လူထုက်န္းမာေရး(တယ္လီဗြီး႐ွင္း၊ ကြန္ျပဴတာ ႏွင့္ သင့္ မ်က္လံုးမ်ား)

>
**Public Health**

ယေန႔ ကာလမွာ လူ အမ်ားစု ဟာ အခ်ိန္ၾကာၾကာ တီဗီ ၾကည့္တယ္ ... ကြန္ပ်ဴတာ ေရွ႕မွာ ထိုင္တယ္။ ဂိမ္းေဆာ့ ၾကတယ္။ ဒါေတြ လုပ္တာ မ်က္စိ ထိခိုက္ သလား။ မ်က္စိ အႏၲရာယ္ မျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လုိ ျပဳမူ ေနထုိင္ သင့္သလဲ။
မ်က္စိ အထူးကု ဆရာဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ ဦးေဇာ္ထြန္းလင္း M.B.B.S, M.Med.Sc
(OpHTH) ကို ေတြ႔ဆံုၿပီး ေမးျမန္း ထားပါတယ္။
ေမး။ ။ တီဗီ ၾကာၾကာ ၾကည့္ရင္။ ကြန္ပ်ဴတာ ဂိမ္း စခရင္ ၾကာၾကာ ၾကည့္ရင္ မ်က္စိ ထိခိုက္ သလား။

ေျဖ။ ။ တီဗီ ၾကာၾကာ ၾကည့္လို႔ ကြန္ပ်ဴတာ စခရင္ ၾကာရွည္ ၾကည့္လို႔ စကၡဳ အာရံု ကုန္ခန္း သြားတယ္ လို႔ေတာ့ မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ခရီးရွည္ လမ္းေလွ်ာက္ရင္ ေျခေထာက္ ေညာင္းသလိုပဲ။ တီဗီကို ဆက္တုိက္ ၾကာရွည္ ၾကည့္ရင္ မ်က္စိ ေညာင္းတာ။ မ်က္ရည္ က်တာ၊ မ်က္ရည္ပူ က်တာ၊ မ်က္ရိုး ကိုက္တာ၊ ေခါင္းကိုက္ ဇက္ေၾကာ တက္တာ မ်ိဳး ေတြ ေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္ ပါတယ္။
ေမး။ ။ အဲဒါ တီဗီ ေၾကာင့္ မဟုတ္ ဘူးလား။
ေျဖ။ ။ တီဗီ ေမာ္နီတာ ကို ၾကည့္တာ ၾကာ ေလေလ မ်က္လံုး ဖြင့္ထားတဲ့ ကာလ ၾကာ ေလေလ မ်က္လံုးေပၚက မ်က္ရည္ ခန္းေျခာက္မႈ မ်ား ေလေလ ပဲ။ မ်က္ၾကည္လႊာ ရဲ႕ အျပင္လႊာမွာ မ်က္ရည္ စိုစြတ္ ေနဖို႔ လိုတယ္။ မ်က္ရည္ ခန္းေျခာက္ သြားရင္ မ်က္ၾကည္လႊာ မွာ ပံုရိပ္ မထင္ရွား ေတာ့ဘူး။ ပံုရိပ္ မထင္ရွား ရင္ မ်က္စိ အားစိုက္ ရတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဇက္ေၾကာ တက္တာတို႔၊ မ်က္ရိုး ကုိက္တာ တုိ႔ ခဏခဏ အျဖစ္ မ်ားတယ္။ အဲကြန္းခန္း ထဲမွာ ဆိုရင္ မ်က္ရည္ ခန္းေျခာက္ႏႈန္း ပိုမ်ား ပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ ၾကည့္တာ ၾကာလို႔ မ်က္ရည္ ခန္းေျခာက္ရင္ computer eye drops, RENU eye drops, Cooleye eye drops ေတြ ခပ္ရင္ ပိုေကာင္း ပါတယ္။ မ်က္ရည္ အင္အား ကို ေဆာင္းေပးတဲ့ သေဘာပါ။

ေမး။ ။ ဒီလုိဆုိရင္ အခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ ၾကာၾကာဲ အမ်ားဆံုး ၾကည့္ရႈ သင့္သလဲ။
ေျဖ။ ။ တီဗိီ ေမာ္နီတာ၊ ကြန္ပ်ဴတာ ဂိမ္းေတြကို တစ္နာရီ ထက္ ပိုၿပီး ေတာက္ေလွ်ာက္ မၾကည့္ သင့္ဘူး။ တစ္နာရီ ၾကည့္ၿပီးရင္ မ်က္လံုး ကို ေခတၱ အနား ေပးပါ။ မ်က္လံုး စြတ္စို ေအာင္ေပါ့။ ဗီဒီယိုဂိမ္း၊ ကြန္ပ်ဴတာဂိမ္း တစ္နာရီ ေက်ာ္ ၾကာၾကာ ၾကည့္ၿပီးရင္ ကစားၿပီးရင္ ဆယ္မိနစ္ ေလာက္ နားၿပီး အေဝးၾကည့္ ျမင္ကြင္းကို ၾကည့္ေပး သင့္တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ ၾကာၾကာ ၾကည့္ဖို႔ ဂိမ္း ၾကာၾကာ ကစားဖို႔ လုိရင္ ကိုယ့္မ်က္စိ နဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ပါဝါ မ်က္မွန္ ကို လိုအပ္ရင္ တပ္ထားဖုိ႔ သတိ ေပးခ်င္ ပါတယ္။ နည္းနည္း ၾကာၾကာ ထုိင္ၾကည့္ရင္ အဆင္ မေျပ ဘူးထင္ရင္ မ်က္စိ ပါဝါစစ္၊ လိုအပ္ရင္ မ်က္မွန္ တပ္သင့္ ပါတယ္။
>ေမး။ ။ တီဗီ အမ်ိဳးအစား အရည္အေသြး က မ်က္လံုး ထိခိုက္မႈမွာ တစ္ခု နဲ႔ တစ္ခု ကြာ သလား။
ေျဖ။ ။ ကြာပါတယ္။ Resolution ေခၚတဲ့ ပံုေဖာ္ အစက္ အေျပာက္ ေတြ ႀကဲရင္ ၊ resolution ည့့ံတဲ့ တီဗီ ၾကည့္ရင္ မ်က္လံုး ပိို ထိခိုက္ တယ္။ အရုပ္ ပီသ ထင္ရွားမႈ မရွိရင္ တီဗီ ၾကည့္ၿပီး ဒါမွမဟုတ္ ၾကည့္ေနဆဲ မွာပဲ ေခါင္းကိုက္၊ မ်က္ရိုး ကိုက္တာ ျဖစ္လာ ႏုိင္တယ္။ အရုပ္ ပီသေပမဲ့ အလင္းေရာင္ ကစား ေနတာ။ အရုပ္ေတြ သိပ္လႈပ္ရွား ေနတာ ရွိရင္လည္း အဲသည္ ေဝဒနာေတြ ျဖစ္တတ္တယ္။ ေနာက္ တစ္ခု ကေတာ့ ဓါတ္ေရာင္ျခည္ ေပါ့။ အလင္းေရာင္ ထုတ္လႊင့္တဲ့ ပစၥည္းေတြမွာ ဓါတ္ေရာင္ျခည္ရွိတယ္။

ဥပမာ လွ်ပ္စစ္ မီးေခ်ာင္း မွာလည္္း ရွိတယ္။ ေမြးကင္းစ ကေလးေတြ အသည္းေရာင္ အသားဝါ ရင္ မီးေခ်ာင္း ျပရတယ္။ ဓါတ္ ေရာင္ျခည္ သံုးတာေပါ့။ ေခတ္ သိပ္မမီတဲ့ တီဗီေတြ၊ ေမာ္ဒယ္ နိမ့္တဲ့ တီဗီ ေတြက ဓါတ္ေရာင္ျခည္ ပိုထြက္တယ္။ တန္ေဆး လြန္ေဘးပဲ။ ယခုအခါ ႀကိဳတင္ စစ္ေဆး ကန္႔ သတ္ ျပ႒ာန္းခ်က္ ေတြနဲ႔ အညီ ထုတ္္လုပ္ ေရာင္းခ်တာ မ်ားလား လု႔ိ အႏၲရာယ္ေတာ့ နည္းပါတယ္။ နယ္စပ္က ဝင္လာတဲ့ တီဗီ ေတြကို သံုးရင္ သတိထား သင့္တယ္။ တစ္နာရီကို ၀.၅ မိီလိီရြန္ဂ်င္ ထက္ မပိုဘဲ ေရာင္ျခည္ ထြက္မွ စိတ္ခ် ရတယ္။ မ်က္စိ ေရာဂါ ရွိလု႔ိ၊ အတြင္းတိမ္ ခြဲထုတ္ ထားရလို႔ ေနကာ မ်က္မွန္ အၿမဲ တပ္ထား ဖို႔ လုိတဲ့သူ ေတြ ကေတာ့ တီဗီ ၾကည့္ရင္ ခပ္ခြာခြာ ကၾကည့္ရၿပီး ေနကာ အၿမဲ တပ္ထား ႏုိင္တယ္။


ေမး။ ။တီဗီ ၾကည့္ရာမွာ ေရွ႕တည့္တည့္ က ထုိင္ရမယ္။ ေဘး ခပ္ေစာင္းေစာင္း ထိုင္သင့္တယ္ ဆုိတဲ့ သက္မွတ္ခ်က္ မ်ိဳးေတြ ရွိသလား။
ေျဖ။ ။ သက္ေတာင့္ သက္သာ မေညာင္းမညာ ၾကည့္ႏုိင္တဲ့ အေနအထား က တီဗီ မွန္သားျပင္ရဲ႕ ေရွ႕တည့္တည့္ ျဖစ္တယ္။ မွန္သားျပင္ နဲ႔ မ်က္စိ အနိမ့္မျမင့္ တစ္တန္းတည္း ျဖစ္ေန ရမယ္။ ကိုယ္က ျမင့္ေနရင္ ငံု႔ၾကည့္ ရမယ္။ ကေလး ေတြလို ကိိုယ္က ၾကမ္းေပၚက ထုိင္ ၾကည့္ရင္ ေမာ့္ၾကည့္ ရမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေဘး ေရာက္ေနရင္ ေစာင္း ၾကည့္္ရလို႔ ဇက္ေညာင္း၊ ဇက္ေၾကာတက္၊ ေခါင္းမူး၊ ေခါင္းကိုက္ မ်က္ရိုးကိုက္ ျဖစ္မယ္။
ေမး။ ။ တီဗီ ၾကည့္ေနစဥ္မွာ အခန္းကို ရုပ္ရွင္ရံုလုို အေမွာင္ ခ်ထားရင္ ပိုေကာင္း သလား။
ေျဖ။ ။ မေကာင္းဘူး။ အခန္းတြင္း အလင္းေရာင္က မေမွာင္လြန္း၊ မလင္းလြန္း မွ်တရမယ္။
ေမး။ ။ တီီဗီၾကည့္ ကြန္ပ်ဴတာ ေရွ႕ ထုိင္ ဂိမ္းကစား တာေတြဟာ မ်က္စိ ထိခိုက္ ေစတာ ေတြပဲလို႔ ေျပာရင္ ရသလား။
ေျဖ။ ။ ဒါေတြ ေရွာင္ဖယ္ ေနရင္ ေခတ္ ေနာက္က် က်န္ရစ္မွာပဲ။ အသံုး ျပဳရာမွာ မ်က္စိ မထိိခိုက္ေအာင္ သတိနဲ႔ ဆင္ျခင္ၿပီး သံုးစြဲရမွာပဲ။


(၂၀၀၈ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၂၅ ရက္ေန႔ ထုတ္ ေမာ္ဒန္ဂ်ာနယ္)


**From-Blogger Lu Bo**

**Public Health**

ယေန႔ ကာလမွာ လူ အမ်ားစု ဟာ အခ်ိန္ၾကာၾကာ တီဗီ ၾကည့္တယ္ ... ကြန္ပ်ဴတာ ေရွ႕မွာ ထိုင္တယ္။ ဂိမ္းေဆာ့ ၾကတယ္။ ဒါေတြ လုပ္တာ မ်က္စိ ထိခိုက္ သလား။ မ်က္စိ အႏၲရာယ္ မျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လုိ ျပဳမူ ေနထုိင္ သင့္သလဲ။
မ်က္စိ အထူးကု ဆရာဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ ဦးေဇာ္ထြန္းလင္း M.B.B.S, M.Med.Sc
(OpHTH) ကို ေတြ႔ဆံုၿပီး ေမးျမန္း ထားပါတယ္။
ေမး။ ။ တီဗီ ၾကာၾကာ ၾကည့္ရင္။ ကြန္ပ်ဴတာ ဂိမ္း စခရင္ ၾကာၾကာ ၾကည့္ရင္ မ်က္စိ ထိခိုက္ သလား။

ေျဖ။ ။ တီဗီ ၾကာၾကာ ၾကည့္လို႔ ကြန္ပ်ဴတာ စခရင္ ၾကာရွည္ ၾကည့္လို႔ စကၡဳ အာရံု ကုန္ခန္း သြားတယ္ လို႔ေတာ့ မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ခရီးရွည္ လမ္းေလွ်ာက္ရင္ ေျခေထာက္ ေညာင္းသလိုပဲ။ တီဗီကို ဆက္တုိက္ ၾကာရွည္ ၾကည့္ရင္ မ်က္စိ ေညာင္းတာ။ မ်က္ရည္ က်တာ၊ မ်က္ရည္ပူ က်တာ၊ မ်က္ရိုး ကိုက္တာ၊ ေခါင္းကိုက္ ဇက္ေၾကာ တက္တာ မ်ိဳး ေတြ ေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္ ပါတယ္။
ေမး။ ။ အဲဒါ တီဗီ ေၾကာင့္ မဟုတ္ ဘူးလား။
ေျဖ။ ။ တီဗီ ေမာ္နီတာ ကို ၾကည့္တာ ၾကာ ေလေလ မ်က္လံုး ဖြင့္ထားတဲ့ ကာလ ၾကာ ေလေလ မ်က္လံုးေပၚက မ်က္ရည္ ခန္းေျခာက္မႈ မ်ား ေလေလ ပဲ။ မ်က္ၾကည္လႊာ ရဲ႕ အျပင္လႊာမွာ မ်က္ရည္ စိုစြတ္ ေနဖို႔ လိုတယ္။ မ်က္ရည္ ခန္းေျခာက္ သြားရင္ မ်က္ၾကည္လႊာ မွာ ပံုရိပ္ မထင္ရွား ေတာ့ဘူး။ ပံုရိပ္ မထင္ရွား ရင္ မ်က္စိ အားစိုက္ ရတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဇက္ေၾကာ တက္တာတို႔၊ မ်က္ရိုး ကုိက္တာ တုိ႔ ခဏခဏ အျဖစ္ မ်ားတယ္။ အဲကြန္းခန္း ထဲမွာ ဆိုရင္ မ်က္ရည္ ခန္းေျခာက္ႏႈန္း ပိုမ်ား ပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ ၾကည့္တာ ၾကာလို႔ မ်က္ရည္ ခန္းေျခာက္ရင္ computer eye drops, RENU eye drops, Cooleye eye drops ေတြ ခပ္ရင္ ပိုေကာင္း ပါတယ္။ မ်က္ရည္ အင္အား ကို ေဆာင္းေပးတဲ့ သေဘာပါ။

ေမး။ ။ ဒီလုိဆုိရင္ အခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ ၾကာၾကာဲ အမ်ားဆံုး ၾကည့္ရႈ သင့္သလဲ။
ေျဖ။ ။ တီဗိီ ေမာ္နီတာ၊ ကြန္ပ်ဴတာ ဂိမ္းေတြကို တစ္နာရီ ထက္ ပိုၿပီး ေတာက္ေလွ်ာက္ မၾကည့္ သင့္ဘူး။ တစ္နာရီ ၾကည့္ၿပီးရင္ မ်က္လံုး ကို ေခတၱ အနား ေပးပါ။ မ်က္လံုး စြတ္စို ေအာင္ေပါ့။ ဗီဒီယိုဂိမ္း၊ ကြန္ပ်ဴတာဂိမ္း တစ္နာရီ ေက်ာ္ ၾကာၾကာ ၾကည့္ၿပီးရင္ ကစားၿပီးရင္ ဆယ္မိနစ္ ေလာက္ နားၿပီး အေဝးၾကည့္ ျမင္ကြင္းကို ၾကည့္ေပး သင့္တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ ၾကာၾကာ ၾကည့္ဖို႔ ဂိမ္း ၾကာၾကာ ကစားဖို႔ လုိရင္ ကိုယ့္မ်က္စိ နဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ပါဝါ မ်က္မွန္ ကို လိုအပ္ရင္ တပ္ထားဖုိ႔ သတိ ေပးခ်င္ ပါတယ္။ နည္းနည္း ၾကာၾကာ ထုိင္ၾကည့္ရင္ အဆင္ မေျပ ဘူးထင္ရင္ မ်က္စိ ပါဝါစစ္၊ လိုအပ္ရင္ မ်က္မွန္ တပ္သင့္ ပါတယ္။
>ေမး။ ။ တီဗီ အမ်ိဳးအစား အရည္အေသြး က မ်က္လံုး ထိခိုက္မႈမွာ တစ္ခု နဲ႔ တစ္ခု ကြာ သလား။
ေျဖ။ ။ ကြာပါတယ္။ Resolution ေခၚတဲ့ ပံုေဖာ္ အစက္ အေျပာက္ ေတြ ႀကဲရင္ ၊ resolution ည့့ံတဲ့ တီဗီ ၾကည့္ရင္ မ်က္လံုး ပိို ထိခိုက္ တယ္။ အရုပ္ ပီသ ထင္ရွားမႈ မရွိရင္ တီဗီ ၾကည့္ၿပီး ဒါမွမဟုတ္ ၾကည့္ေနဆဲ မွာပဲ ေခါင္းကိုက္၊ မ်က္ရိုး ကိုက္တာ ျဖစ္လာ ႏုိင္တယ္။ အရုပ္ ပီသေပမဲ့ အလင္းေရာင္ ကစား ေနတာ။ အရုပ္ေတြ သိပ္လႈပ္ရွား ေနတာ ရွိရင္လည္း အဲသည္ ေဝဒနာေတြ ျဖစ္တတ္တယ္။ ေနာက္ တစ္ခု ကေတာ့ ဓါတ္ေရာင္ျခည္ ေပါ့။ အလင္းေရာင္ ထုတ္လႊင့္တဲ့ ပစၥည္းေတြမွာ ဓါတ္ေရာင္ျခည္ရွိတယ္။

ဥပမာ လွ်ပ္စစ္ မီးေခ်ာင္း မွာလည္္း ရွိတယ္။ ေမြးကင္းစ ကေလးေတြ အသည္းေရာင္ အသားဝါ ရင္ မီးေခ်ာင္း ျပရတယ္။ ဓါတ္ ေရာင္ျခည္ သံုးတာေပါ့။ ေခတ္ သိပ္မမီတဲ့ တီဗီေတြ၊ ေမာ္ဒယ္ နိမ့္တဲ့ တီဗီ ေတြက ဓါတ္ေရာင္ျခည္ ပိုထြက္တယ္။ တန္ေဆး လြန္ေဘးပဲ။ ယခုအခါ ႀကိဳတင္ စစ္ေဆး ကန္႔ သတ္ ျပ႒ာန္းခ်က္ ေတြနဲ႔ အညီ ထုတ္္လုပ္ ေရာင္းခ်တာ မ်ားလား လု႔ိ အႏၲရာယ္ေတာ့ နည္းပါတယ္။ နယ္စပ္က ဝင္လာတဲ့ တီဗီ ေတြကို သံုးရင္ သတိထား သင့္တယ္။ တစ္နာရီကို ၀.၅ မိီလိီရြန္ဂ်င္ ထက္ မပိုဘဲ ေရာင္ျခည္ ထြက္မွ စိတ္ခ် ရတယ္။ မ်က္စိ ေရာဂါ ရွိလု႔ိ၊ အတြင္းတိမ္ ခြဲထုတ္ ထားရလို႔ ေနကာ မ်က္မွန္ အၿမဲ တပ္ထား ဖို႔ လုိတဲ့သူ ေတြ ကေတာ့ တီဗီ ၾကည့္ရင္ ခပ္ခြာခြာ ကၾကည့္ရၿပီး ေနကာ အၿမဲ တပ္ထား ႏုိင္တယ္။


ေမး။ ။တီဗီ ၾကည့္ရာမွာ ေရွ႕တည့္တည့္ က ထုိင္ရမယ္။ ေဘး ခပ္ေစာင္းေစာင္း ထိုင္သင့္တယ္ ဆုိတဲ့ သက္မွတ္ခ်က္ မ်ိဳးေတြ ရွိသလား။
ေျဖ။ ။ သက္ေတာင့္ သက္သာ မေညာင္းမညာ ၾကည့္ႏုိင္တဲ့ အေနအထား က တီဗီ မွန္သားျပင္ရဲ႕ ေရွ႕တည့္တည့္ ျဖစ္တယ္။ မွန္သားျပင္ နဲ႔ မ်က္စိ အနိမ့္မျမင့္ တစ္တန္းတည္း ျဖစ္ေန ရမယ္။ ကိုယ္က ျမင့္ေနရင္ ငံု႔ၾကည့္ ရမယ္။ ကေလး ေတြလို ကိိုယ္က ၾကမ္းေပၚက ထုိင္ ၾကည့္ရင္ ေမာ့္ၾကည့္ ရမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေဘး ေရာက္ေနရင္ ေစာင္း ၾကည့္္ရလို႔ ဇက္ေညာင္း၊ ဇက္ေၾကာတက္၊ ေခါင္းမူး၊ ေခါင္းကိုက္ မ်က္ရိုးကိုက္ ျဖစ္မယ္။
ေမး။ ။ တီဗီ ၾကည့္ေနစဥ္မွာ အခန္းကို ရုပ္ရွင္ရံုလုို အေမွာင္ ခ်ထားရင္ ပိုေကာင္း သလား။
ေျဖ။ ။ မေကာင္းဘူး။ အခန္းတြင္း အလင္းေရာင္က မေမွာင္လြန္း၊ မလင္းလြန္း မွ်တရမယ္။
ေမး။ ။ တီီဗီၾကည့္ ကြန္ပ်ဴတာ ေရွ႕ ထုိင္ ဂိမ္းကစား တာေတြဟာ မ်က္စိ ထိခိုက္ ေစတာ ေတြပဲလို႔ ေျပာရင္ ရသလား။
ေျဖ။ ။ ဒါေတြ ေရွာင္ဖယ္ ေနရင္ ေခတ္ ေနာက္က် က်န္ရစ္မွာပဲ။ အသံုး ျပဳရာမွာ မ်က္စိ မထိိခိုက္ေအာင္ သတိနဲ႔ ဆင္ျခင္ၿပီး သံုးစြဲရမွာပဲ။


(၂၀၀၈ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၂၅ ရက္ေန႔ ထုတ္ ေမာ္ဒန္ဂ်ာနယ္)


**From-Blogger Lu Bo**