လူထုက်န္းမာေရး (HIV ပိုးနဲ႔ ငွက္ေပ်ာသီး )

> ** Public Health **
** HIV ပိုးအတြက္ ငွက္ေပ်ာသီးက ေဆးစြမ္းေကာင္းျဖစ္လာနုိင္ **
ငွက္ေပ်ာသီး အတြင္း ပါ၀င္သည့္ ဓာတုေဗဒ ပစၥည္း တစ္ခုသည္ ခုခံအား က်ဆင္းမႈ AIDS ေရာဂါကို ျဖစ္ေစသည့္ HIV ပိုးအား ေခ်မႈန္း ႏိုင္သည့္ ေဆးစြမ္း ေကာင္း တစ္မ်ိဳး ျဖစ္လာ ႏိုင္ေၾကာင္း ပညာရွင္ မ်ားက ေျပာၾကား လိုက္ၾကသည္။ သဘာ၀ အေလ်ာက္ ပါ၀င္ေနသည့္ အဆိုပါ ဓာတ္ပစၥည္း သည္ လိင္မွ တဆင့္ ကူးစက္ေသာ HIV ပိုးအား ကာကြယ္ ေပးႏုိင ္မည္ဟု အေမရိကန္ သိပၸံပညာရွင္ မ်ားက ေမွ်ာ္လင့္လ်က္ ရွိသည္။ ဓာတ္ခြဲခန္း စမ္းသပ္ မႈမ်ား အရ Lectinဓာတ္ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေသာ BanLec အမည္ရွိ ဓာတ္ပစၥည္း သည္ HIV ကို ဟန္႔တား ရာတြင္ အက်ိဳး ထူးမ်ား ရရွိ ႏုိင္ေၾကာင္း မစ္ခ်ီဂန္ တကၠသိုလ္ရွိ သုေတသီ မ်ားက ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ Lectin သည္ သၾကားဓာတ္ ေပါင္းစပ္ ထားေသာ ပရိုတင္း တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ၿပီး BanLec သည္ သၾကားဓာတ္ ၾကြယ္၀သည့္ HIV-1 ဗိုင္းရပ္စ္ကို ပူးေပါင္း ေခ်ဖ်က္ ျခင္းျဖင့္ ေရာဂါပိုး ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ၀င္ေရာက္ပ်ံ႕ႏွံ႕မႈကို ဟန္႔တားႏိုင္ဖြယ္ ရွိေနသည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက ယံုၾကည္ေနၾကသည္။

BanLecကို ယခုအခါ HIVတားဆီးမႈ နည္းလမ္းႏွစ္မ်ိဳးအတြက္ စမ္းသပ္အဆင့္ျဖင့္ အသံုးျပဳေနေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ မတ္လ(၁၉)ရက္ေန႔ထုတ္ Biological Chemistryေဆးပညာ ဂ်ာနယ္တြင္ ယခုေတြ႕ရွိမႈအေၾကာင္း အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပထားၿပီး အမ်ိဳးသမီးသံုး ကြန္ဒံုးကဲ့သို႔ လိင္မႈကိစၥမွ ေရာဂါပိုးကူးစက္ျခင္းကို တားဆီးေပးသည့္ ပစၥည္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ပစၥည္း တစ္မ်ိဳးအျဖစ္ အသံုးခ်သြားဖြယ္ ရွိေနသည္။ “အရင္တုန္းက HIVကာကြယ္ေဆး တခ်ိဳ႕ကို ဗိုင္းရပ္စ္က ခံႏိုင္ရည္ရွိတာမ်ိဳး ျပႆနာေတြ ႀကံဳခဲ့ဖူးပါတယ္။ ခုေတာ့ ဓာတ္သဘာ၀ တူတဲ့ သၾကားဓာတ္ ပရိုတိန္းျခင္း ေရာၿပီး ေခ်ဖ်က္တဲ့ နည္းလမ္းက အဆင္ေျပမယ္ ထင္ပါတယ္”ဟု မစ္ခ်ီဂန္ တကၠသိုလ္မွ ေဒါက္တာမိုက္ကယ္ဆြမ္ဆန္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ “HIV-1 ဗိုင္းရပ္စ္နဲ႔ အလြယ္တကူ ေပါင္းစပ္ႏိုင္တဲ့ Lectinဓာတ္က ေရာဂါပိုး ေသြးဥဆဲလ္ေတြထဲ မေရာက္သြားေအာင္ ၀န္းရံပိတ္ဆို႔ထားၿပီး ဖ်က္ဆီးလိုက္ႏုိင္မယ့္ အေျခအေန ရွိေနပါတယ္။ ဒီလမ္းစကို ေျခရာခံၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ စမ္းသပ္မႈေတြ ဆက္လုပ္သြားရမွာပါ”ဟု ၎က ျဖည့္စြက္ေျပာဆိုသြားခဲ့သည္။

** HIV ေရာဂါပိုး ရိုးတြင္းျခင္ဆီအတြင္း ပုန္းခိုေနခုိင္ **
ဆရာ၀န္မ်ားက HIVေရာဂါပိုးသည္ ရိုးတြင္းျခင္ဆီအတြင္း ပုန္းခို ေနႏိုင္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ေဖာ္ထုတ္ ေတြ႕ရွိ ခဲ့သည္။ သုေတသီ မ်ားက ခုခံအား က်ဆင္းမႈ AIDS ေရာဂါကို ျဖစ္ပြားေစသည့္ ေရာဂါပိုးသည္ ေဆး၀ါးမ်ား မွီ၀ဲေနစဥ္ ျခင္ဆီအတြင္း ၀င္ေရာက္ပုန္းေအာင္းေနကာ ကာလၾကာျမင့္မွ တေက်ာ့ျပန္ ထၾကြၿပီး ေရာဂါ ျဖစ္ပြားေစ တတ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ HIVပိုး၏ ကုသရန္ ခက္ခဲမႈအား ေလ့လာေနျခင္း၏ ပထမ ေျခလွမ္းကို မိမိတို႔ ေဖာ္ထုတ္ ႏုိင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ၊ မစ္ခ်ီဂန္ တကၠသိုလ္မွ ေဒါက္တာ ကက္သလင္းေကာလင္းစ္ က ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ သူမႏွင့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ သုေတသီမ်ားက Nature Medicine မဂၢဇင္းတြင္ ယခု ေတြ႕ရွိမႈအား ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး HIVပိုးသည္ အခ်ိန္ အလြန္ၾကာျမင့္မွ လူကို ဒုကၡေပးႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသြား သည္။ ျခင္ဆီ အတြင္း ခိုေအာင္း ေနသည့္ ေရာဂါ ပိုးသည္ အမွန္အားျဖင့္ ေသြးဆဲလ္မ်ားအတြင္း တည္ရွိေနရာမွ ေျပာင္းလဲသြားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေဒါက္တာကက္သရင္းကဆိုသည္။ HIVဗိုင္းရပ္စ္သည္ ျခင္ဆီအတြင္း ေရာက္ရွိေနပါက ကုသေဆးမ်ား မွီ၀ဲသည့္တိုင္ ထိေရာက္မႈ မရွိႏိုင္ဘဲ ကာလၾကာျမင့္မွ ျပန္လည္ရွင္သန္ကာ ကူးစက္မႈအသစ္တစ္ဖန္ ျဖစ္ပြားေစႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။ HIVပိုးသည္ ေသြးဆဲလ္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးပစ္ၿပီးသည္ႏွင့္ ေနာက္တစ္ခုသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႕ကူးစက္သြားတတ္ေၾကာင္းလည္း ပညာရွင္မ်ားကဆိုသည္။ ယခုေတြ႕ရွိမႈေၾကာင့္ HIVပိုးအား အျမတ္ျပတ္ တိုက္ပြဲဆင္ႏုိင္ေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို ပိုမိုအားေကာင္းလာေစမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေဒါက္တာကက္သရင္းက မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ HIVပိုးသည္ ကုသေဆးမ်ားရန္မွ ပုန္းခိုႏိုင္သည့္ ျခင္ဆီကဲ့သို႔ အျခားေနရာမ်ား ရွိေနႏုိင္ေသးသည္ကိုလည္း စစ္ေဆးေဖာ္ထုတ္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာကက္သရင္းက ေျပာၾကားသြားသည္။ ယခုသုေတသန ျပဳလုပ္မႈ အတြက္ Burroughs Wellcome ေဖာင္ေဒးရွင္းႏွင့္ မစ္ဂ်ီဂန္တကၠသိုလ္ အပါအ၀င္ အဖြဲ႕ အစည္း အခ်ိဳ႕က ေငြေၾကး က်ခ ံေပးခဲ့ျခင္းဟု သတင္း ရရွိသည္။

** The Mirror Online Newspaper ေၾကးမံုမွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။ **

** Public Health **
** HIV ပိုးအတြက္ ငွက္ေပ်ာသီးက ေဆးစြမ္းေကာင္းျဖစ္လာနုိင္ **
ငွက္ေပ်ာသီး အတြင္း ပါ၀င္သည့္ ဓာတုေဗဒ ပစၥည္း တစ္ခုသည္ ခုခံအား က်ဆင္းမႈ AIDS ေရာဂါကို ျဖစ္ေစသည့္ HIV ပိုးအား ေခ်မႈန္း ႏိုင္သည့္ ေဆးစြမ္း ေကာင္း တစ္မ်ိဳး ျဖစ္လာ ႏိုင္ေၾကာင္း ပညာရွင္ မ်ားက ေျပာၾကား လိုက္ၾကသည္။ သဘာ၀ အေလ်ာက္ ပါ၀င္ေနသည့္ အဆိုပါ ဓာတ္ပစၥည္း သည္ လိင္မွ တဆင့္ ကူးစက္ေသာ HIV ပိုးအား ကာကြယ္ ေပးႏုိင ္မည္ဟု အေမရိကန္ သိပၸံပညာရွင္ မ်ားက ေမွ်ာ္လင့္လ်က္ ရွိသည္။ ဓာတ္ခြဲခန္း စမ္းသပ္ မႈမ်ား အရ Lectinဓာတ္ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေသာ BanLec အမည္ရွိ ဓာတ္ပစၥည္း သည္ HIV ကို ဟန္႔တား ရာတြင္ အက်ိဳး ထူးမ်ား ရရွိ ႏုိင္ေၾကာင္း မစ္ခ်ီဂန္ တကၠသိုလ္ရွိ သုေတသီ မ်ားက ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ Lectin သည္ သၾကားဓာတ္ ေပါင္းစပ္ ထားေသာ ပရိုတင္း တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ၿပီး BanLec သည္ သၾကားဓာတ္ ၾကြယ္၀သည့္ HIV-1 ဗိုင္းရပ္စ္ကို ပူးေပါင္း ေခ်ဖ်က္ ျခင္းျဖင့္ ေရာဂါပိုး ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ၀င္ေရာက္ပ်ံ႕ႏွံ႕မႈကို ဟန္႔တားႏိုင္ဖြယ္ ရွိေနသည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက ယံုၾကည္ေနၾကသည္။

BanLecကို ယခုအခါ HIVတားဆီးမႈ နည္းလမ္းႏွစ္မ်ိဳးအတြက္ စမ္းသပ္အဆင့္ျဖင့္ အသံုးျပဳေနေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ မတ္လ(၁၉)ရက္ေန႔ထုတ္ Biological Chemistryေဆးပညာ ဂ်ာနယ္တြင္ ယခုေတြ႕ရွိမႈအေၾကာင္း အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပထားၿပီး အမ်ိဳးသမီးသံုး ကြန္ဒံုးကဲ့သို႔ လိင္မႈကိစၥမွ ေရာဂါပိုးကူးစက္ျခင္းကို တားဆီးေပးသည့္ ပစၥည္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ပစၥည္း တစ္မ်ိဳးအျဖစ္ အသံုးခ်သြားဖြယ္ ရွိေနသည္။ “အရင္တုန္းက HIVကာကြယ္ေဆး တခ်ိဳ႕ကို ဗိုင္းရပ္စ္က ခံႏိုင္ရည္ရွိတာမ်ိဳး ျပႆနာေတြ ႀကံဳခဲ့ဖူးပါတယ္။ ခုေတာ့ ဓာတ္သဘာ၀ တူတဲ့ သၾကားဓာတ္ ပရိုတိန္းျခင္း ေရာၿပီး ေခ်ဖ်က္တဲ့ နည္းလမ္းက အဆင္ေျပမယ္ ထင္ပါတယ္”ဟု မစ္ခ်ီဂန္ တကၠသိုလ္မွ ေဒါက္တာမိုက္ကယ္ဆြမ္ဆန္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ “HIV-1 ဗိုင္းရပ္စ္နဲ႔ အလြယ္တကူ ေပါင္းစပ္ႏိုင္တဲ့ Lectinဓာတ္က ေရာဂါပိုး ေသြးဥဆဲလ္ေတြထဲ မေရာက္သြားေအာင္ ၀န္းရံပိတ္ဆို႔ထားၿပီး ဖ်က္ဆီးလိုက္ႏုိင္မယ့္ အေျခအေန ရွိေနပါတယ္။ ဒီလမ္းစကို ေျခရာခံၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ စမ္းသပ္မႈေတြ ဆက္လုပ္သြားရမွာပါ”ဟု ၎က ျဖည့္စြက္ေျပာဆိုသြားခဲ့သည္။

** HIV ေရာဂါပိုး ရိုးတြင္းျခင္ဆီအတြင္း ပုန္းခိုေနခုိင္ **
ဆရာ၀န္မ်ားက HIVေရာဂါပိုးသည္ ရိုးတြင္းျခင္ဆီအတြင္း ပုန္းခို ေနႏိုင္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ေဖာ္ထုတ္ ေတြ႕ရွိ ခဲ့သည္။ သုေတသီ မ်ားက ခုခံအား က်ဆင္းမႈ AIDS ေရာဂါကို ျဖစ္ပြားေစသည့္ ေရာဂါပိုးသည္ ေဆး၀ါးမ်ား မွီ၀ဲေနစဥ္ ျခင္ဆီအတြင္း ၀င္ေရာက္ပုန္းေအာင္းေနကာ ကာလၾကာျမင့္မွ တေက်ာ့ျပန္ ထၾကြၿပီး ေရာဂါ ျဖစ္ပြားေစ တတ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ HIVပိုး၏ ကုသရန္ ခက္ခဲမႈအား ေလ့လာေနျခင္း၏ ပထမ ေျခလွမ္းကို မိမိတို႔ ေဖာ္ထုတ္ ႏုိင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ၊ မစ္ခ်ီဂန္ တကၠသိုလ္မွ ေဒါက္တာ ကက္သလင္းေကာလင္းစ္ က ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ သူမႏွင့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ သုေတသီမ်ားက Nature Medicine မဂၢဇင္းတြင္ ယခု ေတြ႕ရွိမႈအား ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး HIVပိုးသည္ အခ်ိန္ အလြန္ၾကာျမင့္မွ လူကို ဒုကၡေပးႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသြား သည္။ ျခင္ဆီ အတြင္း ခိုေအာင္း ေနသည့္ ေရာဂါ ပိုးသည္ အမွန္အားျဖင့္ ေသြးဆဲလ္မ်ားအတြင္း တည္ရွိေနရာမွ ေျပာင္းလဲသြားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေဒါက္တာကက္သရင္းကဆိုသည္။ HIVဗိုင္းရပ္စ္သည္ ျခင္ဆီအတြင္း ေရာက္ရွိေနပါက ကုသေဆးမ်ား မွီ၀ဲသည့္တိုင္ ထိေရာက္မႈ မရွိႏိုင္ဘဲ ကာလၾကာျမင့္မွ ျပန္လည္ရွင္သန္ကာ ကူးစက္မႈအသစ္တစ္ဖန္ ျဖစ္ပြားေစႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။ HIVပိုးသည္ ေသြးဆဲလ္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးပစ္ၿပီးသည္ႏွင့္ ေနာက္တစ္ခုသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႕ကူးစက္သြားတတ္ေၾကာင္းလည္း ပညာရွင္မ်ားကဆိုသည္။ ယခုေတြ႕ရွိမႈေၾကာင့္ HIVပိုးအား အျမတ္ျပတ္ တိုက္ပြဲဆင္ႏုိင္ေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို ပိုမိုအားေကာင္းလာေစမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေဒါက္တာကက္သရင္းက မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ HIVပိုးသည္ ကုသေဆးမ်ားရန္မွ ပုန္းခိုႏိုင္သည့္ ျခင္ဆီကဲ့သို႔ အျခားေနရာမ်ား ရွိေနႏုိင္ေသးသည္ကိုလည္း စစ္ေဆးေဖာ္ထုတ္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာကက္သရင္းက ေျပာၾကားသြားသည္။ ယခုသုေတသန ျပဳလုပ္မႈ အတြက္ Burroughs Wellcome ေဖာင္ေဒးရွင္းႏွင့္ မစ္ဂ်ီဂန္တကၠသိုလ္ အပါအ၀င္ အဖြဲ႕ အစည္း အခ်ိဳ႕က ေငြေၾကး က်ခ ံေပးခဲ့ျခင္းဟု သတင္း ရရွိသည္။

** The Mirror Online Newspaper ေၾကးမံုမွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။ **