>

-အလုပ္သမား ဥပေဒသည္(ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း) ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားႏွင့္မဆိုင္- 

Photo-Han Win
ျ မန္မာအလုပ္သမားမ်ားေနေသာအိမ္

ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္းျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားသည္။အနည္းအမဴီးမိဴး ျဖင့္အလုပ္သမားအခြင့္အေရးခဴီးေဖာက္
မႈေပါင္းအစြာခံေနရေသာ နိုင္ငံဟုဆိုလို႔ရပါသည္။(ဆိုလိုပါသည္)ဥပမာ တစ္ခုကိုျပပါမည္။ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္း ပိုင္း ပူကစ္ျမိဳ႔ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီသည္။(ပူကစ္ျမိဳ႔ ဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံျခားသား ကမၻာလွည္ခရီးသည္မ်ားကိုအား ထာရေသာျမိဳ႔ပါ)၅/၆လပိုင္းေလာက္ မိုးရာသီတြင္ ကမၻာလွည္ခရီးသည္မ်ားလာေရာက္လည္ပတ္မူ အရမ္းနည္းပါးသြားတက္ပါသည္။ ကမၻာလွည္ခရီးသည္မ်ား မလာေသာ လ မ်ားကိုေရာင္လွ်င္ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီ မွအလုပ္သမားမ်ားကိုအေၾကာင္းမဲ့ အလုပ္မွေနျပီး ျဖဳတ္ပစ္ပါသည္။လက္ရွိလဲ အလုပ္ျဖဳတ္ပစ္ေနပါသည္။အေၾကာင္းမဲ့ အလုပ္မွ တစ္လဆိုျပီးနာခိုင္းေလ့လဲရွိပါသည္။စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ အလုပ္သမားမ်ားကိုဒီလိုမဴီးဥပေဒမဲ့လုပ္ရပ္ကိုဘယ္သူကိုတိုင္လ႔ိုရသလဲ့(တိုင္လို႔ရတာေပါ့စာအုပ္ထဲမွာ (ဥပေဒမွာ))တိုင္လို႔ရပါသည္ဘဲထား အဲဒီလူကို ျခိမ္းေျခာက္မႈေတာ့ခံရမွာဘဲေလ။ထိုင္းလူမဴီးေတြက အေရွ႔ ေန ကိုဖိုးျဖဴလူမဴီးကရွားပါတယ္။ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးအရ နဳိင္ငံသားတုိင္း ခံစားပုိင္ခြင့္မ်ားကေတာ့ ေနထုိင္မေကာင္းေသာအခါ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကိုေနထိုင္မေကာင္းလို႔ေဆးရုံသြားရင္ ပါတယ္။ဆရာဝန္လက္မွက္ေဆးခြင့္ေတာ့ယူပါတယ္။ ကုမၸဏီမွာလာျပေတာ့ ဘာမွမထူးပါဘူး။ေနမေကာင္း ေသာသူ အလုပ္ပ်က္ရက္မွားလာရင္ေတာ့ လုပ္မွျဖဳတ္ပစ္လိုက္ပါတယ္။ေဆးရုံတက္ေရာက္ကုသရင္လဲ ေဆးရုံလက္မွက္(၃၀)တန္ ရွိရင္လဲ ဂရုမစိုဘူး။ လုိအပ္လုိ႔ေဆးရုံတက္ရသည့္အခါ ေဆးခြင့္မ်ား..medical leave .မ်ားေပးထားျပီး ..အလုပ္သမားေဆးရုံမွ မဆင္းမခ်င္းအလုပ္မွရပ္စဲျခင္းအလုပ္ျဖဳတ္ျခင္းမ်ားလုံး၀မရွိပါ။ျဖဳတ္လုိ႔လည္းမရပါ..အလုပ္သမားဥပေဒအရ
ကာကြယ္ေပးထားပါတယ္.. လုပ္ငန္းခြင္တြင္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရ ရင္ေတာ့ ကုမၸဏီမွေဆးရုံကိုတ ခါေတာ့ လိုက္ပို႔ပါတယ္ ေနာက္ျဖစ္လာေသာအရာအားလံုးကုိမိမိဘာသာကုန္က်မွာပါ။အာမခံေၾကးဆိုတာၾကားဖူးရုံပဲရွိပါတယ္ ။ကၽြန္ေတာ္မွာ လက္ေခ်င္းျပတ္သြားေတာ့ ကိုယ္ဖာသာကိုယ္တာဝန္ယူရတယ္။(၁၉၉၂ခုနွစ္တုန္ကပါ) နဳိင္ငံသားအလုပ္သမားတုိင္း မျဖစ္မေန အာမခံ..insurance ..ထားေပးထားရပါတယ္၊ အကယ္၍ လုပ္ငန္းခြင္တြင္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရ ရွိမႈ႔ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါက ...ဒဏ္ရာရရွိမႈ့အေပၚမူတည္ျပီး ..insurance အာမခံ ကုမၼဏီ မွ ေလွ်ာ္ေၾကးေငြအျပည့္အ၀ ေပးပါတယ္၊ ဥပမာ. လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ထိခုိက္မႈ႔ေၾကာင့္ သင္၏လက္ေခ်ာင္းေလးတေခ်ာင္း ျပတ္သြားသည္ဆုိပါစုိ႔။ လက္ညဳိး..လက္မ ..လက္ခလယ္.. လက္သူၾကြယ္.. လက္သန္း.. အစရွိသည့္ လက္ေခ်ာင္းေလး မ်ားအတြက္ အာမခံေလွ်ာ္ေၾကးေငြ ရ ရွိပါ တယ္။ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီတြင္ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြ ညဖက္ဆင္းရေသာသူေတြရွိပါတယ္။ပိုက္ဆံရျခင္းကေတာ့ေန႔ ဖက္ဆင္းတဲသူေတြနဲ အတူတူပါဘဲ ညေၾကးဟူ၍ေတာ့ေပးပါတယ္။(ထိုင္းအလုပ္သမားတစ္ေယာက္ကို ၂၀၀ ေလာက္ရရင္ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကိုေတာ့ ၈၀ေလာက္ဘဲေပးပါတယ္။ ေနာက္တခါ ေန႔ဖက္မွာအလုပ္လုပ္ရတဲ့တေန႔၀င္ေငြနဲ႔ ညဖက္မွာအလုပ္လုပ္ရတဲ့တေန႔၀င္ေငြ မတူပါဘူး။ ညဖက္ကပုိေပးရပါတယ္. ညဖက္အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ကေတာ့ မအိပ္ခ်င္ေအာင္ ဆုိျပီး ..လုပ္ငန္းရွင္က မုန္႔ေကၽြးတာ၊ စားစရာတခုခုေကၽြးတာ..လက္ဖက္ရည္.ေကာ္ဖီ.အေအး..အစရွိသည္တုိ႔ကုိ ေထာက္ပံ့ေပးပါတယ္။ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီတြင္ျမန္မာ အလုပ္သမားအမဴီးသမီးေတြ ေဆးရုံတက္မီးဖြားရင္ေတာ့ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွာတာ ဝန္ယူမႈလံုးဝမရွိပါ။ျမန္မာအမဴီးသမီးေတြကေလးမီးဖြားျပီး စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီေပးထားေသာ တန္းလ်ားတြင္ေန ထိုင္ပါက တန္းလ်န္ေနထိုင္ခ ဟူ၍တစ္လ လွ်င္ ၂၄၀၀ဘတ္ေပးရပါတယ္။စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီအလုပ္သမား လုပ္လုပ္ေနေသာသူက တန္းလ်ားေနထိုင္ခ ၈၀၀ဘတ္ေပးရပါတယ္။ ကေလးမီးဖြားခြင့္..ေဆးခြင့္..အသက္အာမခံ..အစရွိသည္တုိ႔ ကုိလည္း အျပည့္အ၀ ကုမၼဏီမွတာ၀န္ယူ ေပးထားပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ားက မီးဖြားခြင့္.ပဲပုိတာပါ... စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ အလုပ္သမားမ်ားကို သံုးလ တၾကိမ္မေျပာနဲ႔ တဟ္ႏွစ္တစ္ၾကိမ္ကိုမတိုးေပးဘူး စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ အႏွစ္ၾကီးအလုပ္သမားမ်ားကိုေမးၾကည့္တစ္ေန႔ကို ေန႔စားခ ဘယ္ေလာက္ရသလဲေမး ၾကည့္ မသိဘူးေျဖလိပ္မယ္။ကၽြန္ေတာ္ဆိုရင္ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ ကၽြန္အသက္တန္း လူးၾကီးမင္းတို႔ထံစာပို႔ ေသာအခ်ိန္အထိ ၁၄-၄-၂၀၀၉ခုရက္ေန႔အလုပ္စဝင္ပါသည္။တစ္လလွ်င္ လုပ္ရက္ ၂၉ရက္ျပည္ေအာင္ ေတာ့အလုပ္ဆင္းသည္။အခန္းခ ဘာေၾကာင့္ ဘာအတြက္မွန္း မသိဘဲနဲ႔ အေထြေထြျဖတ္ေငြဟူ၍ျဖတ္ျပီး တစ္လလွ်င္ ၁၅၅၀ဘတ္ေလာက္ေတာ့ရတယ္။ဒီတလ အလုပ္ရက္၂၉ ဆင္းျပီး ၁၅၅၀ဘတ္ရခ်င္မွရမယ္ မိမိေန႔စား ခ တစ္ေန႔ဘယ္ေလာက္ရတယ္ဆိုတာ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွာ ကၽြန္ဘြဲ႔ရထားေသာအလုပ္သမားကို ေမးၾကည္မသိဘူး။ ရက္မွန္ေၾကးဟူ၍ တစ္လ ၂၉ ရက္အလုပ္ဆင္းရင္ေတာ့ ၂၇၀၀ဘတ္ရၾကပါတယ္။ ေဘာနပ္ ဟူ၍ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ အလုပ္သမားမ်ားမရွိ မသိ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကို ေဘာနပ္ဟူ၍မေပးပါ။ ကုမၼဏီ မွ နုိင္ငံသားအလုပ္သမားမ်ားအား သုံးလ တၾကိမ္..လစာတုိးေပးပါတယ္.. အလုပ္သမား၏ က်ဳိးစား မႈ့အေပၚမွာၾကည့္ျပီး လစာ တုိးေပးျခင္း အနည္းအမ်ားပဲ.. ရက္မွန္ေၾကး ..allowance တုိ႔ ... bonus. တုိ႔ ရွိပါတယ္... ေဘာနပ္ .bonus.. ဆုိတာကေတာ့ ႏွစ္တႏွစ္… အေၾကာင္းအမဴီးမဴီးေၾကာင့္ အလုပ္ျဖဳတ္ေလရွိပါတယ္ လက္ရွိလဲျဖဳတ္ေနဆဲပါ။ေရာင္းအားေကာင္းေသာ လ မဴီးဆိုရင္အလုပ္သမားမ်ားကိုေခၚျပီး ေရာင္းလို႔မေကာင္းေသာမိုးရာသိေရာင္ရင္ အလုပ္ျဖဳတ္ေလရွိပါ တယ္။နစ္နာေၾကးဟူ၍ သံုးလစာမေျပာနဲ႔ ငါးျပားကိုမရပါဘူး။ ကုမၼဏီ မွ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ အလုပ္သမားအား အလုပ္ျဖဳတ္ေတာ့မည္ဆုိပါက .. .ထုိအလုပ္သမား၏ လစာ ရဲ့ သုံးလ စာ ကုိ ေပးေစျပီးမွ အလုပ္ထုတ္ပယ္ရပါတယ္။ ( မွတ္ခ်က္..ျပစ္မႈမွ လြဲ၍ ).. သေဘာကေတာ့ ထုိအလုပ္သမား ေနာက္အလုုပ္တခု မရနဳိင္ေသးခင္ အဆင္ေျပေစနဳိင္ ဖုိ႔အတြက္ ေပးျခင္းပါ။ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္းျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားတေတြ…စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကိုေတာ့ ကိုယ္မႏွစ္ သက္ေသာလုပ္ေတြမဴီးခိုင္းပါတယ္။ဥပမာ ငယ္ရြယ္သူမီန္းမပဴိေလးေတြ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္မဴီးခိုင္း ေလရွိပါတယ္။ျငင္းရင္ေတာ့အဲဒီလူကိုလုပ္မခန္႔ဘ ဲ့တစ္လ ႏွစ္လ အလုပ္မရွိဘဲ့ထားတက္ပါသည္။ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွေပးေသာတန္းလ်ားမွာေနထိုင္ရင္ေတာ့ အလုပ္မရွိေသာလူတစ္ေယာက္ကို တစ္လလွ်င္ ၁၅၀၀ဘတ္ေပးျပိးေနရတယ္။ေစ်းေရာင္းေနေသာအမဴီးသမီးမ်ားဆိုရင္ေနမေကာင္းဘူး(ေခါင္ကိုက္)ေနလို႔ အလုပ္နားရင္ ဖုန္းဆက္ေခၚ လူလြတ္ေခၚေလ့ရွိပါတယ္ မလာရင္ျခိမ္းလားေျခာက္လားလုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။ အလုပ္ကျဖဳတ္ပစ္မည္ စသည္ျဖစ္ေျပာေလရွိပါသည္။ နဳိင္ငံသားအလုပ္သမားတဦးဟာသူ႔မလုပ္နဳိင္တဲ့အလုပ္တခုကုိတရားသျဖင့္ျငင္းခြင့္၊ျပန္လည္ေခ်ပခြင့္ရွိပါ တယ္၊ အေၾကာင္းမဲ့အလုပ္ျဖဳတ္ခြင့္မရွိပါဘူး၊အေၾကာင္းမဲ့အက်ဳိးမဲ့အလုပ္သမားတဦးကုိလုပ္ငန္းရွင္မွအလုပ္မွထုတ္ ပယ္တယ္။ အလုပ္ျဖဳတ္တယ္ဆုိရင္ အလုပ္သမားဟာ သမားသမဂၢ ဆီကုိ တုိင္ၾကားနဳိင္ပါတယ္။ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ ဂိတ္ေစာင့္ထိုင္းလူမဴီးေတြကေတာ့ သူတို႔နဲ႔တစ္ခုခုေၾကာင့္ျဖစ္ရင္ေတာ့ ျမန္မာျပည္မွရဲလိုပါဘဲ။အလုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ဆန္အိပ္တစ္အိပ္ေပါက္ျပဲေနတာေတြလို႔ကိုယ္လုပ္မိရင္ဂိတ္ေစာင့္ေတြရင္ကိုယ္လုပ္တယ္ဆိုျပီးပိုက္ဆံျဖတ္ တယ္ဗ်။ အဲဒီေတာ့ေပါက္ျပဲေနရင္လဲအဲဒီတိုင္းထားလိုက္တယ္။သူတို႔သြားျပီးရန္ေတြ႔ရင္ေတာ့ ကိုယ္ဘက္ကမွန္လဲအမွား မွားလဲအမွားသူတို႔အ စိတ္ထဲမွာျမန္မာဆိုရင္ ႏိုင္ခ်င္သလို ႏိုင္လိုရတယ္ဆိုျပီးစိတ္ထဲမွာထင္ေနတယ္ေလ။ ဂိတ္ေစာင့္ဟာလည္း သူ့တာ၀န္ဟာကုမၼဏီ ရွိပင္မတံခါးၾကီးကုိ အဖြင့္အပိတ္လုပ္ေပးဖုိ႔...ဧည့္သည္မ်ားကုိ လက္ခံေျပာေပးဖုိ႔...ကုမၼဏီရွိပစၥည္းမ်ား ေပ်ာက္ရွ မႈ႔မရွိေအာင္ .. သူခုိးမခုိးရေအာင္ ၾကည့္ရႈေစာင့္ၾကပ္ရန္ တာ၀န္မွလြဲျပီး အျခားမည္သည့္တာ၀န္မွ မရွိပါဘူး။ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကို အလုပ္ခ်ီန္ကေတာ့ ၁၁နာရီ ထိုင္းအလုပ္သမားမ်ားကိုေတာ့ ၁၀း၃၀ နာရီ အလုပ္ဆင္းအခ်ီန္ကေတာ့ မတူၾကပါဘူး ၂၄နာရီလံုးရွိသည္။ထမင္းစားအခ်ီန္ကေတာ့ တစ္ခါ စားရင္ မီနစ္ ၃၀ဆယ္ တစ္ေန႔ထမင္းစားခ်ီန္ကေတာ့ ၃ခ်ီန္ေပးသည္။စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ ထမင္းေၾကးပါသည္။နံနက္၆နာရီး အလုပ္ဆင္းတဲ့သူ ၅ နာရီျပန္ရတယ္။တစ္အလုပ္ခ်ီန္ ၁၁နာရီခိုင္းတာမေက်နပ္လို႔ အခ်ီန္ပို၍ခိုင္းေလ့ရ်ိပါသည္။ နဳိင္ငံသားအလုပ္သမားတဦးသည္ ေန႔လည္စာစားခ်ိန္အား ၁ နာရီတိတိ အျပည့္အ၀ ယူခြင့္ရွိျပီး ေန႔လည္စာ ထၼင္း စားခ်ိန္သည္. ၁၂. နာရီ မွ ၁ နာရီထိ..ျဖစ္သည္။ နံက္ ၈ .နာရီ အလုပ္စဆင္းသည့္ အလုပ္သမားသည္ ညေန ၅ နာရီတြင္ အလုပ္ျပီးဆုံး၍ အေျခခံ အလုပ္ခ်ိန္ ၈ နာရီ သာလွ်င္… Over Time ..အုိဗာတုိင္ ဟုေခၚေသာ အခ်ိန္ပုိ အလုပ္ဆင္းျခင္းသည္ အလုပ္သမား၏ စိတ္ဆႏၵအရ မိမိႏွစ္သက္ပါက အခ်ိန္ပုိဆင္းနဳိင္သလုိ ၊ မိမိ အခ်ိန္ပုိမဆင္းလုိ္ပါက မဆင္းပဲေနခြင့္ရွိသည္။ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ အေၾကာင္းရာမ်ားကိုဘဲတင္ျပေနတာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ လက္ရွိ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီ အလုပ္တစ္မားတစ္ေယာက္ျဖစ္ေနလို႔ပါ။ကၽြန္ေတာ္တင္ျပေသာအေၾကာင္းအရာေတြသည္ အမွန္တိုင္းျဖစ္ပါ လက္ရွိျဖစ္ေနေသာအရာေတြပါ။ဒီအေၾကင္းရာေတြၾကည္ျခင္းအာျဖင့္ေတာ့ ဥပေဒ သည္စာအုပ္ထဲမွာရွိေနသည္ဆိုတာကိုေသခ်ာေနပါသည္။ေအာက္မွစာပိုဒ္ေလးကိုသံုးသပ္ပါ။လူးသားအားလံုး ဥပေဒအေပၚမွာရွိပါေစ။ ကၽြန္ေတာ္ နာမည္အရင္းကေတာ့ ‘ဟန္ဝင္း’ ပါ။ ထိုင္းကိုႏိုင္ ဟူ၍အမည္ေျပာင္း ခ်င္သည္။ 

 ‘ဟန္ဝင္း’

-အလုပ္သမား ဥပေဒသည္(ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း) ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားႏွင့္မဆိုင္- 

Photo-Han Win
ျ မန္မာအလုပ္သမားမ်ားေနေသာအိမ္

ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္းျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားသည္။အနည္းအမဴီးမိဴး ျဖင့္အလုပ္သမားအခြင့္အေရးခဴီးေဖာက္
မႈေပါင္းအစြာခံေနရေသာ နိုင္ငံဟုဆိုလို႔ရပါသည္။(ဆိုလိုပါသည္)ဥပမာ တစ္ခုကိုျပပါမည္။ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္း ပိုင္း ပူကစ္ျမိဳ႔ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီသည္။(ပူကစ္ျမိဳ႔ ဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံျခားသား ကမၻာလွည္ခရီးသည္မ်ားကိုအား ထာရေသာျမိဳ႔ပါ)၅/၆လပိုင္းေလာက္ မိုးရာသီတြင္ ကမၻာလွည္ခရီးသည္မ်ားလာေရာက္လည္ပတ္မူ အရမ္းနည္းပါးသြားတက္ပါသည္။ ကမၻာလွည္ခရီးသည္မ်ား မလာေသာ လ မ်ားကိုေရာင္လွ်င္ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီ မွအလုပ္သမားမ်ားကိုအေၾကာင္းမဲ့ အလုပ္မွေနျပီး ျဖဳတ္ပစ္ပါသည္။လက္ရွိလဲ အလုပ္ျဖဳတ္ပစ္ေနပါသည္။အေၾကာင္းမဲ့ အလုပ္မွ တစ္လဆိုျပီးနာခိုင္းေလ့လဲရွိပါသည္။စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ အလုပ္သမားမ်ားကိုဒီလိုမဴီးဥပေဒမဲ့လုပ္ရပ္ကိုဘယ္သူကိုတိုင္လ႔ိုရသလဲ့(တိုင္လို႔ရတာေပါ့စာအုပ္ထဲမွာ (ဥပေဒမွာ))တိုင္လို႔ရပါသည္ဘဲထား အဲဒီလူကို ျခိမ္းေျခာက္မႈေတာ့ခံရမွာဘဲေလ။ထိုင္းလူမဴီးေတြက အေရွ႔ ေန ကိုဖိုးျဖဴလူမဴီးကရွားပါတယ္။ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးအရ နဳိင္ငံသားတုိင္း ခံစားပုိင္ခြင့္မ်ားကေတာ့ ေနထုိင္မေကာင္းေသာအခါ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကိုေနထိုင္မေကာင္းလို႔ေဆးရုံသြားရင္ ပါတယ္။ဆရာဝန္လက္မွက္ေဆးခြင့္ေတာ့ယူပါတယ္။ ကုမၸဏီမွာလာျပေတာ့ ဘာမွမထူးပါဘူး။ေနမေကာင္း ေသာသူ အလုပ္ပ်က္ရက္မွားလာရင္ေတာ့ လုပ္မွျဖဳတ္ပစ္လိုက္ပါတယ္။ေဆးရုံတက္ေရာက္ကုသရင္လဲ ေဆးရုံလက္မွက္(၃၀)တန္ ရွိရင္လဲ ဂရုမစိုဘူး။ လုိအပ္လုိ႔ေဆးရုံတက္ရသည့္အခါ ေဆးခြင့္မ်ား..medical leave .မ်ားေပးထားျပီး ..အလုပ္သမားေဆးရုံမွ မဆင္းမခ်င္းအလုပ္မွရပ္စဲျခင္းအလုပ္ျဖဳတ္ျခင္းမ်ားလုံး၀မရွိပါ။ျဖဳတ္လုိ႔လည္းမရပါ..အလုပ္သမားဥပေဒအရ
ကာကြယ္ေပးထားပါတယ္.. လုပ္ငန္းခြင္တြင္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရ ရင္ေတာ့ ကုမၸဏီမွေဆးရုံကိုတ ခါေတာ့ လိုက္ပို႔ပါတယ္ ေနာက္ျဖစ္လာေသာအရာအားလံုးကုိမိမိဘာသာကုန္က်မွာပါ။အာမခံေၾကးဆိုတာၾကားဖူးရုံပဲရွိပါတယ္ ။ကၽြန္ေတာ္မွာ လက္ေခ်င္းျပတ္သြားေတာ့ ကိုယ္ဖာသာကိုယ္တာဝန္ယူရတယ္။(၁၉၉၂ခုနွစ္တုန္ကပါ) နဳိင္ငံသားအလုပ္သမားတုိင္း မျဖစ္မေန အာမခံ..insurance ..ထားေပးထားရပါတယ္၊ အကယ္၍ လုပ္ငန္းခြင္တြင္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရ ရွိမႈ႔ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါက ...ဒဏ္ရာရရွိမႈ့အေပၚမူတည္ျပီး ..insurance အာမခံ ကုမၼဏီ မွ ေလွ်ာ္ေၾကးေငြအျပည့္အ၀ ေပးပါတယ္၊ ဥပမာ. လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ထိခုိက္မႈ႔ေၾကာင့္ သင္၏လက္ေခ်ာင္းေလးတေခ်ာင္း ျပတ္သြားသည္ဆုိပါစုိ႔။ လက္ညဳိး..လက္မ ..လက္ခလယ္.. လက္သူၾကြယ္.. လက္သန္း.. အစရွိသည့္ လက္ေခ်ာင္းေလး မ်ားအတြက္ အာမခံေလွ်ာ္ေၾကးေငြ ရ ရွိပါ တယ္။ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီတြင္ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြ ညဖက္ဆင္းရေသာသူေတြရွိပါတယ္။ပိုက္ဆံရျခင္းကေတာ့ေန႔ ဖက္ဆင္းတဲသူေတြနဲ အတူတူပါဘဲ ညေၾကးဟူ၍ေတာ့ေပးပါတယ္။(ထိုင္းအလုပ္သမားတစ္ေယာက္ကို ၂၀၀ ေလာက္ရရင္ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကိုေတာ့ ၈၀ေလာက္ဘဲေပးပါတယ္။ ေနာက္တခါ ေန႔ဖက္မွာအလုပ္လုပ္ရတဲ့တေန႔၀င္ေငြနဲ႔ ညဖက္မွာအလုပ္လုပ္ရတဲ့တေန႔၀င္ေငြ မတူပါဘူး။ ညဖက္ကပုိေပးရပါတယ္. ညဖက္အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ကေတာ့ မအိပ္ခ်င္ေအာင္ ဆုိျပီး ..လုပ္ငန္းရွင္က မုန္႔ေကၽြးတာ၊ စားစရာတခုခုေကၽြးတာ..လက္ဖက္ရည္.ေကာ္ဖီ.အေအး..အစရွိသည္တုိ႔ကုိ ေထာက္ပံ့ေပးပါတယ္။ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီတြင္ျမန္မာ အလုပ္သမားအမဴီးသမီးေတြ ေဆးရုံတက္မီးဖြားရင္ေတာ့ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွာတာ ဝန္ယူမႈလံုးဝမရွိပါ။ျမန္မာအမဴီးသမီးေတြကေလးမီးဖြားျပီး စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီေပးထားေသာ တန္းလ်ားတြင္ေန ထိုင္ပါက တန္းလ်န္ေနထိုင္ခ ဟူ၍တစ္လ လွ်င္ ၂၄၀၀ဘတ္ေပးရပါတယ္။စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီအလုပ္သမား လုပ္လုပ္ေနေသာသူက တန္းလ်ားေနထိုင္ခ ၈၀၀ဘတ္ေပးရပါတယ္။ ကေလးမီးဖြားခြင့္..ေဆးခြင့္..အသက္အာမခံ..အစရွိသည္တုိ႔ ကုိလည္း အျပည့္အ၀ ကုမၼဏီမွတာ၀န္ယူ ေပးထားပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ားက မီးဖြားခြင့္.ပဲပုိတာပါ... စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ အလုပ္သမားမ်ားကို သံုးလ တၾကိမ္မေျပာနဲ႔ တဟ္ႏွစ္တစ္ၾကိမ္ကိုမတိုးေပးဘူး စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ အႏွစ္ၾကီးအလုပ္သမားမ်ားကိုေမးၾကည့္တစ္ေန႔ကို ေန႔စားခ ဘယ္ေလာက္ရသလဲေမး ၾကည့္ မသိဘူးေျဖလိပ္မယ္။ကၽြန္ေတာ္ဆိုရင္ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ ကၽြန္အသက္တန္း လူးၾကီးမင္းတို႔ထံစာပို႔ ေသာအခ်ိန္အထိ ၁၄-၄-၂၀၀၉ခုရက္ေန႔အလုပ္စဝင္ပါသည္။တစ္လလွ်င္ လုပ္ရက္ ၂၉ရက္ျပည္ေအာင္ ေတာ့အလုပ္ဆင္းသည္။အခန္းခ ဘာေၾကာင့္ ဘာအတြက္မွန္း မသိဘဲနဲ႔ အေထြေထြျဖတ္ေငြဟူ၍ျဖတ္ျပီး တစ္လလွ်င္ ၁၅၅၀ဘတ္ေလာက္ေတာ့ရတယ္။ဒီတလ အလုပ္ရက္၂၉ ဆင္းျပီး ၁၅၅၀ဘတ္ရခ်င္မွရမယ္ မိမိေန႔စား ခ တစ္ေန႔ဘယ္ေလာက္ရတယ္ဆိုတာ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွာ ကၽြန္ဘြဲ႔ရထားေသာအလုပ္သမားကို ေမးၾကည္မသိဘူး။ ရက္မွန္ေၾကးဟူ၍ တစ္လ ၂၉ ရက္အလုပ္ဆင္းရင္ေတာ့ ၂၇၀၀ဘတ္ရၾကပါတယ္။ ေဘာနပ္ ဟူ၍ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ အလုပ္သမားမ်ားမရွိ မသိ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကို ေဘာနပ္ဟူ၍မေပးပါ။ ကုမၼဏီ မွ နုိင္ငံသားအလုပ္သမားမ်ားအား သုံးလ တၾကိမ္..လစာတုိးေပးပါတယ္.. အလုပ္သမား၏ က်ဳိးစား မႈ့အေပၚမွာၾကည့္ျပီး လစာ တုိးေပးျခင္း အနည္းအမ်ားပဲ.. ရက္မွန္ေၾကး ..allowance တုိ႔ ... bonus. တုိ႔ ရွိပါတယ္... ေဘာနပ္ .bonus.. ဆုိတာကေတာ့ ႏွစ္တႏွစ္… အေၾကာင္းအမဴီးမဴီးေၾကာင့္ အလုပ္ျဖဳတ္ေလရွိပါတယ္ လက္ရွိလဲျဖဳတ္ေနဆဲပါ။ေရာင္းအားေကာင္းေသာ လ မဴီးဆိုရင္အလုပ္သမားမ်ားကိုေခၚျပီး ေရာင္းလို႔မေကာင္းေသာမိုးရာသိေရာင္ရင္ အလုပ္ျဖဳတ္ေလရွိပါ တယ္။နစ္နာေၾကးဟူ၍ သံုးလစာမေျပာနဲ႔ ငါးျပားကိုမရပါဘူး။ ကုမၼဏီ မွ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ အလုပ္သမားအား အလုပ္ျဖဳတ္ေတာ့မည္ဆုိပါက .. .ထုိအလုပ္သမား၏ လစာ ရဲ့ သုံးလ စာ ကုိ ေပးေစျပီးမွ အလုပ္ထုတ္ပယ္ရပါတယ္။ ( မွတ္ခ်က္..ျပစ္မႈမွ လြဲ၍ ).. သေဘာကေတာ့ ထုိအလုပ္သမား ေနာက္အလုုပ္တခု မရနဳိင္ေသးခင္ အဆင္ေျပေစနဳိင္ ဖုိ႔အတြက္ ေပးျခင္းပါ။ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္းျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားတေတြ…စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကိုေတာ့ ကိုယ္မႏွစ္ သက္ေသာလုပ္ေတြမဴီးခိုင္းပါတယ္။ဥပမာ ငယ္ရြယ္သူမီန္းမပဴိေလးေတြ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္မဴီးခိုင္း ေလရွိပါတယ္။ျငင္းရင္ေတာ့အဲဒီလူကိုလုပ္မခန္႔ဘ ဲ့တစ္လ ႏွစ္လ အလုပ္မရွိဘဲ့ထားတက္ပါသည္။ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွေပးေသာတန္းလ်ားမွာေနထိုင္ရင္ေတာ့ အလုပ္မရွိေသာလူတစ္ေယာက္ကို တစ္လလွ်င္ ၁၅၀၀ဘတ္ေပးျပိးေနရတယ္။ေစ်းေရာင္းေနေသာအမဴီးသမီးမ်ားဆိုရင္ေနမေကာင္းဘူး(ေခါင္ကိုက္)ေနလို႔ အလုပ္နားရင္ ဖုန္းဆက္ေခၚ လူလြတ္ေခၚေလ့ရွိပါတယ္ မလာရင္ျခိမ္းလားေျခာက္လားလုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။ အလုပ္ကျဖဳတ္ပစ္မည္ စသည္ျဖစ္ေျပာေလရွိပါသည္။ နဳိင္ငံသားအလုပ္သမားတဦးဟာသူ႔မလုပ္နဳိင္တဲ့အလုပ္တခုကုိတရားသျဖင့္ျငင္းခြင့္၊ျပန္လည္ေခ်ပခြင့္ရွိပါ တယ္၊ အေၾကာင္းမဲ့အလုပ္ျဖဳတ္ခြင့္မရွိပါဘူး၊အေၾကာင္းမဲ့အက်ဳိးမဲ့အလုပ္သမားတဦးကုိလုပ္ငန္းရွင္မွအလုပ္မွထုတ္ ပယ္တယ္။ အလုပ္ျဖဳတ္တယ္ဆုိရင္ အလုပ္သမားဟာ သမားသမဂၢ ဆီကုိ တုိင္ၾကားနဳိင္ပါတယ္။ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ ဂိတ္ေစာင့္ထိုင္းလူမဴီးေတြကေတာ့ သူတို႔နဲ႔တစ္ခုခုေၾကာင့္ျဖစ္ရင္ေတာ့ ျမန္မာျပည္မွရဲလိုပါဘဲ။အလုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ဆန္အိပ္တစ္အိပ္ေပါက္ျပဲေနတာေတြလို႔ကိုယ္လုပ္မိရင္ဂိတ္ေစာင့္ေတြရင္ကိုယ္လုပ္တယ္ဆိုျပီးပိုက္ဆံျဖတ္ တယ္ဗ်။ အဲဒီေတာ့ေပါက္ျပဲေနရင္လဲအဲဒီတိုင္းထားလိုက္တယ္။သူတို႔သြားျပီးရန္ေတြ႔ရင္ေတာ့ ကိုယ္ဘက္ကမွန္လဲအမွား မွားလဲအမွားသူတို႔အ စိတ္ထဲမွာျမန္မာဆိုရင္ ႏိုင္ခ်င္သလို ႏိုင္လိုရတယ္ဆိုျပီးစိတ္ထဲမွာထင္ေနတယ္ေလ။ ဂိတ္ေစာင့္ဟာလည္း သူ့တာ၀န္ဟာကုမၼဏီ ရွိပင္မတံခါးၾကီးကုိ အဖြင့္အပိတ္လုပ္ေပးဖုိ႔...ဧည့္သည္မ်ားကုိ လက္ခံေျပာေပးဖုိ႔...ကုမၼဏီရွိပစၥည္းမ်ား ေပ်ာက္ရွ မႈ႔မရွိေအာင္ .. သူခုိးမခုိးရေအာင္ ၾကည့္ရႈေစာင့္ၾကပ္ရန္ တာ၀န္မွလြဲျပီး အျခားမည္သည့္တာ၀န္မွ မရွိပါဘူး။ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကို အလုပ္ခ်ီန္ကေတာ့ ၁၁နာရီ ထိုင္းအလုပ္သမားမ်ားကိုေတာ့ ၁၀း၃၀ နာရီ အလုပ္ဆင္းအခ်ီန္ကေတာ့ မတူၾကပါဘူး ၂၄နာရီလံုးရွိသည္။ထမင္းစားအခ်ီန္ကေတာ့ တစ္ခါ စားရင္ မီနစ္ ၃၀ဆယ္ တစ္ေန႔ထမင္းစားခ်ီန္ကေတာ့ ၃ခ်ီန္ေပးသည္။စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ ထမင္းေၾကးပါသည္။နံနက္၆နာရီး အလုပ္ဆင္းတဲ့သူ ၅ နာရီျပန္ရတယ္။တစ္အလုပ္ခ်ီန္ ၁၁နာရီခိုင္းတာမေက်နပ္လို႔ အခ်ီန္ပို၍ခိုင္းေလ့ရ်ိပါသည္။ နဳိင္ငံသားအလုပ္သမားတဦးသည္ ေန႔လည္စာစားခ်ိန္အား ၁ နာရီတိတိ အျပည့္အ၀ ယူခြင့္ရွိျပီး ေန႔လည္စာ ထၼင္း စားခ်ိန္သည္. ၁၂. နာရီ မွ ၁ နာရီထိ..ျဖစ္သည္။ နံက္ ၈ .နာရီ အလုပ္စဆင္းသည့္ အလုပ္သမားသည္ ညေန ၅ နာရီတြင္ အလုပ္ျပီးဆုံး၍ အေျခခံ အလုပ္ခ်ိန္ ၈ နာရီ သာလွ်င္… Over Time ..အုိဗာတုိင္ ဟုေခၚေသာ အခ်ိန္ပုိ အလုပ္ဆင္းျခင္းသည္ အလုပ္သမား၏ စိတ္ဆႏၵအရ မိမိႏွစ္သက္ပါက အခ်ိန္ပုိဆင္းနဳိင္သလုိ ၊ မိမိ အခ်ိန္ပုိမဆင္းလုိ္ပါက မဆင္းပဲေနခြင့္ရွိသည္။ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီမွ အေၾကာင္းရာမ်ားကိုဘဲတင္ျပေနတာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ လက္ရွိ စူပါခ်ိပ္္ကုမၸဏီ အလုပ္တစ္မားတစ္ေယာက္ျဖစ္ေနလို႔ပါ။ကၽြန္ေတာ္တင္ျပေသာအေၾကာင္းအရာေတြသည္ အမွန္တိုင္းျဖစ္ပါ လက္ရွိျဖစ္ေနေသာအရာေတြပါ။ဒီအေၾကင္းရာေတြၾကည္ျခင္းအာျဖင့္ေတာ့ ဥပေဒ သည္စာအုပ္ထဲမွာရွိေနသည္ဆိုတာကိုေသခ်ာေနပါသည္။ေအာက္မွစာပိုဒ္ေလးကိုသံုးသပ္ပါ။လူးသားအားလံုး ဥပေဒအေပၚမွာရွိပါေစ။ ကၽြန္ေတာ္ နာမည္အရင္းကေတာ့ ‘ဟန္ဝင္း’ ပါ။ ထိုင္းကိုႏိုင္ ဟူ၍အမည္ေျပာင္း ခ်င္သည္။ 

 ‘ဟန္ဝင္း’