အားက်စရာ လူသားဆန္တဲ့ တာ၀န္ယူစိတ္

> “လူသားဆန္မႈ အတြက္ အေကာင္းဆံုး ဆရာေတြ ကေတာ့ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူ ေတြရဲ႔ ဘ၀ ဇာတ္ေၾကာင္းေတြပါပဲ”လို႔ ေဖာ့ဘ္စ္မဂၢဇင္း (Forbes Magazine)ရဲ႔

ဖခင္ႀကီး ဘီစီေဖာ့ဘ္စ္ (၁၈၈၀-၁၉၅၄)က ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အမ်ားစု ျဖစ္တဲ့ သာမန္လူေတြ အေနနဲ႔ အားက် အတုယူစရာ စံျပပုဂိ္ၢဳလ္ ေတြရဲ႔ ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းကို ၾကားသိရတဲ့ အခါ အားက် ၾကရတာ ျဖစ္တတ္တဲ့ သဘာ၀ပါ။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္သူ ေတြရဲ႕ ဘ၀ ဇာတ္ေၾကာင္းကုိ ၾကားသိရတဲ့ အခါ စိတ္ထဲမွာ ႏွစ္ေထာင္း အားရျဖစ္ကာ သူက အနစ္နာခံသူ ဆိုရင္ ကိုယ္ကလည္း တစ္ေနရာရာမွာ တစ္ခုခုအတြက္ အနစ္နာခံလို စိတ္ေတြ ျဖစ္လာတတ္ ၾကတာမ်ဳိးလည္း ရွိပါတယ္။

ဒီလို ကိုယ္ကပါ လိုက္ၿပီး ေပးဆပ္ခ်င္ စိတ္ေတြ ျဖစ္လာတာဟာ အင္မတန္ လူသားဆန္တဲ့ စိတ္ျဖစ္ၿပီး အားက်စိတ္ေပၚမွာ အရင္းခံပါတယ္။ တစ္စံုတစ္ေယာက္ အေပၚ အားက်စိတ္ မျဖစ္မခ်င္း အဲဒီ တစ္စံုတစ္ေယာက္ ျပဳမူ က်င့္ၾကံတဲ့ အတိုင္း ေပးဆပ္ အနစ္နာခံဖို႔ အေတြး မေရာက္ႏိုင္ပါဘူး။ အားက်စိတ္ ဆိုတာ တကယ္ေတာ့ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္တဲ့ သူအေပၚမွာမွ မဟုတ္ဘဲ ဘယ္သူ႔ အေပၚမွာ မဆို ျဖစ္ႏိုင္ ေနပါတယ္။ ဆိုပါေတာ့။ သူခိုး တစ္ေယာက္ကို အားက် ေနတာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ႏိုင္ ေနတာကိုး။ သူ႔လို ထြန္းထြန္းေပါက္ေပါက္နဲ႔ ပိပိရိရိ ခိုးႏိုင္ၿပီး တစ္သက္လံုး ဇိမ္ခံ သြားရရင္ ေကာင္းမွာပဲလို႔ အားက်ေနတာ မ်ဳိးလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေသးတာကိုး။

ဒါေၾကာင့္လည္း ေဖာ့ဘ္စ္က လူသား ဆန္ခ်င္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူ ေတြရဲ႔ ဘ၀ကိုသာ ဆရာတင္ပါ။ အားက်ပါ။ ေလ့လာပါလို႔ ဆိုခ်င္ခဲ့တာ ျဖစ္မွာပါ။ ဒီေတာ့ အားက်စရာ၊ စံျပဳစရာ လူေတြအေၾကာင္း အေတြး ပြားလိုက္မိပါတယ္။

ဘယ္လို လူမ်ဳိးေတြကို အားက်မလဲ။ အားက်စရာ လူေတြက ဘယ္လို လူမ်ဳိးေတြလဲ။ ဒီအေမးအတြက္ အေျဖေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိး ကြဲျပားမယ္ ထင္ပါ တယ္။ သူရဲေကာင္းေတြနဲ႔ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူေတြဟာ တူတူပဲလား။ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူေတြ ဆိုတာေရာ ဘယ္သူေတြလဲ။ သူရဲေကာင္း ဆိုတာ ဘယ္လိုလူလဲ။ စံျပဳ အားက်စရာ လူဆိုတာကေရာ ဘယ္သူ မ်ားပါလိမ့္။ အားလံုးဟာ လူသိထင္ရွား ေက်ာ္ၾကားသူေတြ ခ်ည္းပဲလား။ ေတြးစရာေတြ ရွိလာပါတယ္။

အီတလီ ႏိုင္ငံေရး ပညာရွင္နဲ႔ စာေရးဆရာ နီကိုလီမာခီရာဗယ္လီ (၁၄၆၉-၁၅၂၇) ကေတာ့-
“သူရဲေကာင္းေတြ မရွိရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔လို ခပ္႐ိုး႐ိုးစင္းစင္း လူမ်ဳိးေတြက ကိုယ္ ဘယ္ေလာက္ထိ တာသြားေအာင္ စြမ္းႏိုင္တယ္ ဆိုတာ မသိႏိုင္ၾကပါဘူး”
လို႔ ဆိုဖူးပါတယ္။

ဒီစကားကို ေသေသခ်ာခ်ာ သ႐ုပ္ခြဲ လိုက္ေတာ့ သူရဲေကာင္း ဆိုတာ ခပ္႐ိုး႐ိုး စင္းစင္းေတြကို ကိုယ့္အစြမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သေဘာ ေပါက္သြားေအာင္ သင္ျပေပးႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ အေျဖမ်ဳိး ထြက္လာပါတယ္။ သူ႔အနက္ အရေတာ့ သူရဲေကာင္းဆိုတာ ခပ္႐ိုး႐ိုးစင္းစင္း လူေတြကို သင္ၾကားျပသ ဦးေဆာင္တာမ်ဳိး မလုပ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ခပ္႐ိုး႐ိုးစင္းစင္း လူေတြ အေနနဲ႔ သူရဲေကာင္းေတြ လုပ္ခဲ့သမွ် အလုပ္ေတြကို ၾကည့္ၿပီး-
“ေၾသာ္ လူတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ ဒီေလာက္ထိေတာင္ စြမ္းႏိုင္ လုပ္ႏိုင္တာကိုး။ ငါတို႔လည္း လူပဲ။ ငါတို႔က ခပ္႐ိုး႐ိုးစင္းစင္း သမားေတြ ဆိုေတာ့ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ဘယ္ေလာက္ လုပ္ႏိုင္လို႔ လုပ္ႏိုင္မွန္း မသိခဲ့ၾကဘူးေလ။ ခုေတာ့ ငါတို႔ေတြ အားထုတ္မယ္ ဆိုရင္ လူသား တစ္ဦး အေနနဲ႔ ဘယ္လိုမ်ဳိးနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ထိ စြမ္းႏိုင္မယ္ ဆိုတာကို သိၾကရပါၿပီ”
လို႔ ေတြးေတာ မိလာ တတ္တာပါ။

တစ္နည္းအားျဖင့္ေတာ့ ခပ္႐ိုး႐ိုး စင္းစင္းလူေတြ အတြက္ သူတို႔ အစြမ္းကို သူတို႔ သိသြားဖို႔ အတြက္ သူရဲေကာင္းေတြ လိုပါတယ္။ အားက်ရမယ့္ သူေတြ လိုပါတယ္။ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္တဲ့ သူေတြ လိုပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ခပ္႐ိုး႐ိုးစင္းစင္း လူေတြ အေနနဲ႔ သူတို႔မွာသာ ဆႏၵနဲ႔ အားထုတ္မႈ ရွိမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ သူရဲေကာင္း ျဖစ္လာႏိုင္မယ္၊ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူေတြ ျဖစ္လာႏိုင္မယ္လို႔ ေတြးၾကေစခ်င္ပါတယ္။ အားက်စရာလူ ဆိုတာ ေခါင္းႏွစ္လံုး၊ ေျခငါးဖက္ ရွိေနတဲ့ လူထူးလူဆန္းမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ အစြမ္းအစ ထူးျခားၿပီး ကိုယ္ ယံုၾကည္ရာကို စိုက္လိုက္မတ္တတ္ လုပ္တတ္သူေတြပါ။ သူတို႔ကို အမ်ားစုက အားက်ရတယ္ ဆိုတာ သူတို႔ရဲ႕ အစြမ္းဟာ အရမ္း အရမ္းႀကီး ထူးခၽြန္ ေျပာင္ေျမာက္ေနလို႔ မဟုတ္ဘဲ သူမ်ားနဲ႔ မတူကြဲျပား ေနလို႔သာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အားက်ရသူေတြ ဆိုတာ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကား ထူးခၽြန္ထင္ရွား ေနၾကသူေတြထက္ အမ်ားစုႀကီး ေတြးသလို မေတြး၊ လုပ္သလို မလုပ္ၾကဘဲ ကြဲျပား ျခားနားတဲ့ အေတြးနဲ႔ အလုပ္ေတြကို ေတြးေတာၾကံဆ လုပ္ကိုင္ၾကသူေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္လိုပဲ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ ၾကားသူျဖစ္ပါေစ၊ လူတကာက အားက်ခ်င္မွ အားက်ၾကပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ပဲ အညတရ ေမွးမွိန္ေနသူ ျဖစ္ပါေစ၊ လူေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားက ေလးစား အားက်ခ်င္ အားက်တတ္တာမ်ဳိးပါ။ သူရဲေကာင္း ဆိုတာ သမိုင္း မွတ္တမ္းမွာ မွတ္ေက်ာက္တင္ ခံရၿပီး လူတကာသိမွ သူရဲေကာင္း မဟုတ္တာကို သတိ ျပဳၾကေစခ်င္ပါတယ္။ ဘယ္မွတ္တမ္းမွာမွ ရွာမေတြ႔ႏိုင္မယ့္ အညတရ သူရဲ ေကာင္းေတြ ကမာၻမွာ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ အညတရ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူေတြလည္း အမ်ားႀကီးပါပဲ။ အဲဒီလူေတြ အားလံုးကို တျခား လူေတြက စိတ္ထဲမွာ က်ိတ္ၿပီး အားက်ေနတတ္ ပါတယ္။ မီဒီယာေတြ ေပၚမွာ ထင္ေပၚ မေနေပမယ့္ လုပ္သင့္ လုပ္ထိုက္တဲ့ အလုပ္ကို အနစ္နာ ခံၿပီး စိုက္လိုက္မတ္တတ္ လုပ္ေနၾကသူေတြကို သူတို႔အေၾကာင္း သိသူေတြ၊ ေလ့လာမိ သူေတြက တိတ္တိတ္က်ိတ္ၿပီး အားက် ေလးစားေနရတာ မ်ဳိးေတြကို ၾကံဳဖူးၾကမွာပါ။

ဒီေတာ့ အားက်စရာလူ ဆိုတာ သူရဲေကာင္းႀကီးေတြ၊ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူေတြ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ေပမယ့္ အဲဒီလူေတြ လုပ္တဲ့ အလုပ္မ်ဳိးကို ေအာင္ျမင္ ေက်ာ္ၾကားမႈ မရွိဘဲ၊ လူေတြရ႔ဲ လက္ခုပ္သံကို မရႏိုင္ဘဲ လုပ္ေနသူေတြလို႔ ေျပာႏိုင္မွာပါ။ ဒီေတာ့ အားက်ခံေတြနဲ႔ အားက်ၾကသူေတြ ၾကားမွာ နယ္ျခားမ်ဥ္းဟာ က်ဥ္းသြားသလိုပါ။ မာခီယာဗယ္လီ့ အဆိုအရလည္း ခပ္႐ိုး႐ိုး စင္းစင္း လူေတြ အေနနနဲ႔ သူတို႔ဘယ္ေလာက္ထိ စြမ္းႏိုင္ တာကို သူရဲေကာင္းေတြဆီကေန ေလ့လာၿပီး သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ရဲ႕အစြမ္းကို ထုတ္သံုးၾကမယ္ ဆိုရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေဖာ့ဘ္စ္ ေျပာသလို ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူေတြရဲ႕ဘ၀ကို ေလ့လာၿပီး လူ သားဆန္ခ်င္လာၾကတဲ့အတြက္ ကိုယ္တိုင္က အားထုတ္ လာၾကမယ္ ဆိုရင္ လူတိုင္းလိုလိုဟာ အစြမ္းရွိသူေတြ ျဖစ္လာမွာပါ။ လူတိုင္းရဲ႕ အစြမ္း ေတြဟာ တစ္ထပ္တည္း မက်ႏိုင္တဲ့ အတြက္လည္း ေလာကရဲ႕ အရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို စြမ္းသူေတြ မ်ားလာတာ အေပါင္း လကၡဏာေပါ့။

ဒီလိုနဲ႔ အမ်ားစုကလည္း စြမ္းလာတာမို႔ က်န္ေနေသးတဲ့ လူေတြ အတြက္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ အားက် ခံဘ၀ကို ေရာက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားစုႀကီးကိုက အားက်စရာ အစြမ္းေတြ ရွိေနရင္ အားက်ခံဆိုတာ သီးျခား လူတန္းစား မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ လူ႔ေဘာင္မွာ ရွိသမွ် လူေတြဟာ ကိုယ့္မွာ မရွိတဲ့ သူ႔အစြမ္း အတြက္ အားက်လိုက္၊ သူ႔မွာမရွိတဲ့ ကိုယ့္အစြမ္း အတြက္ အားက်လိုက္နဲ႔ အျပန္အလွန္ အားက်ခြင့္ေတြလည္း ရလာၾကမွာပါ။

“အမ်ားစုႀကီး ျဖစ္တဲ့ လူထုႀကီး အေနနဲ႕ လူတစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္၊ အခ်င္းခ်င္းရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကို တာ၀န္ယူရမယ္ ဆိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္မ်ဳိးနဲ႔ မျပည့္၀ ေသးမခ်င္း လူမႈေရးရာ တရားမွ်တမႈ ဆိုတာ မရႏိုင္ဘူး” လို႔ အေမရိကန္ စာေရးဆရာ ကလဲရင့္စ္ဘတ္ဒင္တန္ကီလန္ဒ္ (၁၈၈၁-၁၉၆၄) ဆိုသူက ေျပာဖူးပါတယ္။ သူ႔စကားကို ေသခ်ာေတြးရင္ လူသားတစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦးၾကား အျပန္အလွန္ အားက်ၾကဖို႔နဲ႕ အားထုတ္ၾကဖို႔ ဘယ္ေလာက္ထိ အေရးႀကီးတယ္ ဆိုတာကို သတိ ထားမိမွာပါ။ တရားမွ်တမႈ ဆိုတာ အားက်ခံေတြေရာ အားက် ၾကသူေတြပါ လိုလားတဲ့ အရာပါ။ တရား မွ်တမႈ အတြက္ တာ၀န္ယူစိတ္က အေရးႀကီး တယ္လို႔ ဆိုရင္ လူသား ဆန္ခ်င္သူေတြ အေနနဲ႔ တရား မွ်တဖို႔ သူရဲ ေကာင္းေတြ၊ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူေတြ အေၾကာင္း ေလ့လာ႐ံုနဲ႔ မရေတာ့ဘဲ ကုိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ လူသား အခ်င္းခ်င္းရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြား အတြက္ တာ၀န္ယူတတ္ သူျဖစ္ေအာင္ အားထုတ္ၾကရမွာပါ။

အားလံုးကို ျပန္ေတြးၾကည့္ရင္ မာခီယာဗယ္လီက သူရဲေကာင္းကို အားက်ဖို႔ထိေလာက္ပဲ ေျပာခဲ့ၿပီး အားကိုးဖို႔ထိ မေျပာခဲ့တာကိုလည္း ေတြ႔ရမွာပါ။ ေဖာ့ဘ္စ္ကလည္း ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္သူေတြကို ဆရာ တင္ခိုင္းတာထက္ သူတို႔ရဲ႕ဘ၀ကို သင္ခန္းစာ တစ္ခုလို ေလ့လာေစခ်င္တာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ရမွာပါ။ လူမႈေရး တရားမွ်မႈ အေၾကာင္းေျပာတဲ့ ကီလန္ဒ္ကလည္း လူတိုင္းရဲ႕တစ္ဦး ေပၚတစ္ဦး တာ၀န္ယူ စိတ္ကိုပဲ အေလးအနက္ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အားက်စရာ လူေတြကို အားက်တာ ေကာင္းေပမယ့္ ကိုယ့္တာ၀န္ကို ကိုယ္ယူႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားတာက ပိုမွန္ေပမေပါ့။ မ်က္မျမင္ နားမၾကား တစ္ေယာက္ ဆိုရင္ လူအမ်ားက မသန္မစြမ္းလို႔ သတ္မွတ္ တတ္ၾကပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ အဲဒီလို ကိုယ္ခႏၶာ မသန္သူေတြတိုင္း မစြမ္းၾကတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒါကို အေမရိကန္ စာေရး ဆရာမ ဟဲလင္ကဲလားက သက္ေသ ထူခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေမြးရာပါ မ်က္မျမင္ နားမၾကားေပမယ့္ တကၠသိုလ္က ဘြဲ႔ေတြ ရခဲ့သလို ေအာင္ျမင္တဲ့ စာေရး ဆရာမလည္း ျဖစ္ခဲ့သူပါ။

သူက “ကၽြန္မတို႔ အေနနဲ႔ ေနာက္မ်ိဳးဆက္က ကေလးေတြကို သူတို႔ရဲ႕ဘ၀အစ ပထမေန႔မွာကတည္းက သူတို႔ဘ၀ အတြက္ သူတို႔ကပဲ တာ၀န္ ယူရမယ္ ဆိုတာ သင္ေပးရမယ္”လို႔ လက္ေတြ႔က်ၿပီး မွန္ကန္တဲ့ စကားကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ကိုယ့္ဘ၀ အတြက္ ဘယ္သူ႔ကိုမွ အားကိုးလို႔ မျဖစ္တာကို သိေစခ်င္ခဲ့ တာပါ။ ကိုယ့္ဘ၀ အတြက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္သာ အားကိုးရမယ္ ဆိုတဲ့ ႐ိုးစင္းတဲ့ အေတြးပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလို အေတြးအတြက္ ကိုယ္ခႏၶာမသန္တဲ့ ဟဲလင္ကဲလားဟာ သူမ်ားကို အားမကိုးဘဲ သူ႔ကိုယ္သူ တာ၀န္ ယူႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ရာမွာ ေအာင္ျမင္ လြန္းတာမို႔ သူရဲေကာင္း တစ္ေယာက္လို၊ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူ တစ္ေယာက္လို အားက်ခံ ဘ၀ကို ေရာက္ခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အားက်တဲ့ အခါ လူသားဆန္ စိတ္ေလး ေမြးၿပီး လူသားဆန္လာတဲ့ အခါ တာ၀န္ယူ စိတ္ေလး ေမြးကာ ကိုယ့္လူမႈ ဘ၀ ၀န္းက်င္မွာ တရား မွ်တမႈ ထြန္းကားေရး အတြက္ လူတိုင္းက အားထုတ္ ၾကပါစို႔လို႔သာ တိုက္တြန္း လိုက္ခ်င္ပါတယ္။



**မသီတာ(၊စမ္းေခ်ာင္း၊)**
(Teen မဂၢဇင္း၊ေမလ ၂၀၁၁)

http://www.shweamyutay.com/index.php?option=com_content&view=article&id=3174%3A2011-05-07-08-23-35&catid=102%3A2008-06-08-20-02-17&Itemid=656

“လူသားဆန္မႈ အတြက္ အေကာင္းဆံုး ဆရာေတြ ကေတာ့ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူ ေတြရဲ႔ ဘ၀ ဇာတ္ေၾကာင္းေတြပါပဲ”လို႔ ေဖာ့ဘ္စ္မဂၢဇင္း (Forbes Magazine)ရဲ႔

ဖခင္ႀကီး ဘီစီေဖာ့ဘ္စ္ (၁၈၈၀-၁၉၅၄)က ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အမ်ားစု ျဖစ္တဲ့ သာမန္လူေတြ အေနနဲ႔ အားက် အတုယူစရာ စံျပပုဂိ္ၢဳလ္ ေတြရဲ႔ ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းကို ၾကားသိရတဲ့ အခါ အားက် ၾကရတာ ျဖစ္တတ္တဲ့ သဘာ၀ပါ။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္သူ ေတြရဲ႕ ဘ၀ ဇာတ္ေၾကာင္းကုိ ၾကားသိရတဲ့ အခါ စိတ္ထဲမွာ ႏွစ္ေထာင္း အားရျဖစ္ကာ သူက အနစ္နာခံသူ ဆိုရင္ ကိုယ္ကလည္း တစ္ေနရာရာမွာ တစ္ခုခုအတြက္ အနစ္နာခံလို စိတ္ေတြ ျဖစ္လာတတ္ ၾကတာမ်ဳိးလည္း ရွိပါတယ္။

ဒီလို ကိုယ္ကပါ လိုက္ၿပီး ေပးဆပ္ခ်င္ စိတ္ေတြ ျဖစ္လာတာဟာ အင္မတန္ လူသားဆန္တဲ့ စိတ္ျဖစ္ၿပီး အားက်စိတ္ေပၚမွာ အရင္းခံပါတယ္။ တစ္စံုတစ္ေယာက္ အေပၚ အားက်စိတ္ မျဖစ္မခ်င္း အဲဒီ တစ္စံုတစ္ေယာက္ ျပဳမူ က်င့္ၾကံတဲ့ အတိုင္း ေပးဆပ္ အနစ္နာခံဖို႔ အေတြး မေရာက္ႏိုင္ပါဘူး။ အားက်စိတ္ ဆိုတာ တကယ္ေတာ့ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္တဲ့ သူအေပၚမွာမွ မဟုတ္ဘဲ ဘယ္သူ႔ အေပၚမွာ မဆို ျဖစ္ႏိုင္ ေနပါတယ္။ ဆိုပါေတာ့။ သူခိုး တစ္ေယာက္ကို အားက် ေနတာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ႏိုင္ ေနတာကိုး။ သူ႔လို ထြန္းထြန္းေပါက္ေပါက္နဲ႔ ပိပိရိရိ ခိုးႏိုင္ၿပီး တစ္သက္လံုး ဇိမ္ခံ သြားရရင္ ေကာင္းမွာပဲလို႔ အားက်ေနတာ မ်ဳိးလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေသးတာကိုး။

ဒါေၾကာင့္လည္း ေဖာ့ဘ္စ္က လူသား ဆန္ခ်င္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူ ေတြရဲ႔ ဘ၀ကိုသာ ဆရာတင္ပါ။ အားက်ပါ။ ေလ့လာပါလို႔ ဆိုခ်င္ခဲ့တာ ျဖစ္မွာပါ။ ဒီေတာ့ အားက်စရာ၊ စံျပဳစရာ လူေတြအေၾကာင္း အေတြး ပြားလိုက္မိပါတယ္။

ဘယ္လို လူမ်ဳိးေတြကို အားက်မလဲ။ အားက်စရာ လူေတြက ဘယ္လို လူမ်ဳိးေတြလဲ။ ဒီအေမးအတြက္ အေျဖေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိး ကြဲျပားမယ္ ထင္ပါ တယ္။ သူရဲေကာင္းေတြနဲ႔ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူေတြဟာ တူတူပဲလား။ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူေတြ ဆိုတာေရာ ဘယ္သူေတြလဲ။ သူရဲေကာင္း ဆိုတာ ဘယ္လိုလူလဲ။ စံျပဳ အားက်စရာ လူဆိုတာကေရာ ဘယ္သူ မ်ားပါလိမ့္။ အားလံုးဟာ လူသိထင္ရွား ေက်ာ္ၾကားသူေတြ ခ်ည္းပဲလား။ ေတြးစရာေတြ ရွိလာပါတယ္။

အီတလီ ႏိုင္ငံေရး ပညာရွင္နဲ႔ စာေရးဆရာ နီကိုလီမာခီရာဗယ္လီ (၁၄၆၉-၁၅၂၇) ကေတာ့-
“သူရဲေကာင္းေတြ မရွိရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔လို ခပ္႐ိုး႐ိုးစင္းစင္း လူမ်ဳိးေတြက ကိုယ္ ဘယ္ေလာက္ထိ တာသြားေအာင္ စြမ္းႏိုင္တယ္ ဆိုတာ မသိႏိုင္ၾကပါဘူး”
လို႔ ဆိုဖူးပါတယ္။

ဒီစကားကို ေသေသခ်ာခ်ာ သ႐ုပ္ခြဲ လိုက္ေတာ့ သူရဲေကာင္း ဆိုတာ ခပ္႐ိုး႐ိုး စင္းစင္းေတြကို ကိုယ့္အစြမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သေဘာ ေပါက္သြားေအာင္ သင္ျပေပးႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ အေျဖမ်ဳိး ထြက္လာပါတယ္။ သူ႔အနက္ အရေတာ့ သူရဲေကာင္းဆိုတာ ခပ္႐ိုး႐ိုးစင္းစင္း လူေတြကို သင္ၾကားျပသ ဦးေဆာင္တာမ်ဳိး မလုပ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ခပ္႐ိုး႐ိုးစင္းစင္း လူေတြ အေနနဲ႔ သူရဲေကာင္းေတြ လုပ္ခဲ့သမွ် အလုပ္ေတြကို ၾကည့္ၿပီး-
“ေၾသာ္ လူတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ ဒီေလာက္ထိေတာင္ စြမ္းႏိုင္ လုပ္ႏိုင္တာကိုး။ ငါတို႔လည္း လူပဲ။ ငါတို႔က ခပ္႐ိုး႐ိုးစင္းစင္း သမားေတြ ဆိုေတာ့ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ဘယ္ေလာက္ လုပ္ႏိုင္လို႔ လုပ္ႏိုင္မွန္း မသိခဲ့ၾကဘူးေလ။ ခုေတာ့ ငါတို႔ေတြ အားထုတ္မယ္ ဆိုရင္ လူသား တစ္ဦး အေနနဲ႔ ဘယ္လိုမ်ဳိးနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ထိ စြမ္းႏိုင္မယ္ ဆိုတာကို သိၾကရပါၿပီ”
လို႔ ေတြးေတာ မိလာ တတ္တာပါ။

တစ္နည္းအားျဖင့္ေတာ့ ခပ္႐ိုး႐ိုး စင္းစင္းလူေတြ အတြက္ သူတို႔ အစြမ္းကို သူတို႔ သိသြားဖို႔ အတြက္ သူရဲေကာင္းေတြ လိုပါတယ္။ အားက်ရမယ့္ သူေတြ လိုပါတယ္။ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္တဲ့ သူေတြ လိုပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ခပ္႐ိုး႐ိုးစင္းစင္း လူေတြ အေနနဲ႔ သူတို႔မွာသာ ဆႏၵနဲ႔ အားထုတ္မႈ ရွိမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ သူရဲေကာင္း ျဖစ္လာႏိုင္မယ္၊ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူေတြ ျဖစ္လာႏိုင္မယ္လို႔ ေတြးၾကေစခ်င္ပါတယ္။ အားက်စရာလူ ဆိုတာ ေခါင္းႏွစ္လံုး၊ ေျခငါးဖက္ ရွိေနတဲ့ လူထူးလူဆန္းမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ အစြမ္းအစ ထူးျခားၿပီး ကိုယ္ ယံုၾကည္ရာကို စိုက္လိုက္မတ္တတ္ လုပ္တတ္သူေတြပါ။ သူတို႔ကို အမ်ားစုက အားက်ရတယ္ ဆိုတာ သူတို႔ရဲ႕ အစြမ္းဟာ အရမ္း အရမ္းႀကီး ထူးခၽြန္ ေျပာင္ေျမာက္ေနလို႔ မဟုတ္ဘဲ သူမ်ားနဲ႔ မတူကြဲျပား ေနလို႔သာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အားက်ရသူေတြ ဆိုတာ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကား ထူးခၽြန္ထင္ရွား ေနၾကသူေတြထက္ အမ်ားစုႀကီး ေတြးသလို မေတြး၊ လုပ္သလို မလုပ္ၾကဘဲ ကြဲျပား ျခားနားတဲ့ အေတြးနဲ႔ အလုပ္ေတြကို ေတြးေတာၾကံဆ လုပ္ကိုင္ၾကသူေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္လိုပဲ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ ၾကားသူျဖစ္ပါေစ၊ လူတကာက အားက်ခ်င္မွ အားက်ၾကပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ပဲ အညတရ ေမွးမွိန္ေနသူ ျဖစ္ပါေစ၊ လူေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားက ေလးစား အားက်ခ်င္ အားက်တတ္တာမ်ဳိးပါ။ သူရဲေကာင္း ဆိုတာ သမိုင္း မွတ္တမ္းမွာ မွတ္ေက်ာက္တင္ ခံရၿပီး လူတကာသိမွ သူရဲေကာင္း မဟုတ္တာကို သတိ ျပဳၾကေစခ်င္ပါတယ္။ ဘယ္မွတ္တမ္းမွာမွ ရွာမေတြ႔ႏိုင္မယ့္ အညတရ သူရဲ ေကာင္းေတြ ကမာၻမွာ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ အညတရ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူေတြလည္း အမ်ားႀကီးပါပဲ။ အဲဒီလူေတြ အားလံုးကို တျခား လူေတြက စိတ္ထဲမွာ က်ိတ္ၿပီး အားက်ေနတတ္ ပါတယ္။ မီဒီယာေတြ ေပၚမွာ ထင္ေပၚ မေနေပမယ့္ လုပ္သင့္ လုပ္ထိုက္တဲ့ အလုပ္ကို အနစ္နာ ခံၿပီး စိုက္လိုက္မတ္တတ္ လုပ္ေနၾကသူေတြကို သူတို႔အေၾကာင္း သိသူေတြ၊ ေလ့လာမိ သူေတြက တိတ္တိတ္က်ိတ္ၿပီး အားက် ေလးစားေနရတာ မ်ဳိးေတြကို ၾကံဳဖူးၾကမွာပါ။

ဒီေတာ့ အားက်စရာလူ ဆိုတာ သူရဲေကာင္းႀကီးေတြ၊ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူေတြ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ေပမယ့္ အဲဒီလူေတြ လုပ္တဲ့ အလုပ္မ်ဳိးကို ေအာင္ျမင္ ေက်ာ္ၾကားမႈ မရွိဘဲ၊ လူေတြရ႔ဲ လက္ခုပ္သံကို မရႏိုင္ဘဲ လုပ္ေနသူေတြလို႔ ေျပာႏိုင္မွာပါ။ ဒီေတာ့ အားက်ခံေတြနဲ႔ အားက်ၾကသူေတြ ၾကားမွာ နယ္ျခားမ်ဥ္းဟာ က်ဥ္းသြားသလိုပါ။ မာခီယာဗယ္လီ့ အဆိုအရလည္း ခပ္႐ိုး႐ိုး စင္းစင္း လူေတြ အေနနနဲ႔ သူတို႔ဘယ္ေလာက္ထိ စြမ္းႏိုင္ တာကို သူရဲေကာင္းေတြဆီကေန ေလ့လာၿပီး သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ရဲ႕အစြမ္းကို ထုတ္သံုးၾကမယ္ ဆိုရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေဖာ့ဘ္စ္ ေျပာသလို ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူေတြရဲ႕ဘ၀ကို ေလ့လာၿပီး လူ သားဆန္ခ်င္လာၾကတဲ့အတြက္ ကိုယ္တိုင္က အားထုတ္ လာၾကမယ္ ဆိုရင္ လူတိုင္းလိုလိုဟာ အစြမ္းရွိသူေတြ ျဖစ္လာမွာပါ။ လူတိုင္းရဲ႕ အစြမ္း ေတြဟာ တစ္ထပ္တည္း မက်ႏိုင္တဲ့ အတြက္လည္း ေလာကရဲ႕ အရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို စြမ္းသူေတြ မ်ားလာတာ အေပါင္း လကၡဏာေပါ့။

ဒီလိုနဲ႔ အမ်ားစုကလည္း စြမ္းလာတာမို႔ က်န္ေနေသးတဲ့ လူေတြ အတြက္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ အားက် ခံဘ၀ကို ေရာက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားစုႀကီးကိုက အားက်စရာ အစြမ္းေတြ ရွိေနရင္ အားက်ခံဆိုတာ သီးျခား လူတန္းစား မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ လူ႔ေဘာင္မွာ ရွိသမွ် လူေတြဟာ ကိုယ့္မွာ မရွိတဲ့ သူ႔အစြမ္း အတြက္ အားက်လိုက္၊ သူ႔မွာမရွိတဲ့ ကိုယ့္အစြမ္း အတြက္ အားက်လိုက္နဲ႔ အျပန္အလွန္ အားက်ခြင့္ေတြလည္း ရလာၾကမွာပါ။

“အမ်ားစုႀကီး ျဖစ္တဲ့ လူထုႀကီး အေနနဲ႕ လူတစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္၊ အခ်င္းခ်င္းရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကို တာ၀န္ယူရမယ္ ဆိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္မ်ဳိးနဲ႔ မျပည့္၀ ေသးမခ်င္း လူမႈေရးရာ တရားမွ်တမႈ ဆိုတာ မရႏိုင္ဘူး” လို႔ အေမရိကန္ စာေရးဆရာ ကလဲရင့္စ္ဘတ္ဒင္တန္ကီလန္ဒ္ (၁၈၈၁-၁၉၆၄) ဆိုသူက ေျပာဖူးပါတယ္။ သူ႔စကားကို ေသခ်ာေတြးရင္ လူသားတစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦးၾကား အျပန္အလွန္ အားက်ၾကဖို႔နဲ႕ အားထုတ္ၾကဖို႔ ဘယ္ေလာက္ထိ အေရးႀကီးတယ္ ဆိုတာကို သတိ ထားမိမွာပါ။ တရားမွ်တမႈ ဆိုတာ အားက်ခံေတြေရာ အားက် ၾကသူေတြပါ လိုလားတဲ့ အရာပါ။ တရား မွ်တမႈ အတြက္ တာ၀န္ယူစိတ္က အေရးႀကီး တယ္လို႔ ဆိုရင္ လူသား ဆန္ခ်င္သူေတြ အေနနဲ႔ တရား မွ်တဖို႔ သူရဲ ေကာင္းေတြ၊ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူေတြ အေၾကာင္း ေလ့လာ႐ံုနဲ႔ မရေတာ့ဘဲ ကုိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ လူသား အခ်င္းခ်င္းရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြား အတြက္ တာ၀န္ယူတတ္ သူျဖစ္ေအာင္ အားထုတ္ၾကရမွာပါ။

အားလံုးကို ျပန္ေတြးၾကည့္ရင္ မာခီယာဗယ္လီက သူရဲေကာင္းကို အားက်ဖို႔ထိေလာက္ပဲ ေျပာခဲ့ၿပီး အားကိုးဖို႔ထိ မေျပာခဲ့တာကိုလည္း ေတြ႔ရမွာပါ။ ေဖာ့ဘ္စ္ကလည္း ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္သူေတြကို ဆရာ တင္ခိုင္းတာထက္ သူတို႔ရဲ႕ဘ၀ကို သင္ခန္းစာ တစ္ခုလို ေလ့လာေစခ်င္တာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ရမွာပါ။ လူမႈေရး တရားမွ်မႈ အေၾကာင္းေျပာတဲ့ ကီလန္ဒ္ကလည္း လူတိုင္းရဲ႕တစ္ဦး ေပၚတစ္ဦး တာ၀န္ယူ စိတ္ကိုပဲ အေလးအနက္ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အားက်စရာ လူေတြကို အားက်တာ ေကာင္းေပမယ့္ ကိုယ့္တာ၀န္ကို ကိုယ္ယူႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားတာက ပိုမွန္ေပမေပါ့။ မ်က္မျမင္ နားမၾကား တစ္ေယာက္ ဆိုရင္ လူအမ်ားက မသန္မစြမ္းလို႔ သတ္မွတ္ တတ္ၾကပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ အဲဒီလို ကိုယ္ခႏၶာ မသန္သူေတြတိုင္း မစြမ္းၾကတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒါကို အေမရိကန္ စာေရး ဆရာမ ဟဲလင္ကဲလားက သက္ေသ ထူခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေမြးရာပါ မ်က္မျမင္ နားမၾကားေပမယ့္ တကၠသိုလ္က ဘြဲ႔ေတြ ရခဲ့သလို ေအာင္ျမင္တဲ့ စာေရး ဆရာမလည္း ျဖစ္ခဲ့သူပါ။

သူက “ကၽြန္မတို႔ အေနနဲ႔ ေနာက္မ်ိဳးဆက္က ကေလးေတြကို သူတို႔ရဲ႕ဘ၀အစ ပထမေန႔မွာကတည္းက သူတို႔ဘ၀ အတြက္ သူတို႔ကပဲ တာ၀န္ ယူရမယ္ ဆိုတာ သင္ေပးရမယ္”လို႔ လက္ေတြ႔က်ၿပီး မွန္ကန္တဲ့ စကားကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ကိုယ့္ဘ၀ အတြက္ ဘယ္သူ႔ကိုမွ အားကိုးလို႔ မျဖစ္တာကို သိေစခ်င္ခဲ့ တာပါ။ ကိုယ့္ဘ၀ အတြက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္သာ အားကိုးရမယ္ ဆိုတဲ့ ႐ိုးစင္းတဲ့ အေတြးပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလို အေတြးအတြက္ ကိုယ္ခႏၶာမသန္တဲ့ ဟဲလင္ကဲလားဟာ သူမ်ားကို အားမကိုးဘဲ သူ႔ကိုယ္သူ တာ၀န္ ယူႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ရာမွာ ေအာင္ျမင္ လြန္းတာမို႔ သူရဲေကာင္း တစ္ေယာက္လို၊ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္သူ တစ္ေယာက္လို အားက်ခံ ဘ၀ကို ေရာက္ခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အားက်တဲ့ အခါ လူသားဆန္ စိတ္ေလး ေမြးၿပီး လူသားဆန္လာတဲ့ အခါ တာ၀န္ယူ စိတ္ေလး ေမြးကာ ကိုယ့္လူမႈ ဘ၀ ၀န္းက်င္မွာ တရား မွ်တမႈ ထြန္းကားေရး အတြက္ လူတိုင္းက အားထုတ္ ၾကပါစို႔လို႔သာ တိုက္တြန္း လိုက္ခ်င္ပါတယ္။



**မသီတာ(၊စမ္းေခ်ာင္း၊)**
(Teen မဂၢဇင္း၊ေမလ ၂၀၁၁)

http://www.shweamyutay.com/index.php?option=com_content&view=article&id=3174%3A2011-05-07-08-23-35&catid=102%3A2008-06-08-20-02-17&Itemid=656