ေဆးရံုၾကီး၀န္းထဲေတာင္မခ်န္ပစ္ထဲ့လို႔ ဆရာ၀န္ေတြပါေသဆံုးခဲ့ၾကရပါတယ္။ တေနရာထဲမွာ အစုလိုက္အျပံဳလိုက္ပစ္သတ္ခံရမွဳမွာ ေက်ာင္းသား ၊ ရဟန္း ၊ ေယာက္က်ား ၊ မိန္းမ ၊ ကေလး အားလံုးလူသံုးရာေက်ာ္ အေလာင္းခ်င္းထပ္ ေနေအာင္ပစ္သတ္ခံခဲ့ၾကရတဲ့ စစ္ကိုင္းျမိဳ႕ကအဆိုးဆံုးလို႔ေျပာၾကပါတယ္ ။
ဘယ္ေလာက္ပစ္ပစ္ အေသခံတိုက္မယ္ဆိုတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔လူထုၾကီးရဲ႕စိတ္ဓါတ္ကို စစ္၀ါဒီေတြအရွံဳးေပး နည္းဗ်ဴဟာေျပာင္းရပါေတာ့တယ္ ၊ ၁၂ ရက္ေန႔ ည မွာ စိန္လြင္အနားယူျပီျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကျငာျပီးေသနတ္သံေတြရပ္သြားပါေတာ့တယ္ ။ နိုင္ငံေတာ္သမတအျဖစ္ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္တက္လာေပမဲ့ ျမိဳ႕တိုင္း မွာ သပိတ္စခန္းေတြဖြင့္ျပီး ကိုယ့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ကိုယ္ လုပ္ၾကပါတယ္ ၊ ကိုယ့္ဘာသာတရားစီရင္ၾကပါတယ္ ၊ ဆႏၵျပသူေတြေသာက္မဲ့ေရအိုးကိုအဆိပ္ခတ္တာ ၊ အသိေပ်ာက္ေစတဲ့ထံုေဆးမူးယစ္ေဆးေတြထိုးေပးျပီး သံဃာေတြေက်ာင္းသားေတြကိုသတ္ခိုင္းတာမ်ိဳးေတြ ရွိတဲ့အတြက္ မိတဲ့သူေတြကို ေခါင္းျဖတ္သတ္တာေတြ ရွိလာပါတယ္ ၊ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းျပီးေနာက္ပိုင္း မင္းမဲ့စရိုက္ျဖစ္စဥ္ေတြလို႔ သံုးႏွဳန္းျပီး ျပည္သူေတြေၾကာက္ရြံ႕ထိတ္လန္႔ေစမဲ႔ရက္စက္မွဳမ်ိဳးေတြကိုသာ ကြက္ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္ ၊ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတယ္ ၊ ဘယ္လိုလူေတြအသတ္ခံရတာဆိုတာေတြမျပပဲ ျပည္သူေတြ ရမ္းရမ္းကားကားလူသတ္တယ္ဆိုတာမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ဖုန္းကြယ္လိုက္ပါတယ္။
ဟုတ္ပါတယ္ ။ ျပည္သူေတြရဲ႕ လက္စားေခ်တဲ့လူသတ္ပြဲေတြ ၊ တန္ျပန္သပိတ္ဆိုျပီး ဆႏၵျပသူေတြကိုလုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္လာသူေတြကို ျပည္သူေတြကိုယ္တိုင္ တရားစီရင္တဲ့ လူသတ္ပြဲေတြ တကယ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္ ၊ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတာလဲဆိုတာေတာ့ ထည့္ေျပာရမွာပါ ။ မင္းရွိေနလ်က္နဲ႔အားကိုးမရလို႔ ၊ မင္းကိုယ္တိုင္က မင္းဆိုးမင္းညစ္ျဖစ္ေနလို႔ ကိုယ့္တရားကိုယ္စီရင္ျဖစ္လာရတာေတြပါ ၊ လြတ္လပ္ေရးရျပီးတာေတာင္ လြတ္လပ္ေရးအရသာမခံစားရပဲ အမ်ိဳးသားခ်င္းကၽြန္လုိ ျပန္ အုပ္ခ်ဳပ္ခံလာရတဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာမ်ိဳသိပ္ခံစားလာရတဲ့ ၊ လက္နက္မဲ့ဆႏၵျပမွဳကို ဗလာခ်ီပစ္သတ္ခံထားရတဲ့ လူေတြရဲ႕မခံမရပ္နိုင္ေပါက္ကြဲမွဳေတြပဲျဖစ္ပါတယ္ ။
ျမိဳ႕တိုင္းမွာ သပိတ္စခန္းေတြဖြင့္ၾကျပီး ေနရာအမ်ားစုမွာ သံဃာေတာ္ေတြဦးေဆာင္လို႔ ကိုယ့္ျမိဳ႕နယ္/ရပ္ရြာေတြကို ကိုယ့္ဘာသာအုပ္ခ်ဳပ္ၾကပါတယ္ ၊ ဓါး ၊ လွံ ၊ ေလာက္ေလး ၊ ဂ်င္ကလိေတြနဲ႔ ရပ္ကြက္အဆင့္ထိ ကိုယ့္ေဒသလုံျခံဳေရးကိုယ္တာ၀န္ယူၾကပါတယ္ ၊ ရန္ကုန္ေဆးရံုၾကီးကေတာ့ ရန္ကုန္တိုင္းသပိတ္စခန္း အျဖစ္ရွိခဲ့ျပီး တရားေဟာပြဲေတြေတာက္ေလ်ွာက္က်င္းပခဲ့ပါတယ္ ၊ ကိုဇာဂနာလို ရယ္စရာဟာသေတြ ပံုႏွိဳင္းေျပာျပေဟာေျပာတဲ့သူရွိသလို ၊ မင္းသိခၤလို ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းေတြေျပာျပီး ဆဲျပီးေဟာေျပာတဲ့သူေတြလဲရွိပါတယ္ ၊ ေရွ႕ေနေတြ ၊ စာေရးဆရာေတြ ၊ ဂီတနဲ႔အနုပညာရွင္ေတြ၊ အသိုင္း၀ိုင္းစံုကလာေရာက္ ေဟာေျပာၾကျပီး ဒီမိုကေရစီ ၊ လူ႔အခြင့္အေရး စတဲ့ နိုင္ငံေရးေ၀ါဟာရေတြေခတ္စားလာသလို ေၾကြးေၾကာ္သံလည္းေျပာင္းသြားခဲ့ပါတယ္ ။

“ဒီမိုကေရစီရရွိေရး - ဒို႔အေရး … ဒို႔အေရး …၊ စစ္အာဏာရွင္စနစ္က်ဆံုးေရး - ဒို႔အေရး … ဒို႔အေရး ” တဲ့။
ရဟန္းပ်ိဳမ်ားသမဂၢ ၊ သံဃာ့သမဂၢီ ၊ သီလရွင္မ်ားသမဂၢ ၊ အိမ္ေထာင္ရွင္မမ်ားသမဂၢ ၊ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားသမဂၢ၊ အလုပ္သမားသမဂၢ ၊ စသျဖင့္ အလႊာစံု အသင္းအဖြဲ႔ေတြဖြဲ႔ဆႏၵျပၾကသလို ၀န္ထမ္းေတြကလဲ သက္ဆိုင္ရာဌာနေတြအလိုက္ စုဖြဲ႔ဆႏၵျပၾကပါတယ္ ၊ ရဲ ၊ ေလတပ္နဲ႔ ေရတပ္ တပ္ဖြဲ႔၀င္အခ်ိဳ႕လဲ တျဖည္းျဖည္းပါ၀င္လာၾကပါတယ္ ၊ မိန္းမလ်ွာေတြကေတာင္ အလွဖန္တီးရွင္မ်ားသမဂၢလို႔ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္ ။
လူတိုင္းလူတိုင္းဟာ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႔အစည္းတံဆိပ္နဲ႔ နဘူးစီးအနီေတြ ၊ လက္ပါတ္အနီေတြပါတ္ျပီး ထိုင္သပိတ္ ၊ အစာငတ္ခံဆႏၵျပပြဲ ၊ လမ္းေလွ်ာက္ ေၾကြးေၾကာ္ခ်ီတက္ပြဲ ၊ မဆလ အသက္၂၆ႏွစ္ ေရးထားတဲ့အေခါင္းကိုမီးရီွဳ႕ပြဲ ၊ ေခြးလည္ပင္းမွာ ေန၀င္း , စိန္လြင္ေရးျပီးလႊတ္ပြဲ စသျဖင့္အသြင္သ႑ာန္မ်ိဳးစံုနဲ႔ တစ္နိုင္ငံလံုးမွာ အံုးအံုးၾကြက္ၾကြက္ ဆႏၵထုတ္ေဖၚျပသခဲ့ၾကပါတယ္ ။
နိုင္ငံေတာ္သမတ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္က “ဆႏၵေတြ မေစာၾကပါနဲ႔ ၊ တစ္ပါတီစနစ္ကိုပဲ ၾကိဳက္ၾကိဳက္ ပါတီစံုကိုပဲၾကိဳက္ၾကိဳက္ ေရြးေကာက္ပြဲၾကီး လုပ္ျပီးဆံုးျဖတ္ၾကတာေပါ့ ၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢအေဆာက္အဦးၾကီးကိုလဲ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ၾကီး အုတ္ျမစ္ခ်ၾကတာေပါ့လို႔ ” နတ္ကေတာ္ေတြထက္ ခၽြဲပ်စ္တဲ့ေလသံနဲ႔ ညတိုင္းလို္ ျမန္မာ့အသံနဲ႔ရုပ္ျမင္သံၾကားကေနေတာင္းပန္ေျပာ ေျပာေနေပမဲ့ ၊ ေနာက္ကြယ္မွာေတာ့ ျပည္သူေတြကိုသတ္ျဖတ္ႏွိမ္ႏွင္းဘို႔ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲစြာ အၾကံထုတ္ျပင္ဆင္ေနခဲ့ပါတယ္ ။
လူထုအံုၾကြမွဳၾကီး တစ္နိုင္ငံလံုးအတိုင္းတာနဲ႔ေလးဆယ့္ႏွစ္ရက္အၾကာ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ ၊ စက္တင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔ ညေနမွာ ရာေထာင္ခ်ီတဲ့စစ္သားေတြက ျမိဳ႕ၾကီး ေတြကို ပစ္ခတ္စီနင္းျပီး စစ္တပ္အေနနဲ႔အာဏာျပန္သိမ္းလိုက္ေၾကာင္း ေၾကျငာပါေတာ့တယ္ ။ ဗမာျပည္စစ္တပ္အတြက္မဆန္းေတာ့တဲ့ အျပစ္မဲ့ျပည္သူကို သတ္ပြဲေတြထဲမွာ အရက္စက္အျပင္းထန္ဆံုးသတ္ပြဲၾကီးျဖစ္ပါတယ္ ၊ G-3 , G-4 ေမာင္းျပန္ရိုင္ဖယ္ေတြအျပင္ စက္လတ္လိုအမ်ိဳးအစားေတြနဲ႔ပါ အတြဲလိုက္ ပစ္ခတ္ခဲ့ၾကပါတယ္ ၊ ျပည္သူေတြက စစ္ကားေတြ၀င္မလာရေအာင္ သစ္ပင္ေတြခုတ္လွဲ လမ္းေတြေပၚကန္႔လန္႔စီခ်ပိတ္ဆို႔ ၊ လက္ထဲရွိ ေလာက္ေလးေတြ ၊ ဂ်င္ကလိေတြနဲ႔ခံခ် လုပ္ၾကေသးေပမဲ့ အဆမတန္ရက္စက္မွဳရဲ႕ဒါဏ္ကို မခံနိုင္ၾကေတာ့ပါဘူး ၊ အားမတန္မာန္ေလ်ွာ့ေပးခဲ့ၾကတဲ့ေနာက္မွာ ေစာေမာင္နဲ႔ခင္ညြန္႔ ဦးစီးတဲ့ စစ္တပ္က န၀တ(နိုင္ငံေတာ္ျငိမ္၀ပ္ပိျပားမွဳတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕)ဆိုျပီး စစ္တပ္အစိုးရအမည္ခံအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။
(၄)
စိတ္ဓါတ္..။ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးကေန ေက်ာင္းသားျပည္သူေတြရင္ထဲထည့္ေပးလိုက္တာကေတာ့ အသက္အပါအ၀င္ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားအားလံုးစြန္႔လႊတ္ တိုက္ပြဲ၀င္မယ္ ၊ မတရားမွဳကိုရဲရဲအံတုမယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ဓါတ္ပါပဲ ၊ စစ္အာဏာရွင္ေတြက လက္နက္မ်ိဳးစံု ၊ ယုတ္မာေကာက္က်စ္မွဳမ်ိဳးစံု ၊ မတရားမွဳမ်ိဳးစံုနဲ႔ အဲဒီ စိတ္ဓါတ္ကိုခ်ိဳးႏွိမ္ဘို႔ၾကိဳးစားခဲ့ေပမဲ့ ကေန႔ထိ ခိုင္ခိုင္ျမဲျမဲ တိုက္ပြဲ၀င္ေနၾကဆဲျဖစ္ပါတယ္ ။

အထက္မွာေျပာျပခဲ့သလို ျပည္သူေတြနဲ႔ေက်ာင္းသားေတြ(အမ်ားစု)က နိုင္ငံေရးနားလည္လို႔မဟုတ္ပဲ မတရားမွဳေတြမ်ားလြန္းလို႔ ဆင္းရဲမြဲေတလြန္းလို႔သာ ဆႏၵျပ အံုၾကြခဲ့ၾကတာျဖစ္တဲ့အတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြကေတာ့အမ်ားၾကီးရွိခဲ့ပါတယ္ ၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြစုစည္းျပီး ၾကားျဖတ္အစိုးရမဖြဲ႕နိုင္ခဲ့တာ ၊ ေတာတြင္း လက္နက္ကိုင္အင္အားစုေတြနဲ႔ေပါင္းစည္းျပီး နိုင္ငံေတာ္အာဏာကိုအရမယူနိုင္ခဲ့တာ ၊ စနစ္တက်မဟုတ္တဲ့စုဖြဲ႔မွဳေတြနဲ႔ အေသခ်ာျပင္ဆင္စီစဥ္မွဳေတြမရွိပဲ လွ်ပ္တျပက္ဆံုးျဖတ္လုပ္ျဖစ္ခဲ့ၾကတာေတြဟာ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးကေနသင္ခန္းစာယူရမွာေတြျဖစ္ပါတယ္ ။
မဆလအမည္ခံ ေန၀င္း ၊ စန္းယု ၊ စိန္လြင္ အစိုးရေတြကိုျဖဳတ္ခ်နိုင္ခဲ့တာ ၊ ျပည္သူေတြေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြကို နိုင္ငံေရးနားမ်က္ေစ့ပြင့္ေစခဲ့တာ ၊ ဗမာနိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ဗကသ)နဲ႔အတူ မင္းကိုနိုင္ ၊ ကိုကိုၾကီး တို႔လို ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၊ ဦးတင္ဦး တို႔လို လူထုေခါင္းေဆာင္ေတြေပၚထြက္လာခဲ့တာ ၊ လက္နက္ကိုလက္နက္ခ်င္းျပန္ခ်နိုင္မွသာရမယ္လို႔ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြနဲ႔ ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္ (ABSDF)ဖြဲ႔စည္းေပၚေပါက္ခဲ့တာ ၊ ၁၉၉၀ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီေရြးေကာက္ပြဲၾကီးေပၚေပါက္ခဲ့တာေတြဟာ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးကေနရရွိခဲ့တဲ့ ေအာင္ျမင္မွဳ ေတြျဖစ္ပါတယ္ ။
ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီး ၊ လူထုအံုၾကြမွဳပံုစံကေန ရပ္ဆိုင္းလိုက္တာဟာ စစ္တပ္ကပစ္သတ္ႏွိမ္ႏွင္းလို႔ဆိုတာထက္ ေတာင္းဆိုဆႏၵျပေနတဲ့လိုအပ္ခ်က္ကို စစ္တပ္ကလုပ္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ျမွဴဆြယ္မွဳေၾကာင့္ ရပ္ဆိုင္းလိုက္တာလို႔ထင္ပါတယ္ ၊ “တပ္မေတာ္က နိုင္ငံေတာ္အာဏာကိုခ်ဳပ္ကိုင္လိုက္ပါျပီ ၊ ဆႏၵျပပြဲ ေတြရပ္ၾကပါ ၊ နိုင္ငံေရးပါတီေတြေထာင္ခြင့္ေပးျပီး ပါတီစံုအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲၾကီးလုပ္ေပးပါ့မယ္ ၊ ျပီးရင္ အနိုင္ရပါတီကိုအာဏာလႊဲေပးျပီး စစ္တပ္က စစ္တန္းလ်ား ျပန္မွာပါ ”ဆိုတဲ့ အာဏာသိမ္းစစ္ေခါင္းေဆာင္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေစာေမာင္ရဲ႕ ကတိစကားကို ယံုစားမိခဲ့ၾကလို႔ လို႔ထင္ပါတယ္ ။
၁၉၈၉ မွာ ကိုမင္းကိုနိုင္နဲ႔ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြဖမ္း ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုဖမ္းလုပ္ျပီး မဆလကေနအမည္ေျပာင္း တစည (တိုင္းရင္းသားစည္းလံုး ညီညြတ္ေရးပါတီ)အနိုင္ရေအာင္နည္းမ်ိဳးစံုၾကိဳးစားခဲ့ေပမဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕နိုင္ငံေရးနိုးၾကားမွဳက ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ပါတီ (NLD) အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကိုပဲ ထူးထူးကဲကဲမဲေပးခဲ့ၾကပါတယ္ ။ ျပည္သူေတြဆႏၵမဲေပးခဲ့ၾကတဲ့ အနိုင္ရပါတီကိုအာဏာလႊဲမေပးပဲ ကတိေတြကိုခ်ိဳးေဖါက္ျပီး စစ္အာဏာရွင္ေတြက လူေျပာင္းနာမည္ေျပာင္း ကေန႔ထိဆက္အုပ္ခ်ဳပ္ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္ ။ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးကိုအာဏာသိမ္းခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးၾကီး ေစာေမာင္နဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔တို႔ကိုဖယ္ရွားျပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးၾကီးသန္းေရႊက န၀တအမည္ကေန နအဖ(နိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ဖြင့္ျဖိဳးေရးေကာင္စီ)လို႔ ေျပာင္းလဲအုပ္ခ်ဳပ္ေနခဲ့ပါတယ္ ။
၁၉၉၆ ေက်ာင္းသားအေရးအခင္း ၊ ၉၉၉၉ အေရးအခင္း ၊ ၂၀၀၇ ၾသဂုတ္လ ေလာင္စာဆီေစ်းျမင့္တက္မွဳလမ္းေလ်ွာက္ပြဲ ၊ တစ္ကိုယ္ေတာ္ဆႏၵျပပြဲမ်ားစြာနဲ႔ ၂၀၀၇ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးဆိုတာေတြဟာ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးရဲ႕ေနာက္ဆက္တြဲ အရွိန္အဟုန္ေတြျဖစ္ပါတယ္ ။
ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုဆိုတာ ဒ႑ာရီမဟုတ္ ၊ ရာဇ၀င္ျဖစ္တယ္ ။ ေက်ာင္းသားေတြ ၊ ဗမာျပည္သူေတြရဲ႕ အထင္ကရသမိုင္းၾကီးျဖစ္တယ္ ။ ေသခ်ာနားစြင့္ ၾကည့္ပါ ၊ ႏွလံုးသားနဲ႔နားေထာင္ၾကည့္ပါ ၊ “ လြတ္တပ္မွအမွ်ေ၀ပါ ” ဆိုတဲ့ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးမွာက်ဆံုးခဲ့တဲ့၀ိဥာဥ္ေတြရဲ႕ ဒို႔အေရးဒို႔အေရး ေၾကြးေၾကာ္သံေတြနဲ႔ ဆက္လက္တိုက္ပြဲ၀င္ၾကပါလို႔ မွာၾကားေနသံေတြ ၾကားရပါလိမ့္မယ္ ။
(စစ္အာဏာရွင္စနစ္က်ဆံုးသည္အထိ)


**ေမာင္ေက်ာင္းသား **

(၁)
ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးျဖစ္ခဲ့တာ ၂၂ႏွစ္ရွိပါျပီ ။ ဗမာျပည္မွာက ျပည္သူကိုအနိုင္အထက္ျပဳအုပ္စိုးေနတဲ့ စစ္အာဏာရွင္ေတြက သမိုင္းေတြကိုေဖ်ာက္ဖ်က္ ပစ္တာ၊ သမိုင္းမွားေတြလုပ္ပစ္တာမ်ိဳးေတြရွိေနတဲ့အတြက္ ဒီ၂၂ႏွစ္တာကာလမွာမွ ေမြးဖြားခဲ့တဲ့သူေတြနဲ႔ အဲဒီအခ်ိန္က မူလတန္းေအာက္မွာပဲရွိဦးမဲ့လူငယ္ေတြ ၊ ေက်ာင္းသားေတြ အမ်ားစုဟာ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးနဲ႔ သမိုင္းျဖစ္ရပ္မွန္ေတြကို မသိၾကရပါဘူး ။
အာဏာရွင္ေတြက ဒီေလာက္၂၂ႏွစ္တာကာလမဆိုထားနဲ႔ ေန႔စဥ္ျဖစ္ေနတဲ့အေျခအေနေတြကိုေတာင္ ျပည္သူေတြ သတင္းမွန္ျဖစ္ရပ္မွန္မသိေအာင္ ေဖ်ာက္ ဖ်က္လိမ္ညာဖံုးကြယ္ေနတာပါ ၊ အားလံုးလက္လွမ္းတမွီရွိမဲ့ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးလို႔တင္စားၾကတဲ့ ၊ ၂၀၀၇ စက္တင္ဘာက သံဃာေတာ္ေတြေမတၱာပို႔ စီတန္းလမ္းေလ်ွာက္ပြဲကိုေတာင္ သံဃာအတုအေယာင္ေတြကလုပ္တာပါ ဆိုတာမ်ိဳး ဒီသံုးႏွစ္နီးပါးသာရွိေသးတဲ့ကာလတိုေလးက ျဖစ္စဥ္ကိုေတာင္ လိမ္ညာဖ်က္ ဆီးေနတာပါ ။
ဘာျဖစ္လို႔လဲ ! သူတို႔ ,သမိုင္းေတြကို ဘာေၾကာင့္ဖ်က္ဆီးခ်င္ ထိမ္ခ်န္ဖံုးကြယ္ခ်င္ လိမ္ညာခ်င္ေနရတာလဲ ! ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးအပါအ၀င္ သမိုင္းျဖစ္ စဥ္ေတြထဲမွာ ၾကက္သီးေမႊးညွင္းထေလာက္ေအာင္ စိတ္ဓါတ္တက္ၾကြ အားက်အတုယူစရာေကာင္းတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြျပည္သူေတြရဲ႕ ရဲရင့္မွဳေတြ ၊ ေတာက္ေခါက္ေဒါသထြက္ မခ်ိတင္ကဲျဖစ္ ၊ ခံျပင္းနာက်ည္းသြားေစမဲ့ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ရက္စက္ယုတ္မာမွဳေတြ ၊ အျပစ္မဲ့လက္နက္မဲ့ ေက်ာင္းသားျပည္သူေတြ ရဟန္းသံဃာေတြကို စစ္ေျမျပင္တခုလို နံပါတ္တုတ္ေတြနဲ႔ရိုက္ ၊ ဘက္နက္နဲ႔ထိုး ၊ ေသနတ္နဲ႔ပစ္၊ စစ္ေၾကာေရးစခန္းနဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာ ရက္ရက္ စက္စက္ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္လုပ္ေနတဲ့ ေၾကကြဲ၀မ္းနည္းစရာ ေသြးအလိမ္းလိမ္းျမင္ကြင္းေတြ ရွိေနျပီး သူတို႔ကို အစဥ္သျဖင့္စိတ္ေျခာက္ျခားေနေစလို႔ပါ ။ သမိုင္း ေတြကို ျပည္သူေတြျပန္အမွတ္ရေနရင္ ၊ ေနာင္လာေနာက္သားေတြသိရင္ မတရားသျဖင့္အနိုင္က်င့္ရယူထားတဲ့ သူတို႔အာဏာကုလားထိုင္ကို ကိုင္လွဳတ္လာနိုင္ တယ္လို႔ အျမဲတမ္းေတြးေၾကာက္ေနတာေၾကာင့္ သမိုင္းေတြကို ေဖ်ာက္ဖ်က္လိမ္ညာ ထိမ္ခ်န္ဖံုးကြယ္ေနတာပါ ။

ကဗ်ာေလးတပုဒ္ရွိပါတယ္ ၊ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးကို စစ္တပ္က န၀တ(နိုင္ငံေတာ္ျငိမ္၀ပ္ပိျပားမွဳတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕)အမည္ခံအာဏာသိမ္းအျပီး ၊ သူတို႔ကိုးကြယ္တဲ့ေဗဒင္ဆရာညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း ေသြးညွီနံ႔လႊမ္းေနတဲ့အတိတ္ဆိုးေတြအတြက္ ျမိဳ႕တိုင္းလမ္းမၾကီးတိုင္းကျခံစည္းရိုးေတြကိုထံုးသုတ္ဘို႔ အမိန္႔ ထုတ္တဲ့အခ်ိန္ထြက္လာတဲ့ “ေသြးေမာ္ကြန္း”ဆိုတဲ့ ကဗ်ာေလးပါ ၊ ဘယ္သူေရးမွန္းမမွတ္မိေတာ့ပါဘူး ၊ “သမိုင္းသစ္ေရး…၊ ငါတို႔ေသြးကို….၊ ထံုးျဖဴေဆးသံုး…၊ ေဖ်ာက္ဖ်က္ဖံုးလဲ……..၊ မဆံုးကမၻာတည္လိမ့္မည္……”တဲ့ ။ ကေန႔ထိ ရင္ဘတ္ထဲစြဲက်န္ေနတဲ့ အဲဒီကဗ်ာေလးလိုပါပဲ ၊ သမိုင္းေတြကို ဘယ္လိုနည္းလမ္းေတြနဲ႔မွ ေဖ်ာက္ဖ်က္ဖံုးကြယ္လို႔မရဘူးဆိုတာ အာဏာရွင္ေတြ သိေနေလာက္ပါျပီ္ ။
(၂)

ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးကို စကားလံုးအရအမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာၾကပါတယ္ ၊ ရွစ္ဆယ့္ရွစ္အေရးအခင္း ၊ ၁၃၅၀ျပည့္အေရးေတာ္ပံု ၊ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံု ၊ ရွစ္ဆယ့္ရွစ္သပိတ္တိုက္ပြဲ စသျဖင့္္ေျပာၾကျပီး ၊ ေနာက္ပိုင္းမွာ အေရးအခင္းဆိုတဲ့စကားလံုးက န၀တလိုစစ္အာဏာရွင္ေတြက တန္ဘိုးေပါ့သြားေအာင္သံုးတာ ၊ သာမန္ဆန္တယ္ ၊ အေရးေတာ္ပံုဆိုတာက အေၾကာင္းရာၾကီးျဖစ္တယ္နဲ႕ေျပာၾကရင္း ေနာက္ပိုင္းေတာ့ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးလို႔ပဲ အားလံုးကအသိ အမွတ္ျပဳ သံုးႏွဳန္းခဲ့ၾကပါတယ္ ။
ဘယ္လိုပဲေျပာေျပာ ဗမာ့သမိုင္းေရာကမၻာ့သမိုင္းမွာပါ အံ့ၾသစိတ္လွဳပ္ရွားစရာေကာင္းတဲ့ ဘာသာစံု ၊ လူမ်ိဳးစံု ၊ အလႊာစံု ၊ လူထုအံုၾကြမွဳၾကီး ၁၉၈၈ခုႏွစ္မွာ ဗမာ နိုင္ငံေနရာအႏွံ႔ျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္ဆိုတာနဲ႔ အဲဒီအံုၾကြမွဳၾကီးကို ေက်ာင္းသားေတြအေသခံဦးေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္ဆိုတဲ့ သမိုင္းျဖစ္ရပ္ေတြကို ေနာင္လာေနာက္သားေတြ အမွန္အတိုင္းသိရွိၾကဘို႔က အဓိကျဖစ္ပါတယ္ ။
ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးျဖစ္ေပၚလာေစတဲ့ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ေတြမွာ အဓိက, က အဲဒီအခ်ိန္မွာႏွစ္၄၀သက္တမ္းရွိေနျပီျဖစ္တဲ့ ၁၉၄၈ခုႏွစ္လြတ္လပ္ေရးရျပီး ထဲကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္မီးပဲျဖစ္ပါတယ္ ။ ဦးနုနဲ႔ဦးေန၀င္းအပါအ၀င္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သူေတြက ျပည္သူေတြအေပၚေစတနာမမွန္ခဲ့ဘူး ၊ လက္နက္ကိုင္ ပုန္ကန္ၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ ၊ အဖြဲ႕စည္းေတြကို မ်ွမ်ွတတေဆြးေႏြး ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ရမဲ့အစား စစ္ပြဲေတြကိုပဲဖန္တီးေမြးျမဴျပီး နိုင္ငံ့ဘ႑ာေငြေတြကို စစ္သံုးစရိတ္ေခါင္းစဥ္ေတြျပ ၊ ကိုယ့္မိသားစုၾကြယ္၀ခ်မ္းသာေရးေတြပဲလုပ္ခဲ့ၾကလို႔ ၊ ကမၻာ့အဆင္းရဲဆံုးနိုင္ငံစာရင္း၀င္ လို႔ျဖစ္လာတဲ့အထိ ျပည္သူေတြဖြတ္ဖြတ္ညက္ညက္ေက်မြဲေတေစခဲ့တာေၾကာင့္နဲ႔႔ ၊ နိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားရွာအဂတိလိုက္စားမွဳရဲ႕ေနာက္ဆက္တြဲ ဥပေဒမဲ့မွဳ ၊ မတရားအနိုင္က်င့္မွဳေတြ ေအာက္ေျခအဆင့္အာဏာပိုင္ေတြအထိ အဆင့္ဆင့္က်ဴးလြန္လာခဲ့ၾကတာေၾကာင့္ ျပည္သူေတြမ်ိဳသိပ္ခံစားခဲ့ရတဲ့နာက်ည္းမွဳေတြက ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးအျဖစ္ ေပါက္ကြဲထြက္ခဲ့တာပဲျဖစ္ပါတယ္ ။
ဗကပ(ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ) ၊ KNU ၊ KIA ၊ SSA ၊ စတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ိဳးစံုနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္မီးအရွိန္ကိုျမင့္ေစခဲ့တာက အဲဒီျပည္တြင္းစစ္နဲ႔ မတည္မျငိမ္ျဖစ္ေနတဲ့အေျခအေနေတြကိုအေၾကာင္းျပျပီး (၁၉၆၂ ခု မတ္လ ၂ ရက္)ေန႔မွာ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအေနနဲ႔အာဏာသိမ္းခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းနဲ႔ စစ္၀ါဒီေတြေၾကာင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္ ၊ အေယာင္ေဆာင္ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲပ်က္ျပီး ျပည္တြင္းစစ္အဟုန္ျမင့္ တက္ခဲ့သလို စစ္တပ္ၾသဇာထူေထာင္လိုမွဳ ေတြေၾကာင့္ ၁၉၆၂ -7JULY ေက်ာင္းသားသတ္ပြဲနဲ႔ေက်ာင္းသားသမဂၢအေဆာက္အဦျဖိဳဖ်က္တာ ၊ ၁၉၇၄ ဇြန္အလုပ္သမားအေရးအခင္းကို ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ ႏွိမ္ႏွင္းတာ ၊ ၁၉၇၄ ဒီဇင္ဘာမွာ ဦးသန္႔စ်ာပနစီစဥ္သူ ေက်ာင္းသားေတြကို ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ ႏွိမ္ႏွင္းတာ ၊ ၁၉၇၆ မတ္လ၂၃ ရက္ေန႔ သခင္ကိုယ္ေတာ္မိွဳင္း ရာျပည့္ပြဲမွာ ေက်ာင္းသားေတြကို ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ႏွိမ္ႏွင္းတာ စတဲ့ ျပည္သူေတြေက်ာင္းသားေတြအေပၚ လက္နက္အားကိုးအၾကမ္းဖက္ေျဖရွင္းမွဳေတြကို က်ဴးလြန္ခဲ့ပါတယ္ ။
အဲဒီျဖစ္စဥ္ေတြမွာ အံၾကိတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြျပည္သူေတြရဲ႕လက္ဆင့္ကမ္းႏွိဳးေဆာ္မွဳေတြက ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးျဖစ္လာဘို႔ အေၾကာင္းခ်က္ ေတြ ျဖစ္ပါတယ္ ၊ အနီးစပ္ဆံုးအေၾကာင္းအရာကေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ စစ္သံုးစရိတ္ေတြမ်ားခဲ့သလို ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားရွာမွဳေတြေၾကာင့္ စီးပြားေရးခၽြတ္ျခံဳက်၊ ေငြေၾကးမတည္မျငိမ္ျဖစ္လာတဲ့အေပၚ တစ္ရာတန္ ၊ ႏွစ္ဆယ့္ငါးက်ပ္တန္ ၊ သံုးဆယ့္ငါးက်ပ္တန္ ၊ ခြန္ႏွစ္ဆယ့္ငါးက်ပ္တန္ ေငြစကၠဴေတြကို တရားမ၀င္ေတာ့ ေၾကာင္း (၁၉၈၇ စက္တင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔မွာ)ေၾကျငာလိုက္တာပါပဲ ။ အဲဒီအခ်ိန္ထိုးတက္သြားတဲ့ ကုန္ေစ်းႏွဳန္းအေျခအေနနဲ႔ လက္ထဲေငြမရွိေတာ့မွဳ ဆိုတဲ့ျပႆနာက ျပည္သူေတြအတြက္ အဆိုးရြားဆံုး ဆင္းရဲမြဲေတမွဳျဖစ္လာျပီး နာက်ည္းမွဳေတြ ေပါက္ကြဲပြင့္အံထြက္ဘို႔ အေျချပဳလာပါတယ္ ။
အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ မတရားသျဖင့္ဥပေဒေတြ ၊ အမိန္႔အာဏာေတြတိုင္းကို ေရွ႕ကေနဦးေဆာင္ဆန္႔က်င္တာ ေက်ာင္းသားေတြပဲျဖစ္ပါတယ္၊ ဒါ့ေၾကာင့္ ေတာ္လွန္ ေရးေကာင္စီကေန ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ(မဆလ)အမည္ခံအုပ္စိုးခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းနဲ႔စစ္၀ါဒီေတြရဲ႕ ရန္ဘက္သဖြယ္အညွိဳးထားတာခံရပါတယ္ ။ ေငြစကၠဴေတြတရားမ၀င္ေၾကာင္းေၾကျငာခ်ိန္ မာစဒါဂ်စ္ကားမီးရွိဳ႕ဆႏၵျပခဲ့တဲ့ စက္မွဳတကၠသိုလ္(RIT)ေက်ာင္းသားေတြကိုအညွိဳးထားမွဳကေန ေက်ာင္းသားနဲ႔အရပ္ သားျဖစ္တဲ့ရန္ပြဲအေၾကာင္းျပျပီး (၁၉၈၈ ခု မတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔ည) ရန္ကုန္စက္မွဳတကၠသိုလ္(RIT)ေက်ာင္း၀န္းထဲ လံုထိန္းရဲေတြနဲ႔ စစ္ေျမျပင္တခုလိုပစ္ခတ္ခဲ့တဲ့ အတြက္ RIT ေက်ာင္းသား ကိုဖုန္းေမာ္၊ ကိုစိုးနိုင္တို႔ေသဆံုးျပီး ေက်ာင္းသားအမ်ားအျပားထိခိုက္ဒါဏ္ရာရခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ “ဒါး ဒါးခ်င္း လွံ လွံခ်င္းယွဥ္ယံုပဲ”လို႔ ျပည္သူေတြကို စိန္ေခၚခဲ့တဲ့ ၊ “ဆူဆူပူပူလုပ္ရင္ေတာ့ စစ္တပ္ကိုသံုးရင္ မသက္သာဘူးသာ မွတ္ၾကေပေတာ့ ၊ စစ္တပ္ဆိုတာ ပစ္ရင္မိုးေပၚေထာင္မပစ္ဘူး ” လို႔ ျခိမ္းေျခာက္ခဲ့တဲ့စစ္အာဏာရွင္ေတြအေပၚ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ဆန္႔က်င္အံုၾကြမွဳေတြ ဆက္တိုက္ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္ ။ ရန္ကုန္စက္မွဳတကၠသိုလ္(RIT)ကေန ၊ လိွဳင္တကၠသိုလ္(RC2)၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္(Main) ၊ ေဆးတကၠသိုလ္ စတဲ့ေက်ာင္းေတြ
ကို ခ်က္ျခင္းကူးစက္သြားျပီး “ဖမ္းဆီးေက်ာင္းသားျပန္လြတ္ေရး ၊ ေသဆံုးမွဳျဖစ္စဥ္အမွန္ေၾကျငာေရး ” ဆိုတဲ့ေတာင္းဆိုမွဳေတြနဲ႔ ဆႏၵျပပြဲေတြျဖစ္လာပါ ေတာ့တယ္ ။
စစ္အာဏာရူးအရိုင္းေတြကေတာ့ လူသတ္ပြဲေတြဆက္လက္က်ဴးလြန္ျခင္းနဲ႔သာ တုန္႔ျပန္လိုက္ပါတယ္၊ မတ္လ ၁၆ ရက္ အင္းလ်ားကန္(တံတားျဖဴ)မွာ ဆႏၵျပ ေက်ာင္းသားေတြကို ဘက္နက္နဲ႔ထိုး ၊ နံပါတ္တုတ္ေတြနဲ႔ရိုက္ ၊ စစ္ဖိနပ္နဲ႔နင္းတာေတြေၾကာင့္ တံတားနီလို႔ေျပာင္းလဲတင္စားေခၚရေလာက္ေအာင္ ေသြးခ်င္းခ်င္း နီခဲ့ရပါတယ္ ၊ အဲဒီေနရာမွာ အသက္ေတြစေတးခဲ့ရသလို မဆန္႔မျပဲၾကပ္သိပ္ေနေအာင္ဖမ္းတင္သြားတဲ့ အခ်ဳပ္ကားျပာၾကီးေတြေပၚ အသက္ရွဴၾကပ္မြန္းေသသြား သူေတြ ရွိလာခဲ့ပါတယ္ ။ အဲဒီအတြက္ ေက်ာင္းသားေတြကလဲ အသတ္ခံ ၊ အဖမ္းခံျပီး ဆႏၵျပပြဲေတြ ရဲရဲရင့္ရင့္ဆက္လုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ဇြန္လ အထက္တန္း ေက်ာင္းေတြဖြင့္တဲ့အခ်ိန္မွာ အေျခခံပညာေက်ာင္းသားေတြပါ၀င္လာၾကတဲ့အထိ ကူးစက္ခဲ့ပါေတာ့တယ္ ။
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ထဲမွာ ေန႔စဥ္လိုတရားေဟာပြဲေတြရွိလာျပီး ေက်ာင္းသားေတြၾကားထဲ ေက်ာင္းသားသမဂၢရွိခဲ့ဘူးတယ္ ၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရတာ ေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားအခြင့္အေရးေတြဆံုးရွံဳးေနရတာျဖစ္တယ္ဆိုတာမ်ိဳး ခံစားသိရွိလာၾကပါတယ္ ၊ “ေက်ာင္းသားသမဂၢဖြဲ႔စည္းေရး-ဒို႔အေရး ၊ ဖမ္းဆီး ေက်ာင္းသားျပန္လြတ္ေရး -ဒို႔အေရး” ဆိုတဲ့ေၾကြးေၾကာ္သံေတြနဲ႔ ဆႏၵျပခ်ီတက္လာတဲ့ေက်ာင္းသားအုပ္(အမ်ားစုအထက္တန္းေက်ာင္းသားေတြ)နဲ႔ လံုထိန္း ေတြရဲ႕ရိုက္ပြဲ (ဇြန္၂၁ ေျမနီကုန္း)ဟာ ျပည္သူေတြပါ ပါ၀င္လာေစတဲ့ ေက်ာင္းသားအေရးအခင္းကေန လုထုအေရးအခင္းကိုကူးေျပာင္းသြားတဲ့ ပြဲျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလိုေက်ာင္းသားထုလွဳပ္ရွားမွွဳေတြနဲ႔ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ေတြကေန ရွစ္ဂဏန္းေလးလံုးစံုတဲ့ေန႔မွာ တစ္နိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ လူထုလူတန္းစားအသီးသီးက မဆလ (တစ္ပါတီအာဏာရွင္စနစ္)ကိုျဖဳတ္ခ်ၾကရေအာင္ဆိုတဲ့ ေၾကျငာခ်က္ေတြ ၊လံွဳ႕ေစာ္စာေတြ ေပၚထြက္လာျပီးတဲ့ေနာက္ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးလို႔ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္ ။
(၃)
သပိတ္…သပိတ္ - ေမွာက္ …ေမွာက္
ေက်ာင္းသားသမဂၢဖြဲ႔စည္းေရး - ဒို႔အေရး …ဒို႔အေရး
ဖမ္းဆီး ေက်ာင္းသားျပန္လြတ္ေရး - ဒို႔အေရး …ဒို႔အေရး
ကုန္ေစ်းႏွန္းက်ဆင္းေရး - ဒိုု႔အေရး …ဒို႔အေရး
တပါတီစနစ္ - အလိုမရွိ ..အလိုမရွိ
အေရးေတာ္ပံု - ေအာင္ရမည္ …ေအာင္ရမည္ ..။
အဲဒီလိုေၾကြးေၾကာ္သံေတြနဲ႔ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးကို စခဲ့တာပါ ။ ရန္ကုန္အေနနဲ႔ကေတာ့ ၾသဂုတ္လ ၈ရက္(ရွစ္ရက္ရွစ္လရွစ္ဆယ့္ရွစ္)မွ စတာမဟုတ္ ပါဘူး ၊ မတ္လကစတဲ့ ေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳေတြကေန ၊ ဇြန္ ၊ ဇူလိုင္ ၊ ၾသဂုတ္ ဆက္တိုက္ျဖစ္လာခဲ့တာပါ ၊ ဇြန္လနဲ႔ ဇူလိုင္လေတြမွာဆိုရင္ အထူးသျဖင့္ အထက္တန္းေက်ာင္းေတြမွာ ဆႏၵျပမွဳေတြဆက္တိုက္လိုျဖစ္ေနခဲ့တာပါ ။ ဟိုျမိဳ႕နယ္ ဒီျမိဳ႕နယ္ ဟိုေက်ာင္း ဒီေက်ာင္း ဟိုေနရာ ဒီေနရာ စသျဖင့္ ေနရာ ကြက္ၾကားဆႏၵျပပြဲေတြ ျဖစ္ေနျပီး ျပည္သူေတြပါ (ရန္ကုန္တျမိဳ႕လံုးလို)ပါလာတာက ၃.၈.၈၈ ေန႔ပါ ။
အဲဒီေန႔က ကန္ေတာ္ၾကီးပန္းျခံဗိုလ္ခ်ဳပ္ေၾကးရုပ္ေရွ႕မွာ မနက္ရွစ္နာရီေက်ာ္ေလာက္ေက်ာင္းသားေတြစုရံုးၾကျပီး နတ္ေမာက္ေက်ာင္း(စက္မွဳလက္မွဳအထက္တန္း ေက်ာင္း)ေရွ႕ကေန ကားေတြတားေခ်ာဆြဲ ဆူးေလကိုေမာင္းခိုင္းၾကပါတယ္ ၊ ျမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕ကားေတြရပ္ျပီး သပိတ္…သပိတ္ - ေမွာက္ …ေမွာက္ လို႕ ေျပးဆင္းေၾကြးေၾကာ္လိုက္တဲ့အခ်ိန္ လူေတြ ..ပ်ားအံုၾကီးကိုတုတ္နဲ႔ဆြလိုက္သလို ၀ိုင္းအံုလာလိုက္တာ တစ္သက္နဲ႔တစ္ကိုယ္ တစ္ခါမွမၾကံဳဘူးတဲ့အျဖစ္ပါပဲ ၊ ကုန္ေစ်းႏွန္း က်ဆင္းေရး - ဒိုု႔အေရး …ဒို႔အေရး လို႔ေၾကြးေၾကာ္ရင္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ျပည္သူေတြအတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနပါျပီ ၊ လက္ခုတ္တီးျပီးအားေပးၾကပါ ေအာ္ေတာ့ တီးလိုက္ၾကတဲ့လက္ခုတ္သံေတြ ၂၆ ႏွစ္ေအာင့္ထားမ်ိဳသိပ္ထားခဲ့ရသမွ် ဖြင့္ဟအားေပးလိုက္ၾကတာ..၊ ဓါတ္ပံုရိုက္ရင္ကာဘို႔ ၊ မ်က္ရည္ယိုဗံုးနဲ႔ ပစ္ရင္ကာဘို႔ ၊ လက္ကိုင္ပု၀ါေလးေတြေပးၾကပါေတာင္းေတာ့ တိုက္ေတြေပၚကေနေတာင္ပစ္ခ်ေပးၾကတာ ။ ေလထဲမွာ လက္ကိုင္ပု၀ါေလးေတြ၀ဲလို႔ ၊ ျပည္သူေတြရဲ႕တခဲနက္ အားေပးမွဳက ျပန္ေတြးတိုင္း ၊ ၾကက္သီးေမႊးညွင္းထရေလာက္ေအာင္ပါပဲ ။
မတရားမွဳေတြမ်ားလြန္းလို႔ ဆင္းရဲမြဲေတလြန္းလို႔သာ ဆႏၵျပအံုၾကြခဲ့ၾကတာျဖစ္ျပီး ျပည္သူေတြနဲ႔ေက်ာင္းသားေတြ(အမ်ားစု)က နိုင္ငံေရးနားလည္လို႔မဟုတ္ပါဘူး၊ ဘာေတြေတာင္းဆိုရမလဲေတာင္မသိၾကပါဘူး ၊ ေန၀င္းနဲ႔ မဆလအစိုးရျပဳတ္က်ဘို႔ပဲ သိၾကတာပါ ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိန္လြင္(1962 ၊ 7 July ေက်ာင္းသား သတ္တပ္ရဲ႕တပ္ရင္းမွဳး)သမတျဖစ္ေနေတာ့ “ဆန္တျပည္၁၅က်ပ္ စိန္လြင္ ေခါင္းကိုျဖတ္ ” “ဆန္တျပည္၁၅ျပား ေန၀င္းေသမွစား” “စိန္လြင္ ေျခာက္တန္း တေစာက္ကန္း ေစာက္ရမ္းမလုပ္နဲ႔” ဆိုတာမ်ိဳးေတြလဲ ေအာ္ၾကပါတယ္ ။ တပါတီစနစ္ - အလိုမရွိ ..အလိုမရွိ ေအာ္ေနၾကေပမဲ့ တပါတီစနစ္ကပဲမေကာင္းတာလား ၊ အာဏာရွင္စနစ္ကပဲမေကာင္းတာလား ၊ ဒီမိုကေရစီဆိုတာဘာလဲ မသိၾကေသးပါဘူး ။
“အဲဒီေန႕က မုန္တိုင္းဆင္မဲ့ေကာင္းကင္ျပင္တခုလိုပဲ ၊ လူလွိဳင္းေတြတလိမ့္လိမ့္ ၊ ဟစ္ေၾကြးသံေတြတခ်ိမ့္ခ်ိမ့္နဲ႔ ေျမမိုးပြက္လ်ံသိမ့္သိမ့္ညံခဲ့ ၊ ရွစ္ရက္ ရွစ္လ ရွစ္ဆယ့္ရွစ္ တဲ့ ၊ ေခတ္တေခတ္ကို ထုဆစ္ေပေတာ့မည္ ” မုန္တိုင္း၈၈ ဆိုတဲ့ကဗ်ာအစပိုဒ္ေလးလိုပါပဲ ၊ ရွစ္ေလးလံုးေန႔မွာေတာ့ တစ္နိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ အံုၾကြဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္ ၊ ရန္ကုန္မွာေတာ့ ကမၻာေအးဘုရားလမ္းမၾကီးေပၚ ၊ ခုဆီဒိုးနားနဲ႔ ကၠိဳင္းလမ္းဆံုၾကား ကားလမ္းတျခမ္း စစ္ကားတန္း လက္နက္မ်ိဳးစံုနဲ႔ေစာင့္ေနတာကို စတင္ေတြ႔ရျပီး ျပည္သူေတြက “ျပည္သူ႕စစ္သား ဒို႔စစ္သား ၊ ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္ ဒို႔တပ္မေတာ္” လို႔ ဟစ္ေအာ္ၾကပါတယ္ ၊ တခ်ိဳ႕ေက်ာင္းသားငယ္ေတြက ထိုင္ကန္ေတာ့ၾကပါတယ္ ။ ညဆယ့္တစ္နာရီခြဲ၀န္းက်င္မွာေတာ့ ျမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕မွာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕မီး အေမွာင္ခ်ျပီး ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္တဲ့ပြဲၾကီး စပါေတာ့တယ္ ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဓါတ္ပံုကိုင္ထားတဲ့ ဆယ့္ေလးငါးႏွစ္ေလာက္ေက်ာင္းသူေလးရဲ႕ေခါင္း ဂ်ီ3ေမာင္း ျပန္ျပင္းအားေၾကာင့္ ပြင့္ထြက္သြားျပီး လက္နက္မဲ့လူအုပ္ၾကီး ေသြးသံအရဲရဲ အလဲလဲအျပိဳျပိဳျဖစ္ကုန္ပါေတာ့တယ္ ။
အစြမ္းကုန္ရက္စက္ျပပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ျပလိုက္လို႔ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔လူထုၾကီးရဲ႕ ဆႏၵျပသပိတ္ေမွာက္အံုၾကြမွဳေတြ ရပ္မသြားပါဘူး ၊ စစ္တပ္ကလဲ ထပ္ထြက္ ထပ္ပစ္တာပါပဲ ၊ မခံမရပ္နိုင္ေပါက္ကြဲလာတဲ့ လူထုၾကီးကေတာ့ ေတာင္ဥကၠလာနဲ႔ေျမာက္ဥကၠလာေတြမွာ ရဲေတြကိုေခါင္းျဖတ္သတ္တာမ်ိဳး ျပန္ခံခ်ၾကပါတယ္ ၊ ၉ရက္ ၁၀ ရက္ ၁၁ ရက္ ၁၂ ရက္ေန႔ေတြေတာက္ေလ်ွာက္ပစ္လိုက္တာ ရန္ကုန္ေဆးရံုၾကီး၀န္းထဲေတာင္မခ်န္ပစ္ထဲ့လို႔ ဆရာ၀န္ေတြပါေသဆံုးခဲ့ၾကရပါတယ္။ တေနရာထဲမွာ အစုလိုက္အျပံဳလိုက္ပစ္သတ္ခံရမွဳမွာ ေက်ာင္းသား ၊ ရဟန္း ၊ ေယာက္က်ား ၊ မိန္းမ ၊ ကေလး အားလံုးလူသံုးရာေက်ာ္ အေလာင္းခ်င္းထပ္ ေနေအာင္ပစ္သတ္ခံခဲ့ၾကရတဲ့ စစ္ကိုင္းျမိဳ႕ကအဆိုးဆံုးလို႔ေျပာၾကပါတယ္ ။
ဘယ္ေလာက္ပစ္ပစ္ အေသခံတိုက္မယ္ဆိုတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔လူထုၾကီးရဲ႕စိတ္ဓါတ္ကို စစ္၀ါဒီေတြအရွံဳးေပး နည္းဗ်ဴဟာေျပာင္းရပါေတာ့တယ္ ၊ ၁၂ ရက္ေန႔ ည မွာ စိန္လြင္အနားယူျပီျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကျငာျပီးေသနတ္သံေတြရပ္သြားပါေတာ့တယ္ ။ နိုင္ငံေတာ္သမတအျဖစ္ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္တက္လာေပမဲ့ ျမိဳ႕တိုင္း မွာ သပိတ္စခန္းေတြဖြင့္ျပီး ကိုယ့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ကိုယ္ လုပ္ၾကပါတယ္ ၊ ကိုယ့္ဘာသာတရားစီရင္ၾကပါတယ္ ၊ ဆႏၵျပသူေတြေသာက္မဲ့ေရအိုးကိုအဆိပ္ခတ္တာ ၊ အသိေပ်ာက္ေစတဲ့ထံုေဆးမူးယစ္ေဆးေတြထိုးေပးျပီး သံဃာေတြေက်ာင္းသားေတြကိုသတ္ခိုင္းတာမ်ိဳးေတြ ရွိတဲ့အတြက္ မိတဲ့သူေတြကို ေခါင္းျဖတ္သတ္တာေတြ ရွိလာပါတယ္ ၊ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းျပီးေနာက္ပိုင္း မင္းမဲ့စရိုက္ျဖစ္စဥ္ေတြလို႔ သံုးႏွဳန္းျပီး ျပည္သူေတြေၾကာက္ရြံ႕ထိတ္လန္႔ေစမဲ႔ရက္စက္မွဳမ်ိဳးေတြကိုသာ ကြက္ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္ ၊ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတယ္ ၊ ဘယ္လိုလူေတြအသတ္ခံရတာဆိုတာေတြမျပပဲ ျပည္သူေတြ ရမ္းရမ္းကားကားလူသတ္တယ္ဆိုတာမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ဖုန္းကြယ္လိုက္ပါတယ္။
ဟုတ္ပါတယ္ ။ ျပည္သူေတြရဲ႕ လက္စားေခ်တဲ့လူသတ္ပြဲေတြ ၊ တန္ျပန္သပိတ္ဆိုျပီး ဆႏၵျပသူေတြကိုလုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္လာသူေတြကို ျပည္သူေတြကိုယ္တိုင္ တရားစီရင္တဲ့ လူသတ္ပြဲေတြ တကယ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္ ၊ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတာလဲဆိုတာေတာ့ ထည့္ေျပာရမွာပါ ။ မင္းရွိေနလ်က္နဲ႔အားကိုးမရလို႔ ၊ မင္းကိုယ္တိုင္က မင္းဆိုးမင္းညစ္ျဖစ္ေနလို႔ ကိုယ့္တရားကိုယ္စီရင္ျဖစ္လာရတာေတြပါ ၊ လြတ္လပ္ေရးရျပီးတာေတာင္ လြတ္လပ္ေရးအရသာမခံစားရပဲ အမ်ိဳးသားခ်င္းကၽြန္လုိ ျပန္ အုပ္ခ်ဳပ္ခံလာရတဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာမ်ိဳသိပ္ခံစားလာရတဲ့ ၊ လက္နက္မဲ့ဆႏၵျပမွဳကို ဗလာခ်ီပစ္သတ္ခံထားရတဲ့ လူေတြရဲ႕မခံမရပ္နိုင္ေပါက္ကြဲမွဳေတြပဲျဖစ္ပါတယ္ ။
ျမိဳ႕တိုင္းမွာ သပိတ္စခန္းေတြဖြင့္ၾကျပီး ေနရာအမ်ားစုမွာ သံဃာေတာ္ေတြဦးေဆာင္လို႔ ကိုယ့္ျမိဳ႕နယ္/ရပ္ရြာေတြကို ကိုယ့္ဘာသာအုပ္ခ်ဳပ္ၾကပါတယ္ ၊ ဓါး ၊ လွံ ၊ ေလာက္ေလး ၊ ဂ်င္ကလိေတြနဲ႔ ရပ္ကြက္အဆင့္ထိ ကိုယ့္ေဒသလုံျခံဳေရးကိုယ္တာ၀န္ယူၾကပါတယ္ ၊ ရန္ကုန္ေဆးရံုၾကီးကေတာ့ ရန္ကုန္တိုင္းသပိတ္စခန္း အျဖစ္ရွိခဲ့ျပီး တရားေဟာပြဲေတြေတာက္ေလ်ွာက္က်င္းပခဲ့ပါတယ္ ၊ ကိုဇာဂနာလို ရယ္စရာဟာသေတြ ပံုႏွိဳင္းေျပာျပေဟာေျပာတဲ့သူရွိသလို ၊ မင္းသိခၤလို ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းေတြေျပာျပီး ဆဲျပီးေဟာေျပာတဲ့သူေတြလဲရွိပါတယ္ ၊ ေရွ႕ေနေတြ ၊ စာေရးဆရာေတြ ၊ ဂီတနဲ႔အနုပညာရွင္ေတြ၊ အသိုင္း၀ိုင္းစံုကလာေရာက္ ေဟာေျပာၾကျပီး ဒီမိုကေရစီ ၊ လူ႔အခြင့္အေရး စတဲ့ နိုင္ငံေရးေ၀ါဟာရေတြေခတ္စားလာသလို ေၾကြးေၾကာ္သံလည္းေျပာင္းသြားခဲ့ပါတယ္ ။

“ဒီမိုကေရစီရရွိေရး - ဒို႔အေရး … ဒို႔အေရး …၊ စစ္အာဏာရွင္စနစ္က်ဆံုးေရး - ဒို႔အေရး … ဒို႔အေရး ” တဲ့။
ရဟန္းပ်ိဳမ်ားသမဂၢ ၊ သံဃာ့သမဂၢီ ၊ သီလရွင္မ်ားသမဂၢ ၊ အိမ္ေထာင္ရွင္မမ်ားသမဂၢ ၊ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားသမဂၢ၊ အလုပ္သမားသမဂၢ ၊ စသျဖင့္ အလႊာစံု အသင္းအဖြဲ႔ေတြဖြဲ႔ဆႏၵျပၾကသလို ၀န္ထမ္းေတြကလဲ သက္ဆိုင္ရာဌာနေတြအလိုက္ စုဖြဲ႔ဆႏၵျပၾကပါတယ္ ၊ ရဲ ၊ ေလတပ္နဲ႔ ေရတပ္ တပ္ဖြဲ႔၀င္အခ်ိဳ႕လဲ တျဖည္းျဖည္းပါ၀င္လာၾကပါတယ္ ၊ မိန္းမလ်ွာေတြကေတာင္ အလွဖန္တီးရွင္မ်ားသမဂၢလို႔ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္ ။
လူတိုင္းလူတိုင္းဟာ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႔အစည္းတံဆိပ္နဲ႔ နဘူးစီးအနီေတြ ၊ လက္ပါတ္အနီေတြပါတ္ျပီး ထိုင္သပိတ္ ၊ အစာငတ္ခံဆႏၵျပပြဲ ၊ လမ္းေလွ်ာက္ ေၾကြးေၾကာ္ခ်ီတက္ပြဲ ၊ မဆလ အသက္၂၆ႏွစ္ ေရးထားတဲ့အေခါင္းကိုမီးရီွဳ႕ပြဲ ၊ ေခြးလည္ပင္းမွာ ေန၀င္း , စိန္လြင္ေရးျပီးလႊတ္ပြဲ စသျဖင့္အသြင္သ႑ာန္မ်ိဳးစံုနဲ႔ တစ္နိုင္ငံလံုးမွာ အံုးအံုးၾကြက္ၾကြက္ ဆႏၵထုတ္ေဖၚျပသခဲ့ၾကပါတယ္ ။
နိုင္ငံေတာ္သမတ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္က “ဆႏၵေတြ မေစာၾကပါနဲ႔ ၊ တစ္ပါတီစနစ္ကိုပဲ ၾကိဳက္ၾကိဳက္ ပါတီစံုကိုပဲၾကိဳက္ၾကိဳက္ ေရြးေကာက္ပြဲၾကီး လုပ္ျပီးဆံုးျဖတ္ၾကတာေပါ့ ၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢအေဆာက္အဦးၾကီးကိုလဲ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ၾကီး အုတ္ျမစ္ခ်ၾကတာေပါ့လို႔ ” နတ္ကေတာ္ေတြထက္ ခၽြဲပ်စ္တဲ့ေလသံနဲ႔ ညတိုင္းလို္ ျမန္မာ့အသံနဲ႔ရုပ္ျမင္သံၾကားကေနေတာင္းပန္ေျပာ ေျပာေနေပမဲ့ ၊ ေနာက္ကြယ္မွာေတာ့ ျပည္သူေတြကိုသတ္ျဖတ္ႏွိမ္ႏွင္းဘို႔ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲစြာ အၾကံထုတ္ျပင္ဆင္ေနခဲ့ပါတယ္ ။
လူထုအံုၾကြမွဳၾကီး တစ္နိုင္ငံလံုးအတိုင္းတာနဲ႔ေလးဆယ့္ႏွစ္ရက္အၾကာ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ ၊ စက္တင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔ ညေနမွာ ရာေထာင္ခ်ီတဲ့စစ္သားေတြက ျမိဳ႕ၾကီး ေတြကို ပစ္ခတ္စီနင္းျပီး စစ္တပ္အေနနဲ႔အာဏာျပန္သိမ္းလိုက္ေၾကာင္း ေၾကျငာပါေတာ့တယ္ ။ ဗမာျပည္စစ္တပ္အတြက္မဆန္းေတာ့တဲ့ အျပစ္မဲ့ျပည္သူကို သတ္ပြဲေတြထဲမွာ အရက္စက္အျပင္းထန္ဆံုးသတ္ပြဲၾကီးျဖစ္ပါတယ္ ၊ G-3 , G-4 ေမာင္းျပန္ရိုင္ဖယ္ေတြအျပင္ စက္လတ္လိုအမ်ိဳးအစားေတြနဲ႔ပါ အတြဲလိုက္ ပစ္ခတ္ခဲ့ၾကပါတယ္ ၊ ျပည္သူေတြက စစ္ကားေတြ၀င္မလာရေအာင္ သစ္ပင္ေတြခုတ္လွဲ လမ္းေတြေပၚကန္႔လန္႔စီခ်ပိတ္ဆို႔ ၊ လက္ထဲရွိ ေလာက္ေလးေတြ ၊ ဂ်င္ကလိေတြနဲ႔ခံခ် လုပ္ၾကေသးေပမဲ့ အဆမတန္ရက္စက္မွဳရဲ႕ဒါဏ္ကို မခံနိုင္ၾကေတာ့ပါဘူး ၊ အားမတန္မာန္ေလ်ွာ့ေပးခဲ့ၾကတဲ့ေနာက္မွာ ေစာေမာင္နဲ႔ခင္ညြန္႔ ဦးစီးတဲ့ စစ္တပ္က န၀တ(နိုင္ငံေတာ္ျငိမ္၀ပ္ပိျပားမွဳတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕)ဆိုျပီး စစ္တပ္အစိုးရအမည္ခံအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။
(၄)
စိတ္ဓါတ္..။ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးကေန ေက်ာင္းသားျပည္သူေတြရင္ထဲထည့္ေပးလိုက္တာကေတာ့ အသက္အပါအ၀င္ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားအားလံုးစြန္႔လႊတ္ တိုက္ပြဲ၀င္မယ္ ၊ မတရားမွဳကိုရဲရဲအံတုမယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ဓါတ္ပါပဲ ၊ စစ္အာဏာရွင္ေတြက လက္နက္မ်ိဳးစံု ၊ ယုတ္မာေကာက္က်စ္မွဳမ်ိဳးစံု ၊ မတရားမွဳမ်ိဳးစံုနဲ႔ အဲဒီ စိတ္ဓါတ္ကိုခ်ိဳးႏွိမ္ဘို႔ၾကိဳးစားခဲ့ေပမဲ့ ကေန႔ထိ ခိုင္ခိုင္ျမဲျမဲ တိုက္ပြဲ၀င္ေနၾကဆဲျဖစ္ပါတယ္ ။

အထက္မွာေျပာျပခဲ့သလို ျပည္သူေတြနဲ႔ေက်ာင္းသားေတြ(အမ်ားစု)က နိုင္ငံေရးနားလည္လို႔မဟုတ္ပဲ မတရားမွဳေတြမ်ားလြန္းလို႔ ဆင္းရဲမြဲေတလြန္းလို႔သာ ဆႏၵျပ အံုၾကြခဲ့ၾကတာျဖစ္တဲ့အတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြကေတာ့အမ်ားၾကီးရွိခဲ့ပါတယ္ ၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြစုစည္းျပီး ၾကားျဖတ္အစိုးရမဖြဲ႕နိုင္ခဲ့တာ ၊ ေတာတြင္း လက္နက္ကိုင္အင္အားစုေတြနဲ႔ေပါင္းစည္းျပီး နိုင္ငံေတာ္အာဏာကိုအရမယူနိုင္ခဲ့တာ ၊ စနစ္တက်မဟုတ္တဲ့စုဖြဲ႔မွဳေတြနဲ႔ အေသခ်ာျပင္ဆင္စီစဥ္မွဳေတြမရွိပဲ လွ်ပ္တျပက္ဆံုးျဖတ္လုပ္ျဖစ္ခဲ့ၾကတာေတြဟာ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးကေနသင္ခန္းစာယူရမွာေတြျဖစ္ပါတယ္ ။
မဆလအမည္ခံ ေန၀င္း ၊ စန္းယု ၊ စိန္လြင္ အစိုးရေတြကိုျဖဳတ္ခ်နိုင္ခဲ့တာ ၊ ျပည္သူေတြေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြကို နိုင္ငံေရးနားမ်က္ေစ့ပြင့္ေစခဲ့တာ ၊ ဗမာနိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ဗကသ)နဲ႔အတူ မင္းကိုနိုင္ ၊ ကိုကိုၾကီး တို႔လို ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၊ ဦးတင္ဦး တို႔လို လူထုေခါင္းေဆာင္ေတြေပၚထြက္လာခဲ့တာ ၊ လက္နက္ကိုလက္နက္ခ်င္းျပန္ခ်နိုင္မွသာရမယ္လို႔ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြနဲ႔ ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္ (ABSDF)ဖြဲ႔စည္းေပၚေပါက္ခဲ့တာ ၊ ၁၉၉၀ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီေရြးေကာက္ပြဲၾကီးေပၚေပါက္ခဲ့တာေတြဟာ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးကေနရရွိခဲ့တဲ့ ေအာင္ျမင္မွဳ ေတြျဖစ္ပါတယ္ ။
ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီး ၊ လူထုအံုၾကြမွဳပံုစံကေန ရပ္ဆိုင္းလိုက္တာဟာ စစ္တပ္ကပစ္သတ္ႏွိမ္ႏွင္းလို႔ဆိုတာထက္ ေတာင္းဆိုဆႏၵျပေနတဲ့လိုအပ္ခ်က္ကို စစ္တပ္ကလုပ္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ျမွဴဆြယ္မွဳေၾကာင့္ ရပ္ဆိုင္းလိုက္တာလို႔ထင္ပါတယ္ ၊ “တပ္မေတာ္က နိုင္ငံေတာ္အာဏာကိုခ်ဳပ္ကိုင္လိုက္ပါျပီ ၊ ဆႏၵျပပြဲ ေတြရပ္ၾကပါ ၊ နိုင္ငံေရးပါတီေတြေထာင္ခြင့္ေပးျပီး ပါတီစံုအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲၾကီးလုပ္ေပးပါ့မယ္ ၊ ျပီးရင္ အနိုင္ရပါတီကိုအာဏာလႊဲေပးျပီး စစ္တပ္က စစ္တန္းလ်ား ျပန္မွာပါ ”ဆိုတဲ့ အာဏာသိမ္းစစ္ေခါင္းေဆာင္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေစာေမာင္ရဲ႕ ကတိစကားကို ယံုစားမိခဲ့ၾကလို႔ လို႔ထင္ပါတယ္ ။
၁၉၈၉ မွာ ကိုမင္းကိုနိုင္နဲ႔ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြဖမ္း ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုဖမ္းလုပ္ျပီး မဆလကေနအမည္ေျပာင္း တစည (တိုင္းရင္းသားစည္းလံုး ညီညြတ္ေရးပါတီ)အနိုင္ရေအာင္နည္းမ်ိဳးစံုၾကိဳးစားခဲ့ေပမဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕နိုင္ငံေရးနိုးၾကားမွဳက ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ပါတီ (NLD) အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကိုပဲ ထူးထူးကဲကဲမဲေပးခဲ့ၾကပါတယ္ ။ ျပည္သူေတြဆႏၵမဲေပးခဲ့ၾကတဲ့ အနိုင္ရပါတီကိုအာဏာလႊဲမေပးပဲ ကတိေတြကိုခ်ိဳးေဖါက္ျပီး စစ္အာဏာရွင္ေတြက လူေျပာင္းနာမည္ေျပာင္း ကေန႔ထိဆက္အုပ္ခ်ဳပ္ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္ ။ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးကိုအာဏာသိမ္းခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးၾကီး ေစာေမာင္နဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔တို႔ကိုဖယ္ရွားျပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးၾကီးသန္းေရႊက န၀တအမည္ကေန နအဖ(နိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ဖြင့္ျဖိဳးေရးေကာင္စီ)လို႔ ေျပာင္းလဲအုပ္ခ်ဳပ္ေနခဲ့ပါတယ္ ။
၁၉၉၆ ေက်ာင္းသားအေရးအခင္း ၊ ၉၉၉၉ အေရးအခင္း ၊ ၂၀၀၇ ၾသဂုတ္လ ေလာင္စာဆီေစ်းျမင့္တက္မွဳလမ္းေလ်ွာက္ပြဲ ၊ တစ္ကိုယ္ေတာ္ဆႏၵျပပြဲမ်ားစြာနဲ႔ ၂၀၀၇ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးဆိုတာေတြဟာ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးရဲ႕ေနာက္ဆက္တြဲ အရွိန္အဟုန္ေတြျဖစ္ပါတယ္ ။
ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုဆိုတာ ဒ႑ာရီမဟုတ္ ၊ ရာဇ၀င္ျဖစ္တယ္ ။ ေက်ာင္းသားေတြ ၊ ဗမာျပည္သူေတြရဲ႕ အထင္ကရသမိုင္းၾကီးျဖစ္တယ္ ။ ေသခ်ာနားစြင့္ ၾကည့္ပါ ၊ ႏွလံုးသားနဲ႔နားေထာင္ၾကည့္ပါ ၊ “ လြတ္တပ္မွအမွ်ေ၀ပါ ” ဆိုတဲ့ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးမွာက်ဆံုးခဲ့တဲ့၀ိဥာဥ္ေတြရဲ႕ ဒို႔အေရးဒို႔အေရး ေၾကြးေၾကာ္သံေတြနဲ႔ ဆက္လက္တိုက္ပြဲ၀င္ၾကပါလို႔ မွာၾကားေနသံေတြ ၾကားရပါလိမ့္မယ္ ။
(စစ္အာဏာရွင္စနစ္က်ဆံုးသည္အထိ)


**ေမာင္ေက်ာင္းသား **