လူထုက်န္းမာေရး (က်န္းမာေရးလွ်ဳိ႕ဝွက္ခ်က္မ်ား )

>
**Public Health**

တရုတ္ရုပ္သံလိုင္းျဖစ္တဲ့CCTVက အသက္(၇၆)ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ တရုတ္က်န္းမာေရးပညာရွင္ ပါေမာကၡWan Cheng Kuiနဲ႔ အစီအစဥ္တစ္ခု တင္ဆက္သြားခဲ့တယ္။ အစီအစဥ္မွာ Wan Cheng Kuiက သူ႔ရဲ႕က်န္းမာေရး၊ ေပ်ာ္ရႊင္ေရး၊ အသက္ရွည္ေရး လွ်ဳိ႕ဝွက္ခ်က္ေတြကို ေျပာသြားခဲ့တယ္။

(၁) က်န္းမာဖို႔အတြက္ သင့္ကိုယ္ေပၚမွာ မူတည္တယ္

ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖဲြ႔အစည္းရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္အရ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အသက္ရွည္ေရးနဲ႔က်န္းမာေရးဟာ ၁၅%က မ်ဳိးရိုးေၾကာင့္၊ ၁ဝ%က လူမႈေပါင္းသင္းေရးေၾကာင့္၊ ၈%က ေရာဂါဘယေၾကာင့္၊ ၇%က ရာသီဥတုေၾကာင့္နဲ႔ ၆ဝ%က ကိုယ့္ကိုယ္ေပၚမွာ မူတည္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

လူအမ်ားသိၿပီးၾကတဲ့အတိုင္း မနက္စာကို ေကာင္းေကာင္းစား၊ ေန႔လယ္စာကုိ ဝေအာင္စား၊ ညစားကိုေလ်ာ့စားလို႔ ဆုိၾကေပမယ့္ အခုေခတ္မွာေတာ့ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္ေနပါတယ္။ အခုေခတ္လူေတြက မနက္စာကို ျဖစ္သလိုစား၊ ေန႔လည္စာကို ႀကံဳရာစား၊ ညစာကို အဝအၿပဲစားၾကတယ္။ ဒါဟာ ေရာဂါရဲ႕ရင္းျမစ္ျဖစ္တယ္။ မနက္စာဟာ အားေဆးနဲ႔တူတယ္။ တစ္ေန႔လံုးရဲ႕အေရးပါတဲ့တစ္နပ္မို႔ အာဟာရျဖစ္တာေတြ စားရပါတယ္။

မနက္ပိုင္းအာဟာရတဲြဖက္စာအျဖစ္ ပဲႏို႔ရည္၊ ေကြကာအုပ္နဲ႔ ပန္းသီးေတြကို တဲြစားႏိုင္ပါတယ္။ အဓိကအစာမွာ ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ႔ သစ္သီးပါရပါမယ္။ အခုေခတ္လူေတြက့ ၂ဝ% မနက္စာ မစားၾကသလို ၅ဝ%-၆ဝ% က မနက္စာ မစားတတ္ၾကဘူး။ မနက္စားအာဟာရအတြက္ ေန႔လယ္၊ ညေနစာေတြနဲ႔ ျပန္အစားထိုးလို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။


(၂) ေလာကမွာ မေကာင္းဆံုးအက်င့္က ေဆးလိပ္ေသာက္တာပဲ

ေလာကမွာ မေကာင္းတဲ့အက်င့္(၅)ခုရွိတယ္။ ပထမတစ္ခုက ေဆးလိပ္ေသာက္တာပဲျဖစ္တယ္။ တစ္သက္လံုး ေဆးလိပ္ေသာက္သူဟာ ႏွစ္(၂ဝ)-(၂၅) ေစာေသၾကတယ္။ ေဆးလိပ္တစ္ခါေသာက္ရင္ (၁၁)မိနစ္ အသက္တိုတယ္။

ကၽြန္ေတာ္ဘာလို႔ အရြယ္တင္ေနသလဲ? က်န္းမာေနသလဲဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တစ္သက္မွာ ေဆးလိပ္မေသာက္ဖူးဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ေရွ႕မွာ ေဆးလိပ္လာေသာက္ရင္ ေဆာရီးပဲ တျခားေနရာမွာ သြားေသာက္ပါ။ သင့္ကိုယ္သင္ ေသေၾကာင္းႀကံလို႔ရတယ္။ တျခားလူကိုေတာ့ သင္မသတ္ပါနဲ႔။ မနက္ထလာတာနဲ႔ ေဆးလိပ္ေသာက္တာ ပိုအႏၱရာယ္ရွိတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြဟာ ေလျပြန္နာ၊ အဆုတ္ေလနာ၊ အဆုတ္အတြင္းနာ၊ အဆုတ္ကင္ဆာစတဲ့ေရာဂါေတြကို ရႏိုင္ပါတယ္။


(၃) အာဟာရမ်ားရင္လည္း အဆိပ္ျဖစ္တယ္

ေန႔တစ္ေန႔တာရဲ႕ အစားအစာေတြကက အရြက္စိမ္း (၈)ေအာင္စ သို႔မဟုတ္ (၅ဝဝ)ဂရမ္၊ အသီး (၂)လံုး၊ ဟင္းရြက္ဆီ (၃)ဇြန္း၊ (၂၅)ဂရမ္ထက္မပိုရ။ ထမင္း(၄)ေအာင္စ သို႔မဟုတ္ ေပါက္စီအသားလြတ္(၄)လံုးနဲ႔ ပရိုတင္းအျပည့္အဝပါတဲ့ အစားအစာေတြျဖစ္တယ္။

တစ္ေန႔ကို ေရ(၈)ခြက္ေသာက္ရတယ္။ ေရက လူေတြရဲ႕အသက္ပဲ။ ဒါေပမဲ့ အခုေခတ္လူေတြက ေရအေသာက္နည္းၾကတယ္။ ဆာမွ ေသာက္ၾကတယ္။ တကယ္ဆို ဆာမွေသာက္တာမဟုတ္ဘဲ အားတာနဲ႔ေသာက္ေနရမယ္။ ေရအစား ေရေႏြးၾကမ္းေရာ ရသလားေမးရင္ မရဘူး။ ေကာ္ဖီ၊ အခ်ဳိရည္၊ ဘီယာနဲ႔အစားထိုးရင္ေရာ ရသလားေမးရင္ မရဘူး။ ေရေႏြးၾကမ္းေသာက္မယ္ဆိုရင္လည္း အခါးေျခာက္နည္းရမယ္။ ေသခ်ာမွတ္ထားပါ.... ေရက လူေတြရဲ႕အသက္ပါ။

(၄) လူေတြက အို၊ နာေသတာမဟုတ္ဘူး၊ စိတ္ေၾကာင့္ေသတာ

လူေတြ စိတ္မတိုဘဲေနႏိုင္လား? လူဆိုတာ ခံစားခ်က္ရွိတဲ့သတၱဝါေတြ။၊ ငိုမယ္၊ ရယ္မယ္၊ တိုမယ္၊ လြမ္းမယ္၊ ေၾကာက္မယ္၊ လန္႔မယ္။ ေပ်ာ္ရင္ရယ္တယ္၊ မေပ်ာ္ရင္ ငိုတယ္။ စိတ္တိုတဲ့အခါ ႏွစ္ခြန္းေလာက္ဆဲလိုက္ရမွ ... ဒါဟာ လူေတြရဲ႕ခံစားခ်က္ျဖစ္တယ္။ တကယ္လို႔ ခံစားခ်က္တစ္မ်ဳိးပဲရွိရင္ ဒီလူ မက်န္းမာေတာ့ဘူး။

ခံစားခ်က္ျပည့္ဝတဲ့ လူေတြက ဘာလုပ္ခ်င္ရင္ ဘာလုပ္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခုမွတ္ထားရမွာက အလြန္အကၽြံမျဖစ္ရဘူး။ အလြန္အကၽြံျဖစ္ခဲ့ရင္လည္း အခ်ိန္မၾကာရဘူး။ ခံစားခ်က္ကို ခပ္ျမန္ျမန္ေလး ျပန္ထိန္းညိႇရမယ္။ ဒါမွ က်န္းမာတယ္။

ဘုရင့္က်မ္းစာမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေရးထားၿပီးသားပါ။ "စိတ္တိုရင္ အသဲကိုထိတယ္၊ ေပ်ာ္ရင္ ႏွလံုးကိုထိတယ္၊ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကရင္ အဆုတ္ကိုထိတယ္၊ လြမ္းေဆြးရင္ သရက္ရြက္ထိတယ္၊ ေၾကာက္ရင္ ေက်ာက္ကပ္ကိုထိတယ္၊ စိတ္ေၾကာင့္ေရာဂါရတယ္"။ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ လူအမ်ားက အိုေသ၊ နာေသတာမဟုတ္ဘူး။ စိတ္ေၾကာင့္ေသၾကတယ္။ အႀကီးအကဲမလုပ္ရလို႔ စိတ္ေၾကာင့္ေသသြားတယ္၊ ဆရာမလုပ္ရလို႔ စိတ္ေၾကာင့္ေသသြားတယ္၊ ပိုက္ဆံရွာမရလို႔ စိတ္ေၾကာင့္ေသသြားတယ္။ လူအိုတခ်ဳိ႕ ကိစၥေသးေသးမႊားမႊားနဲ႔ စိတ္ညစ္၊ စိတ္တိုၿပီးေသသြားတယ္။ ဒီလိုလူမ်ဳိးေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကၽြန္ေတာ္ႀကံဳဖူးတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္ပါတယ္။ "စိတ္တိုေဒါသထြက္လို႔ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ထြက္တတ္ရတယ္။ ခံစားခ်က္ရဲ႕ဓားစာခံေတာ့ မလုပ္ရဘူး။ ခံစားခ်က္ရဲ႕အရွင္သခင္ပဲလုပ္ရမယ္။ ခံစားခ်က္ကို ေမာင္းႏွင္သူျဖစ္ရမယ္၊ ခံစားခ်က္ရဲ႕ အေမာင္းႏွင္ခံရသူေတာ့ မဟုတ္နဲ႔"


(၅) လမ္းေလွ်ာက္တာဟာ အေကာင္းဆံုးအားကစားပါ

ဘယ္အရာမဆို အတိုင္းအတာတစ္ခုေတာ့ရွိတယ္။ စားတာလည္း အတိုင္းအတာ၊ အိပ္တာလည္း အတိုင္းအတာ၊ အားကစားလုပ္တာလဲ အတိုင္းအတာရွိတယ္။ အားကစားမလုပ္ရင္ မေကာင္းသလို လြန္လြန္ကၽြံကၽြံလုပ္ရင္လည္း ေရာဂါခုခံႏိုင္အားကုိ က်ဆင္းေစတယ္။ ေန႔တိုင္း နာရီဝက္က တစ္နာရီထိ အားကစားလုပ္ႏိုင္တယ္။ လုပ္တဲ့နည္းကလည္း ရိုးရွင္းတဲ့နည္းကို အသံုးျပဳလို႔ရတယ္။ နာရီဝက္ေလာက္ လမ္းေလွ်ာက္ရံုပါပဲ။ ရိုးရွင္းၿပီး ေငြကုန္ေၾကးက်စရာလည္း မလိုဘူး။ အက်ဳိးလည္း အရမ္းရွိတယ္။

ဒါေပမဲ့ လမ္းေလွ်ာက္ရာမွာ သတိျပဳရမယ့္အခ်က္ေတြရွိတယ္။ လူငယ္ေတြက ျမန္ျမန္ေလွ်ာက္ရတယ္။ တစ္မိနစ္ကို ေျခလွမ္း(၁၃ဝ)ထိ၊ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း တစ္မိနစ္ကို (၁၂ဝ)ႀကိမ္ထိ ခပ္ျမန္ျမန္ေလးေလွ်ာက္ရတယ္။ ဒါမွ ႏွလံုးကို ေလ့က်င့္ေပးရာေရာက္တယ္။ တစ္မိနစ္ကို ေျခလွမ္း(၁၃ဝ)၊ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း(၁၂ဝ) ေရာက္ဖို႔က ခဏေလးနဲ႔ေတာ့ လုပ္လို႔မရဘူး။ ေျခလွမ္းမွန္မွန္ ျမန္ျမန္လွမ္းႏိုင္မွရတယ္။ ဒါကို ႏွစ္ဝက္ေလာက္ သင္လုပ္ႏိုင္ရင္ သင့္ႏွလံုး၊ အဆုတ္ရဲ႕အက်ဳိးကို ၃ဝ% က ၅ဝ%ထိ ျမင့္တင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။

လူတစ္ေယာက္ဟာ လူငယ္အရြယ္ကစ စံသတ္မွတ္ထားတဲ့ ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ထိန္းထားရမယ္။ ကၽြန္ေတာ္ဆိုရင္ အသက္(၃ဝ)ကတည္းက ဒီခႏၶာအေလးခ်ိန္ပဲ။ ဝလာၿပီဆိုတာနဲ႔ အေလးခ်ိန္ေလ်ာ့ဖို႔က ခက္သြားၿပီ။ အဓိက,က ပါးစပ္ကိုထိန္းမယ္၊ ေျခမ်ားမ်ားလႈပ္ရွားမယ္။ လူေတြက ပါးစပ္ကသာေျပာတယ္။ ေျခကေတာ့ မလႈပ္ဘူး။

(၆) အရက္အလြန္အကၽြံ တစ္ခါမူးရင္ အသဲေရာင္ေရာဂါျဖစ္ဖို႔ နီးၿပီ

ကမာၻကထုတ္ျပန္တဲ့ မက်န္းမာတဲ့ေနထိုင္မႈ(၆)မ်ဳိးထဲမွာ - (၁) ေဆးလိပ္ေသာက္တာ (၂) အရက္ေသာက္တာပါတယ္။ အရက္ကို အလြန္အကၽြံေသာက္တာျဖစ္တယ္။ အရက္ကို နည္းနည္းေသာက္ရင္ ေကာင္းက်ဳိးရွိႏိုင္ေသးတယ္။ ဥပမာ-- ေန႔တိုင္းအရက္ျဖဴကို တစ္ေအာင္စေသာက္မယ္၊ ဝိုင္ အထူးသျဖင့္ စပ်စ္ဝိုင္နီကို ၂ေအာင္စေသာက္မယ္၊ ဘီယာကို ၂၅ဝဂရမ္ ဒါမွမဟုတ္ ၅ဝဝဂရမ္ေလာက္ ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ အလြန္အကၽြံေသာက္တာက ခႏၶာကိုယ္ကုိ ထိခိုက္ေစတယ္။ အသဲ၊ ဦးေႏွာက္၊ ႏွလံုး စတဲ့ ကိုယ္အဂၤါေတြကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။

အရက္အလြန္အကၽြံ တစ္ခါမူးရင္ အသဲေရာင္ေရာဂါျဖစ္ဖို႔ နီးၿပီ။ ဒါကို မွတ္ထားပါ။ အရက္ေသာက္တာက အသဲကိုထိခိုက္ေစတဲ့အျပင္ မွတ္ဉာဏ္ကိုလည္း က်ဆင္းေစတယ္။ အရက္ေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္ဆဲလ္ေတြ ေသသြားလို႔ျဖစ္တယ္။ တစ္ေန႔ကို ၁ေအာင္စေလာက္ေသာက္တာက လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ အေနအထားပါ။

(၇) မိသားစု မသင့္ျမတ္ရင္လည္း က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစတယ္

လူေတြကိုေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ႏႈန္း ၇ဝ%က မိသားစုကလာတယ္လို႔ တတ္ကၽြမ္းသူအခ်ဳိ႕က ဆိုပါတယ္။ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ႏႈန္း ၅ဝ%က မိသားစုကလို႔ဆိုတယ္။ မိသားစုဟာ အေရးႀကီးသလား မႀကီးဘူးလား?

အိမ္မွာက "ရန္ပဲြအေသး ေန႔တိုင္းရွိတယ္၊ ရန္ပဲြအႀကီး တစ္ရက္ျခားရွိတယ္"ဆိုတာမ်ဳိး မျဖစ္ပါေစနဲ႔။ ေရေသအိုင္လိုလည္း မိသားစုအိုင္မျဖစ္ေစနဲ႔။ အျငင္းမပြား၊ စကားမေျပာဘဲ လဝက္ေလာက္ေနၾကည့္ပါလား! ပ်င္းရိေျခာက္ေသြ႔ၿပီး ေသသြားႏိုင္တယ္။

လင္မယားကြာရွင္းထားတဲ့လူ၊ အိမ္ေထာင္ဖက္ေသဆံုးသြားတဲ့လူေတြရဲ႕ အသက္ဟာ ပိုတိုေၾကာင္း အစီအစဥ္မွာ ကၽြန္ေတာ္ၾကည့္ခဲ့ရဖူးတယ္။ သိပၸံပညာမွာလည္း ဒါကိုအသိအမွတ္ျပဳထားတယ္။ အထီးက်န္တာဟာ ဆင္းရဲတာထက္ ပိုေၾကာက္ဖို႔ေကာင္းတယ္။ အခ်င္းခ်င္းခ်စ္ၾကတဲ့ လင္မယားေတြက အသက္ပိုရွည္တယ္။ တစ္ေယာက္ထဲ ထီးထီးေနသူေတြက အသက္ပိုတိုၿပီး ေရာဂါပိုမ်ားတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ သင့္ျမတ္တဲ့ မိသားစုတစ္စုျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ? ဒါလည္း ပညာသားပါပါတယ္။

သင့္ျမတ္တဲ့မိသားစုျဖစ္ဖို႔ (၁) အသက္ႀကီးသူကို ေလးစားပါ၊ (၂) ကေလးေတြကို ျပဳျပင္ထိန္းေက်ာင္းပါ၊ (၃) ေယာကၡမ_ေခၽြးမၾကားကဆက္ဆံေရးကို ေကာင္းမြန္ေအာင္လုပ္ပါ၊ (၄) လင္မယားအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ပါ.. ဒါဟာ အေရးအႀကီးဆံုးအခ်က္ျဖစ္တယ္။

လင္မယားအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ဖို႔ အခ်က္(၈)ခ်က္ကို လုပ္ႏိုင္ရပါမယ္။ အခ်င္းခ်င္းေလးစားမႈ၊ အခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္မႈ၊ အခ်င္းခ်င္းယံုၾကည္မႈ၊ အခ်င္းခ်င္း ရိုင္းပင္းမႈ၊ အခ်င္းခ်င္းႏွစ္သိမ့္မႈ၊ အခ်င္းခ်င္းအားေပးမႈ၊ အခ်င္းခ်င္း အေလ်ာ့ေပးမႈ၊ အခ်င္းခ်င္း ခြင့္လႊတ္မႈေတြျဖစ္တယ္။ လူတိုင္းမွာ အက်င့္စရိုက္ကိုယ္စီရွိၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုအၿမဲ အသိေပးရပါတယ္။ ထားလိုက္ေတာ့... သူ(သူမ) ဝမ္းသာေပ်ာ္ရႊင္ရင္ ၿပီးတာပါပဲ။

ကိုယ္ခ်စ္တဲ့လူကို ငယ္ရြယ္စဥ္အခ်ိန္အခါမွာ ခ်စ္ရံုတင္မက၊ သူ(သူမ) အိုမင္းသြားတဲ့အခါလည္း ခ်စ္မယ္၊ သူ(သူမ) က်န္းမာတဲ့အခါလည္း ခ်စ္မယ္၊ မက်န္းမာတဲ့အခါ ပိုခ်စ္မယ္၊ သူ(သူမ)ရဲ႕ ေကာင္းကြက္ကိုခ်စ္ရံုတင္မက ဆိုးကြက္ကိုလည္း ခ်စ္ရပါမယ္။ ဒါဟာ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ သတိေပးစကားပါ။ ေသခ်ာမွတ္ထားေပးပါ။

(၈) ဦးေႏွာက္နဲ႔ထမင္းစားၿပီး က်န္းမာေရးကိုထိန္းပါ

ေန႔တိုင္းက်န္းမာတဲ့ဘဝကိုရဖို႔ အခ်က္(၇)ခ်က္ကို လုပ္ရပါမယ္။
(၁) တစ္ေန႔ထမင္းသံုးနပ္ မွန္မွန္စားရပါမယ္
(၂) တစ္ေန႔(၈)နာရီ မွန္မွန္အိပ္ရပါမယ္
(၃) တစ္ေန႔ အားကစားနာရီဝက္ မွန္မွန္လုပ္ရပါမယ္
(၄) စိတ္ႏွလံုးက်န္းမာဖို႔ တစ္ေန႔ နာရီဝက္ ၿပံဳးရယ္ရပါမယ္
(၅) ဒါက ထူးျခားခ်က္ပါ။ ေန႔တိုင္း အိမ္သာတက္ရပါမယ္။ လူေတြက အေပၚေပါက္အဝင္ခံၿပီး ေအာက္ေပါက္က မထြက္ၾကဘူး။ ဒါဟာ သဘာဝျဖစ္စဥ္ပါ။ အိမ္သာတက္ကိုတက္ရပါမယ္။

(၆)ကိုယ္ခ်စ္တဲ့လူနဲ႔ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးသင့္ျမတ္ရပါမယ္။ သူ(သူမ)ႏွစ္သက္တဲ့ စကားသံုးခြန္းကိုေျပာေပးပါ။ ေယာကၡမနဲ႔လည္း ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ရပါမယ္။

(၇) အရက္၊ ေဆးလိပ္ ေဝးေဝးေရွာင္ရပါမယ္

က်န္းမာဖို႔ ေန႔တစ္ေန႔တာကစရပါတယ္။ ေန႔တိုင္းက်န္းမာမွ တစ္သက္က်န္းမာႏိုင္မွာပါ။ "စားႏိုင္ေသာက္ႏိုင္တိုင္း မက်န္းမာဘူး၊ စားတတ္ေသာက္တာမွ က်န္းမာတယ္။ ေလွ်ာက္စားေလွ်ာက္ေသာက္ရင္ ပိုဆိုးတယ္"၊ "ဗိုက္နဲ႔အစားစားတာ ျပည့္ဝဖို႔၊ ပါးစပ္နဲ႔အစားစားတာ အရသာခံဖို႔၊ ဦးေႏွာက္နဲ႔အစားစာတာ က်န္းမာဖို႔"၊ "မနက္စာ ဘုရင္လိုစားပါ၊ ေန႔လယ္စာ မွဴးမတ္လိုစားပါ၊ ညစာ သူေတာင္းစားလိုစားပါ" ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ဒီစကားေတြကို မွတ္ထားေပးပါ။

(၉) ကန္စြန္းဥက ကမာၻေပၚမွာ အေကာင္းဆံုးအစားအစာပါ

အသီးအရြက္စားႏႈန္းက ၇ဝ%-၈ဝ% ရွိရပါမယ္။ အသားစားႏႈန္းက ၂ဝ%- ၃ဝ%ရွိရပါမယ္။ ဒါကို မွတ္ထားပါ။ ဒါေပမဲ့ အခုေခတ္က ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရာဂါေပါင္းစံုျဖစ္ၾကရတယ္။ အဝလြန္ေရာဂါ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ၊ ေလျဖတ္ေရာဂါ။ အသီးအရြက္ေတြမစားလို႔ မရပါဘူး။ အခုေခတ္ကေလးေတြက ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြ မစားၾကဘူး။ အသီးစားတာလည္း နည္းသြားတယ္။ တစ္ေန႔ကို အသီး ၃,၄မ်ဳိး၊ အရြက္ ၄,၅မ်ဳိး စားရပါမယ္။ ဒါေတြဟာ ကင္ဆာကိုကာကြယ္သလို ႏွလံုးကိုလည္း ကာကြယ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ၂၁ ရာစုရဲ႕အာဟာရအစာေတြပါ။

ကန္စြန္းဥကေတာ့ အေကာင္းဆံုးအစားအစာေပါ့။ အရင္ဂ်ပန္က ကင္ဆာေရာဂါအျဖစ္ဆံုးႏိုင္ငံပါ။ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ႏႈန္းက်ေအာင္ဆိုၿပီး ဂ်ပန္လူမ်ဳိးေတြက နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိး ေတြးေတာခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ အက်ဳိးမရွိခဲ့ဘူး။ ေနာက္ေတာ့ သူတို႔က အသီးအႏွံအမ်ဳိး(၂ဝ)နဲ႔ စမ္းသပ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ ကန္စြန္းဥက အေကာင္းဆံုးဆိုတာကို ေတြ႔လိုက္တယ္။ ကန္စြန္းဥအစိမ္း၊ အက်က္က ကင္ဆာကိုကာကြယ္ေပးတယ္၊ ႏွလံုးကိုကာကြယ္ေပးတယ္၊ ေသြးေၾကာကို ေပ်ာ့ေျပာင္းေစတယ္၊ ဝမ္းေပ်ာ့ေစတယ္။

တကယ္လို႔ က်န္းမာေရးက ၁ ဆိုရင္ က်န္တဲ့အရာေတြအားလံုးက သုညပါ။

ေကာင္းတဲ့က်န္းမာေရးက ၁ ဆိုရင္ က်န္တဲ့အလုပ္အကိုင္၊ စီးပြားေရး... စတာေတြက သုညျဖစ္တယ္။ က်န္းမာေရးေကာင္းရင္ က်န္းမာေရး(၁)ေနာက္မွာ တျခားအရာ(သုည)ေတြ လိုက္လာလိမ့္မယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ၁ဝဝ, ၁ဝဝဝ, ၁ဝဝဝဝ ေတြနဲ႔ ဆတိုးျဖစ္လာမွာျဖစ္တယ္။ က်န္းမာတဲ့ ၁ကိုပိုင္ဆိုင္ထားရင္ တျခားအရာေတြ ေနာက္ကလိုက္လာပါတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ေပ်ာ္ရႊင္က်န္းမာတဲ့ဘဝကို သင္ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ပါၿပီ။


**ႏိုင္းႏိုင္းစေန ဘာသာျပန္သည္။**

--
Be Happy ,
Moe Moe.

**Public Health**

တရုတ္ရုပ္သံလိုင္းျဖစ္တဲ့CCTVက အသက္(၇၆)ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ တရုတ္က်န္းမာေရးပညာရွင္ ပါေမာကၡWan Cheng Kuiနဲ႔ အစီအစဥ္တစ္ခု တင္ဆက္သြားခဲ့တယ္။ အစီအစဥ္မွာ Wan Cheng Kuiက သူ႔ရဲ႕က်န္းမာေရး၊ ေပ်ာ္ရႊင္ေရး၊ အသက္ရွည္ေရး လွ်ဳိ႕ဝွက္ခ်က္ေတြကို ေျပာသြားခဲ့တယ္။

(၁) က်န္းမာဖို႔အတြက္ သင့္ကိုယ္ေပၚမွာ မူတည္တယ္

ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖဲြ႔အစည္းရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္အရ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အသက္ရွည္ေရးနဲ႔က်န္းမာေရးဟာ ၁၅%က မ်ဳိးရိုးေၾကာင့္၊ ၁ဝ%က လူမႈေပါင္းသင္းေရးေၾကာင့္၊ ၈%က ေရာဂါဘယေၾကာင့္၊ ၇%က ရာသီဥတုေၾကာင့္နဲ႔ ၆ဝ%က ကိုယ့္ကိုယ္ေပၚမွာ မူတည္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

လူအမ်ားသိၿပီးၾကတဲ့အတိုင္း မနက္စာကို ေကာင္းေကာင္းစား၊ ေန႔လယ္စာကုိ ဝေအာင္စား၊ ညစားကိုေလ်ာ့စားလို႔ ဆုိၾကေပမယ့္ အခုေခတ္မွာေတာ့ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္ေနပါတယ္။ အခုေခတ္လူေတြက မနက္စာကို ျဖစ္သလိုစား၊ ေန႔လည္စာကို ႀကံဳရာစား၊ ညစာကို အဝအၿပဲစားၾကတယ္။ ဒါဟာ ေရာဂါရဲ႕ရင္းျမစ္ျဖစ္တယ္။ မနက္စာဟာ အားေဆးနဲ႔တူတယ္။ တစ္ေန႔လံုးရဲ႕အေရးပါတဲ့တစ္နပ္မို႔ အာဟာရျဖစ္တာေတြ စားရပါတယ္။

မနက္ပိုင္းအာဟာရတဲြဖက္စာအျဖစ္ ပဲႏို႔ရည္၊ ေကြကာအုပ္နဲ႔ ပန္းသီးေတြကို တဲြစားႏိုင္ပါတယ္။ အဓိကအစာမွာ ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ႔ သစ္သီးပါရပါမယ္။ အခုေခတ္လူေတြက့ ၂ဝ% မနက္စာ မစားၾကသလို ၅ဝ%-၆ဝ% က မနက္စာ မစားတတ္ၾကဘူး။ မနက္စားအာဟာရအတြက္ ေန႔လယ္၊ ညေနစာေတြနဲ႔ ျပန္အစားထိုးလို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။


(၂) ေလာကမွာ မေကာင္းဆံုးအက်င့္က ေဆးလိပ္ေသာက္တာပဲ

ေလာကမွာ မေကာင္းတဲ့အက်င့္(၅)ခုရွိတယ္။ ပထမတစ္ခုက ေဆးလိပ္ေသာက္တာပဲျဖစ္တယ္။ တစ္သက္လံုး ေဆးလိပ္ေသာက္သူဟာ ႏွစ္(၂ဝ)-(၂၅) ေစာေသၾကတယ္။ ေဆးလိပ္တစ္ခါေသာက္ရင္ (၁၁)မိနစ္ အသက္တိုတယ္။

ကၽြန္ေတာ္ဘာလို႔ အရြယ္တင္ေနသလဲ? က်န္းမာေနသလဲဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တစ္သက္မွာ ေဆးလိပ္မေသာက္ဖူးဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ေရွ႕မွာ ေဆးလိပ္လာေသာက္ရင္ ေဆာရီးပဲ တျခားေနရာမွာ သြားေသာက္ပါ။ သင့္ကိုယ္သင္ ေသေၾကာင္းႀကံလို႔ရတယ္။ တျခားလူကိုေတာ့ သင္မသတ္ပါနဲ႔။ မနက္ထလာတာနဲ႔ ေဆးလိပ္ေသာက္တာ ပိုအႏၱရာယ္ရွိတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြဟာ ေလျပြန္နာ၊ အဆုတ္ေလနာ၊ အဆုတ္အတြင္းနာ၊ အဆုတ္ကင္ဆာစတဲ့ေရာဂါေတြကို ရႏိုင္ပါတယ္။


(၃) အာဟာရမ်ားရင္လည္း အဆိပ္ျဖစ္တယ္

ေန႔တစ္ေန႔တာရဲ႕ အစားအစာေတြကက အရြက္စိမ္း (၈)ေအာင္စ သို႔မဟုတ္ (၅ဝဝ)ဂရမ္၊ အသီး (၂)လံုး၊ ဟင္းရြက္ဆီ (၃)ဇြန္း၊ (၂၅)ဂရမ္ထက္မပိုရ။ ထမင္း(၄)ေအာင္စ သို႔မဟုတ္ ေပါက္စီအသားလြတ္(၄)လံုးနဲ႔ ပရိုတင္းအျပည့္အဝပါတဲ့ အစားအစာေတြျဖစ္တယ္။

တစ္ေန႔ကို ေရ(၈)ခြက္ေသာက္ရတယ္။ ေရက လူေတြရဲ႕အသက္ပဲ။ ဒါေပမဲ့ အခုေခတ္လူေတြက ေရအေသာက္နည္းၾကတယ္။ ဆာမွ ေသာက္ၾကတယ္။ တကယ္ဆို ဆာမွေသာက္တာမဟုတ္ဘဲ အားတာနဲ႔ေသာက္ေနရမယ္။ ေရအစား ေရေႏြးၾကမ္းေရာ ရသလားေမးရင္ မရဘူး။ ေကာ္ဖီ၊ အခ်ဳိရည္၊ ဘီယာနဲ႔အစားထိုးရင္ေရာ ရသလားေမးရင္ မရဘူး။ ေရေႏြးၾကမ္းေသာက္မယ္ဆိုရင္လည္း အခါးေျခာက္နည္းရမယ္။ ေသခ်ာမွတ္ထားပါ.... ေရက လူေတြရဲ႕အသက္ပါ။

(၄) လူေတြက အို၊ နာေသတာမဟုတ္ဘူး၊ စိတ္ေၾကာင့္ေသတာ

လူေတြ စိတ္မတိုဘဲေနႏိုင္လား? လူဆိုတာ ခံစားခ်က္ရွိတဲ့သတၱဝါေတြ။၊ ငိုမယ္၊ ရယ္မယ္၊ တိုမယ္၊ လြမ္းမယ္၊ ေၾကာက္မယ္၊ လန္႔မယ္။ ေပ်ာ္ရင္ရယ္တယ္၊ မေပ်ာ္ရင္ ငိုတယ္။ စိတ္တိုတဲ့အခါ ႏွစ္ခြန္းေလာက္ဆဲလိုက္ရမွ ... ဒါဟာ လူေတြရဲ႕ခံစားခ်က္ျဖစ္တယ္။ တကယ္လို႔ ခံစားခ်က္တစ္မ်ဳိးပဲရွိရင္ ဒီလူ မက်န္းမာေတာ့ဘူး။

ခံစားခ်က္ျပည့္ဝတဲ့ လူေတြက ဘာလုပ္ခ်င္ရင္ ဘာလုပ္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခုမွတ္ထားရမွာက အလြန္အကၽြံမျဖစ္ရဘူး။ အလြန္အကၽြံျဖစ္ခဲ့ရင္လည္း အခ်ိန္မၾကာရဘူး။ ခံစားခ်က္ကို ခပ္ျမန္ျမန္ေလး ျပန္ထိန္းညိႇရမယ္။ ဒါမွ က်န္းမာတယ္။

ဘုရင့္က်မ္းစာမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေရးထားၿပီးသားပါ။ "စိတ္တိုရင္ အသဲကိုထိတယ္၊ ေပ်ာ္ရင္ ႏွလံုးကိုထိတယ္၊ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကရင္ အဆုတ္ကိုထိတယ္၊ လြမ္းေဆြးရင္ သရက္ရြက္ထိတယ္၊ ေၾကာက္ရင္ ေက်ာက္ကပ္ကိုထိတယ္၊ စိတ္ေၾကာင့္ေရာဂါရတယ္"။ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ လူအမ်ားက အိုေသ၊ နာေသတာမဟုတ္ဘူး။ စိတ္ေၾကာင့္ေသၾကတယ္။ အႀကီးအကဲမလုပ္ရလို႔ စိတ္ေၾကာင့္ေသသြားတယ္၊ ဆရာမလုပ္ရလို႔ စိတ္ေၾကာင့္ေသသြားတယ္၊ ပိုက္ဆံရွာမရလို႔ စိတ္ေၾကာင့္ေသသြားတယ္။ လူအိုတခ်ဳိ႕ ကိစၥေသးေသးမႊားမႊားနဲ႔ စိတ္ညစ္၊ စိတ္တိုၿပီးေသသြားတယ္။ ဒီလိုလူမ်ဳိးေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကၽြန္ေတာ္ႀကံဳဖူးတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္ပါတယ္။ "စိတ္တိုေဒါသထြက္လို႔ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ထြက္တတ္ရတယ္။ ခံစားခ်က္ရဲ႕ဓားစာခံေတာ့ မလုပ္ရဘူး။ ခံစားခ်က္ရဲ႕အရွင္သခင္ပဲလုပ္ရမယ္။ ခံစားခ်က္ကို ေမာင္းႏွင္သူျဖစ္ရမယ္၊ ခံစားခ်က္ရဲ႕ အေမာင္းႏွင္ခံရသူေတာ့ မဟုတ္နဲ႔"


(၅) လမ္းေလွ်ာက္တာဟာ အေကာင္းဆံုးအားကစားပါ

ဘယ္အရာမဆို အတိုင္းအတာတစ္ခုေတာ့ရွိတယ္။ စားတာလည္း အတိုင္းအတာ၊ အိပ္တာလည္း အတိုင္းအတာ၊ အားကစားလုပ္တာလဲ အတိုင္းအတာရွိတယ္။ အားကစားမလုပ္ရင္ မေကာင္းသလို လြန္လြန္ကၽြံကၽြံလုပ္ရင္လည္း ေရာဂါခုခံႏိုင္အားကုိ က်ဆင္းေစတယ္။ ေန႔တိုင္း နာရီဝက္က တစ္နာရီထိ အားကစားလုပ္ႏိုင္တယ္။ လုပ္တဲ့နည္းကလည္း ရိုးရွင္းတဲ့နည္းကို အသံုးျပဳလို႔ရတယ္။ နာရီဝက္ေလာက္ လမ္းေလွ်ာက္ရံုပါပဲ။ ရိုးရွင္းၿပီး ေငြကုန္ေၾကးက်စရာလည္း မလိုဘူး။ အက်ဳိးလည္း အရမ္းရွိတယ္။

ဒါေပမဲ့ လမ္းေလွ်ာက္ရာမွာ သတိျပဳရမယ့္အခ်က္ေတြရွိတယ္။ လူငယ္ေတြက ျမန္ျမန္ေလွ်ာက္ရတယ္။ တစ္မိနစ္ကို ေျခလွမ္း(၁၃ဝ)ထိ၊ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း တစ္မိနစ္ကို (၁၂ဝ)ႀကိမ္ထိ ခပ္ျမန္ျမန္ေလးေလွ်ာက္ရတယ္။ ဒါမွ ႏွလံုးကို ေလ့က်င့္ေပးရာေရာက္တယ္။ တစ္မိနစ္ကို ေျခလွမ္း(၁၃ဝ)၊ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း(၁၂ဝ) ေရာက္ဖို႔က ခဏေလးနဲ႔ေတာ့ လုပ္လို႔မရဘူး။ ေျခလွမ္းမွန္မွန္ ျမန္ျမန္လွမ္းႏိုင္မွရတယ္။ ဒါကို ႏွစ္ဝက္ေလာက္ သင္လုပ္ႏိုင္ရင္ သင့္ႏွလံုး၊ အဆုတ္ရဲ႕အက်ဳိးကို ၃ဝ% က ၅ဝ%ထိ ျမင့္တင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။

လူတစ္ေယာက္ဟာ လူငယ္အရြယ္ကစ စံသတ္မွတ္ထားတဲ့ ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ထိန္းထားရမယ္။ ကၽြန္ေတာ္ဆိုရင္ အသက္(၃ဝ)ကတည္းက ဒီခႏၶာအေလးခ်ိန္ပဲ။ ဝလာၿပီဆိုတာနဲ႔ အေလးခ်ိန္ေလ်ာ့ဖို႔က ခက္သြားၿပီ။ အဓိက,က ပါးစပ္ကိုထိန္းမယ္၊ ေျခမ်ားမ်ားလႈပ္ရွားမယ္။ လူေတြက ပါးစပ္ကသာေျပာတယ္။ ေျခကေတာ့ မလႈပ္ဘူး။

(၆) အရက္အလြန္အကၽြံ တစ္ခါမူးရင္ အသဲေရာင္ေရာဂါျဖစ္ဖို႔ နီးၿပီ

ကမာၻကထုတ္ျပန္တဲ့ မက်န္းမာတဲ့ေနထိုင္မႈ(၆)မ်ဳိးထဲမွာ - (၁) ေဆးလိပ္ေသာက္တာ (၂) အရက္ေသာက္တာပါတယ္။ အရက္ကို အလြန္အကၽြံေသာက္တာျဖစ္တယ္။ အရက္ကို နည္းနည္းေသာက္ရင္ ေကာင္းက်ဳိးရွိႏိုင္ေသးတယ္။ ဥပမာ-- ေန႔တိုင္းအရက္ျဖဴကို တစ္ေအာင္စေသာက္မယ္၊ ဝိုင္ အထူးသျဖင့္ စပ်စ္ဝိုင္နီကို ၂ေအာင္စေသာက္မယ္၊ ဘီယာကို ၂၅ဝဂရမ္ ဒါမွမဟုတ္ ၅ဝဝဂရမ္ေလာက္ ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ အလြန္အကၽြံေသာက္တာက ခႏၶာကိုယ္ကုိ ထိခိုက္ေစတယ္။ အသဲ၊ ဦးေႏွာက္၊ ႏွလံုး စတဲ့ ကိုယ္အဂၤါေတြကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။

အရက္အလြန္အကၽြံ တစ္ခါမူးရင္ အသဲေရာင္ေရာဂါျဖစ္ဖို႔ နီးၿပီ။ ဒါကို မွတ္ထားပါ။ အရက္ေသာက္တာက အသဲကိုထိခိုက္ေစတဲ့အျပင္ မွတ္ဉာဏ္ကိုလည္း က်ဆင္းေစတယ္။ အရက္ေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္ဆဲလ္ေတြ ေသသြားလို႔ျဖစ္တယ္။ တစ္ေန႔ကို ၁ေအာင္စေလာက္ေသာက္တာက လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ အေနအထားပါ။

(၇) မိသားစု မသင့္ျမတ္ရင္လည္း က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစတယ္

လူေတြကိုေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ႏႈန္း ၇ဝ%က မိသားစုကလာတယ္လို႔ တတ္ကၽြမ္းသူအခ်ဳိ႕က ဆိုပါတယ္။ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ႏႈန္း ၅ဝ%က မိသားစုကလို႔ဆိုတယ္။ မိသားစုဟာ အေရးႀကီးသလား မႀကီးဘူးလား?

အိမ္မွာက "ရန္ပဲြအေသး ေန႔တိုင္းရွိတယ္၊ ရန္ပဲြအႀကီး တစ္ရက္ျခားရွိတယ္"ဆိုတာမ်ဳိး မျဖစ္ပါေစနဲ႔။ ေရေသအိုင္လိုလည္း မိသားစုအိုင္မျဖစ္ေစနဲ႔။ အျငင္းမပြား၊ စကားမေျပာဘဲ လဝက္ေလာက္ေနၾကည့္ပါလား! ပ်င္းရိေျခာက္ေသြ႔ၿပီး ေသသြားႏိုင္တယ္။

လင္မယားကြာရွင္းထားတဲ့လူ၊ အိမ္ေထာင္ဖက္ေသဆံုးသြားတဲ့လူေတြရဲ႕ အသက္ဟာ ပိုတိုေၾကာင္း အစီအစဥ္မွာ ကၽြန္ေတာ္ၾကည့္ခဲ့ရဖူးတယ္။ သိပၸံပညာမွာလည္း ဒါကိုအသိအမွတ္ျပဳထားတယ္။ အထီးက်န္တာဟာ ဆင္းရဲတာထက္ ပိုေၾကာက္ဖို႔ေကာင္းတယ္။ အခ်င္းခ်င္းခ်စ္ၾကတဲ့ လင္မယားေတြက အသက္ပိုရွည္တယ္။ တစ္ေယာက္ထဲ ထီးထီးေနသူေတြက အသက္ပိုတိုၿပီး ေရာဂါပိုမ်ားတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ သင့္ျမတ္တဲ့ မိသားစုတစ္စုျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ? ဒါလည္း ပညာသားပါပါတယ္။

သင့္ျမတ္တဲ့မိသားစုျဖစ္ဖို႔ (၁) အသက္ႀကီးသူကို ေလးစားပါ၊ (၂) ကေလးေတြကို ျပဳျပင္ထိန္းေက်ာင္းပါ၊ (၃) ေယာကၡမ_ေခၽြးမၾကားကဆက္ဆံေရးကို ေကာင္းမြန္ေအာင္လုပ္ပါ၊ (၄) လင္မယားအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ပါ.. ဒါဟာ အေရးအႀကီးဆံုးအခ်က္ျဖစ္တယ္။

လင္မယားအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ဖို႔ အခ်က္(၈)ခ်က္ကို လုပ္ႏိုင္ရပါမယ္။ အခ်င္းခ်င္းေလးစားမႈ၊ အခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္မႈ၊ အခ်င္းခ်င္းယံုၾကည္မႈ၊ အခ်င္းခ်င္း ရိုင္းပင္းမႈ၊ အခ်င္းခ်င္းႏွစ္သိမ့္မႈ၊ အခ်င္းခ်င္းအားေပးမႈ၊ အခ်င္းခ်င္း အေလ်ာ့ေပးမႈ၊ အခ်င္းခ်င္း ခြင့္လႊတ္မႈေတြျဖစ္တယ္။ လူတိုင္းမွာ အက်င့္စရိုက္ကိုယ္စီရွိၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုအၿမဲ အသိေပးရပါတယ္။ ထားလိုက္ေတာ့... သူ(သူမ) ဝမ္းသာေပ်ာ္ရႊင္ရင္ ၿပီးတာပါပဲ။

ကိုယ္ခ်စ္တဲ့လူကို ငယ္ရြယ္စဥ္အခ်ိန္အခါမွာ ခ်စ္ရံုတင္မက၊ သူ(သူမ) အိုမင္းသြားတဲ့အခါလည္း ခ်စ္မယ္၊ သူ(သူမ) က်န္းမာတဲ့အခါလည္း ခ်စ္မယ္၊ မက်န္းမာတဲ့အခါ ပိုခ်စ္မယ္၊ သူ(သူမ)ရဲ႕ ေကာင္းကြက္ကိုခ်စ္ရံုတင္မက ဆိုးကြက္ကိုလည္း ခ်စ္ရပါမယ္။ ဒါဟာ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ သတိေပးစကားပါ။ ေသခ်ာမွတ္ထားေပးပါ။

(၈) ဦးေႏွာက္နဲ႔ထမင္းစားၿပီး က်န္းမာေရးကိုထိန္းပါ

ေန႔တိုင္းက်န္းမာတဲ့ဘဝကိုရဖို႔ အခ်က္(၇)ခ်က္ကို လုပ္ရပါမယ္။
(၁) တစ္ေန႔ထမင္းသံုးနပ္ မွန္မွန္စားရပါမယ္
(၂) တစ္ေန႔(၈)နာရီ မွန္မွန္အိပ္ရပါမယ္
(၃) တစ္ေန႔ အားကစားနာရီဝက္ မွန္မွန္လုပ္ရပါမယ္
(၄) စိတ္ႏွလံုးက်န္းမာဖို႔ တစ္ေန႔ နာရီဝက္ ၿပံဳးရယ္ရပါမယ္
(၅) ဒါက ထူးျခားခ်က္ပါ။ ေန႔တိုင္း အိမ္သာတက္ရပါမယ္။ လူေတြက အေပၚေပါက္အဝင္ခံၿပီး ေအာက္ေပါက္က မထြက္ၾကဘူး။ ဒါဟာ သဘာဝျဖစ္စဥ္ပါ။ အိမ္သာတက္ကိုတက္ရပါမယ္။

(၆)ကိုယ္ခ်စ္တဲ့လူနဲ႔ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးသင့္ျမတ္ရပါမယ္။ သူ(သူမ)ႏွစ္သက္တဲ့ စကားသံုးခြန္းကိုေျပာေပးပါ။ ေယာကၡမနဲ႔လည္း ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ရပါမယ္။

(၇) အရက္၊ ေဆးလိပ္ ေဝးေဝးေရွာင္ရပါမယ္

က်န္းမာဖို႔ ေန႔တစ္ေန႔တာကစရပါတယ္။ ေန႔တိုင္းက်န္းမာမွ တစ္သက္က်န္းမာႏိုင္မွာပါ။ "စားႏိုင္ေသာက္ႏိုင္တိုင္း မက်န္းမာဘူး၊ စားတတ္ေသာက္တာမွ က်န္းမာတယ္။ ေလွ်ာက္စားေလွ်ာက္ေသာက္ရင္ ပိုဆိုးတယ္"၊ "ဗိုက္နဲ႔အစားစားတာ ျပည့္ဝဖို႔၊ ပါးစပ္နဲ႔အစားစားတာ အရသာခံဖို႔၊ ဦးေႏွာက္နဲ႔အစားစာတာ က်န္းမာဖို႔"၊ "မနက္စာ ဘုရင္လိုစားပါ၊ ေန႔လယ္စာ မွဴးမတ္လိုစားပါ၊ ညစာ သူေတာင္းစားလိုစားပါ" ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ဒီစကားေတြကို မွတ္ထားေပးပါ။

(၉) ကန္စြန္းဥက ကမာၻေပၚမွာ အေကာင္းဆံုးအစားအစာပါ

အသီးအရြက္စားႏႈန္းက ၇ဝ%-၈ဝ% ရွိရပါမယ္။ အသားစားႏႈန္းက ၂ဝ%- ၃ဝ%ရွိရပါမယ္။ ဒါကို မွတ္ထားပါ။ ဒါေပမဲ့ အခုေခတ္က ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရာဂါေပါင္းစံုျဖစ္ၾကရတယ္။ အဝလြန္ေရာဂါ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ၊ ေလျဖတ္ေရာဂါ။ အသီးအရြက္ေတြမစားလို႔ မရပါဘူး။ အခုေခတ္ကေလးေတြက ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြ မစားၾကဘူး။ အသီးစားတာလည္း နည္းသြားတယ္။ တစ္ေန႔ကို အသီး ၃,၄မ်ဳိး၊ အရြက္ ၄,၅မ်ဳိး စားရပါမယ္။ ဒါေတြဟာ ကင္ဆာကိုကာကြယ္သလို ႏွလံုးကိုလည္း ကာကြယ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ၂၁ ရာစုရဲ႕အာဟာရအစာေတြပါ။

ကန္စြန္းဥကေတာ့ အေကာင္းဆံုးအစားအစာေပါ့။ အရင္ဂ်ပန္က ကင္ဆာေရာဂါအျဖစ္ဆံုးႏိုင္ငံပါ။ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ႏႈန္းက်ေအာင္ဆိုၿပီး ဂ်ပန္လူမ်ဳိးေတြက နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိး ေတြးေတာခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ အက်ဳိးမရွိခဲ့ဘူး။ ေနာက္ေတာ့ သူတို႔က အသီးအႏွံအမ်ဳိး(၂ဝ)နဲ႔ စမ္းသပ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ ကန္စြန္းဥက အေကာင္းဆံုးဆိုတာကို ေတြ႔လိုက္တယ္။ ကန္စြန္းဥအစိမ္း၊ အက်က္က ကင္ဆာကိုကာကြယ္ေပးတယ္၊ ႏွလံုးကိုကာကြယ္ေပးတယ္၊ ေသြးေၾကာကို ေပ်ာ့ေျပာင္းေစတယ္၊ ဝမ္းေပ်ာ့ေစတယ္။

တကယ္လို႔ က်န္းမာေရးက ၁ ဆိုရင္ က်န္တဲ့အရာေတြအားလံုးက သုညပါ။

ေကာင္းတဲ့က်န္းမာေရးက ၁ ဆိုရင္ က်န္တဲ့အလုပ္အကိုင္၊ စီးပြားေရး... စတာေတြက သုညျဖစ္တယ္။ က်န္းမာေရးေကာင္းရင္ က်န္းမာေရး(၁)ေနာက္မွာ တျခားအရာ(သုည)ေတြ လိုက္လာလိမ့္မယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ၁ဝဝ, ၁ဝဝဝ, ၁ဝဝဝဝ ေတြနဲ႔ ဆတိုးျဖစ္လာမွာျဖစ္တယ္။ က်န္းမာတဲ့ ၁ကိုပိုင္ဆိုင္ထားရင္ တျခားအရာေတြ ေနာက္ကလိုက္လာပါတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ေပ်ာ္ရႊင္က်န္းမာတဲ့ဘဝကို သင္ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ပါၿပီ။


**ႏိုင္းႏိုင္းစေန ဘာသာျပန္သည္။**

--
Be Happy ,
Moe Moe.