လူထုက်န္းမာေရး (ကင္ဆာကို ကာကြယ္ႏိုင္ေသာ အစားအစာမ်ား)

>
**Public Health**

ေန႕စဥ္ႏွင့္အမွ် ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ား၊ သစ္သီးဝလံမ်ားကို
က်န္းမာေရးအတြက္ ပိုမိုစားသံုးၾကရန္ ဆရာဝန္မ်ား၏ အၾကံေပးၿခင္းကိုခံေနရ၏။
အခ်ိဳ႕အစားအေသာက္မ်ားမွာ အမွန္တကယ္ပင္ ကင္ဆာ ေရာဂါအား ကာကြယ္တိုက္ဖ်က္ရာ၌
အကူအညီေပးႏိုင္ေပရာ အစားအေသာက္ သုေတသီ အမန္ဒါအာဆဲလ္၏ ခႏၶာကိုယ္အတြက္
အေရးပါလွေသာ အစားအေသာက္(၁၀)မ်ိဳးကိုေဖာ္ၿပလိုက္ရေပသည္။

**ဗိုက္တာမင္စီဓါတ္ပါေသာသစ္သီးဝလံမ်ား**

လိေမၼာ္သီးႏွင့္ဂရိတ္ဖရုအသီးမ်ားမွာ ခႏၶာကိုယ္အတြက္
လိုအပ္ေသာ ကိုမာရင္းCoumarins ဓာတ္ အဓိကပါဝင္ေသာ သစ္သီးနွစ္မ်ိဳးၿဖစ္၏။
ဓာတ္ခြဲခန္းမွ စမ္းသပ္မူမ်ားအရ ယင္းကို မာရင္းဓာတ္မွာ
ရင္သားတစ္သ်ွဴးမ်ားအတြင္းမွ ကင္ဆာဆဲလ္မ်ား၏တိုးပြားလာမူကို
ပိတ္ဆို႕တားဆီးႏိုင္ေၾကာင္း သိပံၸပညာရွင္မ်ား ဆက္စပ္၍
သက္ေသၿပႏိုင္ခဲ့ၾကေပသည္။သို႕ေသာ္ ယေန႕က်ြႏု္ပ္တို႕ စားေသာက္ေနၾကေသာ
လိေမၼာ္သီးမ်ားအတြင္း၌ ကိုမာရင္းဓာတ္က ခႏၶာကိုယ္အတြင္း၌လည္း အလားတူ
အက်ိဳးသက္ေရာက္မူ၇ွိ မရွိကို တိတိက်က် မသိရွိၾကေသးေခ်။သို႕ေသာ္
ယင္းသစ္သီးမ်ားကို ပိုမို၍
စားသံုးသင့္သည္မွာေတာ့အမွန္ပင္ၿဖစ္၏။အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္
ကင္ဆာေရာဂါၿဖစ္ပြားႏွုဳန္းကို နည္းပါးေစေသာ ဗိုက္တာမင္စီဓာတ္ကလည္း
ယင္းသစ္သီးမ်ားအတြင္း၌ပါဝင္ေနေသာေၾကာင့္ၿဖစ္၏။
ကင္ဆာေရာဂါၿဖစ္ပြားမူၿဖစ္စဥ္တြငိ အဆိပ္သဖြယ္ အေရးပါလွေသာ
အင္ဇိုင္းမ်ား၏ဆိုးဝါးေသာ သတိၱမ်ားကို ကိုမာရင္း(Coumarins)က
ပ်က္ၿပယ္ေစကာ ရင္းသားကင္ဆာ ၿဖစ္ပြားမူမွ အကာအကြယ္ေပးေကာင္းေပးႏိုင္သည္ဟု
ယူဆေသာ္ရ၏။
ထို႕အၿပင္ ယင္းကိုမာရင္းဓာတ္အား ဆန္၊ဂ်ဳံ၊ေၿပာင္းစသည့္
ေကာက္ပဲသီးႏွံမ်ား၊ၾကာညိဳ႕၊ေဂၚဖီထုပ္၊သခြားသီးႏွင့္ ဖရဲသီးမ်ား၌လည္း
ေတြ႕ရွိႏိုင္၏။

**ဘရိုကိုလီ(သို႕)ေဂၚဖီပန္းအစိမ္းရင့္ေရာင္**
အစားအေသာက္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အေမရိကန္ အမ်ိဳးသားကင္ဆာဌာနၾကီးမွ
ဘရိုကိုလီအား နံပါတ္တစ္ ကင္ဆာေရာဂါကာကြယ္ႏိုင္ေသာ အစားအစာအၿဖစ္
သတ္မွတ္ခဲ့ၾက၏။ ဘရိုကိုလီ၏ အရသာမွာ အနည္းငယ္ခါးသက္သက္ၿဖစ္ေသာ္လည္း
ပါဝင္ေသာ ဆာလ္ဖာဓာတ္ကေမြွးၾကိဳင္ေသာ ရနံ႕ကို ၿဖစ္ေပၚေစကာ
ကင္ဆာေရာဂါၿဖစ္ပြားမူကို အဓိက ကာကြယ္ေပးေေသာ အပိုင္းၿဖစ္သည္။
ဓာတ္ခြဲခန္းအတြင္း၌ ရင္သားကင္ဆာဆဲလ္မ်ားအတြင္းသို႕
ယင္းဟင္းသီးဟင္းရြက္ ဘရိုကိုလီမွ သဘာဝဓာတု ပစၥည္းမ်ားကို
ေရာစြက္ထည့္သြင္းစမ္းသပ္ၾကည့္ရာ ကင္ဆာဆဲလ္မ်ား၏ အေရအတြက္ တိုးပြားလာမူကို
ရပ္တန္႕ေစႏိုင္ေၾကာင္း သိပံၸပညာရွင္မ်ားက စမ္းသပ္ေတြ႕ရွိခဲ့ၾက၏။

ဘရုိကိုလီတြင္ ေဖာ္ၿပပါသတိၱထူးမ်ားပါဝင္ရံုမကဘဲ
ဗီတာမင္စီႏွင့္အီးတို႕ ကဲ့သို႕ေသာ ဓာတ္တိုးၿခင္းကို အကာအကြယ္ေပးေသာ
antioxidant သတိၱမ်ားပါဝင္ေနၿပန္၏။ ခႏၶာကိုယ္အတြက္အဆိပ္အေတာက္ၿဖစ္ေစေသာ
ဖရီးရက္ဒီကယ္မ်ား၏ တိုးပြားလာမူကို ရပ္တန္႕ေစ၏။
ယင္းဖရီးရက္ဒီကယ္လ္မ်ားမွာ ေလထုညစ္ညမ္းမူႏွင့္ ေနေရာင္ၿခည္အား
အလြန္အမင္းခံယူမူေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း၌ၿဖစ္ပြားလာၿပီး ကင္ဆာ
ေရာဂါၿဖစ္ေစေသာ အဓိကအေၾကာင္းရင္းတစ္ရပ္ၿဖစ္၏။


ကန္စြန္းဥ
မီးဖုတ္၍ၿဖစ္ေစ၊ ေရထဲတြင္ၿပဳတ္၍ၿဖစ္ေစ၊အာလူးေၾကာ္ကဲ့သို႕
အပိုင္းအစေလးမ်ားအေနႏွင့္ၿဖစ္ေစ သံုးႏိုင္၏။ မည္ကဲ့သို႕စားစား
ကန္စြန္းဥမွ ကင္ဆာေရာဂါအား တိုက္ဖ်က္ႏိုင္ေသာဓာတ္သတိၱသံုးမ်ိဳးကို
ရရွိႏိုင္၏။ ယင္းသံုးခုစလံုးကို antioxidants ဗိုက္တာမင္မ်ားဟု
ေခၚ၏။ဘီတာကာရိုတင္း၊ဗိုက္တာမင္စီႏွင့္အီးမ်ားကို အတူတကြ တစ္ခါတည္းစားပါက
ပိုမို၍အာနိသင္ အက်ိဳးရွိႏိုင္ၿပီးရင္သားကင္ဆာ တစ္သွ်ဴးမ်ားက
ကင္ဆာေရာဂါအား ခံႏိုင္ရည္ကို ပိုမိုတိုးတက္ေစပါသည္။

ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး
ကုလားပဲ အပါအဝင္ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး၌ လစ္နင္
Lignamsဟူေသာအရာတစ္မ်ိဳးပါဝင္သည္အမ်ိဳးသမီးမ်ား၌
အီစထရိုဂ်င္ေဟာ္မုန္းပမာဏ လြန္စြာၿမင့္မားလာပါက
ရင္သားကင္ဆာၿဖစ္ေစႏိုင္ေသာ ယင္းလစ္ဂင္မ်ားက သူကိုယ္တိုင္က
ဓာတ္တိုးမူကိုေလ်ာ့နည္းေစႏိုင္ေသာ antioxidant သတၱိရွိၿပီး
ကင္ဆာၿဖစ္ေစနိုင္ေသာ ေၿပာငိးလဲမူကို ဟန္႕တားႏိုင္ပါသည္။

သံလြင္ဆီ
အေမရိကႏွင့္ဥေရာပေၿမာက္ပိုင္းႏိုင္းငံမ်ားထက္
ေၿမထဲပင္လယ္ႏိုင္ငံမ်ား၌ ရင္သားကင္ဆာ ၿဖစ္ပြားႏႈန္း ေလ်ာ့နည္းသည္ကို
ေလ့လာေတြ႕ရွိၾကရသည္။ကမၻာ့ကင္ဆာသုေတသန အသင္းၾကီးက ယင္းသို႕ၿဖစ္ရေသာ
အေၾကာင္းအရင္းမွာ ေၿမထဲပင္လယ္ႏိုင္ငံမ်ား၌ သံလြင္ဆီ
ပိုမိုစားသံုးေသာေၾကာင့္ဟုဆို၏။ ထိုသို႕ၿဖစ္ရေသာအေၾကာင္းရင္းမွန္ကို
မည္သူမွတိတိက်က် မေၿပာႏိုင္ေသာ္ၿငားလည္း သံလြင္ဆီကို စားလိုက္ေသာအခါ
ရင္သားကင္ဆာၿဖစ္ပြားႏႈန္းႏွင့္ဆက္စပ္ေနေသာ ၿပည့္ဝဆီမ်ားအတြက္
ေနရာမွာအစားအစာမ်ားထဲတြငိေလ်ာ့နည္းေသာေၾကာင့္ၿဖစ္မည္ဟု ယူဆၾကသည္။
ဟင္းသီးဟင္းရြက္ အသုပ္မ်ားေပၚ၌ သံလြင္ဆီကိုဆမ္းစားရံုမွ်ၿဖင့္
ၿပည့္ဝဆီမ်ားစြာ ပါဝင္ေသာ ေမယိုေန႕စ္ Mayon naise ကို
အစားထိုးသကဲ့သို႕ၿဖစ္သြားေစပါသည္။
သံလြင္ဆီမွာ က်န္းမာေရးအတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္သည္ မွန္ေသာ္လည္း
အဆီမွန္သမွ်မွာ ကလိုရီဓာတ္ၿမင့္မားသည္ခ်ည္းၿဖစ္၏။ထို႕ေၾကာင့္
ကလိုရီဓာတ္က္ု လိုအပ္သည္ထက္ပိုမိုစားသံုးပါက ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို
တိုးတက္လာၿပီး ယင္းအခ်က္ကလည္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ရင္သားကင္ဆာကို
ၿဖစ္ေစတတ္သည္ကို သတိခ်ပ္ေစလိုပါသည္။ထို႕ေၾကာင့္ သံလြင္ဆီကိုလည္း
မွ်မွ်တတစားရန္လိုပါသည္။

ေပါင္မုန္႕ညိဳ
ေပါင္မုန္႕ညိဳ၊ဆန္လံုးညိဳႏွင့္ နံနက္စာ ေကြကာအုပ္မ်ားကို
စားသံုးၿခင္းၿဖင့္ အီစထရိုဂ်င္ ေဟာ္မုန္းပမာဏကို ေလ်ာ့နည္းေစၿပီး
ခႏၶာကိုယ္အတြင္းမွ အညစ္အေၾကးမ်ား စြန္႕ထုတ္မႈကိုလည္း
လ်င္ၿမန္ေစႏိုင္သည္ဟု ယူဆၾကပါသည္။ထိုကဲ့သို႕ၿဖစ္ရၿခင္း ၿဖစ္စဥ္ကို
ေလ့လာၾကည့္ပါက ထိုအမွ်င္ပါေသာ အစားအစာမ်ား စားသံုးၿခင္းေၾကာင့္
ခႏၶာကိုယ္၏ အစာလမ္းေၾကာင္းတြင္ အီစထရိုဂ်င္ ေဟာ္မုန္းဓာတ္တည္ရွိေနေသာ
အခ်ိန္ကို တိုေတာင္းသြားေစၿပီး ခႏၶာကိုယ္က ယင္းေဟာ္မုန္းကို
ၿပန္လည္စုပ္ယူေသာအခ်ိန္လည္း တိုေတာင္းသြားေပသည္။ေဖာ္ၿပပါ အစားအစာမ်ားတြင္
ကင္ဆာေရာဂါအားတိုက္ဖ်က္ေသာ ဗိုက္တာမင္ႏွင့္သတၱဳဓာတ္မ်ား
ပါဝင္ေနပါသည္။ထို႕ေၾကာင့္ အမွ်င္မ်ားစြာပါေသာ အစားအစာမ်ားကို
စားသင့္လွေပသည္။

စေတာ္ဘယ္ရီ
စပ်စ္သီးႏွင့္ပန္းသီးတို႕ၿပီးလွ်င္ ကင္ဆာေရာဂါၿဖစ္ႏိုင္ေသာ
ဓာတုပစၥည္းမ်ားကို ဓာတ္ၿပယ္ေစႏိုင္ေသာ အီလာဂစ္အက္ဆစ္ကို
အမ်ားဆံုးေတြ႕ႏိုင္ေသာ အသီးမွာ
စေတာ္ဘယ္ရီႏွင့္ရပ္စ္ဘယ္ရီအသီးတုိ႕ပင္ၿဖစ္သည္။ယင္းအသီးမွ ဗိုက္တာမင္စီမွာ
ခႏၶာကိုယ္မွ လြယ္ကူစြာ စုပ္ယူႏိုင္ၿပီး ဖရီးရက္ဒီကယ္နမ်ားကို
ေလ်ာ့နည္းေစပါသည္။

မုန္လာဥနီ
မုန္လာဥနီကို စားၿခင္းၿဖင့္
အေမွာင္ထဲတြင္ပိုၿမင္ႏိုင္ပါသည္။အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္
လိေမၼာ္ေရာင္ဘီတာကာရိုတင္းဓာတ္မ်ားစြာပါဝင္ေသာေၾကာင့္ၿဖစ္ပါသည္။ဘီတာကာရိုတင္းဓာတ္မွာ
အထက္ပါ သတၱိအၿပင္ ကင္ဆာေရာဂါကိုၿဖစ္ေစႏိုင္ေသာ ဖရီးရက္ဒီကယ္လ္မ်ား၏
ဆိုးက်ိဳးသတၱိမ်ားကို ပ်က္ၿပယ္ေစႏိုင္ပါသည္။ခႏၶာကိုယ္က
ဘီတာကာရိုတင္းဓာတ္မ်ားကို စုပ္ယူရာ၌ အဆီဓာတ္
အနည္းငယ္ရွိလွ်င္ပိုေကာင္း၏။ထိုေၾကာင့္ မုန္လာဥနီမ်ားကို ခ်က္ၿပဳတ္ၿပီး
ထမင္း၊ဟင္းႏွင့္ၿဖစ္ေစ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္အသုပ္မ်ား၌ မုန္လာဥနီပါဝင္ပါက
အနည္းငယ္ ဆီဆမ္း၍ ၿဖစ္ေစ စားသံုးပါက ပိုမိုေကာင္းမြန္ပါသည္။

ပဲၿပား၊ပဲငံၿပာရည္
ပဲၿပား၊ပဲပိစပ္၊ပဲပုပ္ႏွင့္ပဲငံၿပာရည္မ်ား၌ အိုက္စိုဖေလဗြန္
Isoflavonesဓာတ္ပါရွိၿပီးကင္ဆာဆဲလ္ မ်ားရွိရာသို႕ ေသြးမ်ားစီးဆင္းမႈကို
ၿဖတ္ေတာက္ေလ်ာ့နည္းေစၿပီး ကင္ဆာဆဲလ္မ်ား ၾကီးထြားလာမႈကို
ရပ္ဆိုင္းေစပါသည္။

(HEALTH CARE JOURNALမွေတြ႕၇ွိမွ်ေဝပါတယ္)

**tha dasoe**

**Public Health**

ေန႕စဥ္ႏွင့္အမွ် ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ား၊ သစ္သီးဝလံမ်ားကို
က်န္းမာေရးအတြက္ ပိုမိုစားသံုးၾကရန္ ဆရာဝန္မ်ား၏ အၾကံေပးၿခင္းကိုခံေနရ၏။
အခ်ိဳ႕အစားအေသာက္မ်ားမွာ အမွန္တကယ္ပင္ ကင္ဆာ ေရာဂါအား ကာကြယ္တိုက္ဖ်က္ရာ၌
အကူအညီေပးႏိုင္ေပရာ အစားအေသာက္ သုေတသီ အမန္ဒါအာဆဲလ္၏ ခႏၶာကိုယ္အတြက္
အေရးပါလွေသာ အစားအေသာက္(၁၀)မ်ိဳးကိုေဖာ္ၿပလိုက္ရေပသည္။

**ဗိုက္တာမင္စီဓါတ္ပါေသာသစ္သီးဝလံမ်ား**

လိေမၼာ္သီးႏွင့္ဂရိတ္ဖရုအသီးမ်ားမွာ ခႏၶာကိုယ္အတြက္
လိုအပ္ေသာ ကိုမာရင္းCoumarins ဓာတ္ အဓိကပါဝင္ေသာ သစ္သီးနွစ္မ်ိဳးၿဖစ္၏။
ဓာတ္ခြဲခန္းမွ စမ္းသပ္မူမ်ားအရ ယင္းကို မာရင္းဓာတ္မွာ
ရင္သားတစ္သ်ွဴးမ်ားအတြင္းမွ ကင္ဆာဆဲလ္မ်ား၏တိုးပြားလာမူကို
ပိတ္ဆို႕တားဆီးႏိုင္ေၾကာင္း သိပံၸပညာရွင္မ်ား ဆက္စပ္၍
သက္ေသၿပႏိုင္ခဲ့ၾကေပသည္။သို႕ေသာ္ ယေန႕က်ြႏု္ပ္တို႕ စားေသာက္ေနၾကေသာ
လိေမၼာ္သီးမ်ားအတြင္း၌ ကိုမာရင္းဓာတ္က ခႏၶာကိုယ္အတြင္း၌လည္း အလားတူ
အက်ိဳးသက္ေရာက္မူ၇ွိ မရွိကို တိတိက်က် မသိရွိၾကေသးေခ်။သို႕ေသာ္
ယင္းသစ္သီးမ်ားကို ပိုမို၍
စားသံုးသင့္သည္မွာေတာ့အမွန္ပင္ၿဖစ္၏။အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္
ကင္ဆာေရာဂါၿဖစ္ပြားႏွုဳန္းကို နည္းပါးေစေသာ ဗိုက္တာမင္စီဓာတ္ကလည္း
ယင္းသစ္သီးမ်ားအတြင္း၌ပါဝင္ေနေသာေၾကာင့္ၿဖစ္၏။
ကင္ဆာေရာဂါၿဖစ္ပြားမူၿဖစ္စဥ္တြငိ အဆိပ္သဖြယ္ အေရးပါလွေသာ
အင္ဇိုင္းမ်ား၏ဆိုးဝါးေသာ သတိၱမ်ားကို ကိုမာရင္း(Coumarins)က
ပ်က္ၿပယ္ေစကာ ရင္းသားကင္ဆာ ၿဖစ္ပြားမူမွ အကာအကြယ္ေပးေကာင္းေပးႏိုင္သည္ဟု
ယူဆေသာ္ရ၏။
ထို႕အၿပင္ ယင္းကိုမာရင္းဓာတ္အား ဆန္၊ဂ်ဳံ၊ေၿပာင္းစသည့္
ေကာက္ပဲသီးႏွံမ်ား၊ၾကာညိဳ႕၊ေဂၚဖီထုပ္၊သခြားသီးႏွင့္ ဖရဲသီးမ်ား၌လည္း
ေတြ႕ရွိႏိုင္၏။

**ဘရိုကိုလီ(သို႕)ေဂၚဖီပန္းအစိမ္းရင့္ေရာင္**
အစားအေသာက္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အေမရိကန္ အမ်ိဳးသားကင္ဆာဌာနၾကီးမွ
ဘရိုကိုလီအား နံပါတ္တစ္ ကင္ဆာေရာဂါကာကြယ္ႏိုင္ေသာ အစားအစာအၿဖစ္
သတ္မွတ္ခဲ့ၾက၏။ ဘရိုကိုလီ၏ အရသာမွာ အနည္းငယ္ခါးသက္သက္ၿဖစ္ေသာ္လည္း
ပါဝင္ေသာ ဆာလ္ဖာဓာတ္ကေမြွးၾကိဳင္ေသာ ရနံ႕ကို ၿဖစ္ေပၚေစကာ
ကင္ဆာေရာဂါၿဖစ္ပြားမူကို အဓိက ကာကြယ္ေပးေေသာ အပိုင္းၿဖစ္သည္။
ဓာတ္ခြဲခန္းအတြင္း၌ ရင္သားကင္ဆာဆဲလ္မ်ားအတြင္းသို႕
ယင္းဟင္းသီးဟင္းရြက္ ဘရိုကိုလီမွ သဘာဝဓာတု ပစၥည္းမ်ားကို
ေရာစြက္ထည့္သြင္းစမ္းသပ္ၾကည့္ရာ ကင္ဆာဆဲလ္မ်ား၏ အေရအတြက္ တိုးပြားလာမူကို
ရပ္တန္႕ေစႏိုင္ေၾကာင္း သိပံၸပညာရွင္မ်ားက စမ္းသပ္ေတြ႕ရွိခဲ့ၾက၏။

ဘရုိကိုလီတြင္ ေဖာ္ၿပပါသတိၱထူးမ်ားပါဝင္ရံုမကဘဲ
ဗီတာမင္စီႏွင့္အီးတို႕ ကဲ့သို႕ေသာ ဓာတ္တိုးၿခင္းကို အကာအကြယ္ေပးေသာ
antioxidant သတိၱမ်ားပါဝင္ေနၿပန္၏။ ခႏၶာကိုယ္အတြက္အဆိပ္အေတာက္ၿဖစ္ေစေသာ
ဖရီးရက္ဒီကယ္မ်ား၏ တိုးပြားလာမူကို ရပ္တန္႕ေစ၏။
ယင္းဖရီးရက္ဒီကယ္လ္မ်ားမွာ ေလထုညစ္ညမ္းမူႏွင့္ ေနေရာင္ၿခည္အား
အလြန္အမင္းခံယူမူေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း၌ၿဖစ္ပြားလာၿပီး ကင္ဆာ
ေရာဂါၿဖစ္ေစေသာ အဓိကအေၾကာင္းရင္းတစ္ရပ္ၿဖစ္၏။


ကန္စြန္းဥ
မီးဖုတ္၍ၿဖစ္ေစ၊ ေရထဲတြင္ၿပဳတ္၍ၿဖစ္ေစ၊အာလူးေၾကာ္ကဲ့သို႕
အပိုင္းအစေလးမ်ားအေနႏွင့္ၿဖစ္ေစ သံုးႏိုင္၏။ မည္ကဲ့သို႕စားစား
ကန္စြန္းဥမွ ကင္ဆာေရာဂါအား တိုက္ဖ်က္ႏိုင္ေသာဓာတ္သတိၱသံုးမ်ိဳးကို
ရရွိႏိုင္၏။ ယင္းသံုးခုစလံုးကို antioxidants ဗိုက္တာမင္မ်ားဟု
ေခၚ၏။ဘီတာကာရိုတင္း၊ဗိုက္တာမင္စီႏွင့္အီးမ်ားကို အတူတကြ တစ္ခါတည္းစားပါက
ပိုမို၍အာနိသင္ အက်ိဳးရွိႏိုင္ၿပီးရင္သားကင္ဆာ တစ္သွ်ဴးမ်ားက
ကင္ဆာေရာဂါအား ခံႏိုင္ရည္ကို ပိုမိုတိုးတက္ေစပါသည္။

ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး
ကုလားပဲ အပါအဝင္ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး၌ လစ္နင္
Lignamsဟူေသာအရာတစ္မ်ိဳးပါဝင္သည္အမ်ိဳးသမီးမ်ား၌
အီစထရိုဂ်င္ေဟာ္မုန္းပမာဏ လြန္စြာၿမင့္မားလာပါက
ရင္သားကင္ဆာၿဖစ္ေစႏိုင္ေသာ ယင္းလစ္ဂင္မ်ားက သူကိုယ္တိုင္က
ဓာတ္တိုးမူကိုေလ်ာ့နည္းေစႏိုင္ေသာ antioxidant သတၱိရွိၿပီး
ကင္ဆာၿဖစ္ေစနိုင္ေသာ ေၿပာငိးလဲမူကို ဟန္႕တားႏိုင္ပါသည္။

သံလြင္ဆီ
အေမရိကႏွင့္ဥေရာပေၿမာက္ပိုင္းႏိုင္းငံမ်ားထက္
ေၿမထဲပင္လယ္ႏိုင္ငံမ်ား၌ ရင္သားကင္ဆာ ၿဖစ္ပြားႏႈန္း ေလ်ာ့နည္းသည္ကို
ေလ့လာေတြ႕ရွိၾကရသည္။ကမၻာ့ကင္ဆာသုေတသန အသင္းၾကီးက ယင္းသို႕ၿဖစ္ရေသာ
အေၾကာင္းအရင္းမွာ ေၿမထဲပင္လယ္ႏိုင္ငံမ်ား၌ သံလြင္ဆီ
ပိုမိုစားသံုးေသာေၾကာင့္ဟုဆို၏။ ထိုသို႕ၿဖစ္ရေသာအေၾကာင္းရင္းမွန္ကို
မည္သူမွတိတိက်က် မေၿပာႏိုင္ေသာ္ၿငားလည္း သံလြင္ဆီကို စားလိုက္ေသာအခါ
ရင္သားကင္ဆာၿဖစ္ပြားႏႈန္းႏွင့္ဆက္စပ္ေနေသာ ၿပည့္ဝဆီမ်ားအတြက္
ေနရာမွာအစားအစာမ်ားထဲတြငိေလ်ာ့နည္းေသာေၾကာင့္ၿဖစ္မည္ဟု ယူဆၾကသည္။
ဟင္းသီးဟင္းရြက္ အသုပ္မ်ားေပၚ၌ သံလြင္ဆီကိုဆမ္းစားရံုမွ်ၿဖင့္
ၿပည့္ဝဆီမ်ားစြာ ပါဝင္ေသာ ေမယိုေန႕စ္ Mayon naise ကို
အစားထိုးသကဲ့သို႕ၿဖစ္သြားေစပါသည္။
သံလြင္ဆီမွာ က်န္းမာေရးအတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္သည္ မွန္ေသာ္လည္း
အဆီမွန္သမွ်မွာ ကလိုရီဓာတ္ၿမင့္မားသည္ခ်ည္းၿဖစ္၏။ထို႕ေၾကာင့္
ကလိုရီဓာတ္က္ု လိုအပ္သည္ထက္ပိုမိုစားသံုးပါက ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို
တိုးတက္လာၿပီး ယင္းအခ်က္ကလည္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ရင္သားကင္ဆာကို
ၿဖစ္ေစတတ္သည္ကို သတိခ်ပ္ေစလိုပါသည္။ထို႕ေၾကာင့္ သံလြင္ဆီကိုလည္း
မွ်မွ်တတစားရန္လိုပါသည္။

ေပါင္မုန္႕ညိဳ
ေပါင္မုန္႕ညိဳ၊ဆန္လံုးညိဳႏွင့္ နံနက္စာ ေကြကာအုပ္မ်ားကို
စားသံုးၿခင္းၿဖင့္ အီစထရိုဂ်င္ ေဟာ္မုန္းပမာဏကို ေလ်ာ့နည္းေစၿပီး
ခႏၶာကိုယ္အတြင္းမွ အညစ္အေၾကးမ်ား စြန္႕ထုတ္မႈကိုလည္း
လ်င္ၿမန္ေစႏိုင္သည္ဟု ယူဆၾကပါသည္။ထိုကဲ့သို႕ၿဖစ္ရၿခင္း ၿဖစ္စဥ္ကို
ေလ့လာၾကည့္ပါက ထိုအမွ်င္ပါေသာ အစားအစာမ်ား စားသံုးၿခင္းေၾကာင့္
ခႏၶာကိုယ္၏ အစာလမ္းေၾကာင္းတြင္ အီစထရိုဂ်င္ ေဟာ္မုန္းဓာတ္တည္ရွိေနေသာ
အခ်ိန္ကို တိုေတာင္းသြားေစၿပီး ခႏၶာကိုယ္က ယင္းေဟာ္မုန္းကို
ၿပန္လည္စုပ္ယူေသာအခ်ိန္လည္း တိုေတာင္းသြားေပသည္။ေဖာ္ၿပပါ အစားအစာမ်ားတြင္
ကင္ဆာေရာဂါအားတိုက္ဖ်က္ေသာ ဗိုက္တာမင္ႏွင့္သတၱဳဓာတ္မ်ား
ပါဝင္ေနပါသည္။ထို႕ေၾကာင့္ အမွ်င္မ်ားစြာပါေသာ အစားအစာမ်ားကို
စားသင့္လွေပသည္။

စေတာ္ဘယ္ရီ
စပ်စ္သီးႏွင့္ပန္းသီးတို႕ၿပီးလွ်င္ ကင္ဆာေရာဂါၿဖစ္ႏိုင္ေသာ
ဓာတုပစၥည္းမ်ားကို ဓာတ္ၿပယ္ေစႏိုင္ေသာ အီလာဂစ္အက္ဆစ္ကို
အမ်ားဆံုးေတြ႕ႏိုင္ေသာ အသီးမွာ
စေတာ္ဘယ္ရီႏွင့္ရပ္စ္ဘယ္ရီအသီးတုိ႕ပင္ၿဖစ္သည္။ယင္းအသီးမွ ဗိုက္တာမင္စီမွာ
ခႏၶာကိုယ္မွ လြယ္ကူစြာ စုပ္ယူႏိုင္ၿပီး ဖရီးရက္ဒီကယ္နမ်ားကို
ေလ်ာ့နည္းေစပါသည္။

မုန္လာဥနီ
မုန္လာဥနီကို စားၿခင္းၿဖင့္
အေမွာင္ထဲတြင္ပိုၿမင္ႏိုင္ပါသည္။အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္
လိေမၼာ္ေရာင္ဘီတာကာရိုတင္းဓာတ္မ်ားစြာပါဝင္ေသာေၾကာင့္ၿဖစ္ပါသည္။ဘီတာကာရိုတင္းဓာတ္မွာ
အထက္ပါ သတၱိအၿပင္ ကင္ဆာေရာဂါကိုၿဖစ္ေစႏိုင္ေသာ ဖရီးရက္ဒီကယ္လ္မ်ား၏
ဆိုးက်ိဳးသတၱိမ်ားကို ပ်က္ၿပယ္ေစႏိုင္ပါသည္။ခႏၶာကိုယ္က
ဘီတာကာရိုတင္းဓာတ္မ်ားကို စုပ္ယူရာ၌ အဆီဓာတ္
အနည္းငယ္ရွိလွ်င္ပိုေကာင္း၏။ထိုေၾကာင့္ မုန္လာဥနီမ်ားကို ခ်က္ၿပဳတ္ၿပီး
ထမင္း၊ဟင္းႏွင့္ၿဖစ္ေစ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္အသုပ္မ်ား၌ မုန္လာဥနီပါဝင္ပါက
အနည္းငယ္ ဆီဆမ္း၍ ၿဖစ္ေစ စားသံုးပါက ပိုမိုေကာင္းမြန္ပါသည္။

ပဲၿပား၊ပဲငံၿပာရည္
ပဲၿပား၊ပဲပိစပ္၊ပဲပုပ္ႏွင့္ပဲငံၿပာရည္မ်ား၌ အိုက္စိုဖေလဗြန္
Isoflavonesဓာတ္ပါရွိၿပီးကင္ဆာဆဲလ္ မ်ားရွိရာသို႕ ေသြးမ်ားစီးဆင္းမႈကို
ၿဖတ္ေတာက္ေလ်ာ့နည္းေစၿပီး ကင္ဆာဆဲလ္မ်ား ၾကီးထြားလာမႈကို
ရပ္ဆိုင္းေစပါသည္။

(HEALTH CARE JOURNALမွေတြ႕၇ွိမွ်ေဝပါတယ္)

**tha dasoe**