လူထုက်န္းမာေရး(သင့္ နံနက္စာကို ေဖ်ာ္ရည္ တစ္ခြက္ႏွင့္ တြဲဖက္ စားသံုးပါ)

>
**Public Health**

နံနက္ခင္း ေစာေစာမွာ အစာစားဖို႔ ဘာေၾကာင့္ လိုအပ္လဲဆုိတာ သင္လည္း သိမွာပါေနာ္။ တစ္ေန႔လံုး တက္ႂကြ ရႊင္လန္းစြာ သြားလာ လႈပ္ရွားႏုိင္ဖို႔ နံနက္စာက သင့္အတြက္ ေလာင္စာ တစ္မ်ိဳးပါပဲ။ အာဟာရ ျပည့္ဝတဲ့ နံနက္စာက သင့္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ခြန္အားေတြကို ေပးစြမ္းႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ သင္က အလုပ္ တစ္ခုခုေၾကာင့္၊ အေရးႀကီး ကိစၥေတြ ရွိတာေၾကာင့္ နံနက္စာ မစားမိတဲ့အခါ တစ္ေနကုန္ရင္ ခံသြားၿပီး ေန႔လယ္စာပါ စားမဝင္ႏိုင္တာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေန႔လယ္စာကို ပုိစားမိတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ နံနက္ေစာေစာ အခ်ိန္ဟာ လူတစ္ေယာက္အတြက္ အားအင္ေတြ အျပည့္အဝ ရွိေနရမယ့္ အခ်ိန္ပါ။ နံနက္ အိပ္ရာထခ်ိန္မွာ သင္ဟာ အစာနဲ႔ ၁ဝနာရီေလာက္ ကင္းကြာ ေနပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီေလာက္ ကင္းကြာေနၿပီး အိပ္ရာႏိုးခ်ိန္မွာ နံနက္စာ မစားဘဲ ေနမယ္ဆုိရင္ သင့္အစာအိမ္ကုိ ဒုကၡေပးႏိုင္သလို သင့္ရဲ႕ တစ္ေန႔တာ လႈပ္ရွားတာေတြကိုလည္း ေႏွးေကြး ေစပါတယ္။


နံနက္စာ မစားလို႔ ေန႔လယ္စာ ပိုစားမိျပန္ေတာ့လည္း သင့္ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ကို ထိန္းမထားႏိုင္တာေတြ ႀကံဳေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ သင္ဟာ နံနက္စာကိုသာ ေကာင္းေကာင္း စားထားမယ္ဆုိရင္ သင့္ တစ္ေန႔တာအတြက္ အလြန္ အက်ိဳးရွိႏုိင္သလို ေန႔လယ္ေန႔ခင္း သေရစာ စားေသာက္တာလည္း ေလ်ာ့နည္း သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင့္ရဲ႕ တစ္ေန႔တာ လုပ္ေဆာင္တာေတြကို ခြန္အားအျပည့္နဲ႔ တက္တက္ႂကြႂကြ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖုိ႔ အာဟာရ ျပည့္ဝတဲ့ နံနက္စာကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္တတ္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ နံနက္စာ ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္မႈ ဆုိတာက အဆီ၊ ကုိလက္စထေရာနဲ႔ ဆား(အငန္ဓာတ္) ပါဝင္မႈ နည္းတဲ့ အစားအစာေတြ စားသံုးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အာဟာရ ျပည့္ဝၿပီး ခြန္အား ျဖစ္ေစတဲ့ နံနက္စာကို ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္ႏိုင္ေအာင္ ေဖာ္ျပ လုိက္ရပါတယ္။

* နံနက္စာကို ဂ်ဳံအျပည့္ အဝပါဝင္တဲ့ ေပါင္မုန္႔၊ နံျပား၊ ေခါက္ဆြဲ စတာေတြ စားေပးရပါမယ္။

* အဆီ ထုတ္ထားတဲ့ ႏုိ႔နဲ႔ ႏို႔ထြက္ ပစၥည္းေတြ ဒါမွမဟုတ္ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္ တစ္ခုခုကုိပါ ေသာက္သံုး ေပးရပါမယ္။

* သစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္ကို ဗီတာမင္ စီဓာတ္ အျပည့္အဝပါဝင္တဲ့ စေတာ္ဘယ္ရီသီး၊ သံပရာသီးေတြကို ေဖ်ာ္ရည္ျပဳလုပ္ၿပီး ေသာက္သံုး ေပးႏုိင္ပါတယ္။


* ဒါေပမဲ့ နံနက္စာကို အာလူးေၾကာ္၊ အီၾကာေကြး၊ စမူဆာ၊ ပလာတာ၊ ဘူးသီးေၾကာ္ စတဲ့ ထပ္ကာ ထပ္ကာ အသံုးျပဳထားတဲ့ ျပန္ေၾကာ္ဆီနဲ႔ ေၾကာ္ထားတဲ့ အစားအစာ ေတြကိုေတာ့ ေလွ်ာ့စား သင့္ပါတယ္။


ဒီေန႔ကစလို႔ သင္ရဲ႕ နံနက္စာ စားေသာက္ပံုကို ေျပာင္းလဲ သင့္ပါၿပီ။ နံနက္စာက သင္ရဲ႕ တစ္ေန႔တာအတြက္ အေရးပါ အရာေရာက္တဲ့ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း သင္ လက္ခံတယ္ဆုိရင္ ဒီေန႔ပဲ ေျပာင္းလဲ လုိက္ၾကပါစုိ႔။ နံနက္စာကုိ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္တို႔ ေသာက္မယ့္အစား သစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္ တစ္ခုခုနဲ႔ တြဲဖက္ စားသံုးတာက သင့္ကုိ က်န္းမာ ႏုပ်ိဳ ေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဝမ္းမွန္ေစတာေၾကာင့္ သင့္ တစ္ေန႔တာလံုး ေပါ့ပါး သြက္လက္စြာ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မွာပါ။ လတ္ဆတ္တဲ့ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္ တစ္ခြက္မွာ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ္ေတြ ျပည့္ဝစြာ ပါဝင္ပါတယ္။

ဗီတာမင္ေအ က သင့္အျမင္ကို ၾကည္လင္ေစၿပီး အသားအေရ လွပေစပါတယ္။ ဗီတာမင္ဘီ အုပ္စုက ခႏၶာကိုယ္မွာ တစ္သွ်ဳး အသစ္ေတြ ျဖစ္ေပၚေစျခင္း၊ စြမ္းအင္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ျပဳလုပ္ေပးျခင္း၊ ေသြးနီဥေတြ ျဖစ္ေပၚေစျခင္း၊ အာ႐ံုေၾကာေတြ အားေကာင္းေစျခင္း ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဗီတာမင္စီ က ခႏၶာကိုယ္ အတြက္ သံဓာတ္စုပ္ယူမႈကို အားေပးပါတယ္။ သြားနဲ႔ သြားဖံုးေတြကို ခိုင္ခံ့က်န္းမာေစၿပီး ဆဲလ္အသစ္ ျဖစ္ေပၚေစတာေၾကာင့္ အနာက်က္ ျမန္ေစပါတယ္။ ဗီတာမင္ဒီ က အ႐ိုးနဲ႔ သြားေတြကုိ သန္မာေစပါတယ္။ ဗီတာမင္အီး က အုိမင္းရင့္ေရာ္ေစတဲ့ ခႏၶာကိုယ္တြင္းရွိ ဓာတ္တုိး ပစၥည္းေတြကုိ ဟန္႔တားေပးတဲ့ အင္တီ ေအာက္ဆီးဒင့္ အျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ ေပးပါတယ္။ ဗီတာမင္ေက က သာမန္ ေသြးခဲတာကုိ အားေပးပါတယ္။ ေဖာလစ္အက္စစ္ ကီၿဗီ ျဖစ္ေပၚမႈနဲ႔ ေသြးနီဥ ျဖစ္ေပၚတာကို အားေပးပါတယ္။ သင့္ နံနက္စာကို ေဖ်ာ္ရည္တစ္ခြက္နဲ႔ တြဲဖက္ ေသာက္သံုး လုိက္႐ံုနဲ႔ သင့္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အက်ဳိးရွိတဲ့ ဗီတာမင္ဓာတ္ေတြကို ရရွိ ႏုိင္ပါတယ္။


**ေမမြန္ေက်ာ္**

**Public Health**

နံနက္ခင္း ေစာေစာမွာ အစာစားဖို႔ ဘာေၾကာင့္ လိုအပ္လဲဆုိတာ သင္လည္း သိမွာပါေနာ္။ တစ္ေန႔လံုး တက္ႂကြ ရႊင္လန္းစြာ သြားလာ လႈပ္ရွားႏုိင္ဖို႔ နံနက္စာက သင့္အတြက္ ေလာင္စာ တစ္မ်ိဳးပါပဲ။ အာဟာရ ျပည့္ဝတဲ့ နံနက္စာက သင့္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ခြန္အားေတြကို ေပးစြမ္းႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ သင္က အလုပ္ တစ္ခုခုေၾကာင့္၊ အေရးႀကီး ကိစၥေတြ ရွိတာေၾကာင့္ နံနက္စာ မစားမိတဲ့အခါ တစ္ေနကုန္ရင္ ခံသြားၿပီး ေန႔လယ္စာပါ စားမဝင္ႏိုင္တာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေန႔လယ္စာကို ပုိစားမိတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ နံနက္ေစာေစာ အခ်ိန္ဟာ လူတစ္ေယာက္အတြက္ အားအင္ေတြ အျပည့္အဝ ရွိေနရမယ့္ အခ်ိန္ပါ။ နံနက္ အိပ္ရာထခ်ိန္မွာ သင္ဟာ အစာနဲ႔ ၁ဝနာရီေလာက္ ကင္းကြာ ေနပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီေလာက္ ကင္းကြာေနၿပီး အိပ္ရာႏိုးခ်ိန္မွာ နံနက္စာ မစားဘဲ ေနမယ္ဆုိရင္ သင့္အစာအိမ္ကုိ ဒုကၡေပးႏိုင္သလို သင့္ရဲ႕ တစ္ေန႔တာ လႈပ္ရွားတာေတြကိုလည္း ေႏွးေကြး ေစပါတယ္။


နံနက္စာ မစားလို႔ ေန႔လယ္စာ ပိုစားမိျပန္ေတာ့လည္း သင့္ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ကို ထိန္းမထားႏိုင္တာေတြ ႀကံဳေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ သင္ဟာ နံနက္စာကိုသာ ေကာင္းေကာင္း စားထားမယ္ဆုိရင္ သင့္ တစ္ေန႔တာအတြက္ အလြန္ အက်ိဳးရွိႏုိင္သလို ေန႔လယ္ေန႔ခင္း သေရစာ စားေသာက္တာလည္း ေလ်ာ့နည္း သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင့္ရဲ႕ တစ္ေန႔တာ လုပ္ေဆာင္တာေတြကို ခြန္အားအျပည့္နဲ႔ တက္တက္ႂကြႂကြ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖုိ႔ အာဟာရ ျပည့္ဝတဲ့ နံနက္စာကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္တတ္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ နံနက္စာ ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္မႈ ဆုိတာက အဆီ၊ ကုိလက္စထေရာနဲ႔ ဆား(အငန္ဓာတ္) ပါဝင္မႈ နည္းတဲ့ အစားအစာေတြ စားသံုးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အာဟာရ ျပည့္ဝၿပီး ခြန္အား ျဖစ္ေစတဲ့ နံနက္စာကို ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္ႏိုင္ေအာင္ ေဖာ္ျပ လုိက္ရပါတယ္။

* နံနက္စာကို ဂ်ဳံအျပည့္ အဝပါဝင္တဲ့ ေပါင္မုန္႔၊ နံျပား၊ ေခါက္ဆြဲ စတာေတြ စားေပးရပါမယ္။

* အဆီ ထုတ္ထားတဲ့ ႏုိ႔နဲ႔ ႏို႔ထြက္ ပစၥည္းေတြ ဒါမွမဟုတ္ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္ တစ္ခုခုကုိပါ ေသာက္သံုး ေပးရပါမယ္။

* သစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္ကို ဗီတာမင္ စီဓာတ္ အျပည့္အဝပါဝင္တဲ့ စေတာ္ဘယ္ရီသီး၊ သံပရာသီးေတြကို ေဖ်ာ္ရည္ျပဳလုပ္ၿပီး ေသာက္သံုး ေပးႏုိင္ပါတယ္။


* ဒါေပမဲ့ နံနက္စာကို အာလူးေၾကာ္၊ အီၾကာေကြး၊ စမူဆာ၊ ပလာတာ၊ ဘူးသီးေၾကာ္ စတဲ့ ထပ္ကာ ထပ္ကာ အသံုးျပဳထားတဲ့ ျပန္ေၾကာ္ဆီနဲ႔ ေၾကာ္ထားတဲ့ အစားအစာ ေတြကိုေတာ့ ေလွ်ာ့စား သင့္ပါတယ္။


ဒီေန႔ကစလို႔ သင္ရဲ႕ နံနက္စာ စားေသာက္ပံုကို ေျပာင္းလဲ သင့္ပါၿပီ။ နံနက္စာက သင္ရဲ႕ တစ္ေန႔တာအတြက္ အေရးပါ အရာေရာက္တဲ့ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း သင္ လက္ခံတယ္ဆုိရင္ ဒီေန႔ပဲ ေျပာင္းလဲ လုိက္ၾကပါစုိ႔။ နံနက္စာကုိ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္တို႔ ေသာက္မယ့္အစား သစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္ တစ္ခုခုနဲ႔ တြဲဖက္ စားသံုးတာက သင့္ကုိ က်န္းမာ ႏုပ်ိဳ ေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဝမ္းမွန္ေစတာေၾကာင့္ သင့္ တစ္ေန႔တာလံုး ေပါ့ပါး သြက္လက္စြာ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မွာပါ။ လတ္ဆတ္တဲ့ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္ တစ္ခြက္မွာ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ္ေတြ ျပည့္ဝစြာ ပါဝင္ပါတယ္။

ဗီတာမင္ေအ က သင့္အျမင္ကို ၾကည္လင္ေစၿပီး အသားအေရ လွပေစပါတယ္။ ဗီတာမင္ဘီ အုပ္စုက ခႏၶာကိုယ္မွာ တစ္သွ်ဳး အသစ္ေတြ ျဖစ္ေပၚေစျခင္း၊ စြမ္းအင္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ျပဳလုပ္ေပးျခင္း၊ ေသြးနီဥေတြ ျဖစ္ေပၚေစျခင္း၊ အာ႐ံုေၾကာေတြ အားေကာင္းေစျခင္း ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဗီတာမင္စီ က ခႏၶာကိုယ္ အတြက္ သံဓာတ္စုပ္ယူမႈကို အားေပးပါတယ္။ သြားနဲ႔ သြားဖံုးေတြကို ခိုင္ခံ့က်န္းမာေစၿပီး ဆဲလ္အသစ္ ျဖစ္ေပၚေစတာေၾကာင့္ အနာက်က္ ျမန္ေစပါတယ္။ ဗီတာမင္ဒီ က အ႐ိုးနဲ႔ သြားေတြကုိ သန္မာေစပါတယ္။ ဗီတာမင္အီး က အုိမင္းရင့္ေရာ္ေစတဲ့ ခႏၶာကိုယ္တြင္းရွိ ဓာတ္တုိး ပစၥည္းေတြကုိ ဟန္႔တားေပးတဲ့ အင္တီ ေအာက္ဆီးဒင့္ အျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ ေပးပါတယ္။ ဗီတာမင္ေက က သာမန္ ေသြးခဲတာကုိ အားေပးပါတယ္။ ေဖာလစ္အက္စစ္ ကီၿဗီ ျဖစ္ေပၚမႈနဲ႔ ေသြးနီဥ ျဖစ္ေပၚတာကို အားေပးပါတယ္။ သင့္ နံနက္စာကို ေဖ်ာ္ရည္တစ္ခြက္နဲ႔ တြဲဖက္ ေသာက္သံုး လုိက္႐ံုနဲ႔ သင့္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အက်ဳိးရွိတဲ့ ဗီတာမင္ဓာတ္ေတြကို ရရွိ ႏုိင္ပါတယ္။


**ေမမြန္ေက်ာ္**