လူထုက ်န္းမာေရး(ခံတြင္းအနံ႔ဆုိးျခင္းက ေဖာ္ျပေနေသာ သင့္က ်န္းမာေရးအေၾကာင္း)

>

+Public Health+
 ခံတြင္းအနံ႔ဆုိးျခင္းဟာ ခံစားရေသာသူေတြအတြက္ သက္ေတာင့္သက္သာမျဖစ္ေစတာထက္ပုိတဲ့အေၾကာင္းအရင္းေတြ
ရွိေနပါေသးတယ္။ ဒီလုိ ခံတြင္းအနံ႔ဆုိးျခင္းဟာပုန္းကြယ္ေနတဲ့ေရာဂါ
ေ၀ဒနာေတြကုိ ေဖာ္ျပေပးႏုိင္တဲ့ လကၡဏာတစ္ခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေဆာင္းပါးမွာ ခံတြင္းအနံ႔ဆုိးျခင္းက သင့္က ်န္းမာေရးအေျခအေနကုိ
ဘယ္္လုိညႊန္ျပႏုိင္သလဲဆုိတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြေျပာျပေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။

**အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းဆုိင္ရာ ကူးစက္ေရာဂါမ်ား**

 ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ အသက္ရွဳလမ္းေၾကာင္းဆုိင္ရာ ကူးစက္ေရာဂါမ်ား
 (ဥပမာ- အေအးမိျခင္းႏွင့္ ႏွာပိတ္ျခင္း) ဟာ သင့္ခံတြင္းအနံ႕ဆုိးေစတဲ့
 (သုိ႔) ပုံမွန္မျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အေအးမိ၊
 ႏွာပိတ္ေနစဥ္မွာ ႏွာေခါင္းထဲရွိ ဘက္တီးရီးယားပုိးမႊားမ်ား ပါ၀င္တဲ့
 ႏွာရည္ဟာ လည္ေခ်ာင္းထဲကုိ အဆက္မျပတ္စီးဝင္ေနတဲ့အတြက္
ခံတြင္းအနံ႔ဆုိးျခင္းကုိ ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။

**အာေျခာက္ျခင္း**

အာေျခာက္ျခင္းဟာ တံေထြးထုတ္ေပးေသာအရည္အိတ္မ်ား
 ပုံမွန္အလုပ္မလုပ္ဘဲ ခံတြင္းအနံ႔ဆုိးျခင္းကုိ ျဖစ္ေစတဲ့ အေျခအေန
တစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ သင့္ခံတြင္းအနံ႔ကုိ အာ႐ုံခံျခင္းျဖင့္ သင့္အာေခါင္ေျခာက္
မေျခာက္ ဆုိတာကုိ စစ္ေဆးလုိ႔ရပါတယ္။ အကယ္၍ ခံတြင္းအနံ႔ဆုိးေနၿပီဆုိရင္ေတာ့ အာေျခာက္ျခင္းေရာဂါရွိေနႏိုင္ေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။  

**ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ**

 အံံ့ၾသစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ သင့္ခံတြင္းအနံ႔မွတစ္ဆင့္ သင့္မွာ
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ရွိမရွိ သိရွိႏုိင္ပါတယ္။ ခံတြင္းမွာ သစ္သီးကဲ့သို႔ 
ရနံ႔ရွိေနတယ္ဆုိရင္ သင့္မွာ Ketoacidosis လုိ႔ေခၚတဲ့ ဆီးခ်ိဳေနာက္ဆက္တြဲ ေသြးတြင္းသၾကားဓာတ္ပမာဏကုိ မထိန္းႏုိင္တဲ့အေျခအေနကုိ 
ခံစားေနရေၾကာင္း သိရွိႏုိင္ပါတယ္။ Ketoacidosis ဆုိတဲ့အေျခအေနဟာ
 ခႏၶာကုိယ္တြင္း စြမ္းအင္ရရွိမႈအတြက္ သၾကားဓာတ္မွတစ္ဆင့္ၿဖဳိခြဲ
အသုံးျပဳရမယ့္အစား ကုိယ္တြင္းအဆီကုိ ေလာင္ကၽြမ္းေစၿပီး စြမ္းအင္
ရယူကာ ketone မ်ားျပားလာတဲ့ အေျခအေန တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ 
အ၀လြန္ျခင္း ေလ့လာသုံးသပ္မ်ားအရ ခံတြင္းရနံ႔ပုံမွန္မျဖစ္ျခင္းဟာ 
အ၀လြန္ျခင္းကုိ ျပသႏုိင္တဲ့ အေျခအေနတစ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။ BMI(ခႏၶာကိုယ္ညႊန္းကိန္း)မ်ားၿပီး အဆီပမာဏျမင့္မားတဲ့ သူေတြမွာ 
BMI ပုံမွန္ရွိတဲ့သူေတြထက္စာရင္ Methane ႏွင့္ Hydrogen ပမာဏ
ပုိမ်ားေနၿပီး ခံတြင္းရနံ႔ဆုိးျခင္းကုိ ျဖစ္ပြားေစပါတယ္။ ေဖာ္ျပပါဓာတ္ေငြ႕
မ်ားဟာ ေရအိမ္ရနံ႔ႏွင့္ ဆင္တူယုိးမွားျဖစ္ေစတဲ့ ခံတြင္းရနံ႔ဆုိးကုိ
 ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ပါတယ္။ 

**ေက ်ာက္ကပ္ (သုိ႔) အသည္းပ်က္စီးယုိယြင္းျခင္း** 

 ေက ်ာက္ကပ္ (သုိ႔) အသည္းယုိယြင္းပ်က္စီးေၾကာင္း ေဖာ္ျပႏုိင္တဲ့
 သိသာထင္ရွားေသာ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား အျပင္ ခံတြင္းရနံ႔ဟာလည္း
 ေက ်ာက္ကပ္(သုိ႔) အသည္းယုိယြင္းပ်က္စီးျခင္းကုိ ေဖာ္ျပႏုိ္င္ပါတယ္။
 ေဖာ္ျပပါေရာဂါမ်ားခံစားေနရၿပီဆုိရင္ သင့္ခံတြင္းရနံ႔မွာ သိသာထင္ရွားလာႏုိင္ပါတယ္။
 အသည္း (သုိ႔) ေက ်ာက္ကပ္ ယုိယြင္းပ်က္စီးျခင္းေၾကာင့္ ခႏၶာကုိယ္တြင္း 
အညစ္အေၾကးမ်ားဟာ အဆုတ္မွတစ္ဆင့္ ျပင္ပကုိ စြန္႔ပစ္ရတဲ့အတြက္
 ခံတြင္းရနံ႔ဆုိးျခင္းကုိ ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ 

 **အဆုတ္ကင္ဆာေရာဂါ** 

အဆုတ္ကင္ဆာေရာဂါ ခံစားေနရတဲ့သူေတြမွာ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ 
အေငြ႔ပ်ံ႕ႏုိင္ေသာ ဓာတုျဒပ္ေပါင္းမ်ား ခံတြင္းအတြင္းရွိေနတဲ့အတြက္
 ခံတြင္းရနံ႔ကုိ စမ္းသပ္စစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ အျခားေသာအဆုတ္ေရာဂါမ်ားႏွင့္ 
အဆုတ္ကင္ဆာကုိ ကြဲကြဲျပားျပားသိရွိနုိင္ပါတယ္။ ေဖာ္ျပပါဓာတုျဒပ္ေပါင္း
မ်ားဟာ ေလထုထဲ လြယ္ကူစြာ အေငြ႔ပ်ံ႕ႏုိင္ၿပီးခံတြင္းရနံ႔ကုိ ေျပာင္းလဲ
ေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒါအျပင္ အဆုတ္ကင္ဆာကုိ သိရွိေစဖုိ႔အတြက္ 
လ ်ွပ္စစ္သုံးႏွာေခါင္းတြင္း စစ္ေဆးမႈနည္းပညာႏွင့္ ေရာဂါရွာေဖြလုိ႔ ရပါတယ္။ 

 **Candida albnicansေခၚ မႈိေရာဂါစြဲကပ္ျခင္း**

 ခံတြင္းရနံ႔ဆုိးျခင္းကိုျဖစ္ေစတဲ့ ေနာက္အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကေတာ့
 လ ်ွာေပၚမွာ အလွတန္ဆာဆင္သူေတြမွာျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ Candida
 albicans ေခၚ မႈိေရာဂါစြဲကပ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိႈေရာဂါဟာ သြားတြင္း
 အလွတန္ဆာဆင္သူမ်ားႏွင့္ အံကပ္တပ္သူမ်ားမွာလည္း ျဖစ္ပြားႏုိင္
ပါတယ္။ ခံတြင္းရနံ႔ဆုိးျခင္းဟာ ခံစားရတဲ့သူေတြအတြက္ သက္ေတာင့္သက္သာ
မျဖစ္ေစတဲ့အျပင္ မိမိကုိယ္ကုိယုံၾကည္မႈလည္း သိသိသာသာ ေလ ်ွာ ့က ်ေစႏုိင္
ပါတယ္။ သင့္မွာခံတြင္းရနံ႔ဆုိးျခင္းႏွင့္ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားထဲမွ
 တစ္ခုခုခံစားေနရၿပီဆုိရင္ ဆက္လက္သိရွိလုိ ေသာလမ္းညႊန္မႈမ်ား၊ ေရာဂါရွာေဖြမႈမ်ားႏွင့္ကုသမႈမ်ားအတြက္ သင့္ရဲ႕ဆရာ၀န္ (သုိ႔) က ်န္းမာေရး
ေစာင့္ေရွာက္သူႏွင့္ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးပါ။ 



 ေရးသားသူ Dr. Sandar Lin

 လြင္ျပင္

+Public Health+
 ခံတြင္းအနံ႔ဆုိးျခင္းဟာ ခံစားရေသာသူေတြအတြက္ သက္ေတာင့္သက္သာမျဖစ္ေစတာထက္ပုိတဲ့အေၾကာင္းအရင္းေတြ
ရွိေနပါေသးတယ္။ ဒီလုိ ခံတြင္းအနံ႔ဆုိးျခင္းဟာပုန္းကြယ္ေနတဲ့ေရာဂါ
ေ၀ဒနာေတြကုိ ေဖာ္ျပေပးႏုိင္တဲ့ လကၡဏာတစ္ခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေဆာင္းပါးမွာ ခံတြင္းအနံ႔ဆုိးျခင္းက သင့္က ်န္းမာေရးအေျခအေနကုိ
ဘယ္္လုိညႊန္ျပႏုိင္သလဲဆုိတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြေျပာျပေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။

**အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းဆုိင္ရာ ကူးစက္ေရာဂါမ်ား**

 ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ အသက္ရွဳလမ္းေၾကာင္းဆုိင္ရာ ကူးစက္ေရာဂါမ်ား
 (ဥပမာ- အေအးမိျခင္းႏွင့္ ႏွာပိတ္ျခင္း) ဟာ သင့္ခံတြင္းအနံ႕ဆုိးေစတဲ့
 (သုိ႔) ပုံမွန္မျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အေအးမိ၊
 ႏွာပိတ္ေနစဥ္မွာ ႏွာေခါင္းထဲရွိ ဘက္တီးရီးယားပုိးမႊားမ်ား ပါ၀င္တဲ့
 ႏွာရည္ဟာ လည္ေခ်ာင္းထဲကုိ အဆက္မျပတ္စီးဝင္ေနတဲ့အတြက္
ခံတြင္းအနံ႔ဆုိးျခင္းကုိ ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။

**အာေျခာက္ျခင္း**

အာေျခာက္ျခင္းဟာ တံေထြးထုတ္ေပးေသာအရည္အိတ္မ်ား
 ပုံမွန္အလုပ္မလုပ္ဘဲ ခံတြင္းအနံ႔ဆုိးျခင္းကုိ ျဖစ္ေစတဲ့ အေျခအေန
တစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ သင့္ခံတြင္းအနံ႔ကုိ အာ႐ုံခံျခင္းျဖင့္ သင့္အာေခါင္ေျခာက္
မေျခာက္ ဆုိတာကုိ စစ္ေဆးလုိ႔ရပါတယ္။ အကယ္၍ ခံတြင္းအနံ႔ဆုိးေနၿပီဆုိရင္ေတာ့ အာေျခာက္ျခင္းေရာဂါရွိေနႏိုင္ေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။  

**ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ**

 အံံ့ၾသစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ သင့္ခံတြင္းအနံ႔မွတစ္ဆင့္ သင့္မွာ
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ရွိမရွိ သိရွိႏုိင္ပါတယ္။ ခံတြင္းမွာ သစ္သီးကဲ့သို႔ 
ရနံ႔ရွိေနတယ္ဆုိရင္ သင့္မွာ Ketoacidosis လုိ႔ေခၚတဲ့ ဆီးခ်ိဳေနာက္ဆက္တြဲ ေသြးတြင္းသၾကားဓာတ္ပမာဏကုိ မထိန္းႏုိင္တဲ့အေျခအေနကုိ 
ခံစားေနရေၾကာင္း သိရွိႏုိင္ပါတယ္။ Ketoacidosis ဆုိတဲ့အေျခအေနဟာ
 ခႏၶာကုိယ္တြင္း စြမ္းအင္ရရွိမႈအတြက္ သၾကားဓာတ္မွတစ္ဆင့္ၿဖဳိခြဲ
အသုံးျပဳရမယ့္အစား ကုိယ္တြင္းအဆီကုိ ေလာင္ကၽြမ္းေစၿပီး စြမ္းအင္
ရယူကာ ketone မ်ားျပားလာတဲ့ အေျခအေန တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ 
အ၀လြန္ျခင္း ေလ့လာသုံးသပ္မ်ားအရ ခံတြင္းရနံ႔ပုံမွန္မျဖစ္ျခင္းဟာ 
အ၀လြန္ျခင္းကုိ ျပသႏုိင္တဲ့ အေျခအေနတစ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။ BMI(ခႏၶာကိုယ္ညႊန္းကိန္း)မ်ားၿပီး အဆီပမာဏျမင့္မားတဲ့ သူေတြမွာ 
BMI ပုံမွန္ရွိတဲ့သူေတြထက္စာရင္ Methane ႏွင့္ Hydrogen ပမာဏ
ပုိမ်ားေနၿပီး ခံတြင္းရနံ႔ဆုိးျခင္းကုိ ျဖစ္ပြားေစပါတယ္။ ေဖာ္ျပပါဓာတ္ေငြ႕
မ်ားဟာ ေရအိမ္ရနံ႔ႏွင့္ ဆင္တူယုိးမွားျဖစ္ေစတဲ့ ခံတြင္းရနံ႔ဆုိးကုိ
 ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ပါတယ္။ 

**ေက ်ာက္ကပ္ (သုိ႔) အသည္းပ်က္စီးယုိယြင္းျခင္း** 

 ေက ်ာက္ကပ္ (သုိ႔) အသည္းယုိယြင္းပ်က္စီးေၾကာင္း ေဖာ္ျပႏုိင္တဲ့
 သိသာထင္ရွားေသာ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား အျပင္ ခံတြင္းရနံ႔ဟာလည္း
 ေက ်ာက္ကပ္(သုိ႔) အသည္းယုိယြင္းပ်က္စီးျခင္းကုိ ေဖာ္ျပႏုိ္င္ပါတယ္။
 ေဖာ္ျပပါေရာဂါမ်ားခံစားေနရၿပီဆုိရင္ သင့္ခံတြင္းရနံ႔မွာ သိသာထင္ရွားလာႏုိင္ပါတယ္။
 အသည္း (သုိ႔) ေက ်ာက္ကပ္ ယုိယြင္းပ်က္စီးျခင္းေၾကာင့္ ခႏၶာကုိယ္တြင္း 
အညစ္အေၾကးမ်ားဟာ အဆုတ္မွတစ္ဆင့္ ျပင္ပကုိ စြန္႔ပစ္ရတဲ့အတြက္
 ခံတြင္းရနံ႔ဆုိးျခင္းကုိ ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ 

 **အဆုတ္ကင္ဆာေရာဂါ** 

အဆုတ္ကင္ဆာေရာဂါ ခံစားေနရတဲ့သူေတြမွာ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ 
အေငြ႔ပ်ံ႕ႏုိင္ေသာ ဓာတုျဒပ္ေပါင္းမ်ား ခံတြင္းအတြင္းရွိေနတဲ့အတြက္
 ခံတြင္းရနံ႔ကုိ စမ္းသပ္စစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ အျခားေသာအဆုတ္ေရာဂါမ်ားႏွင့္ 
အဆုတ္ကင္ဆာကုိ ကြဲကြဲျပားျပားသိရွိနုိင္ပါတယ္။ ေဖာ္ျပပါဓာတုျဒပ္ေပါင္း
မ်ားဟာ ေလထုထဲ လြယ္ကူစြာ အေငြ႔ပ်ံ႕ႏုိင္ၿပီးခံတြင္းရနံ႔ကုိ ေျပာင္းလဲ
ေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒါအျပင္ အဆုတ္ကင္ဆာကုိ သိရွိေစဖုိ႔အတြက္ 
လ ်ွပ္စစ္သုံးႏွာေခါင္းတြင္း စစ္ေဆးမႈနည္းပညာႏွင့္ ေရာဂါရွာေဖြလုိ႔ ရပါတယ္။ 

 **Candida albnicansေခၚ မႈိေရာဂါစြဲကပ္ျခင္း**

 ခံတြင္းရနံ႔ဆုိးျခင္းကိုျဖစ္ေစတဲ့ ေနာက္အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကေတာ့
 လ ်ွာေပၚမွာ အလွတန္ဆာဆင္သူေတြမွာျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ Candida
 albicans ေခၚ မႈိေရာဂါစြဲကပ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိႈေရာဂါဟာ သြားတြင္း
 အလွတန္ဆာဆင္သူမ်ားႏွင့္ အံကပ္တပ္သူမ်ားမွာလည္း ျဖစ္ပြားႏုိင္
ပါတယ္။ ခံတြင္းရနံ႔ဆုိးျခင္းဟာ ခံစားရတဲ့သူေတြအတြက္ သက္ေတာင့္သက္သာ
မျဖစ္ေစတဲ့အျပင္ မိမိကုိယ္ကုိယုံၾကည္မႈလည္း သိသိသာသာ ေလ ်ွာ ့က ်ေစႏုိင္
ပါတယ္။ သင့္မွာခံတြင္းရနံ႔ဆုိးျခင္းႏွင့္ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားထဲမွ
 တစ္ခုခုခံစားေနရၿပီဆုိရင္ ဆက္လက္သိရွိလုိ ေသာလမ္းညႊန္မႈမ်ား၊ ေရာဂါရွာေဖြမႈမ်ားႏွင့္ကုသမႈမ်ားအတြက္ သင့္ရဲ႕ဆရာ၀န္ (သုိ႔) က ်န္းမာေရး
ေစာင့္ေရွာက္သူႏွင့္ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးပါ။ 



 ေရးသားသူ Dr. Sandar Lin

 လြင္ျပင္