-- ဆီးရီးယားအေရးနဲ ့ဒုက္ၡသည္မ်ားျပသနာ---

>

ဆီးရီးယားရဲ႕ဓာတုလက္နက္အသံုးျပဳတုိက္ခုိက္မႈအေပၚ အေမရိကန္နဲ႔အေနာက္ႏုိင္ငံေတြကစစ္ေရးအရအေရးယူဖို႔စုိင္းျပင္းေနသလို ဆီးရီးယားရဲ႕ဓာတုလက္နက္ ေတြဖ်က္ဆီးပစ္ဖုိ႔ ေတာင္းဆုိမႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ဆီးရီးယားသမ္ၼတ အာဆတ္ကေတာ့ ဓာတုလက္နက္ကိစ္ၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တစ္ႏွစ္အခ်ိန္ေပးဖုိ႔ေတာင္းဆို ခဲ့လို႔ ကုလသမဂ္ၢဓာတုလက္နက္စစ္ေဆးေရးအဖဲြ႕ေတြျပန္လာၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာစစ္ေဆးေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ႐ုရွားတုိ႔ရဲ႕ ဆီးရီး ယား ဓာတုလက္နက္ ဖယ္ရွားေရး သေဘာတူညီခ်က္ကုိ ခ်ီလီႏုိင္ငံက လည္းေထာက္ခံမႈေပးထားၿပီး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ပါ၀င္ကူညီေပး မယ္လို႔ဆုိထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြက တစ္ဆင့္ အေကာင္းဆံုးေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ ႀကိဳးစား သြားမယ္လုိ႔ အဆုိျပဳထားပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ႐ုရွားတို႔ရဲ႕ ဂ်ီနီဗာ မွာေတြ႕ဆံုသေဘာတူညီမႈအရ ဆီးရီး ယားတုိ႔ဟာ တစ္ပတ္အတြင္းမွာ ဓာတု လက္နက္စာရင္းေတြကုိ တင္ျပရမွာ ျဖစ္ၿပီး ဒီလုိေတာင္းဆုိမႈေတြ ပ်က္ ကြက္ရင္ မိမိတို႔လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္ တာေတြ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရမယ္ လို႔ ဆုိထားပါတယ္။ ဒီလုိအေျခအေနမ်ဳိးမွာ ဆီးရီး ယားဒုက္ၡသည္ေတြရဲ႕ အေရးကိုလည္း ႏုိင္ငံတကာက ေမ့မထားၾကဖို႔နဲ႔ ဆီးရီးယားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ဒုက္ၡသည္ေတြရဲ႕ အေရးကိုလည္း အေလးထားသင့္ တယ္လို႔ ကုသလသမဂ္ၢအတြင္းေရးမွဴး ခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက သတိေပးေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။
ဆီးရီးယားဒုက္ၡသည္ေတြရဲ႕ အေရ အတြက္ဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကုန္ခ်ိန္မွာ ၃ ဒသမ ၅ သန္းအထိ ေရာက္ရွိလာ မွာျဖစ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အကူအညီ ဟာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄ဒသမ ၄ ဘီဘီယံအထိလိုအပ္လာမွာ ျဖစ္တယ္ လို႔ မစ္ၥတာ ဘန္ကီမြန္းက ေျပာၾကား ေနပါတယ္။ ဒါဟာ (၆၈)ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂ္ၢ အေထြေထြညီလာခံမွာ ဆီးရီးယားအေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုသမဂ္ၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က ေျပာ ၾကားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဆီးရီးယားျပည္တြင္းမွာ အျပန္ အလွန္ တုိက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ အခု အခ်ိန္အထိ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံသား တစ္သိန္းေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး ႏွစ္သန္း ေက်ာ္ဟာ အိမ္နီးခ်င္း လက္ဘႏြန္ ႏိုင္ငံအပါအ၀င္ အျခားႏိုင္ငံေတြ ဆီထြက္ ေျပးခိုလႈံခဲ့ၾကရပါတယ္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မတ္လကစတင္ၿပီး ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဆီးရီးယားျပည္တြင္း တုိက္ခိုက္မႈေတြရဲ႕ စစ္ေဘး စစ္ဒဏ္ဟာ အိမ္နီးခ်င္းေဂ်ာ္ဒန္နဲ႔ တူရကီႏိုင္ငံေတြက ဆီးရီးယား ဒုက္ၡသည္ေတြကို လက္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဆီးရီးယား ဒုက္ၡသည္ေတြကို လက္ခံထားရတဲ့ လက္ဘႏြန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဒုက္ၡသည္စခန္းေတြမွာ လာမယ့္လ ေတြမွာစားနပ္ရိက္ၡာလုိအပ္ခ်က္ေတြ ရွိလာမွာျဖစ္လို႔ အဲဒီဒုက္ၡသည္ေတြ အတြက္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၂၇ သန္းခန္႔လိုအပ္ေနပါတယ္။ လက္ ဘႏြန္မွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ဒုက္ၡသည္ ေတြရဲ႕ ၂၇ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ သာ လုံျခံဳေနတဲ့ အမိုးအကာနဲ႔ စားနပ္ ရိက္ၡာ အျပည့္အ၀ေပးႏိုင္တဲ့ ရန္ပံုေငြ သာရလိုတယ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာေ၀ဖန္ သံုးသပ္သူေတြက ဆိုေနပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဆီးရီးယားကို အေရးယူဖို႔ ႀကိဳးစားေနခ်ိန္မွာ ဆီးရီးယား ဒုက္ၡသည္ေတြရဲ႕ အေရး ကိစ္ၥေတြကို အေလးထားဖို႔ ကုလ သမဂ္ၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က တိုက္တြန္း ေနပါတယ္။ 


+ေမာင္မဟာ+

ဆီးရီးယားရဲ႕ဓာတုလက္နက္အသံုးျပဳတုိက္ခုိက္မႈအေပၚ အေမရိကန္နဲ႔အေနာက္ႏုိင္ငံေတြကစစ္ေရးအရအေရးယူဖို႔စုိင္းျပင္းေနသလို ဆီးရီးယားရဲ႕ဓာတုလက္နက္ ေတြဖ်က္ဆီးပစ္ဖုိ႔ ေတာင္းဆုိမႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ဆီးရီးယားသမ္ၼတ အာဆတ္ကေတာ့ ဓာတုလက္နက္ကိစ္ၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တစ္ႏွစ္အခ်ိန္ေပးဖုိ႔ေတာင္းဆို ခဲ့လို႔ ကုလသမဂ္ၢဓာတုလက္နက္စစ္ေဆးေရးအဖဲြ႕ေတြျပန္လာၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာစစ္ေဆးေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ႐ုရွားတုိ႔ရဲ႕ ဆီးရီး ယား ဓာတုလက္နက္ ဖယ္ရွားေရး သေဘာတူညီခ်က္ကုိ ခ်ီလီႏုိင္ငံက လည္းေထာက္ခံမႈေပးထားၿပီး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ပါ၀င္ကူညီေပး မယ္လို႔ဆုိထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြက တစ္ဆင့္ အေကာင္းဆံုးေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ ႀကိဳးစား သြားမယ္လုိ႔ အဆုိျပဳထားပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ႐ုရွားတို႔ရဲ႕ ဂ်ီနီဗာ မွာေတြ႕ဆံုသေဘာတူညီမႈအရ ဆီးရီး ယားတုိ႔ဟာ တစ္ပတ္အတြင္းမွာ ဓာတု လက္နက္စာရင္းေတြကုိ တင္ျပရမွာ ျဖစ္ၿပီး ဒီလုိေတာင္းဆုိမႈေတြ ပ်က္ ကြက္ရင္ မိမိတို႔လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္ တာေတြ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရမယ္ လို႔ ဆုိထားပါတယ္။ ဒီလုိအေျခအေနမ်ဳိးမွာ ဆီးရီး ယားဒုက္ၡသည္ေတြရဲ႕ အေရးကိုလည္း ႏုိင္ငံတကာက ေမ့မထားၾကဖို႔နဲ႔ ဆီးရီးယားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ဒုက္ၡသည္ေတြရဲ႕ အေရးကိုလည္း အေလးထားသင့္ တယ္လို႔ ကုသလသမဂ္ၢအတြင္းေရးမွဴး ခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက သတိေပးေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။
ဆီးရီးယားဒုက္ၡသည္ေတြရဲ႕ အေရ အတြက္ဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကုန္ခ်ိန္မွာ ၃ ဒသမ ၅ သန္းအထိ ေရာက္ရွိလာ မွာျဖစ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အကူအညီ ဟာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄ဒသမ ၄ ဘီဘီယံအထိလိုအပ္လာမွာ ျဖစ္တယ္ လို႔ မစ္ၥတာ ဘန္ကီမြန္းက ေျပာၾကား ေနပါတယ္။ ဒါဟာ (၆၈)ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂ္ၢ အေထြေထြညီလာခံမွာ ဆီးရီးယားအေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုသမဂ္ၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က ေျပာ ၾကားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဆီးရီးယားျပည္တြင္းမွာ အျပန္ အလွန္ တုိက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ အခု အခ်ိန္အထိ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံသား တစ္သိန္းေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး ႏွစ္သန္း ေက်ာ္ဟာ အိမ္နီးခ်င္း လက္ဘႏြန္ ႏိုင္ငံအပါအ၀င္ အျခားႏိုင္ငံေတြ ဆီထြက္ ေျပးခိုလႈံခဲ့ၾကရပါတယ္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မတ္လကစတင္ၿပီး ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဆီးရီးယားျပည္တြင္း တုိက္ခိုက္မႈေတြရဲ႕ စစ္ေဘး စစ္ဒဏ္ဟာ အိမ္နီးခ်င္းေဂ်ာ္ဒန္နဲ႔ တူရကီႏိုင္ငံေတြက ဆီးရီးယား ဒုက္ၡသည္ေတြကို လက္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဆီးရီးယား ဒုက္ၡသည္ေတြကို လက္ခံထားရတဲ့ လက္ဘႏြန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဒုက္ၡသည္စခန္းေတြမွာ လာမယ့္လ ေတြမွာစားနပ္ရိက္ၡာလုိအပ္ခ်က္ေတြ ရွိလာမွာျဖစ္လို႔ အဲဒီဒုက္ၡသည္ေတြ အတြက္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၂၇ သန္းခန္႔လိုအပ္ေနပါတယ္။ လက္ ဘႏြန္မွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ဒုက္ၡသည္ ေတြရဲ႕ ၂၇ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ သာ လုံျခံဳေနတဲ့ အမိုးအကာနဲ႔ စားနပ္ ရိက္ၡာ အျပည့္အ၀ေပးႏိုင္တဲ့ ရန္ပံုေငြ သာရလိုတယ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာေ၀ဖန္ သံုးသပ္သူေတြက ဆိုေနပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဆီးရီးယားကို အေရးယူဖို႔ ႀကိဳးစားေနခ်ိန္မွာ ဆီးရီးယား ဒုက္ၡသည္ေတြရဲ႕ အေရး ကိစ္ၥေတြကို အေလးထားဖို႔ ကုလ သမဂ္ၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က တိုက္တြန္း ေနပါတယ္။ 


+ေမာင္မဟာ+