>
+Public Health+
ပဲမ်ဳိးစံုတြင္ အာဟာရဓာတ္ မ်ဳိးစံု ပါဝင္ေသာေၾကာင့္ မၾကာခဏ စားေပးသင့္ေၾကာင္းကို ျမဝတီ စာဖတ္ ပရိသတ္မ်ား သိရွိေစရန္ ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္လြင္(Fame)ႏွင့္ ျမဝတီအဖြဲ႕ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းမႈ မ်ားကို ေဖာ္ျပ လိုက္ပါသည္။
ေမး ။ ။ ဆရာခင္ဗ်ာ ပထမဆံုး အေနနဲ႔ ပဲမ်ဳိးစံုဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္အတြက္ အေရးပါတဲ့ စိုက္ပ်ဳိးေရး ထုတ္ကုန္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတာ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ။ ပဲမ်ဳိးစံုဟာ ကမၻာေပၚမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၉ဝဝဝ ေက ်ာ ္ ဘီစီ ၇ ရာစု ကတည္းက စတင္ စိုက္ပ်ဳိးခဲ့ၿပီး ယေန႔ထက္ထိ တြင္တြင္က ်ယ္က ်ယ္ စိုက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္လ ်က္ ရွိတဲ့ စိုက္ပ်ဳိးသီးႏွံ တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာေပၚမွာ ပဲမ်ဳိးႏြယ္ အပင္ေပါင္း ၄ဝဝဝဝ ေက်ာ္ ရွိတဲ့အနက္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေပါက္ေရာက္တဲ့ ေဒသခံ ပဲအမ်ဳိးေပါင္း ၅ဝ ေလာက္ရွိၿပီး ႏိုင္ငံရပ္ျခား ကေန ဝင္ေရာက္ လာတဲ့ ပဲအမ်ဳိးေပါင္း ၁၅ဝ ေလာက္ ရွိတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းမွာ စိုက္ပ်ဳိးေနတဲ့ ပဲအမ်ဳိးအစား စုစုေပါင္း ၂ဝဝ နီးပါးေလာက္ ရွိပါတယ္။ တကယ့္လက္ေတြ႕ စီးပြားျဖစ္ စိုက္ပ်ဳိးတဲ့ ပဲအမ်ဳိးအစား ကေတာ့ ၃ဝ ေက်ာ္သာ ရွိပါတယ္။
ေမး ။ ။ ပဲမ်ဳိးစံုမွာ ဘယ္လိုမ်ဳိး အာဟာရဓာတ္ေတြ ပါဝင္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ။ အာဟာရ ပညာရွင္မ်ားက ပဲမ်ဳိးစံုကို Nutritional Powerhouse လို႔ တင္စား ေခၚေဝၚေလ့ ရွိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ပဲမ်ဳိးစံုမွာ လူေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ အာဟာရဓာတ္ေတြ ျပည့္စံုလု နီးပါး ပါဝင္ေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ပါဝင္တဲ့ အာဟာရ ဓာတ္ေတြက ပ႐ုိတင္း၊ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္၊ အဆီဓာတ္၊ အမွ်င္ဓာတ္၊ ဗီတာမင္မ်ား၊ သတၱဳဓာတ္မ်ား စသည္တို႔ ျဖစ္သည္။
ေမး ။ ။ အခုလို အာဟာရဓာတ္ေတြ ၾကြယ္ဝစြာ ပါဝင္ေနေတာ့ က ်န္းမာေရး အတြက္ ဘယ္လိုမ်ား အေထာက္အကူ ျပဳပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ။ ပဲမ်ဳိးစံုကို စားရင္ က ်န္းမာေရးအတြက္ မ်ားစြာ အေထာက္အကူ ျပဳပါတယ္။ အဓိက အေနနဲ႔----
(၁) အာဟာရ ခ်ဳိ႕တဲ့မႈ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ ေပးျခင္း
ပဲမ်ဳိးစံုမွာ အာဟာရဓာတ္ မ်ဳိးစံု ပါဝင္ၿပီး ပါဝင္တဲ့ ပမာဏကေတာ့ ပဲအမ်ဳိးအစားေပၚ မူတည္ၿပီး ကြာျခား ပါတယ္။ အဓိက အေရးႀကီးဆံုးက ပ႐ိုတင္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အသား၊ ငါး၊ ပုစြန္နဲ႔ ဥမ်ဳိးစံုကို မစားျဖစ္ခဲ့ရင္ ပ႐ိုတင္း ခ်ဳိ႕တဲ့မႈ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ကေလးေတြမွာဆို ခႏၶာကိုယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ထိခိုက္တတ္ၿပီး ခုခံအား က ်ဆင္း ေစပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ အပင္ကေန ရတဲ့ ပ႐ိုတင္းေတြ စားသံုးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အပင္ေတြထဲမွာ ပဲမ်ဳိးစံုမွာ အမ်ားဆံုး ပါဝင္ပါတယ္။ ေစ်းႏႈန္းလည္း အသား၊ ငါးေတြေလာက္ မႀကီးျမင့္တာေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္ တို႔လို ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြ အတြက္ အလြန္ သင့္ေတာ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး သက္သတ္လြတ္ စားတဲ့သူေတြ၊ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြဟာ ပ႐ိုတင္းဓာတ္ မခ်ဳိ႕တဲ့ေစဖို႔ ပဲမ်ဳိးစံုကို စားသင့္ ပါတယ္။ သူ႔မွာပါဝင္တဲ့ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ေတြေၾကာင့္ အေမာခံႏိုင္ၿပီး သက္လံု ေကာင္းေစပါတယ္။ အဲဒီကာ ဗိုဟိုက္ဒရိတ္ေတြဟာ ခ်က္ခ်င္း အလြယ္တကူ မေခ်ဖ်က္ႏိုင္တဲ့ အတြက္ ေသြးထဲမွာ သၾကားဓာတ္ ေဆာင့္တက္ တာမ်ဳိး မျဖစ္ေလေတာ့ ဆီးခ်ဳိ၊ ေသြးခ်ဳိ သမားေတြ အတြက္လည္း သင့္ေတာ္တဲ့ အစားအစာ တစ္ခုလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ပဲမ်ဳိးစံုမွာ တခ်ဳိ႕ေသာ ပဲအမ်ဳိးအစားက လြဲလို႔ အဆီပါဝင္မႈ အလြန္ နည္းပါတယ္။
ဥပမာ - ပဲပိစပ္နဲ႔ ေျမပဲေလာက္ပဲ အဆီပမာဏ မ်ားမ်ား ပါဝင္ပါတယ္။ ပါဝင္တဲ့ အဆီကလည္း လူေတြရဲ႕ က ်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူ ျပဳတဲ့ မျပည့္ဝဆီ အမ်ဳိးအစားသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပါဝင္တဲ့ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ ္ေတြဟာလည္း က ်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူ ျပဳတဲ့ အာဟာရဓာတ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပဲမ်ဳိးစံုပံု မွန္စားသူေတြဟာ အာဟာရဓာတ္ ခ်ဳိ႕တဲ့မႈကေန ကာကြယ္ ေပးပါတယ္။
(၂) ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္ ထိန္းသိမ္းရာမွာ အေထာက္အကူျပဳျခင္း
ပဲမ်ဳိးစံုမွာ အမွ်င္ဓာတ္ေတြ ၾကြယ္ဝစြာ ပါဝင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပဲမ်ဳိးစံုကို ပံုမွန္စားခဲ့ရင္ အစာအိမ္နဲ႔ အူလမ္းေၾကာင္းမွာ တာရွည္ခံတဲ့ အတြက္ ဆာေလာင္ျခင္းကို မျဖစ္ ေစပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အျခား အစားအစာ မစားဘဲနဲ႔ အၾကာႀကီး ေနႏိုင္ပါတယ္။ ပဲမွာပါဝင္တဲ့ အာဟာရဓာတ္ေတြ ကလည္း လံုေလာက္ေနတဲ့ အတြက္ တျခား အစားအစာေတြ သိပ္စားစရာ မလုိေတာ့ပါ။ အထူးသျဖင့္ အဆီဓာတ္ ပါဝင္မႈကလည္း ပဲပိစပ္နဲ႔ ေျမပဲက လြဲလို႔ က ်န္ပဲေတြမွာ မပါသေလာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ ဆိုရင္လည္း အလြယ္တကူ မေၾကညက္ေတာ့ အဆာ ခံပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ ခ်ခ်င္သူေတြ အေနနဲ႔ ပဲမ်ဳိးစံုကို စားၿပီး တျခား အစားအစာကို ေလ ်ွာ ့ခ်ရာမွာ မ်ားစြာ အေထာက္အက ူျပဳပါတယ္။
(၃) ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ ေရာဂါ ထိန္းသိမ္းရာမွာ အေထာက္အကူ ျပဳျခင္း
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ လူနာေတြဟာ အစားအစာ ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္မႈ အလြန္ပဲ အေရး ပါပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိ တက္ေစတဲ့ အစားအစာေတြ ျဖစ္တဲ့ အခ်ဳိဓာတ္ေတြ၊ သၾကား၊ ထန္းလ ်က္၊ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ ေတြကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး ေလ ်ွာ ့စားဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီမွာ ျပႆသနာက မၾကာခဏ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္ျခင္းကို ခံစားရ ပါတယ္။ ပဲမ်ဳိးစံုကို စားခဲ့ရင္ သူ႔မွာ ပါဝင္တဲ့ အမွ်င္ဓာတ္ေတြ၊ ပ႐ိုတင္း ဓာတ္ေတြေၾကာင့္ ဆာေလာင္ျခင္းကို မျဖစ္ေစဘဲ အဆာခံ ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ထမင္းေလ ်ွာ ့စားရာမွာ အသံုးဝင္ ပါတယ္။ ပဲမွာပါဝင္တဲ့ ကာဗို ဟိုက္ဒရိတ္ေတြက ခ်က္ခ်င္း မေၾကလြယ္တာေၾကာင့္ ေသြးထဲမွာ သၾကားဓာတ္ ေဆာင့္တက္တာမ်ဳိး မျဖစ္ေစပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ထမင္းစားရင္ ထမင္းကို နည္းနည္း၊ ပဲကို မ်ားမ်ား စားျခင္းျဖင့္ အဆာလည္းေျပ၊ ဆီးခ်ဳိလည္း မတက္တဲ့ ေကာင္းက ်ဳိးကို ရႏိုင္ပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိသမားေတြ အတြက္ ပဲမ်ဳိးစံုဟာ Super food ပါပဲ။
(၄) ႏွလံုးေရာဂါႏွင့္ ေသြးေၾကာေရာဂါမ်ား အတြက္ အေထာက္အကူျပဳျခင္း
ႏိုင္ငံတကာ သုေတသန စာတမ္းေတြအရ ပဲ စားသံုးမႈ မ်ားတဲ့သူမ်ားေတြဟာ ႏွလံုးေသြးေၾကာက ်ဥ္း ေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါႏွင့္ ေလျဖတ္ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားမႈ
ေလ ်ွာ ့နည္းေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ပဲမွာ ပါဝင္တဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းေတြဟာ ေသြးတြင္းရွိ အဆီဓာတ္ေတြကို ခ်ေပးတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အမွ်င္ဓာတ္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ေန႔လွ်င္ ေရမွာ ေပ်ာ္ဝင္တဲ့ အမွ်င္ဓာတ္ 10 g ေန႔စဥ္ စားပါက အဆီဓာတ္ တစ္လအတြင္း
၁ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း က ်ေစသည္ဟု ဆုိပါတယ္။ တျခား အဆီက ်ေစတဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းေတြ ကေတာ့ စပိုနင္နဲ႔ ဖိုင္တိုစတီေရာတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
(၅) ကင္ဆာေရာဂါကို ကာကြယ္ရာတြင္ အေထာက္အကူျပဳျခင္း
ပဲမ်ဳိးစံုမွာ ကင္ဆာေရာဂါကို ကာကြယ္ တိုက္ဖ်က္ႏိုင္တဲ့ အပင္ ဓာတုပစၥည္းေတြ အေနနဲ႔ အိုင္စိုဖေလဗုန္းနဲ႔ ဖိုင္တိုစတီေရာေတြ ပါဝင္တာေၾကာင့္ ကင္ဆာေရာဂါ ကာကြယ္ တိုက္ဖ်က္ရာမွာ မ်ားစြာ အက ်ဳိး ျပဳပါသည္။ ထို႔ျပင္ ပါဝင္တဲ့ သတၱဳဓာတ္ေတြ ျဖစ္တဲ့ ထံုးဓာတ္၊ သံဓာတ္၊ မဂၢနီစီယမ္၊ ပိုတက္စီယမ္ ဓာတ္ေတြက ေသြးကို အယ္ကာလိုင္း ပီအိပ္ခ်္ ျဖစ္ေစတာေၾကာင့္ ကင္ဆာဆဲလ္ေတြ မႀကီးထြား ႏိုင္ေအာင္ ဟန္႔တား ေပးပါတယ္။
ေမး ။ ။ ျမန္မာ ေရွးလူႀကီးေတြက ပဲစားရင္ ေလပြတတ္တယ္လို႔ ေျပာေလ့ ရွိပါတယ္ ဆရာ။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဆရာ့အျမင္ေလးလည္း သိပါရေစ။
ေျဖ ။ ။ ျမန္မာ ေရွးလူႀကီးေတြက အလြန္ေတာ္ၿပီး အလြန္ေလးစားဖု႔ိ ေကာင္းပါတယ္။ သူတို႔ေတြ ေျပာခဲ့တဲ့ ေခါင္း တစ္ရာသား စားပါတို႔၊ အိမ္ေနာက္ေဖး ေစ်းဆိုင္တည္ပါတို႔ ဆိုတာ တကယ္ လက္ေတြ႕ က ်င့္သံုး သင့္တဲ့ အမွန္တရားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အလားတူ ပါပဲ။ ပဲစားရင္ ေလပြတယ္ ဆိုတာလည္း အမွန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလပြတယ္ ဆိုတာကေတာ့ ပဲစားတာ မ်ားသြားရင္ မၾကာခဏ ေလခ်ဥ္ တက္တာ၊ ေလလည္တာ၊ ဗိုက္ထဲမွာ ေလထိုးေလေအာင့္ ျဖစ္တာ စတာေတြကို ေျပာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ က ်န္းမာေရး ျပႆသနာ တစ္ရပ္ အေနနဲ႔ မဟုတ္ေပမယ့္လည္း လူမႈေရးျပႆသနာ တစ္ရပ္ အေနနဲ႔ လူေရွ႕ သူေရွ႕မွာ ဒုကၡေရာက္ၾကရလို႔ အမ်ားစု ကေတာ့ ဒီလိုမ်ဳိး ျဖစ္တာကို မႏွစ္သက္ ၾကပါဘူး။
ေမး ။ ။ တခ်ဳိ႕သူေတြက ပဲစားရင္ ေတာက္တယ္၊ အဆိပ္သင့္တယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္ ဆရာ။ အဲ့ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ရွင္းျပေပးပါ ဆရာ။
ေျဖ ။ ။ မွန္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေသာ ပဲမ်ဳိးစိတ္ေတြမွာ Phytohaemagglutinin လုိ႔ ေခၚတဲ့ အဆိပ္တစ္မ်ဳိး ပါရွိပါတယ္။ သူက ေရမွာ ေပ်ာ္ဝင္တဲ့ Glycoprotein တစ္မ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားဆံုး ပါဝင္တာ ကေတာ့ Red -kidney bean လို႔ ေခၚတဲ့ ဗိုလ္စားပဲ အနီေရာင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ပဲျပင္းလို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ Fabaceae Family မွာ ပါဝင္ၿပီး ႐ုကၡေဗဒ အမည္ကေတာ့ Phaseolus vulgaris L. ျဖစ္ပါတယ္။ တျခား ပဲေတြမွာလည္း အနည္းငယ္စီ ပါဝင္ႏိုင္ပါတယ္။ ပဲကို အစိမ္းအတိုင္း မစားဘဲ ေရေႏြး ဆူဆူမွာ မိနစ္ ၂ဝ ၾကာေအာင္ ျပဳတ္ရပါမယ္။ ၿပီးရင္ ျပဳတ္ေရေတြကို သြန္ပစ္လိုက္ရင္ အဲဒီ ျပဳတ္ေရေတြ ထဲမွာ အဆိပ္ေတြ ထြက္သြား ပါလိမ့္မယ္။ ပဲရဲ႕ အသားထဲမွာ မူလက ရွိခဲ့တဲ့ ပဲဆိပ္ရဲ႕ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္း ခန္႔သာ က ်န္ရွိေတာ့ တာမို႔ အႏၲရာယ္ ကင္းကင္းနဲ႔ စားသံုး ႏိုင္ပါတယ္။
ေမး ။ ။ ေဂါက္ေရာဂါ ရွိတဲ့သူေတြဟာ ပဲမ်ဳိးစံုစားရင္ ပိုဆိုးတတ္တယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဆရာ့အျမင္ေလး သိပါရေစ။
ေျဖ ။ ။ ေဂါက္ေရာဂါလို႔ ေခၚတဲ့ အဆစ္ အမ်က္ေရာင္တဲ့ ေရာဂါဟာ ေသြးထဲမွာ ယူရစ္ အက္စစ္လို႔ ေခၚတဲ့ အက္စစ္ ပံုေဆာင္ခဲေတြ မ်ားလာလို႔ ျဖစ္ရတာပါ။ အဲဒီ ယူရစ္အက္စစ္က ဘယ္ကေန လာသလဲ ဆိုရင္ အစားအစာထဲမွာ ပါတဲ့ ျပဴရင္းလို႔ ေခၚတဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းကေန ရရွိပါတယ္။ အဲဒီ ျပဴရင္း ဓာတ္ပစၥည္းေတြကို အဓိက အစားအစာ အုပ္စု ႏွစ္စု ကေန ရရွိပါတယ္။
(က) ပထမ အုပ္စုကေတာ့ တိရစၧာန္ကေန ရရွိတဲ့ ျပဴရင္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ- ဝက္သား၊ အမဲသား၊ ငါး၊ ပုစြန္၊ ကဏန္းစတာေတြမွာ ပါဝင္ပါတယ္။ အူနဲ႔ ကလီစာေတြ ျဖစ္တဲ့ အသည္း၊ အျမစ္၊ ႏွလံုး စတာေတြ မွာလည္း မ်ားစြာ ပါဝင္ပါတယ္။ အစားအစာေတြကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး ေရွာင္ၾကဥ္ဖို႔ လုိပါတယ္။
(ခ) ဒုတိယ အုပ္စုကေတာ့ အပင္ကေန ရရွိတဲ့ ျပဴရင္းေတြျဖစ္ၿပီး ဥပမာအားျဖင့္ မႈိမ်ဳိးစံု၊ ဟင္းႏုနယ္၊ ေဂၚဖီပန္းပြင့္၊ ကၫြတ္၊ မွ်စ္ စတာေတြမွာ ပါဝင္ပါတယ္။ ပဲမ်ဳိးစံုမွာ ျပဴရင္းေတြေတာ့ ပါဝင္ပါတယ္။ ပဲအမ်ဳိး အစားကုိ မူတည္ၿပီး ပါဝင္တဲ့ ပမာဏ ကြာျခားပါတယ္။ ဥပမာ-ပဲနီေလးတို႔၊ ပဲပိစပ္ တို႔မွာ ပါဝင္မႈမ်ားၿပီး ပဲက ်ားမွာ ပါဝင္မႈ နည္းပါတယ္။ ေဆးပညာရဲ႕ အထင္ကရ ဂ်ာနယ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ New England Journal of Medicine မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ သုေတသန စာတမ္းအရ ပဲမ်ဳိးစံု စားလို႔ ေဂါက္ေရာဂါ မျဖစ္ေစဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဂါက္ေရာဂါ ရွိသူေတြ အေနနဲ႔ ပဲမ်ဳိးစံုကို အေတာ္အသင့္ စားႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ ရပါတယ္။ တကယ္လို႔ ပဲစားၿပီး ေဂါက္ေရာဂါ ထခဲ့ရင္ေတာ့ အဲဒီ ပဲအမ်ဳိးအစားကို ေရွာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး ။ ။ ပဲမ်ိဳးစံုနဲ႔ တြဲဖက္ မေသာက္သင့္တဲ့ ေဆးဝါးေတြ ရွိရင္လည္း သိပါရေစ ဆရာ။
ေျဖ ။ ။ တခ်ဳိ႕ပဲေတြမွာ ပါဝင္တဲ့ ဓာတ္ပစၥည္း တခ်ဳိ႕ဟာ တခ်ဳိ႕ေသာ ေဆးဝါးေတြရဲ႕စုပ္ယူမႈကိုဟန္႔တားႏိုင္စြမ္း ရွိပါတယ္။ ဥပမာ-ဗီတာမင္ ပါဝင္တဲ့ ေဆးေတြနဲ႔ ပဲမ်ဳိးစံုကို တြဲစားခဲ့ရင္ Vitamin B12, Vitamin D, နဲ႔ Betacarotene ေတြရဲ႕ အူနံရံကေန စုပ္ယူမႈကို ဟန္႔တားႏိုင္စြမ္း ရွိပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ပဲဟင္းနဲ႔ ထမင္းစားၿပီးရင္ ဗီတာမင္ပါတဲ့ အားေဆးေတြ ေသာက္ရင္ အာနိသင္ မရရွိဘဲ ေနမွာမို႔ တြဲၿပီး မေသာက္သင့္ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ေရာဂါေတြကို ကုသတဲ့ ေဆးအေနနဲ႔ စိတ္က ်ေရာဂါမွာ အသံုးျပဳတဲ့ ေဆးဝါးေတြ (MAOI) နဲ႔ တြဲဖက္ မစားသင့္ပါဘူး။ စားခဲ့ရင္ ေသြးဖိအား (BP)တက္လာ တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပဲမ်ဳိးစံုကို စားရင္ တျခား ေဆးဝါးေတြနဲ႔လည္း ဓာတ္ျပဳႏိုင္ေျခ ရွိတာေၾကာင့္ သူနဲ႔ တြဲမစားတာက ပိုေကာင္းပါတယ္။
ေမး ။ ။ ဆရာ့ အေနနဲ႔ ျမဝတီ စာဖတ္ ပရိသတ္ႀကီးကို ဘာမ်ား ေျပာခ်င္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ။ ပဲမ်ဳိးစံုဆိုတာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ ေပါမ်ားစြာ ရရွိၿပီး အာဟာရဓာတ္ ၾကြယ္ဝလွတာမို႔ ကေလးလူငယ္၊ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီး မေရြး၊ အသက္အရြယ္ မေရြး လူတိုင္း မၾကာခဏ စားေပးသင့္တဲ့ အစားအစာ တစ္ခုလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တစ္ခု သတိျပဳဖို႔က ပဲကို Slow Cooker နဲ႔ မေပါင္းသင့္တဲဲ့ ကိစၥပါ။ Slow Cooker ဟာ အပူခ်ိန္ ၇၅ ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္သာ ရွိတာမို႔ အဆိပ္ကို ဓာတ္မျပယ္ေစတဲ့ အျပင္ အဆိပ္ရဲ႕ အာနိသင္ကိုလည္း ငါးဆအထိ ပိုမို ျပင္းထန္ ေစႏိုင္လို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ပဲကို စားမယ္ ဆိုရင္ မစားခင္ ေရေႏြး ဆူဆူမွာ မိနစ္ ၂ဝ ၾကာေအာင္ ျပဳတ္ၿပီး ျပဳတ္ေရေတြကို သြန္ပစ္လိုက္ၿပီးမွ အႏၲရာယ္ ကင္းကင္းနဲ႔ စားသံုးၾကပါလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ။
Written by ေရႊတည္
+Public Health+
ပဲမ်ဳိးစံုတြင္ အာဟာရဓာတ္ မ်ဳိးစံု ပါဝင္ေသာေၾကာင့္ မၾကာခဏ စားေပးသင့္ေၾကာင္းကို ျမဝတီ စာဖတ္ ပရိသတ္မ်ား သိရွိေစရန္ ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္လြင္(Fame)ႏွင့္ ျမဝတီအဖြဲ႕ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းမႈ မ်ားကို ေဖာ္ျပ လိုက္ပါသည္။
ေမး ။ ။ ဆရာခင္ဗ်ာ ပထမဆံုး အေနနဲ႔ ပဲမ်ဳိးစံုဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္အတြက္ အေရးပါတဲ့ စိုက္ပ်ဳိးေရး ထုတ္ကုန္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတာ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ။ ပဲမ်ဳိးစံုဟာ ကမၻာေပၚမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၉ဝဝဝ ေက ်ာ ္ ဘီစီ ၇ ရာစု ကတည္းက စတင္ စိုက္ပ်ဳိးခဲ့ၿပီး ယေန႔ထက္ထိ တြင္တြင္က ်ယ္က ်ယ္ စိုက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္လ ်က္ ရွိတဲ့ စိုက္ပ်ဳိးသီးႏွံ တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာေပၚမွာ ပဲမ်ဳိးႏြယ္ အပင္ေပါင္း ၄ဝဝဝဝ ေက်ာ္ ရွိတဲ့အနက္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေပါက္ေရာက္တဲ့ ေဒသခံ ပဲအမ်ဳိးေပါင္း ၅ဝ ေလာက္ရွိၿပီး ႏိုင္ငံရပ္ျခား ကေန ဝင္ေရာက္ လာတဲ့ ပဲအမ်ဳိးေပါင္း ၁၅ဝ ေလာက္ ရွိတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းမွာ စိုက္ပ်ဳိးေနတဲ့ ပဲအမ်ဳိးအစား စုစုေပါင္း ၂ဝဝ နီးပါးေလာက္ ရွိပါတယ္။ တကယ့္လက္ေတြ႕ စီးပြားျဖစ္ စိုက္ပ်ဳိးတဲ့ ပဲအမ်ဳိးအစား ကေတာ့ ၃ဝ ေက်ာ္သာ ရွိပါတယ္။
ေမး ။ ။ ပဲမ်ဳိးစံုမွာ ဘယ္လိုမ်ဳိး အာဟာရဓာတ္ေတြ ပါဝင္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ။ အာဟာရ ပညာရွင္မ်ားက ပဲမ်ဳိးစံုကို Nutritional Powerhouse လို႔ တင္စား ေခၚေဝၚေလ့ ရွိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ပဲမ်ဳိးစံုမွာ လူေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ အာဟာရဓာတ္ေတြ ျပည့္စံုလု နီးပါး ပါဝင္ေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ပါဝင္တဲ့ အာဟာရ ဓာတ္ေတြက ပ႐ုိတင္း၊ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္၊ အဆီဓာတ္၊ အမွ်င္ဓာတ္၊ ဗီတာမင္မ်ား၊ သတၱဳဓာတ္မ်ား စသည္တို႔ ျဖစ္သည္။
ေမး ။ ။ အခုလို အာဟာရဓာတ္ေတြ ၾကြယ္ဝစြာ ပါဝင္ေနေတာ့ က ်န္းမာေရး အတြက္ ဘယ္လိုမ်ား အေထာက္အကူ ျပဳပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ။ ပဲမ်ဳိးစံုကို စားရင္ က ်န္းမာေရးအတြက္ မ်ားစြာ အေထာက္အကူ ျပဳပါတယ္။ အဓိက အေနနဲ႔----
(၁) အာဟာရ ခ်ဳိ႕တဲ့မႈ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ ေပးျခင္း
ပဲမ်ဳိးစံုမွာ အာဟာရဓာတ္ မ်ဳိးစံု ပါဝင္ၿပီး ပါဝင္တဲ့ ပမာဏကေတာ့ ပဲအမ်ဳိးအစားေပၚ မူတည္ၿပီး ကြာျခား ပါတယ္။ အဓိက အေရးႀကီးဆံုးက ပ႐ိုတင္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အသား၊ ငါး၊ ပုစြန္နဲ႔ ဥမ်ဳိးစံုကို မစားျဖစ္ခဲ့ရင္ ပ႐ိုတင္း ခ်ဳိ႕တဲ့မႈ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ကေလးေတြမွာဆို ခႏၶာကိုယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ထိခိုက္တတ္ၿပီး ခုခံအား က ်ဆင္း ေစပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ အပင္ကေန ရတဲ့ ပ႐ိုတင္းေတြ စားသံုးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အပင္ေတြထဲမွာ ပဲမ်ဳိးစံုမွာ အမ်ားဆံုး ပါဝင္ပါတယ္။ ေစ်းႏႈန္းလည္း အသား၊ ငါးေတြေလာက္ မႀကီးျမင့္တာေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္ တို႔လို ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြ အတြက္ အလြန္ သင့္ေတာ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး သက္သတ္လြတ္ စားတဲ့သူေတြ၊ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြဟာ ပ႐ိုတင္းဓာတ္ မခ်ဳိ႕တဲ့ေစဖို႔ ပဲမ်ဳိးစံုကို စားသင့္ ပါတယ္။ သူ႔မွာပါဝင္တဲ့ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ေတြေၾကာင့္ အေမာခံႏိုင္ၿပီး သက္လံု ေကာင္းေစပါတယ္။ အဲဒီကာ ဗိုဟိုက္ဒရိတ္ေတြဟာ ခ်က္ခ်င္း အလြယ္တကူ မေခ်ဖ်က္ႏိုင္တဲ့ အတြက္ ေသြးထဲမွာ သၾကားဓာတ္ ေဆာင့္တက္ တာမ်ဳိး မျဖစ္ေလေတာ့ ဆီးခ်ဳိ၊ ေသြးခ်ဳိ သမားေတြ အတြက္လည္း သင့္ေတာ္တဲ့ အစားအစာ တစ္ခုလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ပဲမ်ဳိးစံုမွာ တခ်ဳိ႕ေသာ ပဲအမ်ဳိးအစားက လြဲလို႔ အဆီပါဝင္မႈ အလြန္ နည္းပါတယ္။
ဥပမာ - ပဲပိစပ္နဲ႔ ေျမပဲေလာက္ပဲ အဆီပမာဏ မ်ားမ်ား ပါဝင္ပါတယ္။ ပါဝင္တဲ့ အဆီကလည္း လူေတြရဲ႕ က ်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူ ျပဳတဲ့ မျပည့္ဝဆီ အမ်ဳိးအစားသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပါဝင္တဲ့ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ ္ေတြဟာလည္း က ်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူ ျပဳတဲ့ အာဟာရဓာတ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပဲမ်ဳိးစံုပံု မွန္စားသူေတြဟာ အာဟာရဓာတ္ ခ်ဳိ႕တဲ့မႈကေန ကာကြယ္ ေပးပါတယ္။
(၂) ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္ ထိန္းသိမ္းရာမွာ အေထာက္အကူျပဳျခင္း
ပဲမ်ဳိးစံုမွာ အမွ်င္ဓာတ္ေတြ ၾကြယ္ဝစြာ ပါဝင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပဲမ်ဳိးစံုကို ပံုမွန္စားခဲ့ရင္ အစာအိမ္နဲ႔ အူလမ္းေၾကာင္းမွာ တာရွည္ခံတဲ့ အတြက္ ဆာေလာင္ျခင္းကို မျဖစ္ ေစပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အျခား အစားအစာ မစားဘဲနဲ႔ အၾကာႀကီး ေနႏိုင္ပါတယ္။ ပဲမွာပါဝင္တဲ့ အာဟာရဓာတ္ေတြ ကလည္း လံုေလာက္ေနတဲ့ အတြက္ တျခား အစားအစာေတြ သိပ္စားစရာ မလုိေတာ့ပါ။ အထူးသျဖင့္ အဆီဓာတ္ ပါဝင္မႈကလည္း ပဲပိစပ္နဲ႔ ေျမပဲက လြဲလို႔ က ်န္ပဲေတြမွာ မပါသေလာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ ဆိုရင္လည္း အလြယ္တကူ မေၾကညက္ေတာ့ အဆာ ခံပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ ခ်ခ်င္သူေတြ အေနနဲ႔ ပဲမ်ဳိးစံုကို စားၿပီး တျခား အစားအစာကို ေလ ်ွာ ့ခ်ရာမွာ မ်ားစြာ အေထာက္အက ူျပဳပါတယ္။
(၃) ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ ေရာဂါ ထိန္းသိမ္းရာမွာ အေထာက္အကူ ျပဳျခင္း
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ လူနာေတြဟာ အစားအစာ ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္မႈ အလြန္ပဲ အေရး ပါပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိ တက္ေစတဲ့ အစားအစာေတြ ျဖစ္တဲ့ အခ်ဳိဓာတ္ေတြ၊ သၾကား၊ ထန္းလ ်က္၊ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ ေတြကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး ေလ ်ွာ ့စားဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီမွာ ျပႆသနာက မၾကာခဏ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္ျခင္းကို ခံစားရ ပါတယ္။ ပဲမ်ဳိးစံုကို စားခဲ့ရင္ သူ႔မွာ ပါဝင္တဲ့ အမွ်င္ဓာတ္ေတြ၊ ပ႐ိုတင္း ဓာတ္ေတြေၾကာင့္ ဆာေလာင္ျခင္းကို မျဖစ္ေစဘဲ အဆာခံ ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ထမင္းေလ ်ွာ ့စားရာမွာ အသံုးဝင္ ပါတယ္။ ပဲမွာပါဝင္တဲ့ ကာဗို ဟိုက္ဒရိတ္ေတြက ခ်က္ခ်င္း မေၾကလြယ္တာေၾကာင့္ ေသြးထဲမွာ သၾကားဓာတ္ ေဆာင့္တက္တာမ်ဳိး မျဖစ္ေစပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ထမင္းစားရင္ ထမင္းကို နည္းနည္း၊ ပဲကို မ်ားမ်ား စားျခင္းျဖင့္ အဆာလည္းေျပ၊ ဆီးခ်ဳိလည္း မတက္တဲ့ ေကာင္းက ်ဳိးကို ရႏိုင္ပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိသမားေတြ အတြက္ ပဲမ်ဳိးစံုဟာ Super food ပါပဲ။
(၄) ႏွလံုးေရာဂါႏွင့္ ေသြးေၾကာေရာဂါမ်ား အတြက္ အေထာက္အကူျပဳျခင္း
ႏိုင္ငံတကာ သုေတသန စာတမ္းေတြအရ ပဲ စားသံုးမႈ မ်ားတဲ့သူမ်ားေတြဟာ ႏွလံုးေသြးေၾကာက ်ဥ္း ေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါႏွင့္ ေလျဖတ္ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားမႈ
ေလ ်ွာ ့နည္းေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ပဲမွာ ပါဝင္တဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းေတြဟာ ေသြးတြင္းရွိ အဆီဓာတ္ေတြကို ခ်ေပးတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အမွ်င္ဓာတ္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ေန႔လွ်င္ ေရမွာ ေပ်ာ္ဝင္တဲ့ အမွ်င္ဓာတ္ 10 g ေန႔စဥ္ စားပါက အဆီဓာတ္ တစ္လအတြင္း
၁ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း က ်ေစသည္ဟု ဆုိပါတယ္။ တျခား အဆီက ်ေစတဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းေတြ ကေတာ့ စပိုနင္နဲ႔ ဖိုင္တိုစတီေရာတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
(၅) ကင္ဆာေရာဂါကို ကာကြယ္ရာတြင္ အေထာက္အကူျပဳျခင္း
ပဲမ်ဳိးစံုမွာ ကင္ဆာေရာဂါကို ကာကြယ္ တိုက္ဖ်က္ႏိုင္တဲ့ အပင္ ဓာတုပစၥည္းေတြ အေနနဲ႔ အိုင္စိုဖေလဗုန္းနဲ႔ ဖိုင္တိုစတီေရာေတြ ပါဝင္တာေၾကာင့္ ကင္ဆာေရာဂါ ကာကြယ္ တိုက္ဖ်က္ရာမွာ မ်ားစြာ အက ်ဳိး ျပဳပါသည္။ ထို႔ျပင္ ပါဝင္တဲ့ သတၱဳဓာတ္ေတြ ျဖစ္တဲ့ ထံုးဓာတ္၊ သံဓာတ္၊ မဂၢနီစီယမ္၊ ပိုတက္စီယမ္ ဓာတ္ေတြက ေသြးကို အယ္ကာလိုင္း ပီအိပ္ခ်္ ျဖစ္ေစတာေၾကာင့္ ကင္ဆာဆဲလ္ေတြ မႀကီးထြား ႏိုင္ေအာင္ ဟန္႔တား ေပးပါတယ္။
ေမး ။ ။ ျမန္မာ ေရွးလူႀကီးေတြက ပဲစားရင္ ေလပြတတ္တယ္လို႔ ေျပာေလ့ ရွိပါတယ္ ဆရာ။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဆရာ့အျမင္ေလးလည္း သိပါရေစ။
ေျဖ ။ ။ ျမန္မာ ေရွးလူႀကီးေတြက အလြန္ေတာ္ၿပီး အလြန္ေလးစားဖု႔ိ ေကာင္းပါတယ္။ သူတို႔ေတြ ေျပာခဲ့တဲ့ ေခါင္း တစ္ရာသား စားပါတို႔၊ အိမ္ေနာက္ေဖး ေစ်းဆိုင္တည္ပါတို႔ ဆိုတာ တကယ္ လက္ေတြ႕ က ်င့္သံုး သင့္တဲ့ အမွန္တရားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အလားတူ ပါပဲ။ ပဲစားရင္ ေလပြတယ္ ဆိုတာလည္း အမွန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလပြတယ္ ဆိုတာကေတာ့ ပဲစားတာ မ်ားသြားရင္ မၾကာခဏ ေလခ်ဥ္ တက္တာ၊ ေလလည္တာ၊ ဗိုက္ထဲမွာ ေလထိုးေလေအာင့္ ျဖစ္တာ စတာေတြကို ေျပာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ က ်န္းမာေရး ျပႆသနာ တစ္ရပ္ အေနနဲ႔ မဟုတ္ေပမယ့္လည္း လူမႈေရးျပႆသနာ တစ္ရပ္ အေနနဲ႔ လူေရွ႕ သူေရွ႕မွာ ဒုကၡေရာက္ၾကရလို႔ အမ်ားစု ကေတာ့ ဒီလိုမ်ဳိး ျဖစ္တာကို မႏွစ္သက္ ၾကပါဘူး။
ေမး ။ ။ တခ်ဳိ႕သူေတြက ပဲစားရင္ ေတာက္တယ္၊ အဆိပ္သင့္တယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္ ဆရာ။ အဲ့ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ရွင္းျပေပးပါ ဆရာ။
ေျဖ ။ ။ မွန္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေသာ ပဲမ်ဳိးစိတ္ေတြမွာ Phytohaemagglutinin လုိ႔ ေခၚတဲ့ အဆိပ္တစ္မ်ဳိး ပါရွိပါတယ္။ သူက ေရမွာ ေပ်ာ္ဝင္တဲ့ Glycoprotein တစ္မ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားဆံုး ပါဝင္တာ ကေတာ့ Red -kidney bean လို႔ ေခၚတဲ့ ဗိုလ္စားပဲ အနီေရာင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ပဲျပင္းလို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ Fabaceae Family မွာ ပါဝင္ၿပီး ႐ုကၡေဗဒ အမည္ကေတာ့ Phaseolus vulgaris L. ျဖစ္ပါတယ္။ တျခား ပဲေတြမွာလည္း အနည္းငယ္စီ ပါဝင္ႏိုင္ပါတယ္။ ပဲကို အစိမ္းအတိုင္း မစားဘဲ ေရေႏြး ဆူဆူမွာ မိနစ္ ၂ဝ ၾကာေအာင္ ျပဳတ္ရပါမယ္။ ၿပီးရင္ ျပဳတ္ေရေတြကို သြန္ပစ္လိုက္ရင္ အဲဒီ ျပဳတ္ေရေတြ ထဲမွာ အဆိပ္ေတြ ထြက္သြား ပါလိမ့္မယ္။ ပဲရဲ႕ အသားထဲမွာ မူလက ရွိခဲ့တဲ့ ပဲဆိပ္ရဲ႕ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္း ခန္႔သာ က ်န္ရွိေတာ့ တာမို႔ အႏၲရာယ္ ကင္းကင္းနဲ႔ စားသံုး ႏိုင္ပါတယ္။
ေမး ။ ။ ေဂါက္ေရာဂါ ရွိတဲ့သူေတြဟာ ပဲမ်ဳိးစံုစားရင္ ပိုဆိုးတတ္တယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဆရာ့အျမင္ေလး သိပါရေစ။
ေျဖ ။ ။ ေဂါက္ေရာဂါလို႔ ေခၚတဲ့ အဆစ္ အမ်က္ေရာင္တဲ့ ေရာဂါဟာ ေသြးထဲမွာ ယူရစ္ အက္စစ္လို႔ ေခၚတဲ့ အက္စစ္ ပံုေဆာင္ခဲေတြ မ်ားလာလို႔ ျဖစ္ရတာပါ။ အဲဒီ ယူရစ္အက္စစ္က ဘယ္ကေန လာသလဲ ဆိုရင္ အစားအစာထဲမွာ ပါတဲ့ ျပဴရင္းလို႔ ေခၚတဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းကေန ရရွိပါတယ္။ အဲဒီ ျပဴရင္း ဓာတ္ပစၥည္းေတြကို အဓိက အစားအစာ အုပ္စု ႏွစ္စု ကေန ရရွိပါတယ္။
(က) ပထမ အုပ္စုကေတာ့ တိရစၧာန္ကေန ရရွိတဲ့ ျပဴရင္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ- ဝက္သား၊ အမဲသား၊ ငါး၊ ပုစြန္၊ ကဏန္းစတာေတြမွာ ပါဝင္ပါတယ္။ အူနဲ႔ ကလီစာေတြ ျဖစ္တဲ့ အသည္း၊ အျမစ္၊ ႏွလံုး စတာေတြ မွာလည္း မ်ားစြာ ပါဝင္ပါတယ္။ အစားအစာေတြကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး ေရွာင္ၾကဥ္ဖို႔ လုိပါတယ္။
(ခ) ဒုတိယ အုပ္စုကေတာ့ အပင္ကေန ရရွိတဲ့ ျပဴရင္းေတြျဖစ္ၿပီး ဥပမာအားျဖင့္ မႈိမ်ဳိးစံု၊ ဟင္းႏုနယ္၊ ေဂၚဖီပန္းပြင့္၊ ကၫြတ္၊ မွ်စ္ စတာေတြမွာ ပါဝင္ပါတယ္။ ပဲမ်ဳိးစံုမွာ ျပဴရင္းေတြေတာ့ ပါဝင္ပါတယ္။ ပဲအမ်ဳိး အစားကုိ မူတည္ၿပီး ပါဝင္တဲ့ ပမာဏ ကြာျခားပါတယ္။ ဥပမာ-ပဲနီေလးတို႔၊ ပဲပိစပ္ တို႔မွာ ပါဝင္မႈမ်ားၿပီး ပဲက ်ားမွာ ပါဝင္မႈ နည္းပါတယ္။ ေဆးပညာရဲ႕ အထင္ကရ ဂ်ာနယ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ New England Journal of Medicine မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ သုေတသန စာတမ္းအရ ပဲမ်ဳိးစံု စားလို႔ ေဂါက္ေရာဂါ မျဖစ္ေစဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဂါက္ေရာဂါ ရွိသူေတြ အေနနဲ႔ ပဲမ်ဳိးစံုကို အေတာ္အသင့္ စားႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ ရပါတယ္။ တကယ္လို႔ ပဲစားၿပီး ေဂါက္ေရာဂါ ထခဲ့ရင္ေတာ့ အဲဒီ ပဲအမ်ဳိးအစားကို ေရွာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး ။ ။ ပဲမ်ိဳးစံုနဲ႔ တြဲဖက္ မေသာက္သင့္တဲ့ ေဆးဝါးေတြ ရွိရင္လည္း သိပါရေစ ဆရာ။
ေျဖ ။ ။ တခ်ဳိ႕ပဲေတြမွာ ပါဝင္တဲ့ ဓာတ္ပစၥည္း တခ်ဳိ႕ဟာ တခ်ဳိ႕ေသာ ေဆးဝါးေတြရဲ႕စုပ္ယူမႈကိုဟန္႔တားႏိုင္စြမ္း ရွိပါတယ္။ ဥပမာ-ဗီတာမင္ ပါဝင္တဲ့ ေဆးေတြနဲ႔ ပဲမ်ဳိးစံုကို တြဲစားခဲ့ရင္ Vitamin B12, Vitamin D, နဲ႔ Betacarotene ေတြရဲ႕ အူနံရံကေန စုပ္ယူမႈကို ဟန္႔တားႏိုင္စြမ္း ရွိပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ပဲဟင္းနဲ႔ ထမင္းစားၿပီးရင္ ဗီတာမင္ပါတဲ့ အားေဆးေတြ ေသာက္ရင္ အာနိသင္ မရရွိဘဲ ေနမွာမို႔ တြဲၿပီး မေသာက္သင့္ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ေရာဂါေတြကို ကုသတဲ့ ေဆးအေနနဲ႔ စိတ္က ်ေရာဂါမွာ အသံုးျပဳတဲ့ ေဆးဝါးေတြ (MAOI) နဲ႔ တြဲဖက္ မစားသင့္ပါဘူး။ စားခဲ့ရင္ ေသြးဖိအား (BP)တက္လာ တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပဲမ်ဳိးစံုကို စားရင္ တျခား ေဆးဝါးေတြနဲ႔လည္း ဓာတ္ျပဳႏိုင္ေျခ ရွိတာေၾကာင့္ သူနဲ႔ တြဲမစားတာက ပိုေကာင္းပါတယ္။
ေမး ။ ။ ဆရာ့ အေနနဲ႔ ျမဝတီ စာဖတ္ ပရိသတ္ႀကီးကို ဘာမ်ား ေျပာခ်င္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ။ ပဲမ်ဳိးစံုဆိုတာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ ေပါမ်ားစြာ ရရွိၿပီး အာဟာရဓာတ္ ၾကြယ္ဝလွတာမို႔ ကေလးလူငယ္၊ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီး မေရြး၊ အသက္အရြယ္ မေရြး လူတိုင္း မၾကာခဏ စားေပးသင့္တဲ့ အစားအစာ တစ္ခုလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တစ္ခု သတိျပဳဖို႔က ပဲကို Slow Cooker နဲ႔ မေပါင္းသင့္တဲဲ့ ကိစၥပါ။ Slow Cooker ဟာ အပူခ်ိန္ ၇၅ ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္သာ ရွိတာမို႔ အဆိပ္ကို ဓာတ္မျပယ္ေစတဲ့ အျပင္ အဆိပ္ရဲ႕ အာနိသင္ကိုလည္း ငါးဆအထိ ပိုမို ျပင္းထန္ ေစႏိုင္လို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ပဲကို စားမယ္ ဆိုရင္ မစားခင္ ေရေႏြး ဆူဆူမွာ မိနစ္ ၂ဝ ၾကာေအာင္ ျပဳတ္ၿပီး ျပဳတ္ေရေတြကို သြန္ပစ္လိုက္ၿပီးမွ အႏၲရာယ္ ကင္းကင္းနဲ႔ စားသံုးၾကပါလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ။
Written by ေရႊတည္
Sunday, September 4, 2016
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
Total Pageviews
Labels
ပညာေပး
(1488)
ကာတြန္းဟာသ
(1343)
ဟာသ
(899)
ေဆာင္းပါး
(822)
ကဗ်ာ
(777)
သတင္း
(533)
.ေဆာင္းပါး
(512)
အက္ေဆး/၀တၳဳတို
(504)
ေၾကာ္ျငာ
(432)
နိုင္ငံတကာထူးျခားသတင္း
(388)
ပညာေပး...
(326)
နိုင္ငံတကာ ထူးျခားသတင္း
(321)
ကဗ ်ာ
(279)
နိုင္ငံတကာအျခားသတင္း..
(253)
ကဗ်ာ…
(228)
ပံုျပင္
(220)
ေဆာင္းပါး….
(203)
အက္ေဆး
(191)
ေဘာလံုးဟာသ...။
(156)
သေဘာထားအျမင္
(149)
Cartoon
(145)
သတင္း....
(139)
ကဗ်ာ...
(136)
ကဗ်ာ.....
(132)
ပညာေပး..
(131)
နိုင္ငံတကာ အျခားသတင္း..
(123)
ျပည္တြင္းသတင္း
(118)
သတင္း..။
(114)
သတင္းတို
(111)
သေရာ္စာ…
(106)
ဝတၳဳတို
(105)
၀တၳဳတို
(95)
ဓါတ္ပံုသတင္း
(81)
သတင္း..
(79)
ေပးစာ
(79)
ဘာသာျပန္ ဝတၳဳတို
(75)
ဓာတ္ပံုသတင္း
(72)
ကာတြန္း
(64)
ဓာတ္ပံုသတင္း..။
(64)
သေရာ္စာ
(64)
နိုင္ငံတကာ အျခားသတင္း
(60)
ဓာတ္ပံုသတင္း..
(54)
ေမတၱာစာ
(54)
ေအာက္ေမ့ဘြယ္စာလႊာ
(53)
သတင္း.
(47)
ဘာသာျပန္အက္ေဆး
(46)
္ပံုျပင္
(45)
ကာတြန္းဟာသ-
(44)
ေဘာလံုးဟာသ...
(44)
နိုင္ငံတကာအျခားသတင္း
(43)
-ကာတြန္းဟာသ
(40)
နိင္ငံတကာ အျခားသတင္း
(39)
ကဗ်ာ.
(37)
သတင္းေဆာင္းပါး
(36)
News
(35)
ကာတြန္း ဟာသ
(34)
ပညာေပး)
(33)
ကဗ်ာ(ဟာသ)
(32)
ဟာသကဗ်ာ
(32)
ေအာင္ျမင္ေရးဒႆန
(30)
xပညာေပး)
(29)
ေၾကညာခ်က္
(28)
႐ုပ္သံ သတင္း
(25)
ဂ်ာနယ္
(24)
TV
(23)
နိုင္ငံတကာ အျခားသတင္း.
(23)
ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါး
(20)
ရင္ဖြင့္သံ
(19)
သရဲဇာတ္လမ္း
(19)
္ပံုျပၤင္
(18)
ထုတ္ျပန္ခ်က္
(14)
ဓာတ္ပံု
(13)
ဘာသာျပန္ပံုျပင္
(13)
ဓာတ္ပုံသတင္း
(12)
သတင္းဓါတ္ပံု
(12)
သီခ်င္း
(12)
အင္တာဗ်ဴး
(12)
အေတြးအျမင္
(12)
ဓာတ္ပံုသတင္း.
(11)
ပံုျပၤင္
(11)
အယ္ဒီတာ့ထံေပးစာ
(11)
ဥာဏ္စမ္း
(11)
Photo News
(10)
poem
(10)
ဂ ်ာနယ္
(10)
ဟာသအက္ေဆး
(10)
(က်န္းမာေရး ပညာေပး)
(9)
.
(9)
x ပညာေပး)
(9)
ဘာသာျပန္
(9)
The Article
(8)
ခရီးသြား.ေဆာင္းပါး
(8)
နိူင္ငံတကာအျခားသတင္း
(8)
ဘာသာေရးေဆာင္းပါး
(8)
သတင္း.ေဆာင္းပါး
(8)
ေဗဒင္
(8)
သတင္းတို.
(7)
ဟာသ ဝတၳဳတို
(7)
တေဘာင္
(6)
ကွဗ်ာ
(5)
နိုင္ငံထူးျခားသတင္း
(5)
ဘာသာေရး၊ဓမၼပံုျပင္
(5)
မိန္႔ခြန္း
(5)
သမိုင္းစကား၊ ပန္းစကား
(5)
ဟာသ ဓာတ္ပံု
(5)
အားကစားသတင္း
(5)
song
(4)
ကာတြြန္းဟာသ
(4)
စကားပံု
(4)
ထူးျခားသတင္း
(4)
ပညာေပ;
(4)
သတင္း.တို.
(4)
သေရာ ္စာ
(4)
ဟာသ-
(4)
္ေဆာင္းပါး
(4)
-ကာတြန္းဟာသ-
(3)
interview
(3)
ထုပ္ျပန္ခ်က္
(3)
ဓမၼဒါန
(3)
ဓါတ္ပုံအက္ေဆး
(3)
ဓာတ္ပံုအက္ေဆး
(3)
ပညာေပ
(3)
ဖိတ္စာ
(3)
ရုပ္သံ
(3)
သတင္း.တို.။
(3)
ဟာသ အင္တာဗ်ဴး
(3)
ဟာသ.
(3)
အင္တာဗ်ဴးး
(3)
အတိုဆုံး၀တၳဳတို
(3)
အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္
(3)
ေဘာလံုးဟာသ.
(3)
(ဟာသ)
(2)
By....meepyatite
(2)
Statement
(2)
Story
(2)
With Best Regards
(2)
aဆာင္းပါ
(2)
ကန္ေတာ့ခ်ိဳး
(2)
က်န္းမာေရး ပညာေပး
(2)
ဇာတ္လမ္းတို
(2)
ပန္းခ်ီ
(2)
ပုံျပင္
(2)
ဘာသာျပန္ကဗ ်ာ
(2)
ရုပ္ပံုအေတြး
(2)
ဟာသပံုျပင္
(2)
အစီရင္ခံစာ
(2)
အမွတ္တရ
(2)
အေတြး
(2)
ဦးဦး ေမွာ္ဆရာ
(2)
ေဆာင္းပါ
(2)
ျပဇာတ္
(2)
(xပညာေပး)
(1)
(ပညာေပး)
(1)
)
(1)
....
(1)
2010 at 11:22pm
(1)
=ႏိုင္ငံတကာ အားကစားသတင္းမ်ား
(1)
Announce
(1)
By: Sara Yin (က်န္းမာေရး ပညာေပး)
(1)
By; Silver Moon အင္တာဗ်ဴး
(1)
General Knowledge
(1)
Joke
(1)
Photo Essay
(1)
Thanks
(1)
aဆာင္းပါး
(1)
khana.na155 ကဗ်ာ
(1)
minkonaing
(1)
ကဗ်ာ(
(1)
ကဗ်ာ… By..Blue gyee
(1)
ကာတြန္းဟာသ <br /> <br />
(1)
ကိုယ္တိုင္ေရးကဗ်ာ သီဟသူ
(1)
ခရီးသြားဆာင္းပါး
(1)
ခရီးသြားေဆာင္းပါး
(1)
စကား
(1)
စကားပုံ
(1)
စာစု
(1)
စိုးမိုးေက်ာ္ (ဟာသ)
(1)
ဆက္သြယ္ရန္
(1)
ဓါတ္ပံုအက္ေဆး
(1)
ဓာတ္ပုံအက္ေဆး
(1)
ဓာတ္ပံုအေတြး
(1)
နူတ္ခြန္းဆက္လႊာ
(1)
ပ
(1)
ပညာေပ;း
(1)
မိန္႕ခြန္း
(1)
ရုပ္ရွင္
(1)
သတင္း နွင့္ဟာသ
(1)
သတင္း.တို
(1)
သတင္းကဗ်ာ
(1)
သတင္းသီခ်င္း
(1)
သေရာ္ကဗ ်ာ
(1)
ဟသ
(1)
ဟာသအင္တာဗ်ဴး
(1)
ဟိုအေၾကာင္း ၊ဒီအေၾကာင္းသူတို ့အေၾကာင္း
(1)
အဆိုအမိန္႔
(1)
အထၳဳပၸတၱိ)
(1)
အားကစားသတင္းမ်ား
(1)
အျခားသတင္း
(1)
ဦးဦး ေမွာ္ဆရာ ပညာေပး..
(1)
ုပုံျပင္
(1)
ေဆာင္းပါ;
(1)
ေပးပို ့သူ .. စိုးမိုးေက်ာ္ ဟာသ
(1)
ေပးပို ့သူ...သက္နိုင္ ကဗ်ာ…
(1)
ေပးပို ့သူ…greenleave
(1)
္ပုံျပင္
(1)
ြ
(1)
႐ုပ္သံ
(1)
• Posted by thant zin htwe on ႏုိ၀င္ဘာ 19
(1)
….
(1)
No comments:
Post a Comment