ဖိုးစိန္ရဲ႕ ဇာတ္သဘင္လုပ္ငန္း တေန႔တျခား ႀကီးမားဖြံ႔ၿဖိဳးလာတဲ့အခါမွာ အာဏာပိုင္မ်ားရဲ႕ အကာအကြယ္ အေစာင့္အေရွာက္ရမွသာ အရာရာ အဆင္ေျပမႈ၊ လံုၿခံဳမႈ ရႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး ဖိုးစိန္က ၿဗိတိသွ်အစိုးရကို သူတတ္ႏိုင္တဲ့ဘက္က အက်ဳိးျပဳတာမ်ား ျပဳလုပ္လာပါတယ္။
ပထမကမၻာစစ္ၾကီးျဖစ္တဲ့အခါ မဟာမိတ္စစ္သားမ်ား သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရးအတြက္ ဖိုးစိန္က ကမၻာ့ၾကက္ေျခနီ အသင္းၾကီး ရန္ပံုေငြအျဖစ္ အလႉပြဲမ်ား ၿမိဳ႕ၾကီးေတြမွာ က,ေပးၿပီး ဒီပြဲေတြက ရသမွ်ေငြေတြကို မေျပာပ ေလာက္တဲ့စားရိတ္ေတြႏႈတ္ၿပီး အားလံုးေပးလႉတယ္။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္အၿပီး ၁၉၁၇ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ
ဖိုးစိန္အေနနဲ႔ကေတာ့ အုပ္စိုးသူမ်ားကို မဟာမိတ္ျပဳၿပီး အမ်ဳိးသား ကိစၥေလးမ်ား ေပၚေပါက္လာရင္ သူက ေစ့စပ္ေပးတဲ့ သေဘာနဲ႔ ဟိုဘက္နဲ႔လည္း ေကာင္း၊ ဒီဘက္နဲ႔လည္း ေကာင္း ဆိုတဲ့ မီးမေသ ေရမေနာက္ လမ္းကေလးကို ၾကိဳက္တာေပါ့။
ၿဗိတိသွ်အစိုးရက အိႏၵိယကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတမ်ဳိး ေပးအပ္မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ အိႏၵိယနဲ႔တြဲထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေတာ့ ဘယ္လို အစီအစဥ္မွ မခ်မွတ္ပဲထားတာေၾကာင့္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ကာလအတိုင္းမသိ ကၽြန္လက္ဆုပ္ကို မေျဖဘဲ ထားမယ့္သေဘာမို႔ ျမန္မာေတြက ၿဗိတိသွ်အစိုးရအေပၚ အၾကီးအက်ယ္ မေက်မနပ္ ျဖစ္လာၾကတယ္။ ျမန္မာကိုလည္း ဟုမၼ႐ူးဆိုတဲ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေပးရမယ္ဆိုၿပီး လြတ္လပ္ေရး ေတာင္းဆိုတဲ့ ဆူပူအံုႂကြမႈၾကီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပြားလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္သူလူထု အမ်ဳိးသားမ်ားက တဘက္ အုပ္စိုးသူ နယ္ခ်ဲ႕ၿဗိတိသွ် အရင္းရွင္မ်ားကတဘက္ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ေနၾကတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဖိုးစိန္ဟာ သစ္ ၂ ဘက္ၾကားေပါက္တဲ့ ဝါးဘဝကို ေရာက္လာတယ္။ ျပည္သူ႔ဘက္က ရပ္မလား၊ ဖိႏွိပ္ကၽြန္လုပ္တဲ့ နယ္ခ်ဲ႕ဘက္ကရပ္မလားဆိုတဲ့ လမ္း ၂ခြ ဖိုးစိန္ဘယ္လမ္း ေရြးမလဲလို႔ အေျခအေနက ေမးလာပါတယ္။
ဖိုးစိန္အေနနဲ႔ကေတာ့ အုပ္စိုးသူမ်ားကို မဟာမိတ္ျပဳၿပီး အမ်ဳိးသား ကိစၥေလးမ်ား ေပၚေပါက္လာရင္ သူက ေစ့စပ္ေပးတဲ့သေဘာနဲ႔ ဟိုဘက္နဲ႔လည္း ေကာင္း၊ ဒီဘက္နဲ႔လည္း ေကာင္း ဆိုတဲ့ မီးမေသ ေရမေနာက္ လမ္းကေလးကို ၾကိဳက္တာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ဧရာဝတီတိုင္း ေကာ္မရွင္နာနဲ႔ ပုလိပ္မင္းၾကီးနဲ႔ သိကၽြမ္းခင္မင္တဲ့ ဖိုးစိန္က သံခ်ဳိဦးေက်ာ္လွကို ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕က ဖမ္းတဲ့အခါ သဘင္သည္မ်ားရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ကို မထိပါးေစခ်င္ဘူးဆိုၿပီး ဦးေက်ာ္လွကို လႊတ္ေပးဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံတာမ်ဳိး သူက လုပ္ေပးပါတယ္။ သူေမတၱာရပ္ေတာ့လည္း အာဏာပိုင္မ်ားက လႊတ္ေပးပါတယ္။
ဖိုးစိန္နဲ႔ နယ္ခ်ဲ႕ၿဗိတိသွ်အစိုးရနဲ႔ အဲဒီလို အလြမ္းသင့္ေနခိုက္
ယူနီယံ ဂ်က္အလံ ယိမ္းနဲ႔ ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕ကို အလိုေတာ္ရိ လုပ္တဲ့ ကိစၥမ်ား ရပ္ေပးပါ။ မရပ္ဆိုင္းရင္ ဖိုးစိန္ ႐ံုေပါက္မွာ သပိတ္ တားရပါလိမ့္မယ္...
္ အမ်ဳိးသား လြတ္လပ္ေရး အံုႂကြမႈၾကီးေတြ ေပၚကြဲလာေတာ့ ဂ်ီစီဘီေအ လူၾကီးေတြက တေန႔ေတာ့ ဖိုးစိန္ဆီလာၿပီး ယူနီယံဂ်က္အလံယိမ္းနဲ႔ ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕ကို အလိုေတာ္ရိ လုပ္တဲ့ ကိစၥမ်ားရပ္ေပးပါ။ မရပ္ဆိုင္းရင္ ဖိုးစိန္ ႐ံုေပါက္မွာ သပိတ္တားရပါလိမ့္မယ္လို႔ ရာဇသံ ေပးလာပါေလေရာ။
အဲဒီေတာ့ ဖိုးစိန္က လိမ္မာပါးနပ္စြာ ထြက္ေပါက္ရွာတယ္၊ ဘယ္လိုလဲဆိုေတာ့ သူကတဲ့ယိမ္းဟာ တပတ္ေလာက္ပဲ က,ဖို႔ စီစဥ္တာပါ။ ၿပီးခါနီးေနၿပီလို႔ ေဈးဆစ္ၾကည့္ပါတယ္။ ဂ်ီစီဘီေအ လူၾကီးမ်ားက ခ်က္ခ်င္း ရပ္ဆိုင္းေပးပါလို႔ ေတာင္းတယ္။ ဖိုးစိန္က ဒါျဖင့္ သူ႔ကိုယ္သူ မပိုင္ဘူး၊ သူ႔ကို ပြဲၾကည့္ပရိသတ္ကသာ ပိုင္တယ္။ ပရိသတ္က လက္မခံႏိုင္ဘူးဆိုရင္ သူက ဒီအစီအစဥ္ကို ႐ုပ္သိမ္းပါမယ္ဆိုၿပီး ညက်ေတာ့ ဇာတ္ခံုေပၚကေနၿပီး ပရိသတ္ကို သူကေမးတယ္။ ေမးတဲ့အခါ ပရိသတ္က ဂ်ီစီဘီေအ အဖြဲ႔ၾကီးနဲ႔ တသံတည္း ျပန္ေျဖတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဖိုးစိန္ဟာ အမ်ဳိးသားဘက္ကို လိုက္ေလ်ာလိုက္ရတယ္။ ယူနီယံဂ်က္ အလံယိမ္းကို ရပ္လိုက္ရ ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဖိုးစိန္က ၿဗိတိသွ် အစိုးရနဲ႔ သင့္ျမတ္ေအာင္တဘက္က ေပါင္းၿပီး တဘက္က်ေတာ့ ဂ်ီစီဘီေအကို လွ်ိဳ႕ဝွက္ ရန္ပံုေငြမ်ား ေထာက္ပံ့လာပါတယ္။
၁၉၂ဝ ခုႏွစ္ ဧၿပီလမွာ ဖိုးစိန္ကို ၿဗိတိသွ်အစိုးရက တီပီအက္စ္ ဆိုတဲ့ ဘြဲ႔တခုေပးအပ္တယ္။ တီပီအက္စ္ ဆိုတာ “တိုင္းက်ဳိးျပည္က်ဳိးေဆာင္” ပုဂၢိဳလ္လို႔ ၿဗိတိသွ်က သိအမွတ္ျပဳျခင္းပါ။ ဒီဘြဲ႔ဟာ ဖိုးစိန္ကို ပထမဆံုး ေပးအပ္တာ ျဖစ္တယ္။ ဖိုးစိန္အတြက္ ဒီဘြဲ႔ကို ဖန္တီးတာျဖစ္တယ္လို႔ေတာင္ ဆိုၾကပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ၿဗိတိသွ် အင္ပါယာ တည္ၿမဲေရးအတြက္ တစြန္းတစ အကူအညီေပးတဲ အရပ္သူ အရပ္သားမ်ားကိုလည္း ဒီဘြဲ႔ ၿဗိတိသွ်အာဏာပိုင္တို႔က ခ်ီးျမႇင့္သြားပါတယ္။
ဖိုးစိန္ကို ၿဗိတိသွ် အစိုးရက တီပီအက္စ္ ဘြဲ႔ေပးေတာ့ သတင္းစာေတြက တညီတညာတည္း ဖိုးစိန္ကို “ဖိုးစိန္ၾကီး” အဂၤလိပ္လို ဂရိတ္ဖိုးစိန္ လို႔ေရးၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ဖိုးစိန္ဟာ ဖိုးစိန္ၾကီး ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီ “ၾကီး” တလံုးကိုလည္း ဖိုးစိန္က ႏွစ္ႏွစ္ၿခိဳက္ၿခိဳက္ၾကီး လက္ခံလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဖိုးစိန္အသက္ ၃၈ ႏွစ္ရွိပါၿပီ။
ဖိုးစိန္ဟာ ဂရိတ္ဖိုးစိန္အျပင္ ေမတၱာစိန္နဲ႔ ဘုရားဒကာစိန္
“သဘင္ဟာ ဘုရင္နဲ႔ တြဲရက္ခ်ည္းဘဲ၊ ဘယ္ေတာ့မွ အားမငယ္နဲ႔ ၊ ဘယ္ေတာ့မဆုိ ဒုိ႔ကေရွ႔က၊ ၊ဘယ္မင္းလက္ထက္မဆို သဘင္ကို ေျမႇာက္စားရတာခ်ည္းဘဲ”
ဆိုတဲ့ အမည္မ်ားလဲ ခံပါေသးတယ္။ ေမတၱာစိန္ အမည္ကို အသက္ ၃ဝ ေလာက္ကယူတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရပါတယ္။ ဘုရားဒကာစိန္ကိုေတာ့ ဘယ္အရြယ္က စခံတယ္ေတာ့ မသိဘူး။ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္မွာ ေက်ာင္းသားေတြက ဝိုင္းသပိတ္ေမွာက္ၾကေတာ့ ဆရာၾကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းက ဖိုးစိန္ ေတာင္းပန္ဝန္ခ်ရင္ သပိတ္လွန္လိုက္ၾကပါလို႔ ေမတၱာရပ္ခံတဲ့အခါ “ဘုရားဒကာစိန္” ကေလးလို႔ ေခၚေနပါၿပီ။
ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ တီပီအက္စ္ ဘြဲ႕ရၿပီး တႏွစ္မၾကာခင္အတြင္း ေက်ာင္းသားေတြက ဖိုးစိန္ကို သပိတ္ေမွာက္တာ ခံရပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ဖိုးစိန္ဟာ ျပည္သူနဲ႔ ဖိႏွိပ္တဲ့ နယ္ခ်ဲ႕အစိုးရၾကားမွာ သူဘယ္လို စခန္းသြားမွျဖစ္မယ္ဆိုတဲ့ သင္ခန္းစာကို တန္ဖိုးၾကီးၾကီးေပးၿပီး ယူလိုက္ရပါတယ္။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ျဖစ္ေတာ့ ၾကင္ယံုရဲ႕ဇာတိ ေဒးဒရဲကို ဖိုးစိန္တို႔ ေျပးၾကတယ္။ ဂ်ပန္ျပန္ဝင္ေတာ့ ဂ်ပန္စစ္ဗိုလ္ မ်ားက က,ေပးရမယ္ဆိုလို႔ ဖိုးစိန္တို႔ ရန္ကုန္ကို ျပန္ေျပာင္းလာၾကတယ္။ စစ္ၾကီးျဖစ္လာေတာ့ ဇာတ္ေခါင္း ကြဲၿပီး သူတေနရာ ငါတေနရာ ေျပးၾကသြားၾကရေတာ့ ကဲနက္စိန္က ဒီလူေတြ ျပန္လို႔မွ စုမိပါအုံးမလားဆိုၿပီး မ်က္ရည္က်ရွာသတဲ့။ အဲဒီ ဖိုးစိန္မွာ “သဘင္ဟာ ဘုရင္နဲ႔ တြဲရက္ခ်ည္းဘဲ၊ ဘယ္ေတာ့မွ အားမငယ္နဲ႔ ၊ ဘယ္ေတာ့မဆုိ ဒုိ႔ကေရွ႔က၊ ၊ဘယ္မင္းလက္ထက္မဆို သဘင္ကို ေျမႇာက္စားရတာခ်ည္းဘဲ” လို႔ေျပာပါသတဲ့။
**လူထုေဒၚအမာ**
ေအာင္ဗလ ဖုိးစိန္ စိန္ကတုံး (၁၉၆၇)မွ
**ကုိတင့္**
ဖိုးစိန္ရဲ႕ ဇာတ္သဘင္လုပ္ငန္း တေန႔တျခား ႀကီးမားဖြံ႔ၿဖိဳးလာတဲ့အခါမွာ အာဏာပိုင္မ်ားရဲ႕ အကာအကြယ္ အေစာင့္အေရွာက္ရမွသာ အရာရာ အဆင္ေျပမႈ၊ လံုၿခံဳမႈ ရႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး ဖိုးစိန္က ၿဗိတိသွ်အစိုးရကို သူတတ္ႏိုင္တဲ့ဘက္က အက်ဳိးျပဳတာမ်ား ျပဳလုပ္လာပါတယ္။
ပထမကမၻာစစ္ၾကီးျဖစ္တဲ့အခါ မဟာမိတ္စစ္သားမ်ား သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရးအတြက္ ဖိုးစိန္က ကမၻာ့ၾကက္ေျခနီ အသင္းၾကီး ရန္ပံုေငြအျဖစ္ အလႉပြဲမ်ား ၿမိဳ႕ၾကီးေတြမွာ က,ေပးၿပီး ဒီပြဲေတြက ရသမွ်ေငြေတြကို မေျပာပ ေလာက္တဲ့စားရိတ္ေတြႏႈတ္ၿပီး အားလံုးေပးလႉတယ္။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္အၿပီး ၁၉၁၇ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ
ဖိုးစိန္အေနနဲ႔ကေတာ့ အုပ္စိုးသူမ်ားကို မဟာမိတ္ျပဳၿပီး အမ်ဳိးသား ကိစၥေလးမ်ား ေပၚေပါက္လာရင္ သူက ေစ့စပ္ေပးတဲ့ သေဘာနဲ႔ ဟိုဘက္နဲ႔လည္း ေကာင္း၊ ဒီဘက္နဲ႔လည္း ေကာင္း ဆိုတဲ့ မီးမေသ ေရမေနာက္ လမ္းကေလးကို ၾကိဳက္တာေပါ့။
ၿဗိတိသွ်အစိုးရက အိႏၵိယကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတမ်ဳိး ေပးအပ္မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ အိႏၵိယနဲ႔တြဲထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေတာ့ ဘယ္လို အစီအစဥ္မွ မခ်မွတ္ပဲထားတာေၾကာင့္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ကာလအတိုင္းမသိ ကၽြန္လက္ဆုပ္ကို မေျဖဘဲ ထားမယ့္သေဘာမို႔ ျမန္မာေတြက ၿဗိတိသွ်အစိုးရအေပၚ အၾကီးအက်ယ္ မေက်မနပ္ ျဖစ္လာၾကတယ္။ ျမန္မာကိုလည္း ဟုမၼ႐ူးဆိုတဲ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေပးရမယ္ဆိုၿပီး လြတ္လပ္ေရး ေတာင္းဆိုတဲ့ ဆူပူအံုႂကြမႈၾကီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပြားလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္သူလူထု အမ်ဳိးသားမ်ားက တဘက္ အုပ္စိုးသူ နယ္ခ်ဲ႕ၿဗိတိသွ် အရင္းရွင္မ်ားကတဘက္ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ေနၾကတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဖိုးစိန္ဟာ သစ္ ၂ ဘက္ၾကားေပါက္တဲ့ ဝါးဘဝကို ေရာက္လာတယ္။ ျပည္သူ႔ဘက္က ရပ္မလား၊ ဖိႏွိပ္ကၽြန္လုပ္တဲ့ နယ္ခ်ဲ႕ဘက္ကရပ္မလားဆိုတဲ့ လမ္း ၂ခြ ဖိုးစိန္ဘယ္လမ္း ေရြးမလဲလို႔ အေျခအေနက ေမးလာပါတယ္။
ဖိုးစိန္အေနနဲ႔ကေတာ့ အုပ္စိုးသူမ်ားကို မဟာမိတ္ျပဳၿပီး အမ်ဳိးသား ကိစၥေလးမ်ား ေပၚေပါက္လာရင္ သူက ေစ့စပ္ေပးတဲ့သေဘာနဲ႔ ဟိုဘက္နဲ႔လည္း ေကာင္း၊ ဒီဘက္နဲ႔လည္း ေကာင္း ဆိုတဲ့ မီးမေသ ေရမေနာက္ လမ္းကေလးကို ၾကိဳက္တာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ဧရာဝတီတိုင္း ေကာ္မရွင္နာနဲ႔ ပုလိပ္မင္းၾကီးနဲ႔ သိကၽြမ္းခင္မင္တဲ့ ဖိုးစိန္က သံခ်ဳိဦးေက်ာ္လွကို ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕က ဖမ္းတဲ့အခါ သဘင္သည္မ်ားရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ကို မထိပါးေစခ်င္ဘူးဆိုၿပီး ဦးေက်ာ္လွကို လႊတ္ေပးဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံတာမ်ဳိး သူက လုပ္ေပးပါတယ္။ သူေမတၱာရပ္ေတာ့လည္း အာဏာပိုင္မ်ားက လႊတ္ေပးပါတယ္။
ဖိုးစိန္နဲ႔ နယ္ခ်ဲ႕ၿဗိတိသွ်အစိုးရနဲ႔ အဲဒီလို အလြမ္းသင့္ေနခိုက္
ယူနီယံ ဂ်က္အလံ ယိမ္းနဲ႔ ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕ကို အလိုေတာ္ရိ လုပ္တဲ့ ကိစၥမ်ား ရပ္ေပးပါ။ မရပ္ဆိုင္းရင္ ဖိုးစိန္ ႐ံုေပါက္မွာ သပိတ္ တားရပါလိမ့္မယ္...
္ အမ်ဳိးသား လြတ္လပ္ေရး အံုႂကြမႈၾကီးေတြ ေပၚကြဲလာေတာ့ ဂ်ီစီဘီေအ လူၾကီးေတြက တေန႔ေတာ့ ဖိုးစိန္ဆီလာၿပီး ယူနီယံဂ်က္အလံယိမ္းနဲ႔ ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕ကို အလိုေတာ္ရိ လုပ္တဲ့ ကိစၥမ်ားရပ္ေပးပါ။ မရပ္ဆိုင္းရင္ ဖိုးစိန္ ႐ံုေပါက္မွာ သပိတ္တားရပါလိမ့္မယ္လို႔ ရာဇသံ ေပးလာပါေလေရာ။
အဲဒီေတာ့ ဖိုးစိန္က လိမ္မာပါးနပ္စြာ ထြက္ေပါက္ရွာတယ္၊ ဘယ္လိုလဲဆိုေတာ့ သူကတဲ့ယိမ္းဟာ တပတ္ေလာက္ပဲ က,ဖို႔ စီစဥ္တာပါ။ ၿပီးခါနီးေနၿပီလို႔ ေဈးဆစ္ၾကည့္ပါတယ္။ ဂ်ီစီဘီေအ လူၾကီးမ်ားက ခ်က္ခ်င္း ရပ္ဆိုင္းေပးပါလို႔ ေတာင္းတယ္။ ဖိုးစိန္က ဒါျဖင့္ သူ႔ကိုယ္သူ မပိုင္ဘူး၊ သူ႔ကို ပြဲၾကည့္ပရိသတ္ကသာ ပိုင္တယ္။ ပရိသတ္က လက္မခံႏိုင္ဘူးဆိုရင္ သူက ဒီအစီအစဥ္ကို ႐ုပ္သိမ္းပါမယ္ဆိုၿပီး ညက်ေတာ့ ဇာတ္ခံုေပၚကေနၿပီး ပရိသတ္ကို သူကေမးတယ္။ ေမးတဲ့အခါ ပရိသတ္က ဂ်ီစီဘီေအ အဖြဲ႔ၾကီးနဲ႔ တသံတည္း ျပန္ေျဖတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဖိုးစိန္ဟာ အမ်ဳိးသားဘက္ကို လိုက္ေလ်ာလိုက္ရတယ္။ ယူနီယံဂ်က္ အလံယိမ္းကို ရပ္လိုက္ရ ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဖိုးစိန္က ၿဗိတိသွ် အစိုးရနဲ႔ သင့္ျမတ္ေအာင္တဘက္က ေပါင္းၿပီး တဘက္က်ေတာ့ ဂ်ီစီဘီေအကို လွ်ိဳ႕ဝွက္ ရန္ပံုေငြမ်ား ေထာက္ပံ့လာပါတယ္။
၁၉၂ဝ ခုႏွစ္ ဧၿပီလမွာ ဖိုးစိန္ကို ၿဗိတိသွ်အစိုးရက တီပီအက္စ္ ဆိုတဲ့ ဘြဲ႔တခုေပးအပ္တယ္။ တီပီအက္စ္ ဆိုတာ “တိုင္းက်ဳိးျပည္က်ဳိးေဆာင္” ပုဂၢိဳလ္လို႔ ၿဗိတိသွ်က သိအမွတ္ျပဳျခင္းပါ။ ဒီဘြဲ႔ဟာ ဖိုးစိန္ကို ပထမဆံုး ေပးအပ္တာ ျဖစ္တယ္။ ဖိုးစိန္အတြက္ ဒီဘြဲ႔ကို ဖန္တီးတာျဖစ္တယ္လို႔ေတာင္ ဆိုၾကပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ၿဗိတိသွ် အင္ပါယာ တည္ၿမဲေရးအတြက္ တစြန္းတစ အကူအညီေပးတဲ အရပ္သူ အရပ္သားမ်ားကိုလည္း ဒီဘြဲ႔ ၿဗိတိသွ်အာဏာပိုင္တို႔က ခ်ီးျမႇင့္သြားပါတယ္။
ဖိုးစိန္ကို ၿဗိတိသွ် အစိုးရက တီပီအက္စ္ ဘြဲ႔ေပးေတာ့ သတင္းစာေတြက တညီတညာတည္း ဖိုးစိန္ကို “ဖိုးစိန္ၾကီး” အဂၤလိပ္လို ဂရိတ္ဖိုးစိန္ လို႔ေရးၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ဖိုးစိန္ဟာ ဖိုးစိန္ၾကီး ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီ “ၾကီး” တလံုးကိုလည္း ဖိုးစိန္က ႏွစ္ႏွစ္ၿခိဳက္ၿခိဳက္ၾကီး လက္ခံလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဖိုးစိန္အသက္ ၃၈ ႏွစ္ရွိပါၿပီ။
ဖိုးစိန္ဟာ ဂရိတ္ဖိုးစိန္အျပင္ ေမတၱာစိန္နဲ႔ ဘုရားဒကာစိန္
“သဘင္ဟာ ဘုရင္နဲ႔ တြဲရက္ခ်ည္းဘဲ၊ ဘယ္ေတာ့မွ အားမငယ္နဲ႔ ၊ ဘယ္ေတာ့မဆုိ ဒုိ႔ကေရွ႔က၊ ၊ဘယ္မင္းလက္ထက္မဆို သဘင္ကို ေျမႇာက္စားရတာခ်ည္းဘဲ”
ဆိုတဲ့ အမည္မ်ားလဲ ခံပါေသးတယ္။ ေမတၱာစိန္ အမည္ကို အသက္ ၃ဝ ေလာက္ကယူတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရပါတယ္။ ဘုရားဒကာစိန္ကိုေတာ့ ဘယ္အရြယ္က စခံတယ္ေတာ့ မသိဘူး။ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္မွာ ေက်ာင္းသားေတြက ဝိုင္းသပိတ္ေမွာက္ၾကေတာ့ ဆရာၾကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းက ဖိုးစိန္ ေတာင္းပန္ဝန္ခ်ရင္ သပိတ္လွန္လိုက္ၾကပါလို႔ ေမတၱာရပ္ခံတဲ့အခါ “ဘုရားဒကာစိန္” ကေလးလို႔ ေခၚေနပါၿပီ။
ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ တီပီအက္စ္ ဘြဲ႕ရၿပီး တႏွစ္မၾကာခင္အတြင္း ေက်ာင္းသားေတြက ဖိုးစိန္ကို သပိတ္ေမွာက္တာ ခံရပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ဖိုးစိန္ဟာ ျပည္သူနဲ႔ ဖိႏွိပ္တဲ့ နယ္ခ်ဲ႕အစိုးရၾကားမွာ သူဘယ္လို စခန္းသြားမွျဖစ္မယ္ဆိုတဲ့ သင္ခန္းစာကို တန္ဖိုးၾကီးၾကီးေပးၿပီး ယူလိုက္ရပါတယ္။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ျဖစ္ေတာ့ ၾကင္ယံုရဲ႕ဇာတိ ေဒးဒရဲကို ဖိုးစိန္တို႔ ေျပးၾကတယ္။ ဂ်ပန္ျပန္ဝင္ေတာ့ ဂ်ပန္စစ္ဗိုလ္ မ်ားက က,ေပးရမယ္ဆိုလို႔ ဖိုးစိန္တို႔ ရန္ကုန္ကို ျပန္ေျပာင္းလာၾကတယ္။ စစ္ၾကီးျဖစ္လာေတာ့ ဇာတ္ေခါင္း ကြဲၿပီး သူတေနရာ ငါတေနရာ ေျပးၾကသြားၾကရေတာ့ ကဲနက္စိန္က ဒီလူေတြ ျပန္လို႔မွ စုမိပါအုံးမလားဆိုၿပီး မ်က္ရည္က်ရွာသတဲ့။ အဲဒီ ဖိုးစိန္မွာ “သဘင္ဟာ ဘုရင္နဲ႔ တြဲရက္ခ်ည္းဘဲ၊ ဘယ္ေတာ့မွ အားမငယ္နဲ႔ ၊ ဘယ္ေတာ့မဆုိ ဒုိ႔ကေရွ႔က၊ ၊ဘယ္မင္းလက္ထက္မဆို သဘင္ကို ေျမႇာက္စားရတာခ်ည္းဘဲ” လို႔ေျပာပါသတဲ့။
**လူထုေဒၚအမာ**
ေအာင္ဗလ ဖုိးစိန္ စိန္ကတုံး (၁၉၆၇)မွ
**ကုိတင့္**
No comments:
Post a Comment