==လူထုက ်န္းမာေရး(ကင္ဆာကို ဖန္တီးေနေသာ ကြမ္းယာ)=

>

**Public Health**

မိေမြးတိုင္း ဖေမြးတိုင္း ေရာဂါမဟုတ္ေသာ ေခတ္ေပၚေရာဂါတစ္ခု လူတစ္ဦးတြင္ စစြဲကပ္လာခဲ့သည္။ ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုး၏လူျမင္ကြင္း မ်က္ႏွာေပၚတြင္ ပါးေစာင္ကေပါက္ထြက္ေနေသာအနာ၊ မ်က္ႏွာေပၚက အလွတရားကို ဖ်က္ဆီးလုိက္ေသာ အနာ၊ မန္းရည္၊ သြားရည္၊ ေသြး၊ ျပည္ပုတ္မ်ားျဖင့္ နံေဆာ္ေနေသာ အနာပုိင္ရွင္ ပါးေစာင္ ကင္ဆာ ေရာဂါတစ္ရွင္တစ္ဦး၏ ျဖစ္ရပ္ဆိုးက လူထဲမတုိးဝံ့၊ လူ႔ပတ္ဝန္းက ်င္ ထဲသုိ႔ မဝင္ဝံ့ေတာ့ေသာ အျဖစ္သုိ႔ က ်ေရာက္သြားေစခဲ့သည္။ သည္အျဖစ္ဆိုးကို သူရယူပိုင္ဆုိင္ႏိုင္ဖို႔ ႏွစ္မ်ားစြာ၊ လမ်ားစြာ၊ ရက္မ်ားစြာ၊ အခ်ိန္နာရီမ်ားစြာသာမက ေငြေၾကးမ်ားစြာ အကုန္အက ်ခံခဲ့ရသည္။ ပါးေစာင္ကင္ဆာ..... လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာ ..... ပါးစပ္ကင္ဆာ .....တဲ့။ ေသမင္း၏ဆြဲေခၚရာသို႔ အခ်ိန္ပိုင္း၊ ရက္ပိုင္း၊ လပိုင္း၊ ႏွစ္ပိုင္းအတြင္း လုိက္ပါရန္ ဆိုင္းငံ့ေနရသူအျဖစ္ သူ႔ကိုယ္သူသိလိုက္သည္ႏွင့္ အတိတ္ကလုပ္ရပ္ မ်ားကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ရန္အခ်ိန္ မရွိေတာ့။ လြန္ခဲ့ပါၿပီေကာ။ အနာႏွင့္ ေဆးၫႊန္းအရ တစ္ေန႔တစ္ႀကိမ္ေဆး ထည့္ရတိုင္း၊ စြန္႔ပစ္ထုတ္လိုက္သည့္ ဂြမ္းမ်ားၾကား မွ ေသြးပုပ္၊ ျပည္ပုပ္မ်ား ကိုၾကည့္၍ စားခ်င္ေသာက္ခ်င္စိတ္ လံုးဝကင္းသြား သည္။ ေသြးပုပ္ ျပည္ပုပ္ ၏ အနံ႔ဆုိးမ်ားေၾကာင့္ ေဘးလူတုိ႔ ေအာ့ႏွလံုးနာၿပီး ပ်ိဳ႕အန္လာ သည္။ ေလေကာင္းေလသန္႔ ရရာ ေနရာသုိ႔ ထြက္၍ ေအာင့္ ထားေသာ ေလဝင္ေလထြက္ကုိ ျပင္ပေရာက္မွ တစ္ဝႀကီး ရွဴရိႈက္လုိက္ရ သည္။ ေဝဒနာ ခံစားေနရေသာ လူနာ မဆိုထားႏွင့္ တာဝန္ဝတၱရားအရ အနာေဆးထည့္ေပးေနရေသာ ဆရာဝန္၊ သူနာျပဳ၊ အိမ္ရွိမိသားစုမ်ား စိတ္ပ်က္ၾကရသည္။ နိစၥဓူဝ တစ္ေန႔ ေငြက ်ပ္ ငါးရာ၊ တစ္ေထာင္၊ တစ္ေထာင့္ငါးရာ၊ က ်ပ္ႏွစ္ေထာင္ဖိုး စားခဲ့သမွ်၊ ဝါးခဲ့သမွ် တာေဝး အေျပးသမား တာဝင္ပန္းတုိင္တြင္ အေမာဆုိ႔သကဲ့သို႔ ခံစားေနရသည္။ ပါးေစာင္ကင္ဆာ၊ လ ်ွာကင္ဆာ၊ သြားဖံုးကင္ဆာ၊ ေဝဒနာမ်ဳိးစံုျဖင့္ ဒုကၡခံေနရသည္။ အိပ္ေကာင္းျခင္းမအိပ္ရ။ စားေကာင္းျခင္းမစားရ။

ကြမ္းေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ကင္ဆာေရာဂါဆိုးသည္ ယခင္က ေတြးထင္မႈထက္ ပို၍ခံစားရေၾကာင္း 
ယခုေဝဒနာ ကိုခံစားရ၍ သိလိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ ျပဳျပင္ခ်ိန္မရေတာ့ပါ။ ျမန္မာျပည္တြင္ ေနရာတိုင္းမွာျမင္ေတြ႕ရေသာဆိုင္၊ လွည္းေနေလွေအာင္း ျမင္းေစာင္းပါမက ်န္ ေတြ႕ေနရေသာ ဆိုင္ကုိေျပာပါဆိုလ ်ွင္ လူတိုင္းက 'ကြမ္းယာဆိုင္' ဟူ၍ မဆိုင္းမတြေျပာေပ လိမ့္မည္။ ကမၻာမွာ ျမန္မာက ကြမ္းစားသံုးသူ အမ်ားဆံုး ေျခာက္ႏိုင္ငံ တြင္ ထိပ္ဆံုးက ပါေနသည္။ ကြမ္းစားသူ လူတစ္ေထာင္မွာ ကင္ဆာေရာဂါျဖင့္ ခံတြင္းေရာဂါ ျဖစ္သူက ၁၆ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္သူက ၁ ဒသမ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္းရည္ၫႊန္းကိန္းကို ျပေနသည္။ ပါးေစာင္းကင္ဆာ၊ လ ်ွာကင္ဆာ၊ ခံတြင္းကင္ဆာမ်ားက လူတန္းစားအလႊာစံုတြင္ျဖစ္ေနသည္။ ကြမ္းစားျခင္းက က ်န္းမာေရးကိုထိခိုက္ေစႏိုင္စြမ္းသည္။ ကြမ္းကပါးစပ္ႏွင့္သြားမ်ားကို ညစ္ပတ္ေစသည္။ ကြမ္းခ်ဳိးမ်ားေၾကာင့္သြားမ်ား နီရဲလာသည္။ သြားဖံုးေရာဂါျဖစ္သည္။ ခံတြင္းေရာဂါျဖစ္သည္။ ကြမ္းယာကိုဝါး၍ ပါးေစာင္တြင္ ၾကာျမင့္စြာငံုထားပါက ခံတြင္းအေျမႇးပါးမ်ားပ်က္စီးရသည္။ ကြမ္းယာတြင္ထည့္စားေသာ ေဆးရြက္ႀကီးမွ နီကုိတင္း ဓာတ္ေၾကာင့္ ေဘးထြက္ဆုိးက ်ဳိး ခံစားရသည္။ ညအိပ္ရာတြင္ ကြမ္းငံု၍ အိပ္ေသာ လူတစ္ဦး ႏိုင္ငံျခားသို႔သြားေရာက္ေဆးဝါးကုသခံရေၾကာင္း၊ ကုန္က ်စရိတ္ ေငြက်ပ္ သိန္း ၅ဝဝ ေက ်ာ္မွ ကင္ဆာေရာဂါေပ်ာက္ေၾကာင္း ၾကားသိခဲ့ဖူးသည္။ အိႏိၵယ ေဆးထဲတြင္ ငပါဝင္ေသာ နီကုိတင္း (Nicotine) ဓာတ္က စားသံုးသူ၏ စိတ္ကို စြဲလန္းေစသည္။ ေခါင္းထဲတြင္ ရီေဝေဝျဖင့္ စိတ္ကို ခံစားေစသည္။ ကြမ္းယာကုိ တစ္ယာၿပီး တစ္ရာ ထပ္ခါ ထပ္ခါ စားခ်င္စိတ္ ျဖစ္ေစသည္။ တစ္ခါတစ္ရံမွသာကြမ္းစားသူက ေခြၽးထြက္လြန္သည္။ ရင္တုန္သည္။ ခႏၶာကိုယ္ပူေႏြးလာသည္။ ကြမ္းစားၿပီး ေနာက္ေန႔အိပ္ယာမွအထ၌ ခါးတြင္းခ်ဥ္ေနျပန္သည္။ လ ်ွာနွင့္ပါးေစာင္တို႔၌ ထံုး၏ေဘးထြက္ ဆိုးက ်ဳိးေၾကာင့္ ထူပိန္းေနသည္။ လည္ေခ်ာင္း၌ယားယံၿပီး ေခ်ာင္းဆိုးသည္။ ကြမ္းကို ေလးငါးႏွစ္ခန္႔ၾကာေအာင္စားသံုးသူသည္ ခံတြင္းပ်က္ၿပီးတံေတြးကို မၾကာခဏ ေထြးေနရသည္။ သြားႏွင့္သြားဖံုးၾကား၌ ကြမ္းခ်ဳိးကပ္ရာ ဗက္တီးရီးယားပိုးမ်ားတြယ္ကပ္ေနသည္။ သြားဖံုးေရာင္ေဝဒနာ စြဲကပ္ လာသည္။ ေမြးရာပါ ျဖဴေဖြးေသာသြားမ်ား နီညိဳေရာင္ သန္းလာသည္။ သြားက ်ဥ္လာသည္။ ယုိင္နဲ႔လာသည္။ ေရေအးေသာက္တိုင္း သြားက ်ဥ္လာ သည္။ ကြမ္းစားေဆး၏ေဘးထြက္ဆိုးက ်ဳိးေၾကာင့္ မ်က္ႏွာနီျမန္းသည္။ အဆီျပန္သည္။ ႏွလံုးခုန္ျမန္လာသည္။ ေသြးတုိးေရာဂါ ျဖစ္ခ်င္ေသာ လကၡဏာမ်ား စတင္ျပလာသည္။ အစာအိမ္၌ အခ်ဥ္ႏွင့္အစပ္မ်ား မသင့္မတင့္ျဖစ္လာရသည္။ ဆီးသြားခက္လာသည္။ ဆီးအိမ္ေက်ာက္ တည္လာသည္။ သြားဖံုးမ်ားေရာင္ရမ္းလာသည္။ ကြမ္းကို မစားရမေနႏိုင္ေအာင္ အလြန္အမင္းႀကိဳက္ႏွစ္သက္ေသာ ကြမ္းစားသက္ရင့္ေနသူမ်ားမွာ ခံတြင္း ပ်က္စီးလာသည္။ သြားမ်ား ညိဳမဲသြားသည္။ က ်ဳိးပဲ့ကုန္၍ ႏႈတ္ပစ္လိုက္ရသည္။ ပါးစပ္မွ ေသြးထြက္ျခင္း၊ လွ်ာႏွင့္ ပါးမ်ားေရာင္ျခင္းမ်ားျဖစ္လာသည္။ လည္ေခ်ာင္း၊ ပါး၊ သြားဖံုး၊ ႏႈတ္ခမ္းတို႔တြင္ လွ်ာကင္ဆာ၊ အစာမ်ဳိႁပြန္ ကင္ဆာ၊ အူလမ္းေၾကာင္းကင္ဆာ၊ အစာအိမ္ကင္ဆာမ်ား ဆင့္ပြားခံစားၾကရသည္။ အိႏၵိယမွဝင္ေရာက္လာေသာ ကြမ္းေပါင္းေဆးထုပ္၊ ေဆးဘူးမ်ားေၾကာင့္ စားသံုးသူအမ်ားစုက ခံတြင္း ကင္ဆာျဖစ္ၾကရသည္။ ကြမ္းယာႏွင့္ဂတ္ခါး (GutKha)ေဆးေျခာက္ ထုပ္မ်ား၏ ေဘးထြက္ဆိုးက ်ဳိးေၾကာင့္ ခံတြင္း ကင္ဆာလူနာ ခုနစ္ေသာင္းေက ်ာ္ရွိေနေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာ ကင္ဆာ သုေတသနဌာနမွ သတင္းထုတ္ျပန္ ခဲ့ေၾကာင္း မွတ္သားရသည္။ ခံတြင္းကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈ၏ ၉ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ေဆးရြက္ ႀကီးႏွင့္ျပဳျပင္ ထားေသာ ေဆးမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားေၾကာင္း ကမာၻ ့က ်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ၏ အစီရင္ခံစာ၌မွတ္သားရသည္။ 

ကြမ္းစားသူသည္ ပင္ကုိယ္ အသက္အရြယ္ထက္ ပုိေသာ ဥပဓိရုပ္ကုိ ျဖစ္ေစ သည္။ အုိမင္းရင့္ေရာ္လာသည္။ ထမင္းမစားဘဲ ကြမ္းခ်ည္း တစ္ယာၿပီး တစ္ယာ စားသံုးခ်င္လာေအာင္ ကြမ္းစြဲေနသူမ်ား အဖုိ႔ ေရာဂါ ကို ေငြေၾကးေပးဆပ္၍ ဝယ္ယူေနသကဲ့ သို႔ပင္ျဖစ္ေနပါ သည္။ ေန႔စဥ္ မိမိတို႔ ဝင္ေငြမ်ားမွ တစ္စစီတစ္စစီ ဖဲ့ဖဲ့ယူ သြားေသာ အသံုး စရိတ္ကို ျပန္စစ္ၾကည့္ ပါ။ ကြမ္းစားျခင္းျဖင့္ ေငြေၾကးျဖဳန္းတီးေနမည့္အစား ကြမ္းဖိုးေငြမ်ားကို ယေန႔ပင္ စုေဆာင္းလိုက္ပါ။ လူလည္းက ်န္းမာၿပီး ပိုမိုအသက္ရွည္သြားပါလိမ့္မည္။ ကြမ္းစားျခင္းမွရလာမည့္ ေဘးထြက္ဆိုးက ်ဳိးစက္ကြင္းမွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ယေန႔ပင္ သင္ေရွာင္တိမ္း လိုက္ပါ။ ။ 



+ျမ၀တီ+

**Public Health**

မိေမြးတိုင္း ဖေမြးတိုင္း ေရာဂါမဟုတ္ေသာ ေခတ္ေပၚေရာဂါတစ္ခု လူတစ္ဦးတြင္ စစြဲကပ္လာခဲ့သည္။ ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုး၏လူျမင္ကြင္း မ်က္ႏွာေပၚတြင္ ပါးေစာင္ကေပါက္ထြက္ေနေသာအနာ၊ မ်က္ႏွာေပၚက အလွတရားကို ဖ်က္ဆီးလုိက္ေသာ အနာ၊ မန္းရည္၊ သြားရည္၊ ေသြး၊ ျပည္ပုတ္မ်ားျဖင့္ နံေဆာ္ေနေသာ အနာပုိင္ရွင္ ပါးေစာင္ ကင္ဆာ ေရာဂါတစ္ရွင္တစ္ဦး၏ ျဖစ္ရပ္ဆိုးက လူထဲမတုိးဝံ့၊ လူ႔ပတ္ဝန္းက ်င္ ထဲသုိ႔ မဝင္ဝံ့ေတာ့ေသာ အျဖစ္သုိ႔ က ်ေရာက္သြားေစခဲ့သည္။ သည္အျဖစ္ဆိုးကို သူရယူပိုင္ဆုိင္ႏိုင္ဖို႔ ႏွစ္မ်ားစြာ၊ လမ်ားစြာ၊ ရက္မ်ားစြာ၊ အခ်ိန္နာရီမ်ားစြာသာမက ေငြေၾကးမ်ားစြာ အကုန္အက ်ခံခဲ့ရသည္။ ပါးေစာင္ကင္ဆာ..... လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာ ..... ပါးစပ္ကင္ဆာ .....တဲ့။ ေသမင္း၏ဆြဲေခၚရာသို႔ အခ်ိန္ပိုင္း၊ ရက္ပိုင္း၊ လပိုင္း၊ ႏွစ္ပိုင္းအတြင္း လုိက္ပါရန္ ဆိုင္းငံ့ေနရသူအျဖစ္ သူ႔ကိုယ္သူသိလိုက္သည္ႏွင့္ အတိတ္ကလုပ္ရပ္ မ်ားကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ရန္အခ်ိန္ မရွိေတာ့။ လြန္ခဲ့ပါၿပီေကာ။ အနာႏွင့္ ေဆးၫႊန္းအရ တစ္ေန႔တစ္ႀကိမ္ေဆး ထည့္ရတိုင္း၊ စြန္႔ပစ္ထုတ္လိုက္သည့္ ဂြမ္းမ်ားၾကား မွ ေသြးပုပ္၊ ျပည္ပုပ္မ်ား ကိုၾကည့္၍ စားခ်င္ေသာက္ခ်င္စိတ္ လံုးဝကင္းသြား သည္။ ေသြးပုပ္ ျပည္ပုပ္ ၏ အနံ႔ဆုိးမ်ားေၾကာင့္ ေဘးလူတုိ႔ ေအာ့ႏွလံုးနာၿပီး ပ်ိဳ႕အန္လာ သည္။ ေလေကာင္းေလသန္႔ ရရာ ေနရာသုိ႔ ထြက္၍ ေအာင့္ ထားေသာ ေလဝင္ေလထြက္ကုိ ျပင္ပေရာက္မွ တစ္ဝႀကီး ရွဴရိႈက္လုိက္ရ သည္။ ေဝဒနာ ခံစားေနရေသာ လူနာ မဆိုထားႏွင့္ တာဝန္ဝတၱရားအရ အနာေဆးထည့္ေပးေနရေသာ ဆရာဝန္၊ သူနာျပဳ၊ အိမ္ရွိမိသားစုမ်ား စိတ္ပ်က္ၾကရသည္။ နိစၥဓူဝ တစ္ေန႔ ေငြက ်ပ္ ငါးရာ၊ တစ္ေထာင္၊ တစ္ေထာင့္ငါးရာ၊ က ်ပ္ႏွစ္ေထာင္ဖိုး စားခဲ့သမွ်၊ ဝါးခဲ့သမွ် တာေဝး အေျပးသမား တာဝင္ပန္းတုိင္တြင္ အေမာဆုိ႔သကဲ့သို႔ ခံစားေနရသည္။ ပါးေစာင္ကင္ဆာ၊ လ ်ွာကင္ဆာ၊ သြားဖံုးကင္ဆာ၊ ေဝဒနာမ်ဳိးစံုျဖင့္ ဒုကၡခံေနရသည္။ အိပ္ေကာင္းျခင္းမအိပ္ရ။ စားေကာင္းျခင္းမစားရ။

ကြမ္းေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ကင္ဆာေရာဂါဆိုးသည္ ယခင္က ေတြးထင္မႈထက္ ပို၍ခံစားရေၾကာင္း 
ယခုေဝဒနာ ကိုခံစားရ၍ သိလိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ ျပဳျပင္ခ်ိန္မရေတာ့ပါ။ ျမန္မာျပည္တြင္ ေနရာတိုင္းမွာျမင္ေတြ႕ရေသာဆိုင္၊ လွည္းေနေလွေအာင္း ျမင္းေစာင္းပါမက ်န္ ေတြ႕ေနရေသာ ဆိုင္ကုိေျပာပါဆိုလ ်ွင္ လူတိုင္းက 'ကြမ္းယာဆိုင္' ဟူ၍ မဆိုင္းမတြေျပာေပ လိမ့္မည္။ ကမၻာမွာ ျမန္မာက ကြမ္းစားသံုးသူ အမ်ားဆံုး ေျခာက္ႏိုင္ငံ တြင္ ထိပ္ဆံုးက ပါေနသည္။ ကြမ္းစားသူ လူတစ္ေထာင္မွာ ကင္ဆာေရာဂါျဖင့္ ခံတြင္းေရာဂါ ျဖစ္သူက ၁၆ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္သူက ၁ ဒသမ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္းရည္ၫႊန္းကိန္းကို ျပေနသည္။ ပါးေစာင္းကင္ဆာ၊ လ ်ွာကင္ဆာ၊ ခံတြင္းကင္ဆာမ်ားက လူတန္းစားအလႊာစံုတြင္ျဖစ္ေနသည္။ ကြမ္းစားျခင္းက က ်န္းမာေရးကိုထိခိုက္ေစႏိုင္စြမ္းသည္။ ကြမ္းကပါးစပ္ႏွင့္သြားမ်ားကို ညစ္ပတ္ေစသည္။ ကြမ္းခ်ဳိးမ်ားေၾကာင့္သြားမ်ား နီရဲလာသည္။ သြားဖံုးေရာဂါျဖစ္သည္။ ခံတြင္းေရာဂါျဖစ္သည္။ ကြမ္းယာကိုဝါး၍ ပါးေစာင္တြင္ ၾကာျမင့္စြာငံုထားပါက ခံတြင္းအေျမႇးပါးမ်ားပ်က္စီးရသည္။ ကြမ္းယာတြင္ထည့္စားေသာ ေဆးရြက္ႀကီးမွ နီကုိတင္း ဓာတ္ေၾကာင့္ ေဘးထြက္ဆုိးက ်ဳိး ခံစားရသည္။ ညအိပ္ရာတြင္ ကြမ္းငံု၍ အိပ္ေသာ လူတစ္ဦး ႏိုင္ငံျခားသို႔သြားေရာက္ေဆးဝါးကုသခံရေၾကာင္း၊ ကုန္က ်စရိတ္ ေငြက်ပ္ သိန္း ၅ဝဝ ေက ်ာ္မွ ကင္ဆာေရာဂါေပ်ာက္ေၾကာင္း ၾကားသိခဲ့ဖူးသည္။ အိႏိၵယ ေဆးထဲတြင္ ငပါဝင္ေသာ နီကုိတင္း (Nicotine) ဓာတ္က စားသံုးသူ၏ စိတ္ကို စြဲလန္းေစသည္။ ေခါင္းထဲတြင္ ရီေဝေဝျဖင့္ စိတ္ကို ခံစားေစသည္။ ကြမ္းယာကုိ တစ္ယာၿပီး တစ္ရာ ထပ္ခါ ထပ္ခါ စားခ်င္စိတ္ ျဖစ္ေစသည္။ တစ္ခါတစ္ရံမွသာကြမ္းစားသူက ေခြၽးထြက္လြန္သည္။ ရင္တုန္သည္။ ခႏၶာကိုယ္ပူေႏြးလာသည္။ ကြမ္းစားၿပီး ေနာက္ေန႔အိပ္ယာမွအထ၌ ခါးတြင္းခ်ဥ္ေနျပန္သည္။ လ ်ွာနွင့္ပါးေစာင္တို႔၌ ထံုး၏ေဘးထြက္ ဆိုးက ်ဳိးေၾကာင့္ ထူပိန္းေနသည္။ လည္ေခ်ာင္း၌ယားယံၿပီး ေခ်ာင္းဆိုးသည္။ ကြမ္းကို ေလးငါးႏွစ္ခန္႔ၾကာေအာင္စားသံုးသူသည္ ခံတြင္းပ်က္ၿပီးတံေတြးကို မၾကာခဏ ေထြးေနရသည္။ သြားႏွင့္သြားဖံုးၾကား၌ ကြမ္းခ်ဳိးကပ္ရာ ဗက္တီးရီးယားပိုးမ်ားတြယ္ကပ္ေနသည္။ သြားဖံုးေရာင္ေဝဒနာ စြဲကပ္ လာသည္။ ေမြးရာပါ ျဖဴေဖြးေသာသြားမ်ား နီညိဳေရာင္ သန္းလာသည္။ သြားက ်ဥ္လာသည္။ ယုိင္နဲ႔လာသည္။ ေရေအးေသာက္တိုင္း သြားက ်ဥ္လာ သည္။ ကြမ္းစားေဆး၏ေဘးထြက္ဆိုးက ်ဳိးေၾကာင့္ မ်က္ႏွာနီျမန္းသည္။ အဆီျပန္သည္။ ႏွလံုးခုန္ျမန္လာသည္။ ေသြးတုိးေရာဂါ ျဖစ္ခ်င္ေသာ လကၡဏာမ်ား စတင္ျပလာသည္။ အစာအိမ္၌ အခ်ဥ္ႏွင့္အစပ္မ်ား မသင့္မတင့္ျဖစ္လာရသည္။ ဆီးသြားခက္လာသည္။ ဆီးအိမ္ေက်ာက္ တည္လာသည္။ သြားဖံုးမ်ားေရာင္ရမ္းလာသည္။ ကြမ္းကို မစားရမေနႏိုင္ေအာင္ အလြန္အမင္းႀကိဳက္ႏွစ္သက္ေသာ ကြမ္းစားသက္ရင့္ေနသူမ်ားမွာ ခံတြင္း ပ်က္စီးလာသည္။ သြားမ်ား ညိဳမဲသြားသည္။ က ်ဳိးပဲ့ကုန္၍ ႏႈတ္ပစ္လိုက္ရသည္။ ပါးစပ္မွ ေသြးထြက္ျခင္း၊ လွ်ာႏွင့္ ပါးမ်ားေရာင္ျခင္းမ်ားျဖစ္လာသည္။ လည္ေခ်ာင္း၊ ပါး၊ သြားဖံုး၊ ႏႈတ္ခမ္းတို႔တြင္ လွ်ာကင္ဆာ၊ အစာမ်ဳိႁပြန္ ကင္ဆာ၊ အူလမ္းေၾကာင္းကင္ဆာ၊ အစာအိမ္ကင္ဆာမ်ား ဆင့္ပြားခံစားၾကရသည္။ အိႏၵိယမွဝင္ေရာက္လာေသာ ကြမ္းေပါင္းေဆးထုပ္၊ ေဆးဘူးမ်ားေၾကာင့္ စားသံုးသူအမ်ားစုက ခံတြင္း ကင္ဆာျဖစ္ၾကရသည္။ ကြမ္းယာႏွင့္ဂတ္ခါး (GutKha)ေဆးေျခာက္ ထုပ္မ်ား၏ ေဘးထြက္ဆိုးက ်ဳိးေၾကာင့္ ခံတြင္း ကင္ဆာလူနာ ခုနစ္ေသာင္းေက ်ာ္ရွိေနေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာ ကင္ဆာ သုေတသနဌာနမွ သတင္းထုတ္ျပန္ ခဲ့ေၾကာင္း မွတ္သားရသည္။ ခံတြင္းကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈ၏ ၉ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ေဆးရြက္ ႀကီးႏွင့္ျပဳျပင္ ထားေသာ ေဆးမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားေၾကာင္း ကမာၻ ့က ်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ၏ အစီရင္ခံစာ၌မွတ္သားရသည္။ 

ကြမ္းစားသူသည္ ပင္ကုိယ္ အသက္အရြယ္ထက္ ပုိေသာ ဥပဓိရုပ္ကုိ ျဖစ္ေစ သည္။ အုိမင္းရင့္ေရာ္လာသည္။ ထမင္းမစားဘဲ ကြမ္းခ်ည္း တစ္ယာၿပီး တစ္ယာ စားသံုးခ်င္လာေအာင္ ကြမ္းစြဲေနသူမ်ား အဖုိ႔ ေရာဂါ ကို ေငြေၾကးေပးဆပ္၍ ဝယ္ယူေနသကဲ့ သို႔ပင္ျဖစ္ေနပါ သည္။ ေန႔စဥ္ မိမိတို႔ ဝင္ေငြမ်ားမွ တစ္စစီတစ္စစီ ဖဲ့ဖဲ့ယူ သြားေသာ အသံုး စရိတ္ကို ျပန္စစ္ၾကည့္ ပါ။ ကြမ္းစားျခင္းျဖင့္ ေငြေၾကးျဖဳန္းတီးေနမည့္အစား ကြမ္းဖိုးေငြမ်ားကို ယေန႔ပင္ စုေဆာင္းလိုက္ပါ။ လူလည္းက ်န္းမာၿပီး ပိုမိုအသက္ရွည္သြားပါလိမ့္မည္။ ကြမ္းစားျခင္းမွရလာမည့္ ေဘးထြက္ဆိုးက ်ဳိးစက္ကြင္းမွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ယေန႔ပင္ သင္ေရွာင္တိမ္း လိုက္ပါ။ ။ 



+ျမ၀တီ+