ဦးေႏွာက္က ်န္းမာေရး အတြက္ ကစားသည့္ ဂိမ္းမ်ားသည္ ဦးေႏွာက္၏ က ်န္းမာေရးကို
အက ်ဳိးသက္ေရာက္မႈ အနည္းငယ္သာ ရွိၿပီး၊ ဦးေႏွာက္က ်န္းမာေရး အတြက္
ဂိမ္း ကစားမည့္ အစား ဥယ ်ာဥ္စိုက္ပ်ိဳးျခင္း၊ အိမ္ အသုံးအေဆာင္မ်ားျဖင့္
ပန္းခ်ီ ဒီဇိုင္းမ်ား ေရးဆြဲျခင္း၊ တူရိယာ တမ်ိဳးမ်ိဳး တီးမႈတ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း
ကမာၻ႔ဦးေႏွာက္က ်န္းမာေရး ေကာင္စီ (Global Council on Brain Health) က
အႀကံျပဳထားပါသည္။ ငယ္႐ြယ္စဥ္ အခ်ိန္မွာ ဥယ ်ာဥ္စိုက္ပ်ိဳးျခင္း၊ ပန္းခ်ီ ဒီဇိုင္း၊
တူရိယာ တခုခု သင္ယူတတ္ေျမာက္ထားၿပီး အသက္ႀကီးသည့္ အခါ ယင္းတို႔ထဲမွ
တခုခုကို လုပ္ေဆာင္ျခင္း အားျဖင့္ ဦးေႏွာက္လုပ္ေဆာင္မႈ ပ်က္စီးျခင္း
နည္းပါးေစတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဂၤလန္ အေျခစိုက္ သက္ႀကီး႐ြယ္အိုမ်ားအား
ကူညီေပးေနေသာ Age Uk အဖြဲ႕က အသစ္အဆန္း တခုခု သင္ယူျခင္းသည္
ေနာက္က ်ေလ့ မရွိ ဟုလည္း အားေပးသည္။ ႏိုင္ငံတကာမွ သိပၸံပညာရွင္မ်ား၊
က ်န္းမာေရး အထူးကုမ်ား၊ ပါရဂူမ်ား ပါဝင္သည့္ ကမာၻ႔ဦးေႏွာက္က ်န္းမာေရး
ေကာင္စီက ထုတ္ျပန္သည့္ ေၾကညာခ်က္တြင္ ဦးေႏွာက္က ်န္းမာေရး အတြက္
ရည္႐ြယ္ တီထြင္ထားသည့္ အြန္လိုင္း ဂိမ္းမ်ား၊ ဉာဏ္စမ္း ပေဟဠိဂိမ္းမ်ားသည္
အမ်ားထင္ျမင္သကဲ့သို႔ အက ်ဳိးသက္ေရာက္မႈ မရွိေၾကာင္း၊ ဂိမ္းကစားသည့္
စြမ္းရည္ တိုးတက္လာေစကာမူ လူမႈဘဝႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည့္ ေန႔စဥ္ဘ၀
လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အားေပး ေစျခင္း မရွိဟု ေဖာ္ျပ
ထားသည္။ ဆူဒိုခုဂိမ္းကစားျခင္း အားျဖင့္ ဘ႑ာေရး စီမံခန႔္ခြဲမႈကို
ပိုမိုေကာင္းလာေစသည့္ ဟူသည့္ အေထာက္အထား မရွိေၾကာင္းႏွင့္
ယင္းသို႔ ဂိမ္းကစားမည့္ အစား မိမိတို႔၏ အေတြးအေခၚႏွင့္ လူေနမူဘဝမ်ား
ကို ရင့္သန္ေစေသာ အမူအက ်င့္မ်ားႏွင့္ အစားထိုး ေျပာင္းလဲသင့္ေၾကာင္း
အစီအရင္ခံစာက အႀကံျပဳထားသည္။ READ အမ်ဳိးသမီး ေတြ အိမ္ေထာင္က ်
ၿပီးရင္ ၀လာရတဲ့အေၾကာင္းရင္း ဥပမာအားျဖင့္ – ထိုက္ခ်ိကစားျခင္း၊
မိမိ၏ မ်ိဳး႐ိုးစဥ္ဆက္ အဆက္ဆက္ကို ေလ့လာသုေတသနျပဳျခင္း၊ အေပ်ာ္တမ္း
ဓာတ္ပုံ႐ိုက္ျခင္း၊ ခ်က္ျပဳတ္ျခင္း၊ ဥယ ်ာဥ္စိုက္ပ်ိဳးျခင္း၊ နည္းပညာအသစ္မ်ားကို
တီထြင္ႀကံဆျခင္း၊ ဆန္းသစ္တီထြင္ေသာ စာေရးသားျခင္း၊ အႏုပညာတစ္ခုခု
လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ ပရဟိတ လုပ္အားေပးျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါသည္။ Age UK အဖြဲ႕မွ
ထိပ္တန္းသိပၸံပညာရွင္ တဦးျဖစ္ေသာ ဂ်ိမ္း(စ္) ဂြတ္ဒ္ဝင္း (James Goodwin) က “
အသက္ႀကီးလာတာနဲ႔ အမွ် ဦးေႏွာက္စြမ္းေဆာင္ရည္ က ်ဆင္းတာကိုေတာ့
ေရွာင္လႊဲလို႔ မရႏိုင္ပါဘူး” ဟု ေျပာသည္။ “က ်ေနာ္တို႔ ယေန႔ စတင္လုပ္ႏိုင္တဲ့
ဦးေႏွာက္က ်န္းမာေရးကို အက ်ဳိးျပဳမယ့္ အေလ့အထ အမ်ားအျပား ရွိပါတယ္။
အဲဒီ အေလ့အထေတြဟာ အသစ္ ျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္မယ္။ အာ႐ုံစူးစိုက္မႈ အတြက္
လိုအပ္ေကာင္း လိုအပ္မယ္။ ဒါမွ မဟုတ္ က ်ေနာ္တို႔ ေန႔စဥ္ လုပ္ေဆာင္ေနက ်
အေလ့အထမ်ား ျဖစ္တဲ့ ဥပမာ သားသမီးေျမးျမစ္မ်ားနဲ႔ ကစားျခင္း၊ ဥယ်ာဥ္
စိုက္ပ်ိဳးျခင္း စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အသစ္တစုံတရာ သင္ယူျခင္းက
ဘယ္အ႐ြယ္မွ သင္သင္ ေနာက္မက ်ဘူး ဆိုေပမယ့္ အခ်ိန္ မဆိုင္းဘဲ မိမိတို႔
ဦးေႏွာက္က ်န္းမာေရးကို အေလးထား ျပဳစု ထိန္းသိမ္းသင့္ပါတယ္” ဟု
ေျပာသည္။ (www.bbc.com တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Playing brain games ‘
of little benefit’, say experts ကို ၿငိမ္းခ်မ္းစိုး ဘာသာျပန္သည္။)
Credit: Burma.irrawaddy
ဦးေႏွာက္က ်န္းမာေရး အတြက္ ကစားသည့္ ဂိမ္းမ်ားသည္ ဦးေႏွာက္၏ က ်န္းမာေရးကို
အက ်ဳိးသက္ေရာက္မႈ အနည္းငယ္သာ ရွိၿပီး၊ ဦးေႏွာက္က ်န္းမာေရး အတြက္
ဂိမ္း ကစားမည့္ အစား ဥယ ်ာဥ္စိုက္ပ်ိဳးျခင္း၊ အိမ္ အသုံးအေဆာင္မ်ားျဖင့္
ပန္းခ်ီ ဒီဇိုင္းမ်ား ေရးဆြဲျခင္း၊ တူရိယာ တမ်ိဳးမ်ိဳး တီးမႈတ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း
ကမာၻ႔ဦးေႏွာက္က ်န္းမာေရး ေကာင္စီ (Global Council on Brain Health) က
အႀကံျပဳထားပါသည္။ ငယ္႐ြယ္စဥ္ အခ်ိန္မွာ ဥယ ်ာဥ္စိုက္ပ်ိဳးျခင္း၊ ပန္းခ်ီ ဒီဇိုင္း၊
တူရိယာ တခုခု သင္ယူတတ္ေျမာက္ထားၿပီး အသက္ႀကီးသည့္ အခါ ယင္းတို႔ထဲမွ
တခုခုကို လုပ္ေဆာင္ျခင္း အားျဖင့္ ဦးေႏွာက္လုပ္ေဆာင္မႈ ပ်က္စီးျခင္း
နည္းပါးေစတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဂၤလန္ အေျခစိုက္ သက္ႀကီး႐ြယ္အိုမ်ားအား
ကူညီေပးေနေသာ Age Uk အဖြဲ႕က အသစ္အဆန္း တခုခု သင္ယူျခင္းသည္
ေနာက္က ်ေလ့ မရွိ ဟုလည္း အားေပးသည္။ ႏိုင္ငံတကာမွ သိပၸံပညာရွင္မ်ား၊
က ်န္းမာေရး အထူးကုမ်ား၊ ပါရဂူမ်ား ပါဝင္သည့္ ကမာၻ႔ဦးေႏွာက္က ်န္းမာေရး
ေကာင္စီက ထုတ္ျပန္သည့္ ေၾကညာခ်က္တြင္ ဦးေႏွာက္က ်န္းမာေရး အတြက္
ရည္႐ြယ္ တီထြင္ထားသည့္ အြန္လိုင္း ဂိမ္းမ်ား၊ ဉာဏ္စမ္း ပေဟဠိဂိမ္းမ်ားသည္
အမ်ားထင္ျမင္သကဲ့သို႔ အက ်ဳိးသက္ေရာက္မႈ မရွိေၾကာင္း၊ ဂိမ္းကစားသည့္
စြမ္းရည္ တိုးတက္လာေစကာမူ လူမႈဘဝႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည့္ ေန႔စဥ္ဘ၀
လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အားေပး ေစျခင္း မရွိဟု ေဖာ္ျပ
ထားသည္။ ဆူဒိုခုဂိမ္းကစားျခင္း အားျဖင့္ ဘ႑ာေရး စီမံခန႔္ခြဲမႈကို
ပိုမိုေကာင္းလာေစသည့္ ဟူသည့္ အေထာက္အထား မရွိေၾကာင္းႏွင့္
ယင္းသို႔ ဂိမ္းကစားမည့္ အစား မိမိတို႔၏ အေတြးအေခၚႏွင့္ လူေနမူဘဝမ်ား
ကို ရင့္သန္ေစေသာ အမူအက ်င့္မ်ားႏွင့္ အစားထိုး ေျပာင္းလဲသင့္ေၾကာင္း
အစီအရင္ခံစာက အႀကံျပဳထားသည္။ READ အမ်ဳိးသမီး ေတြ အိမ္ေထာင္က ်
ၿပီးရင္ ၀လာရတဲ့အေၾကာင္းရင္း ဥပမာအားျဖင့္ – ထိုက္ခ်ိကစားျခင္း၊
မိမိ၏ မ်ိဳး႐ိုးစဥ္ဆက္ အဆက္ဆက္ကို ေလ့လာသုေတသနျပဳျခင္း၊ အေပ်ာ္တမ္း
ဓာတ္ပုံ႐ိုက္ျခင္း၊ ခ်က္ျပဳတ္ျခင္း၊ ဥယ ်ာဥ္စိုက္ပ်ိဳးျခင္း၊ နည္းပညာအသစ္မ်ားကို
တီထြင္ႀကံဆျခင္း၊ ဆန္းသစ္တီထြင္ေသာ စာေရးသားျခင္း၊ အႏုပညာတစ္ခုခု
လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ ပရဟိတ လုပ္အားေပးျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါသည္။ Age UK အဖြဲ႕မွ
ထိပ္တန္းသိပၸံပညာရွင္ တဦးျဖစ္ေသာ ဂ်ိမ္း(စ္) ဂြတ္ဒ္ဝင္း (James Goodwin) က “
အသက္ႀကီးလာတာနဲ႔ အမွ် ဦးေႏွာက္စြမ္းေဆာင္ရည္ က ်ဆင္းတာကိုေတာ့
ေရွာင္လႊဲလို႔ မရႏိုင္ပါဘူး” ဟု ေျပာသည္။ “က ်ေနာ္တို႔ ယေန႔ စတင္လုပ္ႏိုင္တဲ့
ဦးေႏွာက္က ်န္းမာေရးကို အက ်ဳိးျပဳမယ့္ အေလ့အထ အမ်ားအျပား ရွိပါတယ္။
အဲဒီ အေလ့အထေတြဟာ အသစ္ ျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္မယ္။ အာ႐ုံစူးစိုက္မႈ အတြက္
လိုအပ္ေကာင္း လိုအပ္မယ္။ ဒါမွ မဟုတ္ က ်ေနာ္တို႔ ေန႔စဥ္ လုပ္ေဆာင္ေနက ်
အေလ့အထမ်ား ျဖစ္တဲ့ ဥပမာ သားသမီးေျမးျမစ္မ်ားနဲ႔ ကစားျခင္း၊ ဥယ်ာဥ္
စိုက္ပ်ိဳးျခင္း စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အသစ္တစုံတရာ သင္ယူျခင္းက
ဘယ္အ႐ြယ္မွ သင္သင္ ေနာက္မက ်ဘူး ဆိုေပမယ့္ အခ်ိန္ မဆိုင္းဘဲ မိမိတို႔
ဦးေႏွာက္က ်န္းမာေရးကို အေလးထား ျပဳစု ထိန္းသိမ္းသင့္ပါတယ္” ဟု
ေျပာသည္။ (www.bbc.com တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Playing brain games ‘
of little benefit’, say experts ကို ၿငိမ္းခ်မ္းစိုး ဘာသာျပန္သည္။)
Credit: Burma.irrawaddy
No comments:
Post a Comment