--လူထုက်န္းမာေရး(ေရာဂ ါကုိ ေငြ ေပး၀ယ္ယူသူမ်ား(သုိ႔မဟုတ္) ေငြကုိ မီး႐ႈိ႕သူမ်ား)---

>

 

**Public Health**

ကမ္ၻာေပၚရွိ လူသားတုိင္း အသက္ရွင္က်န္းမာေရးအတြက္ အစားအစာမ်ားကုိ ေန႔စဥ္ မွီ၀ဲစားေသာက္ ေနၾကရေပသည္။ ေန႔စဥ္ မွီ၀ဲၾကေသာ အစားအစာမ်ားကုိ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာမ်ားမွာ အုပ္စုသုံးစုခြဲ၍ သင္ၾကား ခဲ့ၾကရပါသည္။ အင္အားျဖစ္ေစေသာ အစားအစာမ်ား၊ ခႏ္ၶာကုိယ္ႀကီးထြားေစေသာ အစားအစာမ်ားႏွင့္ ေရာဂါ ကာကြယ္ေစေသာ အစားအစာမ်ားဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။ ဤသုိ႔ဆုိလွ်င္ စာေရးသူအေနျဖင့္ က်န္းမာေရးကုိ အေထာက္အကူျပဳေသာ အစားအစာမ်ားႏွင့္ ေရာဂါ ျဖစ္ေစေသာ အစားအေသာက္မ်ားကုိ ခြဲျခားတင္ျပလုိေပ သည္။ လူ၏ ခႏ္ၶာကုိယ္အာဟာရျဖစ္ေစၿပီး က်န္းမာေစသည့္ အစားအေသာက္မ်ားသည္ က်န္းမာေရးကုိ အေထာက္အကူျပဳေသာ အစားအေသာက္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ;ေရာဂါျဖစ္ေစေသာ အစားအေသာက္မ်ားမွာကား ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ဘိန္း၊ ဘိန္းျဖဴ၊ ကေစာ္၊ ေလွာ္စာ၊ ထန္းရည္၊ ဘင္း၊ ယခုေခတ္ေပၚ ကၽြဲ႐ုိင္းအရက္၊ ဘီယာ မ်ဳိးစုံ၊ ရမ္၊ ၀ုိင္ စသည္တုိ႔ျဖစ္ပါ၏။ ေနာက္ဆက္တြဲတုိးလာခဲ့ေသာ စြဲစြဲလမ္းလမ္းျဖစ္ေစသည့္ မူးယစ္ေဆး တစ္မ်ဳိးမွာ ကြမ္းယာျဖစ္ပါသည္။ ကြမ္းယာသည္လည္း တစ္ယာစ၊ ႏွစ္ယာစစမ္း၀ါးမိရာမွ တျဖည္းျဖည္း စြဲလမ္းကာ ျဖတ္မရသည့္ အေနအထား ေရာက္သြားပါသည္။ ျဖတ္မရဘဲ ရွိေနသည့္ အရာမွန္သမွ်ကုိ မူးယစ္ေဆးဟု သတ္မွတ္ထားရာ ေဖာ္ျပေရးျပခဲ့ေသာ အစားအေသာက္မ်ားသည္ ေရာဂါျဖစ္ေစေသာ အစားအေသာက္မ်ားသာျဖစ္ပါသည္။  ေရာဂါတကယ္ျဖစ္ေစေၾကာင္း ဆရာ၀န္မ်ားက လူနာမ်ားမွတစ္ဆင့္ ေဟာေျပာတားျမစ္ ပညာေပးပါသည္။ စာအုပ္၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂ္ၢဇင္း၊ စာေစာင္မ်ားကလည္း ေရာဂါ၀ယ္ယူသူမ်ား(သုိ႔မဟုတ္)ေငြကုိမီး႐ႈိ႕သူမ်ား ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ကြမ္းယာ၊ ဘိန္း၊ ဘိန္းျဖဴ၊ စိတ္ႂကြ ေဆးျပား အစရွိေသာ အစားအေသာက္မ်ားသည္ ေရာဂါ ျဖစ္ေ စႏုိင္ေၾကာင္း၊ ကုရာနတ္ၳိ ေဆးမရွိ၊ ျဖစ္ေပၚခံစားရ ၿပီဆုိပါက ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ားကာ အသက္ငယ္ငယ္ႏွင့္ လူ႔ဘ၀ေက်ာခုိင္းရေၾကာင္း ေရးၾက မွတ္သားတင္ျပၾကသည္ကုိ ေတြ႕ၾကရပါသည္။ 

 

မီဒီယာမ်ားကလည္း စြဲလမ္းေစေသာ မူးယစ္ေဆးမွန္သမွ် ကြမ္းယာမွအစ လုံး၀ဆုိးက်ဳိးမ်ားကုိ သာ ျဖစ္ေ စ ေၾကာင္း ေဖာ္ျပ ပါရွိပါသည္။ သုိ႔တုိင္ ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ကြမ္းယာ၊ ဘိန္း အစရွိေသာ မူးယစ္ေဆး၀ါးမ်ားအား စားေသာ က္ေနၾကဆဲျဖစ္သည္ကုိ စိတ္မေကာင္းဖြယ္ေတြ႕ရွိရသည္။ က်န္းမာေရးကုိ လုံး၀ အေထာက္အကူ မျပဳေၾကာင္း၊ ေရာဂါမ်ဳိးစုံရေစေၾကာင္း၊ ကုသရ ေငြကုန္ေၾကးက် မ်ားေၾကာင္း၊ ကုမရဘဲ အသက္ဆုံး ႐ႈံးရေၾကာင္း၊ အသက္ မေသခင္မွာပင္ အမွားမ်ားစြာ သံသရာအထိ ၾကံဳရႏုိင္ ေၾကာင္း၊ သုံးစြဲသူကုိယ္တုိင္မက သုံးစြဲသူႏွင့္အတူေန မိသားစုမ်ား၊ ပတ္၀န္းက်င္မ်ားကုိပါ နာမည္ဆုိးျဖင့္ လုံး၀ေကာင္းက်ဳိးမျပဳခဲ့သည္မွာ အမွန္ျဖစ္ပါသည္။ ဆုိးက်ဳိးျဖစ္သည္ကုိ သိပါလ်က္ ၿမိဳ႕ေရာ ေတာပါ လူငယ္မ်ားစြာ ေသာက္စားစြဲ လမ္းေနၾကပါသည္။ ဆရာ၀န္မ်ား အဆုံးအမ၊ မိဘဆရာသမား အဆုံးအမ၊ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂ္ၢဇင္း၊ စာေစာင္မ်ား၏ တင္ျပတားျမစ္ ဆုံးမဟန္႔ တားမႈမ်ားကုိလည္း လုံး၀နားမလည္ လက္မခံၾကေပ။ အသိေခါက္ ခက္ အ၀င္နက္၊ မရွိတာထက္ မသိတာခက္ ဆုိသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနၾကပါသည္။ ကၽြန္ေတာ့္အေနျဖင့္ အဆင့္တက္၍ပင္ ဆုိခ်င္ပါသည္။  ဘာမွ အာဟာရမျဖစ္၊ က်န္းမာေရးကုိ လုံး၀ အေထာက္အကူမျပဳေသာ ေဆးလိပ္၊ အရက္မ်ဳိးစုံ၊ႏွင့္ မူးယစ္ေဆးမွန္သမွ် သုံးစြဲေနၾကသူမ်ားသည္ ေရာဂ ါကုိ ေငြ ေပး၀ယ္ယူသူမ်ား(သုိ႔မဟုတ္) ေငြကုိ မီး႐ႈိ႕သူမ်ားဟူ၍ ပင္။ ယခင္ ကမ္ၻာေပၚတြင္ ကြမ္းယာအစားဆုံးႏိုင္ငံမွာ အိႏ္ၵိယႏုိင္ငံဟု စာေရးဆရာ ေသာ္တာေဆြက ျမ၀တီ ဂ်ာနယ္မွ ဟုိအေၾကာင္း ဒီအေၾကာင္း တေစ့တေစာင္းဟူ၍ တင္ျပေရးသားခဲ့ပါသည္။ ယခုအခါ ကြမ္းယာ အစားဆုံး ႏုိင္ငံ မ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံပါ ထိပ္ဆုံးေနရာမွ ပါ၀င္လာခဲ့ၿပီဟု ဆုိရပါေတာ့မည္။ ေက်ာင္းသားပုိင္းက အစ ဆရာ ဆရာမမ်ားကပါ ကြမ္းယာစားျပရာမွ အတုယူၾကၿပီး လုိလုိလားလား ခုံခုံမင္မင္စားျပေနၾကေတာ့သည္။ ေရွးယခင္က စားၿပီး စြဲလမ္းေစေသာ အရာကုိ မူးယစ္ေဆးစာရင္းသြင္းခဲ့ၾကသည္။ ယခုအခါမွာ ကြမ္းယာ သည္လည္း စားၿပီးစြဲလမ္း ျဖတ္မရအေနအထားေရာက္လာရာ မူးယစ္ေဆးတစ္မ်ဳိးဟုသာ အမွန္မွတ္ယူၾက ရပါေတာ့မည္။ ကြမ္းယာစား၍ အက်ဳိးမမ်ား၊ ပါးေစာင္ကင္ဆာ၊ သြားဖုံးကင္ဆာ၊ ခံတြင္းကင္ဆာ၊ ပါးေပါက္နာ၊ အဆုပ္ေက်ာက္တည္၊ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့မႈေ၀ဒနာ၊ အားအင္ကုန္ခန္းမႈေရာဂါ စသည္တုိ႔ကုိ ျဖစ္ေစေၾကာင္း ဖတ္ဖူးမွတ္ဖူးထားပါသည္။ ရာဇ၀င္ဇာတ္ေတာ္မွာပင္ ဗ်တ္၀ိခမ်ာ သိဒ္ၶိေလွ်ာက် ဘ၀ပ်က္၊ အသက္ဆက္ခဲ့ရသည္မွာ ကြမ္းတစ္ယာ ေၾကာင့္ပင္ မဟုတ္ပါလား။ ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ကြမ္းယာ၊ မူးယစ္ေဆးမွန္သမွ် ဆုိးက်ဳိးကုိသာျဖစ္ေစၿပီး က်န္းမာ ေရးကုိ လုံး၀အေထာက္အကူမျပဳေသာ အစားအေသာက္မ်ားကုိ ဆင္ျခင္ေရွာင္ရွားၾကရန္ ျဖစ္ပါသည္။

သုိ႔မဟုတ္ဘဲ ဆက္ၿပီး သုံးစြဲစားေသာက္ေနပါလွ်င္ ေရာဂါ၀ယ္ယူသူမ်ား(သုိ႔မဟုတ္)ေငြကုိ မီး႐ိႈ႕သူမ်ား စာရင္းတြင္ တင္သြင္းရပါမည့္အေၾကာင္းထပ္ေလာင္း တင္ျပေရးသားရပါသတည္း။ ။

+ကန္ ့ဘလူကံတင္ေအာင္(ပထ၀ီ)+

 

**Public Health**

ကမ္ၻာေပၚရွိ လူသားတုိင္း အသက္ရွင္က်န္းမာေရးအတြက္ အစားအစာမ်ားကုိ ေန႔စဥ္ မွီ၀ဲစားေသာက္ ေနၾကရေပသည္။ ေန႔စဥ္ မွီ၀ဲၾကေသာ အစားအစာမ်ားကုိ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာမ်ားမွာ အုပ္စုသုံးစုခြဲ၍ သင္ၾကား ခဲ့ၾကရပါသည္။ အင္အားျဖစ္ေစေသာ အစားအစာမ်ား၊ ခႏ္ၶာကုိယ္ႀကီးထြားေစေသာ အစားအစာမ်ားႏွင့္ ေရာဂါ ကာကြယ္ေစေသာ အစားအစာမ်ားဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။ ဤသုိ႔ဆုိလွ်င္ စာေရးသူအေနျဖင့္ က်န္းမာေရးကုိ အေထာက္အကူျပဳေသာ အစားအစာမ်ားႏွင့္ ေရာဂါ ျဖစ္ေစေသာ အစားအေသာက္မ်ားကုိ ခြဲျခားတင္ျပလုိေပ သည္။ လူ၏ ခႏ္ၶာကုိယ္အာဟာရျဖစ္ေစၿပီး က်န္းမာေစသည့္ အစားအေသာက္မ်ားသည္ က်န္းမာေရးကုိ အေထာက္အကူျပဳေသာ အစားအေသာက္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ;ေရာဂါျဖစ္ေစေသာ အစားအေသာက္မ်ားမွာကား ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ဘိန္း၊ ဘိန္းျဖဴ၊ ကေစာ္၊ ေလွာ္စာ၊ ထန္းရည္၊ ဘင္း၊ ယခုေခတ္ေပၚ ကၽြဲ႐ုိင္းအရက္၊ ဘီယာ မ်ဳိးစုံ၊ ရမ္၊ ၀ုိင္ စသည္တုိ႔ျဖစ္ပါ၏။ ေနာက္ဆက္တြဲတုိးလာခဲ့ေသာ စြဲစြဲလမ္းလမ္းျဖစ္ေစသည့္ မူးယစ္ေဆး တစ္မ်ဳိးမွာ ကြမ္းယာျဖစ္ပါသည္။ ကြမ္းယာသည္လည္း တစ္ယာစ၊ ႏွစ္ယာစစမ္း၀ါးမိရာမွ တျဖည္းျဖည္း စြဲလမ္းကာ ျဖတ္မရသည့္ အေနအထား ေရာက္သြားပါသည္။ ျဖတ္မရဘဲ ရွိေနသည့္ အရာမွန္သမွ်ကုိ မူးယစ္ေဆးဟု သတ္မွတ္ထားရာ ေဖာ္ျပေရးျပခဲ့ေသာ အစားအေသာက္မ်ားသည္ ေရာဂါျဖစ္ေစေသာ အစားအေသာက္မ်ားသာျဖစ္ပါသည္။  ေရာဂါတကယ္ျဖစ္ေစေၾကာင္း ဆရာ၀န္မ်ားက လူနာမ်ားမွတစ္ဆင့္ ေဟာေျပာတားျမစ္ ပညာေပးပါသည္။ စာအုပ္၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂ္ၢဇင္း၊ စာေစာင္မ်ားကလည္း ေရာဂါ၀ယ္ယူသူမ်ား(သုိ႔မဟုတ္)ေငြကုိမီး႐ႈိ႕သူမ်ား ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ကြမ္းယာ၊ ဘိန္း၊ ဘိန္းျဖဴ၊ စိတ္ႂကြ ေဆးျပား အစရွိေသာ အစားအေသာက္မ်ားသည္ ေရာဂါ ျဖစ္ေ စႏုိင္ေၾကာင္း၊ ကုရာနတ္ၳိ ေဆးမရွိ၊ ျဖစ္ေပၚခံစားရ ၿပီဆုိပါက ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ားကာ အသက္ငယ္ငယ္ႏွင့္ လူ႔ဘ၀ေက်ာခုိင္းရေၾကာင္း ေရးၾက မွတ္သားတင္ျပၾကသည္ကုိ ေတြ႕ၾကရပါသည္။ 

 

မီဒီယာမ်ားကလည္း စြဲလမ္းေစေသာ မူးယစ္ေဆးမွန္သမွ် ကြမ္းယာမွအစ လုံး၀ဆုိးက်ဳိးမ်ားကုိ သာ ျဖစ္ေ စ ေၾကာင္း ေဖာ္ျပ ပါရွိပါသည္။ သုိ႔တုိင္ ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ကြမ္းယာ၊ ဘိန္း အစရွိေသာ မူးယစ္ေဆး၀ါးမ်ားအား စားေသာ က္ေနၾကဆဲျဖစ္သည္ကုိ စိတ္မေကာင္းဖြယ္ေတြ႕ရွိရသည္။ က်န္းမာေရးကုိ လုံး၀ အေထာက္အကူ မျပဳေၾကာင္း၊ ေရာဂါမ်ဳိးစုံရေစေၾကာင္း၊ ကုသရ ေငြကုန္ေၾကးက် မ်ားေၾကာင္း၊ ကုမရဘဲ အသက္ဆုံး ႐ႈံးရေၾကာင္း၊ အသက္ မေသခင္မွာပင္ အမွားမ်ားစြာ သံသရာအထိ ၾကံဳရႏုိင္ ေၾကာင္း၊ သုံးစြဲသူကုိယ္တုိင္မက သုံးစြဲသူႏွင့္အတူေန မိသားစုမ်ား၊ ပတ္၀န္းက်င္မ်ားကုိပါ နာမည္ဆုိးျဖင့္ လုံး၀ေကာင္းက်ဳိးမျပဳခဲ့သည္မွာ အမွန္ျဖစ္ပါသည္။ ဆုိးက်ဳိးျဖစ္သည္ကုိ သိပါလ်က္ ၿမိဳ႕ေရာ ေတာပါ လူငယ္မ်ားစြာ ေသာက္စားစြဲ လမ္းေနၾကပါသည္။ ဆရာ၀န္မ်ား အဆုံးအမ၊ မိဘဆရာသမား အဆုံးအမ၊ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂ္ၢဇင္း၊ စာေစာင္မ်ား၏ တင္ျပတားျမစ္ ဆုံးမဟန္႔ တားမႈမ်ားကုိလည္း လုံး၀နားမလည္ လက္မခံၾကေပ။ အသိေခါက္ ခက္ အ၀င္နက္၊ မရွိတာထက္ မသိတာခက္ ဆုိသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနၾကပါသည္။ ကၽြန္ေတာ့္အေနျဖင့္ အဆင့္တက္၍ပင္ ဆုိခ်င္ပါသည္။  ဘာမွ အာဟာရမျဖစ္၊ က်န္းမာေရးကုိ လုံး၀ အေထာက္အကူမျပဳေသာ ေဆးလိပ္၊ အရက္မ်ဳိးစုံ၊ႏွင့္ မူးယစ္ေဆးမွန္သမွ် သုံးစြဲေနၾကသူမ်ားသည္ ေရာဂ ါကုိ ေငြ ေပး၀ယ္ယူသူမ်ား(သုိ႔မဟုတ္) ေငြကုိ မီး႐ႈိ႕သူမ်ားဟူ၍ ပင္။ ယခင္ ကမ္ၻာေပၚတြင္ ကြမ္းယာအစားဆုံးႏိုင္ငံမွာ အိႏ္ၵိယႏုိင္ငံဟု စာေရးဆရာ ေသာ္တာေဆြက ျမ၀တီ ဂ်ာနယ္မွ ဟုိအေၾကာင္း ဒီအေၾကာင္း တေစ့တေစာင္းဟူ၍ တင္ျပေရးသားခဲ့ပါသည္။ ယခုအခါ ကြမ္းယာ အစားဆုံး ႏုိင္ငံ မ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံပါ ထိပ္ဆုံးေနရာမွ ပါ၀င္လာခဲ့ၿပီဟု ဆုိရပါေတာ့မည္။ ေက်ာင္းသားပုိင္းက အစ ဆရာ ဆရာမမ်ားကပါ ကြမ္းယာစားျပရာမွ အတုယူၾကၿပီး လုိလုိလားလား ခုံခုံမင္မင္စားျပေနၾကေတာ့သည္။ ေရွးယခင္က စားၿပီး စြဲလမ္းေစေသာ အရာကုိ မူးယစ္ေဆးစာရင္းသြင္းခဲ့ၾကသည္။ ယခုအခါမွာ ကြမ္းယာ သည္လည္း စားၿပီးစြဲလမ္း ျဖတ္မရအေနအထားေရာက္လာရာ မူးယစ္ေဆးတစ္မ်ဳိးဟုသာ အမွန္မွတ္ယူၾက ရပါေတာ့မည္။ ကြမ္းယာစား၍ အက်ဳိးမမ်ား၊ ပါးေစာင္ကင္ဆာ၊ သြားဖုံးကင္ဆာ၊ ခံတြင္းကင္ဆာ၊ ပါးေပါက္နာ၊ အဆုပ္ေက်ာက္တည္၊ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့မႈေ၀ဒနာ၊ အားအင္ကုန္ခန္းမႈေရာဂါ စသည္တုိ႔ကုိ ျဖစ္ေစေၾကာင္း ဖတ္ဖူးမွတ္ဖူးထားပါသည္။ ရာဇ၀င္ဇာတ္ေတာ္မွာပင္ ဗ်တ္၀ိခမ်ာ သိဒ္ၶိေလွ်ာက် ဘ၀ပ်က္၊ အသက္ဆက္ခဲ့ရသည္မွာ ကြမ္းတစ္ယာ ေၾကာင့္ပင္ မဟုတ္ပါလား။ ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ကြမ္းယာ၊ မူးယစ္ေဆးမွန္သမွ် ဆုိးက်ဳိးကုိသာျဖစ္ေစၿပီး က်န္းမာ ေရးကုိ လုံး၀အေထာက္အကူမျပဳေသာ အစားအေသာက္မ်ားကုိ ဆင္ျခင္ေရွာင္ရွားၾကရန္ ျဖစ္ပါသည္။

သုိ႔မဟုတ္ဘဲ ဆက္ၿပီး သုံးစြဲစားေသာက္ေနပါလွ်င္ ေရာဂါ၀ယ္ယူသူမ်ား(သုိ႔မဟုတ္)ေငြကုိ မီး႐ိႈ႕သူမ်ား စာရင္းတြင္ တင္သြင္းရပါမည့္အေၾကာင္းထပ္ေလာင္း တင္ျပေရးသားရပါသတည္း။ ။

+ကန္ ့ဘလူကံတင္ေအာင္(ပထ၀ီ)+