၁၉၄၈ခုႏွစ္ ၊ဒီဇင္ဘာလ၁၀ရက္ေန ့မွာကမၻာ့ကုလသမဂၢၢကေနေဟာဒီအခ်က္၃၀ပါလူ ့အခြင့္အေရး ေၾကညာ စာတမ္းကိုနိုင္ငံတကာသိေအာင္ေၾကညာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေဟာဒီအခ်က္၃၀ကို ခြဲျခမ္းစိတ္ ျဖာၾကည့္ရင္-(၁)နိုင္ငံသားဆိုင္ရာအခြင့္အေရး၊ (၂)နိုင္ငံေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရး၊ (၃)စီးပြားေရးဆိုင္ ရာအခြင့္အေရး၊ (၄)လူမူေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရး၊ (၅) ယဥ္ေက်းမူဆိုင္ရာအခြင့္အေရး စသျဖင့္ခြဲျခမ္း စိတ္ျဖာထားပါတယ္။ တခုခ်င္းကိုရွင္းလင္းရမယ္ဆိုရင္….(၁)နုိင္ငံသားဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြ့ကဒီလိုရွိပါတယ္။လူတိုင္းမွာ… (a)အသက္ရွင္သန္ပိုင္ခြင့္ (b)ညွင္းပမ္းနိွပ္စက္ျခင္း၊ရက္စက္ေသာအျပစ္ေပးမႈမ်ားမျပဳလုပ္ရ။ (c)ကၽြန္သဖြယ္ခိုင္း ေစျခင္းမျပဳ လုပ္ရ။ (d)ဥစၥာပစၥည္းပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရွိသည္။ (e)ဘ၀ရွင္သန္ေရးအတြက ္္အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ရရွိပိုင္ခြင့္ရွိသည္။ (f)နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္၊ (g)ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ ကိစၥမ်ားတြင္ စြက္ဖက္ျခင္းမရွိရ။
(h)လြတ္လပ္ စြာဆက္သြယ္ခြင့္၊(i)လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္၊ေနရာေဒသေရြးခ်ယ္ေနထိုင္ခြင့္။
(j)တရားဥပေဒအရ ညီမွွ်စြာ ခံစားနိုင္ေရးနွင့္ခြဲျခားမႈမရွိေစရ။ (k)တရားရုံးတြင္လြတ္လပ္ေသာ တရား စီရင္မႈခံရခြင့္။ (l) တရားဥပေဒအရတူညီမွ်တစြာ ခံစားနုိင္ေရးနွင့္ခြဲျခားမူမရွိေစရ။ (m)ဥပေဒအရ မဟုတ္ေသာဖမ္းဆီးျခင္း၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္း၊ျပည္ႏွင္ ဒဏ္ေပးျခင္း၊ မခံေစရ။ (n) စြပ္စြဲခံရစဥ္အျပစ္ကင္း
သူဟုယူဆခံရခြင့္။ (o)လြတ္လပ္စြာဘာသာေရး ယံုၾကည္ခြင့္ေတြးေခၚခြင့္။ (p)လူမ်ဳိးေရးဆိုင္ရာ အခြင့္အေရး။ (q)က်ား/မ, မခြဲျခားပဲတူညီမႈရွိေရး။ …စတာေတြ ပါ၀င္ပါ တယ္။
ဒုတိယအပိုင္းျဖစ္တဲ့-နိုင္ငံေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြက…..လူတိုင္းမွာ (က)လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ထုတ္ေဖာ္ေရးသားခြင့္။ (ခ)လြတ္လပ္စြာဖြဲ့စည္းခြင့္၊ စုေ၀းခြင့္။ (ဂ)နိုင္ငံေရးလုပ္ေဆာင္ ခြင့္။(ဃ)ဆႏၵမဲေပးပိုင္ခြင့္။ (င)နိုင္ငံံေရးပါတီထူေထာင္ခြင့္။ (စ)နိုင္ငံေရးႏွင့္ျပည္သူ ့၀န္ထမ္းလုပ္ ငန္းမ်ား တြင္ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္နုိင္ခြင့္။ (ဆ)သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားအားရယူနိုင္ခြင့္ႏွင့္ျဖန္ ့ေ၀နိုင္ ခြင့္….စတာေတြပါ၀င္ပါတယ္။
တတိယအပိုင္းျဖစ္တဲ့လူမူေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြကေတာ့ဒီလိုရွိပါတယ္။လူတိုင္းမွာ (က)လူမူေရး လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ခြင့္။(ခ)ပညာသင္ၾကားခြင့္။(ဂ)ထိမ္းျမားလက္ထပ္ခြင့္။ (ဃ)မိသားစုအား အစိုးရထံမွေစာင့္ေရွာက္မူခံစားခြင့္။(င)က်န္းမာေရးအာမခံရရွိိခြင့္။ (စ)လူမူဖူလံုေရးခံစား ပိုင္ခြင့္။ …..စတာေတြပါ၀င္ပါတယ္။
စတုတၳအပိုင္းျဖစ္တဲ့စီးပြားေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြကဒီလိုျပဌာန္းေပးထားတယ္ေလ….။ လူတိုင္းမွာ………. (က)ဘ၀ရပ္တည္ေရးအတြက္စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္ခြင့္။(ခ)အလုပ္ရရွိခြင့္။(ဂ)လြတ္လပ္စြာအလုပ္ေရြး
ခ်ယ္ခြင့္၊ သင့္တင့္ေသာလုပ္အားခရရွိခြင့္၊ တရားမွ်တေသာ အလုပ္ငွားရမ္းမူရရွိခြင့္။ (ဃ)သမဂၢထူ ေထာင္ျခင္း ႏွင့္အလုပ္နားရန္ေတာင္းဆိုခြင့္။ (င)သဘာ၀သယံဇာတမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ျပီးနား လည္မူ ရရွိခြင့္ ….. စတာေတြပါ၀င္ပါတယ္။ ပဥၥမအပိုင္းျဖစ္တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးေတြ ကေတာ့…. ဒီလိုပါ ခင္ဗ်..။လူတိုင္းမွာ……(က)အနားယူျခငး္အလုပ္နားရက္ အပန္းေျဖျခင္း။ (ခ)ဘ၀ရပ္တည္ေရး အတြက္ယဥ္ေက်းမႈဆို္င္ရာ လုပ္ေဆာင္ခြင့္။ (ဂ)ဥာဏ္ပညာႏွင့္ ဥစၥာပစၥည္း ထိန္းသိမ္းခြင့္။ (ဃ)ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ခြင့္…. စတာေတြပါ၀င္ပါ တယ္။ (လူသားတို ့၏ေမြးရာ ပါအခြင့္အေရးသည္လူ ့အခြင့္အေရး)ျဖစ္တာမို ့လို ့အလုပ္သမားအခြင့္ အေရးဟာလူ ့အခြင့္အေရးျဖစ္ သလိုလယ္သမားအခြင့္အေရး၊ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္ အေရး၊ ကေလး အခြင့္အေရး (ထိုင္းနိုင္ငံနဲ႔ အေမရိကန္၊ ဥေရာပက ဂ်ီဖံုးေတြကလည္း သြပ္ျပား တို႔အခြင့္အေရး) စသျဖင့္အားလံုးဟာလူ႔အခြင့္ အေရးပဲျဖစ္ပါတယ္။အဲဒီလူ႔အခြင့္အေရးဟာ (ဒီမိုကေရစီ) ပဲျဖစ္ေနျပန္ ေလေတာ့(ဒီမိုကေရစီႏွင့္လူ႔အခြင့္အေရး)ရယ္လို ့ပူးတြဲေဖာ္ျပရည္ညႊန္းၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာျပည္မွာ စစ္အစိုး ရဟာ ဘယ္ျပည္သူကေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္လို႔ အခုလို အႏွစ္(၂၀)ၾကာေအာင္ အုပ္စိုး ေနရတာလဲ…။ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီီနဲ႔ေရာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပါ ဆီေလ်ာ္မႈရွိပါသလား…။ ဘယ္ လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ လြတ္လပ္ၿငိမ္း ခ်မ္းေပ်ာ္ရႊင္ေသာ ျမန္မာနိုင္ငံသစ္ျဖစ္ဖို႔အတြက္ အေ၀းေရာက္ျမန္မာ ျပည္သားေတြနဲ႔ အနီးကပ္ျမန္မာ ျပည္သားေတြက တေယာက္တလက္တအား ႀကိဳးစားရုန္းကန္လႈပ္ ရွားသြားၾကရေအာင္လားခင္ဗ်ာ….။
စုေဆာင္းတင္ျပသူ---ရဲရင့္ေအာင္(ျမန္မာျပည္သား)
က်မ္းကိုး--နုိင္ငံတကာအလုပ္သမားအဖြဲ့ခ်ဴပ္(ILO)ႏွင့္ထိုင္းနိုင္ငံေရွ့ေနမ်ားေကာင္စီ၏လူ့့အခြင့္အေရးျမွင့္တင္မႈ ႈေဖာင္ေဒးရွင္း(HRDF)တို ့မွသင္ၾကားပို ့ခ်ေသာလူ ့အခြင့္အေရးႏွင့္ထိုင္းအလုပ္သမားဥပေဒမ်ားလက္စြဲစာအုပ္။
(h)လြတ္လပ္ စြာဆက္သြယ္ခြင့္၊(i)လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္၊ေနရာေဒသေရြးခ်ယ္ေနထိုင္ခြင့္။
(j)တရားဥပေဒအရ ညီမွွ်စြာ ခံစားနိုင္ေရးနွင့္ခြဲျခားမႈမရွိေစရ။ (k)တရားရုံးတြင္လြတ္လပ္ေသာ တရား စီရင္မႈခံရခြင့္။ (l) တရားဥပေဒအရတူညီမွ်တစြာ ခံစားနုိင္ေရးနွင့္ခြဲျခားမူမရွိေစရ။ (m)ဥပေဒအရ မဟုတ္ေသာဖမ္းဆီးျခင္း၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္း၊ျပည္ႏွင္ ဒဏ္ေပးျခင္း၊ မခံေစရ။ (n) စြပ္စြဲခံရစဥ္အျပစ္ကင္း
သူဟုယူဆခံရခြင့္။ (o)လြတ္လပ္စြာဘာသာေရး ယံုၾကည္ခြင့္ေတြးေခၚခြင့္။ (p)လူမ်ဳိးေရးဆိုင္ရာ အခြင့္အေရး။ (q)က်ား/မ, မခြဲျခားပဲတူညီမႈရွိေရး။ …စတာေတြ ပါ၀င္ပါ တယ္။
ဒုတိယအပိုင္းျဖစ္တဲ့-နိုင္ငံေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြက…..လူတိုင္းမွာ (က)လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ထုတ္ေဖာ္ေရးသားခြင့္။ (ခ)လြတ္လပ္စြာဖြဲ့စည္းခြင့္၊ စုေ၀းခြင့္။ (ဂ)နိုင္ငံေရးလုပ္ေဆာင္ ခြင့္။(ဃ)ဆႏၵမဲေပးပိုင္ခြင့္။ (င)နိုင္ငံံေရးပါတီထူေထာင္ခြင့္။ (စ)နိုင္ငံေရးႏွင့္ျပည္သူ ့၀န္ထမ္းလုပ္ ငန္းမ်ား တြင္ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္နုိင္ခြင့္။ (ဆ)သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားအားရယူနိုင္ခြင့္ႏွင့္ျဖန္ ့ေ၀နိုင္ ခြင့္….စတာေတြပါ၀င္ပါတယ္။
တတိယအပိုင္းျဖစ္တဲ့လူမူေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြကေတာ့ဒီလိုရွိပါတယ္။လူတိုင္းမွာ (က)လူမူေရး လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ခြင့္။(ခ)ပညာသင္ၾကားခြင့္။(ဂ)ထိမ္းျမားလက္ထပ္ခြင့္။ (ဃ)မိသားစုအား အစိုးရထံမွေစာင့္ေရွာက္မူခံစားခြင့္။(င)က်န္းမာေရးအာမခံရရွိိခြင့္။ (စ)လူမူဖူလံုေရးခံစား ပိုင္ခြင့္။ …..စတာေတြပါ၀င္ပါတယ္။
စတုတၳအပိုင္းျဖစ္တဲ့စီးပြားေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြကဒီလိုျပဌာန္းေပးထားတယ္ေလ….။ လူတိုင္းမွာ………. (က)ဘ၀ရပ္တည္ေရးအတြက္စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္ခြင့္။(ခ)အလုပ္ရရွိခြင့္။(ဂ)လြတ္လပ္စြာအလုပ္ေရြး
ခ်ယ္ခြင့္၊ သင့္တင့္ေသာလုပ္အားခရရွိခြင့္၊ တရားမွ်တေသာ အလုပ္ငွားရမ္းမူရရွိခြင့္။ (ဃ)သမဂၢထူ ေထာင္ျခင္း ႏွင့္အလုပ္နားရန္ေတာင္းဆိုခြင့္။ (င)သဘာ၀သယံဇာတမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ျပီးနား လည္မူ ရရွိခြင့္ ….. စတာေတြပါ၀င္ပါတယ္။ ပဥၥမအပိုင္းျဖစ္တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးေတြ ကေတာ့…. ဒီလိုပါ ခင္ဗ်..။လူတိုင္းမွာ……(က)အနားယူျခငး္အလုပ္နားရက္ အပန္းေျဖျခင္း။ (ခ)ဘ၀ရပ္တည္ေရး အတြက္ယဥ္ေက်းမႈဆို္င္ရာ လုပ္ေဆာင္ခြင့္။ (ဂ)ဥာဏ္ပညာႏွင့္ ဥစၥာပစၥည္း ထိန္းသိမ္းခြင့္။ (ဃ)ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ခြင့္…. စတာေတြပါ၀င္ပါ တယ္။ (လူသားတို ့၏ေမြးရာ ပါအခြင့္အေရးသည္လူ ့အခြင့္အေရး)ျဖစ္တာမို ့လို ့အလုပ္သမားအခြင့္ အေရးဟာလူ ့အခြင့္အေရးျဖစ္ သလိုလယ္သမားအခြင့္အေရး၊ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္ အေရး၊ ကေလး အခြင့္အေရး (ထိုင္းနိုင္ငံနဲ႔ အေမရိကန္၊ ဥေရာပက ဂ်ီဖံုးေတြကလည္း သြပ္ျပား တို႔အခြင့္အေရး) စသျဖင့္အားလံုးဟာလူ႔အခြင့္ အေရးပဲျဖစ္ပါတယ္။အဲဒီလူ႔အခြင့္အေရးဟာ (ဒီမိုကေရစီ) ပဲျဖစ္ေနျပန္ ေလေတာ့(ဒီမိုကေရစီႏွင့္လူ႔အခြင့္အေရး)ရယ္လို ့ပူးတြဲေဖာ္ျပရည္ညႊန္းၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာျပည္မွာ စစ္အစိုး ရဟာ ဘယ္ျပည္သူကေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္လို႔ အခုလို အႏွစ္(၂၀)ၾကာေအာင္ အုပ္စိုး ေနရတာလဲ…။ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီီနဲ႔ေရာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပါ ဆီေလ်ာ္မႈရွိပါသလား…။ ဘယ္ လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ လြတ္လပ္ၿငိမ္း ခ်မ္းေပ်ာ္ရႊင္ေသာ ျမန္မာနိုင္ငံသစ္ျဖစ္ဖို႔အတြက္ အေ၀းေရာက္ျမန္မာ ျပည္သားေတြနဲ႔ အနီးကပ္ျမန္မာ ျပည္သားေတြက တေယာက္တလက္တအား ႀကိဳးစားရုန္းကန္လႈပ္ ရွားသြားၾကရေအာင္လားခင္ဗ်ာ….။
စုေဆာင္းတင္ျပသူ---ရဲရင့္ေအာင္(ျမန္မာျပည္သား)
က်မ္းကိုး--နုိင္ငံတကာအလုပ္သမားအဖြဲ့ခ်ဴပ္(ILO)ႏွင့္ထိုင္းနိုင္ငံေရွ့ေနမ်ားေကာင္စီ၏လူ့့အခြင့္အေရးျမွင့္တင္မႈ ႈေဖာင္ေဒးရွင္း(HRDF)တို ့မွသင္ၾကားပို ့ခ်ေသာလူ ့အခြင့္အေရးႏွင့္ထိုင္းအလုပ္သမားဥပေဒမ်ားလက္စြဲစာအုပ္။
၁၉၄၈ခုႏွစ္ ၊ဒီဇင္ဘာလ၁၀ရက္ေန ့မွာကမၻာ့ကုလသမဂၢၢကေနေဟာဒီအခ်က္၃၀ပါလူ ့အခြင့္အေရး ေၾကညာ စာတမ္းကိုနိုင္ငံတကာသိေအာင္ေၾကညာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေဟာဒီအခ်က္၃၀ကို ခြဲျခမ္းစိတ္ ျဖာၾကည့္ရင္-(၁)နိုင္ငံသားဆိုင္ရာအခြင့္အေရး၊ (၂)နိုင္ငံေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရး၊ (၃)စီးပြားေရးဆိုင္ ရာအခြင့္အေရး၊ (၄)လူမူေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရး၊ (၅) ယဥ္ေက်းမူဆိုင္ရာအခြင့္အေရး စသျဖင့္ခြဲျခမ္း စိတ္ျဖာထားပါတယ္။ တခုခ်င္းကိုရွင္းလင္းရမယ္ဆိုရင္….(၁)နုိင္ငံသားဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြ့ကဒီလိုရွိပါတယ္။လူတိုင္းမွာ… (a)အသက္ရွင္သန္ပိုင္ခြင့္ (b)ညွင္းပမ္းနိွပ္စက္ျခင္း၊ရက္စက္ေသာအျပစ္ေပးမႈမ်ားမျပဳလုပ္ရ။ (c)ကၽြန္သဖြယ္ခိုင္း ေစျခင္းမျပဳ လုပ္ရ။ (d)ဥစၥာပစၥည္းပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရွိသည္။ (e)ဘ၀ရွင္သန္ေရးအတြက ္္အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ရရွိပိုင္ခြင့္ရွိသည္။ (f)နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္၊ (g)ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ ကိစၥမ်ားတြင္ စြက္ဖက္ျခင္းမရွိရ။
(h)လြတ္လပ္ စြာဆက္သြယ္ခြင့္၊(i)လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္၊ေနရာေဒသေရြးခ်ယ္ေနထိုင္ခြင့္။
(j)တရားဥပေဒအရ ညီမွွ်စြာ ခံစားနိုင္ေရးနွင့္ခြဲျခားမႈမရွိေစရ။ (k)တရားရုံးတြင္လြတ္လပ္ေသာ တရား စီရင္မႈခံရခြင့္။ (l) တရားဥပေဒအရတူညီမွ်တစြာ ခံစားနုိင္ေရးနွင့္ခြဲျခားမူမရွိေစရ။ (m)ဥပေဒအရ မဟုတ္ေသာဖမ္းဆီးျခင္း၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္း၊ျပည္ႏွင္ ဒဏ္ေပးျခင္း၊ မခံေစရ။ (n) စြပ္စြဲခံရစဥ္အျပစ္ကင္း
သူဟုယူဆခံရခြင့္။ (o)လြတ္လပ္စြာဘာသာေရး ယံုၾကည္ခြင့္ေတြးေခၚခြင့္။ (p)လူမ်ဳိးေရးဆိုင္ရာ အခြင့္အေရး။ (q)က်ား/မ, မခြဲျခားပဲတူညီမႈရွိေရး။ …စတာေတြ ပါ၀င္ပါ တယ္။
ဒုတိယအပိုင္းျဖစ္တဲ့-နိုင္ငံေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြက…..လူတိုင္းမွာ (က)လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ထုတ္ေဖာ္ေရးသားခြင့္။ (ခ)လြတ္လပ္စြာဖြဲ့စည္းခြင့္၊ စုေ၀းခြင့္။ (ဂ)နိုင္ငံေရးလုပ္ေဆာင္ ခြင့္။(ဃ)ဆႏၵမဲေပးပိုင္ခြင့္။ (င)နိုင္ငံံေရးပါတီထူေထာင္ခြင့္။ (စ)နိုင္ငံေရးႏွင့္ျပည္သူ ့၀န္ထမ္းလုပ္ ငန္းမ်ား တြင္ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္နုိင္ခြင့္။ (ဆ)သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားအားရယူနိုင္ခြင့္ႏွင့္ျဖန္ ့ေ၀နိုင္ ခြင့္….စတာေတြပါ၀င္ပါတယ္။
တတိယအပိုင္းျဖစ္တဲ့လူမူေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြကေတာ့ဒီလိုရွိပါတယ္။လူတိုင္းမွာ (က)လူမူေရး လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ခြင့္။(ခ)ပညာသင္ၾကားခြင့္။(ဂ)ထိမ္းျမားလက္ထပ္ခြင့္။ (ဃ)မိသားစုအား အစိုးရထံမွေစာင့္ေရွာက္မူခံစားခြင့္။(င)က်န္းမာေရးအာမခံရရွိိခြင့္။ (စ)လူမူဖူလံုေရးခံစား ပိုင္ခြင့္။ …..စတာေတြပါ၀င္ပါတယ္။
စတုတၳအပိုင္းျဖစ္တဲ့စီးပြားေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြကဒီလိုျပဌာန္းေပးထားတယ္ေလ….။ လူတိုင္းမွာ………. (က)ဘ၀ရပ္တည္ေရးအတြက္စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္ခြင့္။(ခ)အလုပ္ရရွိခြင့္။(ဂ)လြတ္လပ္စြာအလုပ္ေရြး
ခ်ယ္ခြင့္၊ သင့္တင့္ေသာလုပ္အားခရရွိခြင့္၊ တရားမွ်တေသာ အလုပ္ငွားရမ္းမူရရွိခြင့္။ (ဃ)သမဂၢထူ ေထာင္ျခင္း ႏွင့္အလုပ္နားရန္ေတာင္းဆိုခြင့္။ (င)သဘာ၀သယံဇာတမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ျပီးနား လည္မူ ရရွိခြင့္ ….. စတာေတြပါ၀င္ပါတယ္။ ပဥၥမအပိုင္းျဖစ္တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးေတြ ကေတာ့…. ဒီလိုပါ ခင္ဗ်..။လူတိုင္းမွာ……(က)အနားယူျခငး္အလုပ္နားရက္ အပန္းေျဖျခင္း။ (ခ)ဘ၀ရပ္တည္ေရး အတြက္ယဥ္ေက်းမႈဆို္င္ရာ လုပ္ေဆာင္ခြင့္။ (ဂ)ဥာဏ္ပညာႏွင့္ ဥစၥာပစၥည္း ထိန္းသိမ္းခြင့္။ (ဃ)ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ခြင့္…. စတာေတြပါ၀င္ပါ တယ္။ (လူသားတို ့၏ေမြးရာ ပါအခြင့္အေရးသည္လူ ့အခြင့္အေရး)ျဖစ္တာမို ့လို ့အလုပ္သမားအခြင့္ အေရးဟာလူ ့အခြင့္အေရးျဖစ္ သလိုလယ္သမားအခြင့္အေရး၊ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္ အေရး၊ ကေလး အခြင့္အေရး (ထိုင္းနိုင္ငံနဲ႔ အေမရိကန္၊ ဥေရာပက ဂ်ီဖံုးေတြကလည္း သြပ္ျပား တို႔အခြင့္အေရး) စသျဖင့္အားလံုးဟာလူ႔အခြင့္ အေရးပဲျဖစ္ပါတယ္။အဲဒီလူ႔အခြင့္အေရးဟာ (ဒီမိုကေရစီ) ပဲျဖစ္ေနျပန္ ေလေတာ့(ဒီမိုကေရစီႏွင့္လူ႔အခြင့္အေရး)ရယ္လို ့ပူးတြဲေဖာ္ျပရည္ညႊန္းၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာျပည္မွာ စစ္အစိုး ရဟာ ဘယ္ျပည္သူကေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္လို႔ အခုလို အႏွစ္(၂၀)ၾကာေအာင္ အုပ္စိုး ေနရတာလဲ…။ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီီနဲ႔ေရာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပါ ဆီေလ်ာ္မႈရွိပါသလား…။ ဘယ္ လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ လြတ္လပ္ၿငိမ္း ခ်မ္းေပ်ာ္ရႊင္ေသာ ျမန္မာနိုင္ငံသစ္ျဖစ္ဖို႔အတြက္ အေ၀းေရာက္ျမန္မာ ျပည္သားေတြနဲ႔ အနီးကပ္ျမန္မာ ျပည္သားေတြက တေယာက္တလက္တအား ႀကိဳးစားရုန္းကန္လႈပ္ ရွားသြားၾကရေအာင္လားခင္ဗ်ာ….။
စုေဆာင္းတင္ျပသူ---ရဲရင့္ေအာင္(ျမန္မာျပည္သား)
က်မ္းကိုး--နုိင္ငံတကာအလုပ္သမားအဖြဲ့ခ်ဴပ္(ILO)ႏွင့္ထိုင္းနိုင္ငံေရွ့ေနမ်ားေကာင္စီ၏လူ့့အခြင့္အေရးျမွင့္တင္မႈ ႈေဖာင္ေဒးရွင္း(HRDF)တို ့မွသင္ၾကားပို ့ခ်ေသာလူ ့အခြင့္အေရးႏွင့္ထိုင္းအလုပ္သမားဥပေဒမ်ားလက္စြဲစာအုပ္။
(h)လြတ္လပ္ စြာဆက္သြယ္ခြင့္၊(i)လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္၊ေနရာေဒသေရြးခ်ယ္ေနထိုင္ခြင့္။
(j)တရားဥပေဒအရ ညီမွွ်စြာ ခံစားနိုင္ေရးနွင့္ခြဲျခားမႈမရွိေစရ။ (k)တရားရုံးတြင္လြတ္လပ္ေသာ တရား စီရင္မႈခံရခြင့္။ (l) တရားဥပေဒအရတူညီမွ်တစြာ ခံစားနုိင္ေရးနွင့္ခြဲျခားမူမရွိေစရ။ (m)ဥပေဒအရ မဟုတ္ေသာဖမ္းဆီးျခင္း၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္း၊ျပည္ႏွင္ ဒဏ္ေပးျခင္း၊ မခံေစရ။ (n) စြပ္စြဲခံရစဥ္အျပစ္ကင္း
သူဟုယူဆခံရခြင့္။ (o)လြတ္လပ္စြာဘာသာေရး ယံုၾကည္ခြင့္ေတြးေခၚခြင့္။ (p)လူမ်ဳိးေရးဆိုင္ရာ အခြင့္အေရး။ (q)က်ား/မ, မခြဲျခားပဲတူညီမႈရွိေရး။ …စတာေတြ ပါ၀င္ပါ တယ္။
ဒုတိယအပိုင္းျဖစ္တဲ့-နိုင္ငံေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြက…..လူတိုင္းမွာ (က)လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ထုတ္ေဖာ္ေရးသားခြင့္။ (ခ)လြတ္လပ္စြာဖြဲ့စည္းခြင့္၊ စုေ၀းခြင့္။ (ဂ)နိုင္ငံေရးလုပ္ေဆာင္ ခြင့္။(ဃ)ဆႏၵမဲေပးပိုင္ခြင့္။ (င)နိုင္ငံံေရးပါတီထူေထာင္ခြင့္။ (စ)နိုင္ငံေရးႏွင့္ျပည္သူ ့၀န္ထမ္းလုပ္ ငန္းမ်ား တြင္ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္နုိင္ခြင့္။ (ဆ)သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားအားရယူနိုင္ခြင့္ႏွင့္ျဖန္ ့ေ၀နိုင္ ခြင့္….စတာေတြပါ၀င္ပါတယ္။
တတိယအပိုင္းျဖစ္တဲ့လူမူေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြကေတာ့ဒီလိုရွိပါတယ္။လူတိုင္းမွာ (က)လူမူေရး လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ခြင့္။(ခ)ပညာသင္ၾကားခြင့္။(ဂ)ထိမ္းျမားလက္ထပ္ခြင့္။ (ဃ)မိသားစုအား အစိုးရထံမွေစာင့္ေရွာက္မူခံစားခြင့္။(င)က်န္းမာေရးအာမခံရရွိိခြင့္။ (စ)လူမူဖူလံုေရးခံစား ပိုင္ခြင့္။ …..စတာေတြပါ၀င္ပါတယ္။
စတုတၳအပိုင္းျဖစ္တဲ့စီးပြားေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြကဒီလိုျပဌာန္းေပးထားတယ္ေလ….။ လူတိုင္းမွာ………. (က)ဘ၀ရပ္တည္ေရးအတြက္စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္ခြင့္။(ခ)အလုပ္ရရွိခြင့္။(ဂ)လြတ္လပ္စြာအလုပ္ေရြး
ခ်ယ္ခြင့္၊ သင့္တင့္ေသာလုပ္အားခရရွိခြင့္၊ တရားမွ်တေသာ အလုပ္ငွားရမ္းမူရရွိခြင့္။ (ဃ)သမဂၢထူ ေထာင္ျခင္း ႏွင့္အလုပ္နားရန္ေတာင္းဆိုခြင့္။ (င)သဘာ၀သယံဇာတမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ျပီးနား လည္မူ ရရွိခြင့္ ….. စတာေတြပါ၀င္ပါတယ္။ ပဥၥမအပိုင္းျဖစ္တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးေတြ ကေတာ့…. ဒီလိုပါ ခင္ဗ်..။လူတိုင္းမွာ……(က)အနားယူျခငး္အလုပ္နားရက္ အပန္းေျဖျခင္း။ (ခ)ဘ၀ရပ္တည္ေရး အတြက္ယဥ္ေက်းမႈဆို္င္ရာ လုပ္ေဆာင္ခြင့္။ (ဂ)ဥာဏ္ပညာႏွင့္ ဥစၥာပစၥည္း ထိန္းသိမ္းခြင့္။ (ဃ)ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ခြင့္…. စတာေတြပါ၀င္ပါ တယ္။ (လူသားတို ့၏ေမြးရာ ပါအခြင့္အေရးသည္လူ ့အခြင့္အေရး)ျဖစ္တာမို ့လို ့အလုပ္သမားအခြင့္ အေရးဟာလူ ့အခြင့္အေရးျဖစ္ သလိုလယ္သမားအခြင့္အေရး၊ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္ အေရး၊ ကေလး အခြင့္အေရး (ထိုင္းနိုင္ငံနဲ႔ အေမရိကန္၊ ဥေရာပက ဂ်ီဖံုးေတြကလည္း သြပ္ျပား တို႔အခြင့္အေရး) စသျဖင့္အားလံုးဟာလူ႔အခြင့္ အေရးပဲျဖစ္ပါတယ္။အဲဒီလူ႔အခြင့္အေရးဟာ (ဒီမိုကေရစီ) ပဲျဖစ္ေနျပန္ ေလေတာ့(ဒီမိုကေရစီႏွင့္လူ႔အခြင့္အေရး)ရယ္လို ့ပူးတြဲေဖာ္ျပရည္ညႊန္းၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာျပည္မွာ စစ္အစိုး ရဟာ ဘယ္ျပည္သူကေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္လို႔ အခုလို အႏွစ္(၂၀)ၾကာေအာင္ အုပ္စိုး ေနရတာလဲ…။ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီီနဲ႔ေရာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပါ ဆီေလ်ာ္မႈရွိပါသလား…။ ဘယ္ လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ လြတ္လပ္ၿငိမ္း ခ်မ္းေပ်ာ္ရႊင္ေသာ ျမန္မာနိုင္ငံသစ္ျဖစ္ဖို႔အတြက္ အေ၀းေရာက္ျမန္မာ ျပည္သားေတြနဲ႔ အနီးကပ္ျမန္မာ ျပည္သားေတြက တေယာက္တလက္တအား ႀကိဳးစားရုန္းကန္လႈပ္ ရွားသြားၾကရေအာင္လားခင္ဗ်ာ….။
စုေဆာင္းတင္ျပသူ---ရဲရင့္ေအာင္(ျမန္မာျပည္သား)
က်မ္းကိုး--နုိင္ငံတကာအလုပ္သမားအဖြဲ့ခ်ဴပ္(ILO)ႏွင့္ထိုင္းနိုင္ငံေရွ့ေနမ်ားေကာင္စီ၏လူ့့အခြင့္အေရးျမွင့္တင္မႈ ႈေဖာင္ေဒးရွင္း(HRDF)တို ့မွသင္ၾကားပို ့ခ်ေသာလူ ့အခြင့္အေရးႏွင့္ထိုင္းအလုပ္သမားဥပေဒမ်ားလက္စြဲစာအုပ္။
No comments:
Post a Comment