**Public Health**
ခႏၶာကိုယ္မွာ အေပါက္ေဖာက္ၿပီး အဆင္တန္ဆာေတြကို အလွတပ္ဆင္ျခင္းဟာ ဒီေန႔ေခတ္ငယ္ရြယ္သူေတြအၾကားမွာ ေခတ္စားေနပါတယ္။
ဟိုအရင္ေခတ္ကေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ နားေဖာက္တာကိုသာ လုပ္ၾကေပမယ့္ ယခုေခတ္မွာ နားမွာလည္း ႏွစ္ေပါက္၊ သံုးေပါက္ေဖာက္ၾကသလို ႏႈတ္ခမ္း၊ မ်က္ခံုး၊ ႏွာေခါင္း၊ ခ်က္စတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ေနရာေတြမွာပါ အေပါက္ေဖာက္ၿပီး အလွဆင္ေနၾကပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္အေပါက္ေဖာက္ျခင္းဟာ အႏၲရာယ္ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏႈတ္ခမ္းမွာ အေပါက္ေဖာက္ျခင္းဟာ ေရာဂါပိုးကူးစက္ျခင္းအျပင္ သြားနဲ႔ခံတြင္း က်န္းမာေရးကိုပါ ထိခိုက္ေစႏိုင္ပါတယ္။
**ေရာဂါပိုး ကူးစက္ျခင္း**
ခႏၶာကုိုယ္မွာ အေပါက္ေဖာက္ေပးတဲ့သူတိုင္း ပိုးသတ္ထားတဲ့ အပ္ေတြကို အသံုးျပဳမယ္လို႔ မေသခ်ာပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေရာဂါပိုးကူးစက္ခံရႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားလို႔ မရပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ အေပါက္ေဖာက္ၿပီးပါက ပိုးသန္႔စင္ေအာင္ ဂ႐ုစိုက္ျပဳစုမႈမရွိရင္လည္း ေရာဂါပိုးေတြအမ်ားအျပား ဝင္ေရာက္ႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။
**HIV**
AIDS ေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ HIV ပိုးကူးစက္ခံရႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြထဲမွာ မသန္႔ရွင္းတဲ့အပ္ကို အသံုးျပဳၿပီး ခႏၶာကိုယ္ အေပါက္ေဖာက္ျခင္းလည္း ပါဝင္ေနတယ္ ဆိုတာကို အၿမဲသတိရပါ။ ဂ႐ုစိုက္ၿပီး ပိုးသန္႔စင္မႈ မလုပ္ရင္ ခႏၶာကိုယ္အေပါက္ေဖာက္တဲ့ ပထမလူဆီမွ HIV ပိုးဟာ ဒုတိယလုပ္တဲ့ သူဆီကို ေရာက္ရွိကူးစက္သြားပါလိမ့္မယ္။
**သြားက်ဥ္ျခင္း**
သြားဖံုးေတြ ဆုတ္ယုတ္လာတဲ့အခါ သြားေတြရဲ႕ေအာက္မွ အာ႐ံုေၾကာေတြေပၚလာၿပီး သြားက်ဥ္တာျဖစ္လာပါမယ္။
အသည္းေရာင္အသားဝါ ဘီႏွင့္စီHIV ပိုးလိုပဲ နာတာရွည္ အသည္းေရာင္ အသားဝါဘီပိုးနဲ႔ စီပိုးေတြဟာလည္း
မသန္႔ရွင္းတဲ့အပ္နဲ႔ ခႏၶကိုယ္ အေပါက္ေဖာက္ရာမွ ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။
**သြားကို တိုက္စားပြန္းပဲ့ေစျခင္း**
ႏႈတ္ခမ္းမွာ အေပါက္ေဖာက္ၿပီး တပ္ထားတဲ့ အဆင္တန္ဆာဟာသြားကို အဆက္မျပတ္ ပြတ္တိုက္ေနရင္ ၾကာလာတဲ့အခါ သြားေတြတိုက္စားပြန္းပဲ့ၿပီး ယိုယြင္းပ်က္စီးလာပါလိမ့္မယ္။ သြားဖံုး ထိခိုက္ျခင္း
ႏႈတ္ခမ္းမွ အဆင္တန္ဆာဟာ သြားဖံုးနဲ႔လည္း ပြတ္တိုက္ေနတဲ့အတြက္ သြားဖံုးမွ ေသြးေတြထြက္လာၿပီး ၾကာရင္သြားဖံုးေတြ ဆုတ္ယုတ္လာပါမယ္။
**သြားဆံုး႐ႈံးျခင္း**
က်န္းမာတဲ့သြားဖံုးေတြ မရွိေတာ့တဲ့အခါ ေမး႐ိုးဟာ ခိုင္ခံ့မႈမရွိေတာ့ဘဲ ေရာဂါပိုးကူးစက္မႈေတြကိုလည္း ခံရပါမယ္။ ဒီအခါ သြားေတြဟာ ယိုင္နဲ႔လာၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာ သြားေတြကို ဆံုး႐ႈံးရပါလိမ့္မယ္။
**အာ႐ံုေၾကာထိခိုက္မႈ**
အေတြ႕အႀကံဳနည္းသူက ႏႈတ္ခမ္းေဖာက္ေပးတဲ့အခါမွာ အာ႐ံုေၾကာေတြကို ထိခိုက္သြားေစႏိုင္ပါတယ္။
အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့အတိုင္း ႏႈတ္ခမ္းေဖာက္ျခင္းရဲ႕ အႏၲရာယ္ေတြက မ်ားျပားလြန္းတာေၾကာင့္ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ ခဏတာဖက္ရွင္စတိုင္တစ္ခုအတြက္ ႏႈတ္ခမ္းေဖာက္ျခင္းကို မျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပလိုက္ရပါတယ္။
** ေမာင့္ခ်စ္သူေလး**
**Public Health**
ခႏၶာကိုယ္မွာ အေပါက္ေဖာက္ၿပီး အဆင္တန္ဆာေတြကို အလွတပ္ဆင္ျခင္းဟာ ဒီေန႔ေခတ္ငယ္ရြယ္သူေတြအၾကားမွာ ေခတ္စားေနပါတယ္။
ဟိုအရင္ေခတ္ကေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ နားေဖာက္တာကိုသာ လုပ္ၾကေပမယ့္ ယခုေခတ္မွာ နားမွာလည္း ႏွစ္ေပါက္၊ သံုးေပါက္ေဖာက္ၾကသလို ႏႈတ္ခမ္း၊ မ်က္ခံုး၊ ႏွာေခါင္း၊ ခ်က္စတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ေနရာေတြမွာပါ အေပါက္ေဖာက္ၿပီး အလွဆင္ေနၾကပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္အေပါက္ေဖာက္ျခင္းဟာ အႏၲရာယ္ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏႈတ္ခမ္းမွာ အေပါက္ေဖာက္ျခင္းဟာ ေရာဂါပိုးကူးစက္ျခင္းအျပင္ သြားနဲ႔ခံတြင္း က်န္းမာေရးကိုပါ ထိခိုက္ေစႏိုင္ပါတယ္။
**ေရာဂါပိုး ကူးစက္ျခင္း**
ခႏၶာကုိုယ္မွာ အေပါက္ေဖာက္ေပးတဲ့သူတိုင္း ပိုးသတ္ထားတဲ့ အပ္ေတြကို အသံုးျပဳမယ္လို႔ မေသခ်ာပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေရာဂါပိုးကူးစက္ခံရႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားလို႔ မရပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ အေပါက္ေဖာက္ၿပီးပါက ပိုးသန္႔စင္ေအာင္ ဂ႐ုစိုက္ျပဳစုမႈမရွိရင္လည္း ေရာဂါပိုးေတြအမ်ားအျပား ဝင္ေရာက္ႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။
**HIV**
AIDS ေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ HIV ပိုးကူးစက္ခံရႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြထဲမွာ မသန္႔ရွင္းတဲ့အပ္ကို အသံုးျပဳၿပီး ခႏၶာကိုယ္ အေပါက္ေဖာက္ျခင္းလည္း ပါဝင္ေနတယ္ ဆိုတာကို အၿမဲသတိရပါ။ ဂ႐ုစိုက္ၿပီး ပိုးသန္႔စင္မႈ မလုပ္ရင္ ခႏၶာကိုယ္အေပါက္ေဖာက္တဲ့ ပထမလူဆီမွ HIV ပိုးဟာ ဒုတိယလုပ္တဲ့ သူဆီကို ေရာက္ရွိကူးစက္သြားပါလိမ့္မယ္။
**သြားက်ဥ္ျခင္း**
သြားဖံုးေတြ ဆုတ္ယုတ္လာတဲ့အခါ သြားေတြရဲ႕ေအာက္မွ အာ႐ံုေၾကာေတြေပၚလာၿပီး သြားက်ဥ္တာျဖစ္လာပါမယ္။
အသည္းေရာင္အသားဝါ ဘီႏွင့္စီHIV ပိုးလိုပဲ နာတာရွည္ အသည္းေရာင္ အသားဝါဘီပိုးနဲ႔ စီပိုးေတြဟာလည္း
မသန္႔ရွင္းတဲ့အပ္နဲ႔ ခႏၶကိုယ္ အေပါက္ေဖာက္ရာမွ ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။
**သြားကို တိုက္စားပြန္းပဲ့ေစျခင္း**
ႏႈတ္ခမ္းမွာ အေပါက္ေဖာက္ၿပီး တပ္ထားတဲ့ အဆင္တန္ဆာဟာသြားကို အဆက္မျပတ္ ပြတ္တိုက္ေနရင္ ၾကာလာတဲ့အခါ သြားေတြတိုက္စားပြန္းပဲ့ၿပီး ယိုယြင္းပ်က္စီးလာပါလိမ့္မယ္။ သြားဖံုး ထိခိုက္ျခင္း
ႏႈတ္ခမ္းမွ အဆင္တန္ဆာဟာ သြားဖံုးနဲ႔လည္း ပြတ္တိုက္ေနတဲ့အတြက္ သြားဖံုးမွ ေသြးေတြထြက္လာၿပီး ၾကာရင္သြားဖံုးေတြ ဆုတ္ယုတ္လာပါမယ္။
**သြားဆံုး႐ႈံးျခင္း**
က်န္းမာတဲ့သြားဖံုးေတြ မရွိေတာ့တဲ့အခါ ေမး႐ိုးဟာ ခိုင္ခံ့မႈမရွိေတာ့ဘဲ ေရာဂါပိုးကူးစက္မႈေတြကိုလည္း ခံရပါမယ္။ ဒီအခါ သြားေတြဟာ ယိုင္နဲ႔လာၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာ သြားေတြကို ဆံုး႐ႈံးရပါလိမ့္မယ္။
**အာ႐ံုေၾကာထိခိုက္မႈ**
အေတြ႕အႀကံဳနည္းသူက ႏႈတ္ခမ္းေဖာက္ေပးတဲ့အခါမွာ အာ႐ံုေၾကာေတြကို ထိခိုက္သြားေစႏိုင္ပါတယ္။
အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့အတိုင္း ႏႈတ္ခမ္းေဖာက္ျခင္းရဲ႕ အႏၲရာယ္ေတြက မ်ားျပားလြန္းတာေၾကာင့္ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ ခဏတာဖက္ရွင္စတိုင္တစ္ခုအတြက္ ႏႈတ္ခမ္းေဖာက္ျခင္းကို မျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပလိုက္ရပါတယ္။
** ေမာင့္ခ်စ္သူေလး**
No comments:
Post a Comment