ရဲေခါင္ေျပာက္က်ား ေခ်ေဂြဗားရား က်ဆံုးခဲ့ရေသာ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္ေန႕ကို ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာ ၉ ရက္ေန႔မွစ၍ အဖိႏွိပ္ခံျမန္မာျပည္သားမ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္လ်က္ ျမန္မာျပည္သားဘေလာ့ဂ္ကို အမွတ္တရ တင္ဆက္လိုက္ပါသည္။ ** ခြန္အားမွ်ေ၀... တို႔တေတြသည္... မလြဲမေသြ ျပည္သူေတြအတြက္... **

Wednesday, February 1, 2012

လူထုက်န္းမာေရး (“သင့္ေသြးျဖင့္ အသက္ကယ္ပါ” )

> *Public Health **
ေသြး
“သင့္ေသြးျဖင့္ အသက္ကယ္ပါ” ။
“ ေသြးတစ္စက္၊ အသက္တစ္ေခ်ာင္း” ဆိုတဲ ့ အတိုင္း တန္ဖိုးရွိလွတဲ ့ ဒီေသြး ။
“ကိုယ့္ေသြး ကိုယ့္သား” ဆိုတဲ့ စကားအရေတာ့ ကိုယ့္ဖက္ကိုယ္ေတြး ၊ အေရးေပး သလို၊ အဓိပၸါယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပးေဆာင္နုိင္တဲ ့ ဒီေသြး ။
“ ဇာတိေသြး ဇာတိမာန္ ” ၊ အေရးၾကီးက ေသြးစည္းၾက ” ဆိုျပီး ကိုယ့္လူမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ ကို လွံဳ ့ေဆာ္ေပးနုိင္တဲ့ ဒီေသြး ။ ဘယ္လိုပဲ ေျပာ ေျပာ ေသြး က အေရးၾကီးလွသည္ ။ မလိုအပ္ပဲ ေျမက် ခဲ့ရသည့္ ေသြးမ်ား အတြက္ အလြန္ ေၾကကြဲ ႏွေျမာ စရာ ေကာင္းလွသည္ ။
ဆရာမၾကီး ဂ်ာနယ္ေက်ာ္ (ေဒၚ) မမေလး ရဲ ့ “ ေသြး ” ဝတၱဳၾကီးကဲ့သို ့ ဇာတ္လမ္း တပုဒ္ကိုလည္း အမွတ္ရမိပါေသးသည္ ။
ေသြးအေၾကာင္းေျပာရလွ်င္ ကိုယ့္အေရး ဘာသာေရး ၊ လူမွဳေရး ၊ စီးပြားေရး မွစ၍ အလြန္ပဲ က်ယ္ျပန္ ့သြားနိုင္ပါသည္ ။
ဒီေတာ့ အသက္ကယ္မည္ ့ ေသြး ရဲ ့ အေရးၾကီးပံု ႏွင့္ ေသြးလွဴျခင္း အေၾကာင္း ကိုသာ ေျပာ ပါမည္ ။
လူတဦး၏ကိုယ္ခႏၶာအတြင္း လွည့္ပတ္ စီးဆင္းေနေသာ ေသြးပမာဏမွာ ၅လီတာ မွ်ရွိသည္ ။မိမိ္ကိုယ္ခႏၶာ အေလးခ်ိန္၏ ၈ % မွ် ဟု အၾကမ္းျဖင္း တြက္ယူနုိင္ပါသည္။
ေသြး အုပ္စု အမ်ိ္ဳးအစား ။
အဓိက ၄ မ်ိဳး ရွိပါသည္ ။
A , B ,AB , O ( ေအ ။ ဘီ ၊ ေအဘီ ႏွင့္ အို ) စသည္တို ့ျဖစ္ျပီး ၊
၄င္းတို ့ကို ေမ်ာက္ေသြး ေခၚ Rh ( Rhesus) အမ်ိဳးအစား + / - ႏွင့္
တြဲျပီး ေဖၚျပရသည္ ။
ေသြး၏ လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားႏွင့္ အေရးၾကီးပံု ။
ေသြးထဲတြင္
(၁) ေသြးနီဥ( Red Blood Cell ) ၊
(၂) ေသြးျဖဴဥ(White Blood Cell ) ။
(၃) ေသြးဥမႊား( Platelet ) ။
(၄) ေသြးရည္ၾကည္ ( Plasma) စသျဖင့္ပါဝင္သည္ ။ ၄င္းတို ့တြင္ အေရးၾကီး တာဝန္ကိုယ္စီ ရွိၾကသည္။
ေသြးထဲတြင္ ခႏၶာကိုယ္ ဇီဝကမၼ လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ လိုအပ္ေသာ ေအာက္စီဂ်င္ႏွင့္ အာဟာရ ဓါတ္မ်ားကို သယ္ေဆာင္ေပးသည္။ မလိုအပ္ေတာ့ေသာ ကာဘြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ပါဝင္သည့္ ေသြးညစ္ ႏွင့္ လိုအပ္ေသာ ေအာက္စီဂ်င္ ဓါတ္ ပါသည့္ ေသြးသန္ ့ ကို အဆုပ္ထဲတြင္လဲလွယ္ေပးသည္။မလိုအပ္ေသာ အညစ္အေၾကး အဆိပ္အေတာက္မ်ားကို အသည္းနွင့္ ေက်ာက္ကပ္တို ့မွ စြန္ ့ပစ္ေစနုိင္ရန္ သယ္ေဆာင္ေပးသည္။
(၁) ေသြးနီဥမွာ ေသြးပမာဏ ၏ ၄၀ % ရွိျပီး သက္တမ္း ၁၂၀ ရက္ထိ ၾကာေအာင္ရွင္သန္နုိင္သည္ ။ ေသြးနီဥထဲရွိ ေဟမိုဂလိုဘင္ ကိုၾကည့္ျပီး (အၾကမ္းအားျဖင့္) ေသြးအားနည္းျခင္း ( Anemia) ရွိ မရွိ ဆံုးျဖတ္နူိင္သည္၊ ေသြးအားနည္းျခင္းမွာ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ နည္းျခင္း ႏွင့္မတူပါ။ပံုမွန္လူ
တဦးအတြက္ ေဟမိုဂလိုဘင္မွာ (က်ား)13.6 - 17.7 g/dl ႏွင့္ (မ) 12.0-15.0 g/dl အတြင္း ရွိသည္ ။
( ဓါတ္ခြဲခန္း နွင့္ အသံုးျပဳေသာ ေဆးရည္ ေပၚတည္၍ အနည္းငယ္ ကြဲျပားသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ရွိၾကသည္ ။)
(၂) ေသြးျဖဴဥ မွာ အရြယ္ အစား အၾကီးဆံုး ျဖစ္ျပီး သက္တမ္းမွာေတာ့ တိုသည္ ။ ရက္သတၱ တပါတ္ မွ်သာ ရွိသည္ ။ေသြးျဖဴဥ အမ်ိဳးအစား ၅မ်ိဳးရွိျပီး သူတို႔ ၏တာဝန္မွာ ခႏၶာကိုယ္တြင္း ဝင္ေရာက္လာေသာ ေရာဂါပိုးမ်ားကို တိုက္ထုတ္ေပးသည္ ။ေသြးတစက္တြင္ ေသြးျဖဴဥဆဲလ္ ေပါင္း ၇ ေထာင္မွ ၂ေသာင္းခြဲမွ် ရွိသည္ ။ ယူနစ္နွင့္ျပပါက 4000~10000 /microL (မိုက္ခရုိလီတာ) အတြင္းရွိသည္။ေရာဂါပိုးမ်ားအား ခုခံတိုက္ဖ်က္ေနရခ်ိန္တြင္ သူ၏ပမာဏမ်ားျပားလာသည္ ။ wbc leukocytosis ဟုေခၚျပီး ေသြးဆိပ္တက္ျခင္း( Septicemia , Sepsis )ကို ေသြးျဖဴဥ အဆမတန္ မ်ားျပားေနျခင္းျဖင့္ သိနုိင္သည္ ။
(၃) ေသြးဥမႊား မွာ အေသးငယ္ဆံုး ေသြးဆဲလ္ မ်ားျဖစ္ျပီး ေသြးပမာဏ၏ ၅% မွ ၇ % ရွိသည္ ။၄င္း သည္ ကိုယ္ခႏၶာတြင္ ထိခိုက္ျပီး ေသြးထြက္ ေသာအခါ မွာ ဒါဏ္ရာ၌ ေသြးခဲေစၿပီး ေသြးယိုထြက္ျခင္းကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးသည္ ။ ပံုမွန္ ပမာဏမွာ တစ္မီလီမီတာ ကုဗ အတြက္ ေသြးဥမႊား အေရအတြက္ ၁သိန္းခြဲမွ ၄ သိန္း အထိရွိသည္ ။
(၄) ေသြးရည္ၾကည္ မွာ အ၀ါေရာင္ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ အရည္ ျဖစ္ျပီး ေစးကပ္ကပ္ရိွသည္ ။ ေသြးပမာဏ ၏ ၅၅ %ျဖစ္ပီး ေရဓါတ္၊ ဆားဓါတ္ ၊ ပရုိတင္းဓါတ္ နွင့္ ေဟာ္မုန္းဓါတ္မ်ား ေပါင္းစပ္ ပါ၀င္သည္ ။ ေသြးရည္ၾကည္၏ ၉၅ %မွာ ေရဓါတ္ ျဖစ္ျပီး က်န္ ၅ % မွာ ဆားဓါတ္ ၊ ပရိုတင္းဓါတ္ ႏွင့္ ဟိုမုန္းဓါတ္ မ်ားျဖစ္သည္ ။ ထို ့ေၾကာင့္ ၄င္းသည္ ေသြးေပါင္ခ်ိန္အား ထိန္းညွိေပးနုိင္ျပီး ကိုယ္ခံအားအတြက္ လည္း အေရးၾကီးသည္ ။
ေသြးလွဴရွင္မ်ား လွဴဒါန္းေသာေသြးမ်ားကို ေသြးလွဴဘဏ္တြင္ စနစ္တက် ဓါတ္ခြဲျခင္း၊ ကူးစက္ ေရာဂါ မ်ား ပါ မပါ စမ္းသပ္ျခင္း လုပ္ရသည္ ။ ထိုေသြး တခ်ိဳ ့အား နဂိုေသြး( whole blood ) အတိုင္း ထားျပီး ၊ အခ်ိဳ ့အား ေသြးနီဥ ၊ေသြးျဖဴဥ ။ ေသြးဥမႊား၊ ေသြးရည္ၾကည္ တို့ အျဖစ္ သပ္သပ္စီ ခြဲျခားကာ သတ္မွတ္ထားသည့္ အပူခ်ိန္ ၌ သိုေလွာင္သိမ္းဆည္း ထားျပီး ၊ သက္တမ္းမကုန္ဆံုးမီ အတြင္း လိုအပ္ေသာ လူနာမ်ားထံ ေပးပို ့ရသည္။
- ေသြးနီဥကို သာမာန္အေျခအေနတြင္ ၄၂ ရက္တိတိ သိုေလွာင္ထား၍ ရသည္။
- Cryopreservation နည္းျဖင့္ ေအးခဲထားေသာ ေသြးနီဥ (Frozen RBC) မ်ားအား

အမ်ားဆံုး ၁၀ ႏွစ္ၾကာမွ် သိမ္းဆည္းထားနုိင္ပါသည္ ။
- ေသြးဥမႊား မွာ ၾကာရွည္ အသိမ္းမခံပဲ ၅ ရက္အတြင္း အသံုးျပဳရသည္ ။ ေသြးဥမႊား အလြန္နည္းပါးေစေသာ ေသြးကင္ဆာနဲ႕ အသည္းကင္ဆာေရာဂါ အသည္းေျခာက္ေရာဂါမ်ားအတြက္ အသံုးျပဳပါသည္ ။
- ေအးခဲထားေသာ ေသြးရည္ၾကည္ ( Fresh Frozen Plasma ) အား ၁ ႏွစ္တိတိသိုေလွာင္ ထား နုိင္ပါသည္ ။ မည္သူေတြ ေသြးလွဴနုိင္သလည္း ။ က်န္းမာသန္စြမ္းျပီး ကူးစက္ေရာဂါ မရွိေသာ သူတိုင္း ေသြးလွဴ နုိင္ပါသည္။ အေျခခံ သတ္မွတ္ခ်က္ တခ်ိဳ ့ေတာ့ ရွိပါသည္ ။ ေသြးလွဴ သူ (Donar) ႏွင့္ ေသြးလက္ခံသူ( Recipient ) တိုင္းကို ေသြးလွဴျခင္း ၊ေသြးသြင္းျခင္းမျပဳမီ စမ္းသပ္စစ္ေဆးရပါသည္ ။ ေသြးလွဴမည့္သူတိုင္းအား ေသြးေပါင္ခ်ိန္၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၊ ကိုယ္အပူခ်ိန္၊ အသက္ရွဳမွဳ ၊ ႏွလံုးခုန္မွဳ ၊တိုင္းထြာစမ္းသပ္ရသည္ ။ သတ္မွတ္စံညြန္း မျပည့္က ေသြးမလွဳနုိင္ပါ ။
-အသက္အရြယ္အားျဖင့္ ၁၇ ႏွစ္ျပည့္ျပီးသား မွ အသက္ ၆၀ အရြယ္ထိ ၊
-ကိုယ္ခႏၶာ အေလးခ်ိန္ ၄၅ ကီလိုဂရမ္ (၁၁၀ ေပါင္ )အထက္ရွိ သူမ်ား။
-ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ၁၁၀/၆၀ မွ ၁၆၀/၉၀ အတြင္းရွိသူမ်ား ျဖစ္ ရပါမည္ ။
-ကူးစက္ေရာဂါမ်ား ဆိုသည္မွာ အသည္းေရာင္ အသားဝါ ဘီပိုး ၊ စီပိုး ၊ HIV ပိုး ။ကာလသားေရာဂါ ( ဆစ္ဖလစ္ ပိုး) ၊ ငွက္ဖ်ားပိုး အစရွိသည္မ်ားကို အဓိကထားျပီး ကင္းရွင္းသူမ်ားမွသာ ေသြးလွဴသင့္သည္ ။
အခ်ိဳ ့နိုင္ငံမ်ားတြင္ နုိင္ငံအလိုက္ ေတြ ့ရွိရေသာ ကူးစက္ေရာဂါ မ်ား ကိုလည္း ေသြးမလွဴသင့္ေသာ အမ်ိဳးအစားထဲတြင္ ထဲ့သြင္းသတ္မွတ္ထားပါသည္ ။ ဥပမာ ဥေရာပ နုိင္ငံ UK တြင္ bovine spongiform encephalopathy (BSE, ႏြားရူးေရာဂါ ပိုးတမ်ိဳးေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ဦးေႏွာက္ ပိုးဝင္ျခင္း ေရာဂါ)အပါအဝင္ variant Creutzfeldt-Jakob Disease (vCJD) ေရာဂါ ရွိသူမ်ား ေသြးမလွဴရပါ ။
-ရက္သတၱပတ္ အနည္းငယ္အတြင္းမွာ ကာကြယ္ေဆးအခ်ိဳ ့ထိုးထားသူမ်ား ေသြးမလွဴ ရပါ ။ ဥပမာ ၊ အသည္းေရာင္ အသားဝါ ကာကြယ္ေဆး (HBV vaccine ၊ Engerix-B,Recombivax HB စသည္တို ့) ထိုးထားသူမ်ား ၂ပါတ္ အတြင္း ေသြးမလွဴရပါ ။ ဝက္သက္ ၊ပါးခ်ိတ္ေယာင္ ၊ဂ်ာမန္ဝက္သက္ [ Measles, Mumps, Rubella (MMR) ] ကာကြယ္ေဆး ထိုးထားသူမ်ား တစ္လ အတြင္း ေသြးမလွဴရပါ ။
ေသြးလွဴရန္ ေၾကာက္ေနၾကပါသလား ။ ေသြးလွဴ ရန္ မဝန္ ့မရဲ ျဖစ္ေနသူမ်ား အတြက္ ေအာက္ပါ အေၾကာင္းအရာမ်ား ကို ဆက္လက္ ဖတ္ရွဴျခင္းျဖင့္ သံသယမ်ားကို ရွင္းလင္းနုိင္ပါသည္ ။
*- ေသြးလွဴျခင္းျဖင့္ အလွဴရွင္အား ေရာဂါမ်ား ကူးစက္ဝင္ေရာက္မွဳ မရွိနုိင္ပါ ။ အေၾကာင္းမွာ ပိုးကင္းစင္ေသာ တခါသံုးအပ္မ်ား အသံုးျပဳ ျပီး ေသြးကိုထုတ္ယူျခင္း ၊ေသြးေဖါက္မည့္ ေနရာတဝိုက္ကို ပိုးသတ္ေဆးျဖင့္ စနစ္တက် ေဆးေၾကာ ျပီးမွ ေသြးေဖါက္ယူျခင္း တို ့ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
*- ေသြးလွဴျခင္းေၾကာင့္ ေနထိုင္မေကာင္း မအီမလည္ျဖစ္ျခင္း မရွိပါ ။ အေၾကာင္းမွာ ေသြးမလွဴမီ ထိုသူ၏ ေသြးေပါင္၊ နွလံုးခုန္မွဳ ၊ အပူခ်ိန္ တက္မွဳ ၊ အစရွိသည္တို ့ကို စစ္ေဆးျပီး သင့္ေတာ္မွသာ ေသြးလွဴေစပါသည္။ ခၽြင္းခ်က္ အျဖစ္ -အခ်ိဳ ့သူမ်ား ေသြးလွဴအျပီး ေသြးေပါင္ခ်ိန္ အနည္းငယ္က်ျခင္း ။ မူးေဝျခင္းမ်ားရွိတတ္သည္ ။ သို့ ျဖစ္ပါ၍ ေသြးလွဴျပီး ျပီးခ်င္း လွ်င္ျမန္စြာ မတ္တပ္ရပ္ျခင္း မျပဳပဲ အခ်ိန္အနည္းငယ္မွ် လဲေလွ်ာင္း အနားယူသင့္သည္။
*-တၾကိမ္တြင္ ေသြးပမာဏ မ်ားျပားစြာ ေဖါက္ယူျခင္းမရွိပါ ။ ေသြးေပးလွဴျခင္းမွာ တၾကိမ္တြင္ ၂၅၀ မွ ၃၀၀ မီလီ လီတာ(စီစီ) မွ်သာ ထုတ္ယူျခင္းျဖစ္ပါသည္ ၊ အေနာက္နုိင္ငံမ်ား၏ စံညြန္းျဖစ္ျပီး တခ်ိဳ႕နုိင္ငံမ်ားတြင္ေတာ့ ကိုယ္ အေလးခ်ိန္ေပၚတည္ျပီး ၄၀၀ စီစီ အထိ ထုတ္ယူၾကပါသည္ ။ ေသြးတအိတ္တြင္ ၅၀၀ စီစီ ရွိသည္ဆိုေသာ္လည္း၊ ၇၀ မွ ၁၀၀ စီစီ မွာ ေသြးမခဲေဆး ျဖစ္ေသာ ေဆးရည္ ( Trisodium citrate, Citrate Phosphate Dextrose (CPD) anticoagulant ) ထဲ့ သြင္းထားျခင္းျဖစ္၍ လိုအပ္ေသာ ေသြးပမာဏမွာ ၄၀၀ စီစီ မွ်သာ ျဖစ္ပါသည္ ။ ပံုမွန္လူတဦးအတြက္ ၄င္းေသြးပမာဏအား ရက္ အနည္းငယ္ အတြင္း ခႏၶာကိုယ္ ရုိးတြင္းျခင္ဆီ မွအလိုအေလွ်ာက္ ျပန္လည္ျဖည့္ဆည္းေပးနုိင္ပါသည္။
ေသြးရည္ၾကည္ ကို ၂ ရက္မွ ၃ ရက္အတြင္း ၊ ေသြးနီဥကို ၂၅ ရက္မွ ၅၉ ရက္အတြင္း ျပန္လည္ျဖည့္ဆည္း ေပးနုိင္ပါသည္။
*-ေသြးေဖါက္ ရာတြင္ အလြန္ အမင္း နာက်င္ မည္လား ။ ေသြးထုတ္ယူေသာ အပ္မွာ 18 gauge အရြယ္အစားျဖစ္ျပီး သာမန္ ေဆးထိုးအပ္ထက္ အနည္းငယ္ ပို၍ ၾကီးပါသည္ ။ သို ့အတြက္ ပိုျပီး နာက်င္မည္ေတာ့ မဟုတ္ပါ ။ ေသြးလိုအပ္ေနေသာ လူမမာ မ်ား၏ ေဝဒနာ ႏွင့္စာလွ်င္ မေျပာပေလာက္ပါ ။ ေက်ာက္ကပ္ေဆးေနရေသာ လူမမာမ်ားမွာ တပါတ္လွ်င္ ၃ ၾကိမ္ ၊ ၁ၾကိမ္မွာ ထိုထက္ၾကီးေသာ အပ္ 16 gauge ျဖင့္ ၂ ေနရာတြင္ အေဖါက္ခံျပီး ကုသမွဳခံယူေနၾကရပါသည္ ။ အခ်ိဳ့ ့ေသြးေရာဂါသည္မ်ား ၊ ကင္ဆာေရာဂါသည္ မ်ားမွာလည္း ထိုအပ္ၾကီးမ်ားျဖင့္ မၾကာခဏ ထိုးဆြျခင္း ခံယူေနၾကရပါသည္။ ဤသို ့ စာနာၾကည့္ျခင္းျဖင့္ သင့္နာက်င္မွဳကို ေလွ်ာ့နည္းေစပါမည္ ။ ေသြးလိုေနသူမ်ား၏ အသက္ကို သင္ ကယ္တင္နုိင္လိုက္ျပီဟု ဝမ္းေျမာက္စိတ္ပြားျခင္းျဖင့္လည္း နာက်င္မွဳ နည္းပါးေစနုိင္ပါသည္။
*- ေသြးလွဴျခင္းျဖင့္ အလြန္ ဝ လာမည္လား ။ ေသြးလွဴျခင္းသက္သက္ ေၾကာင့္ေတာ့ ဝ ျခင္းမျဖစ္ပါ ။ ေသြးလွဴျပီးေနာက္ အစာအဟာရ အထူးတလည္ ျဖည့္တင္းေပးရန္မလိုပါ ။ ပံုမွန္အတိုင္း သင့္တင့္စြာ စားရုံ ျဖင့္ လံုေလာက္ပါသည္ ။ ေသြးလွဴျပီးေနာက္ ပို၍ပင္ ေပါ့ပါးလန္းဆန္းျပီး ေနထိုင္ေကာင္းသည္ ဟုပင္ ေသြးလွဴဖူးသူမ်ားက ေျပာၾကသည္။
*- ဘယ္ေလာက္ၾကာလွ်င္ ေနာက္ထပ္တၾကိမ္ ေသြး လွဴနုိင္မည္လည္း ။ နုိင္ငံမ်ား၏ က်န္းမာေရး ဌာနအလိုက္ စံခ်ိန္စံညႊန္းသတ္မွတ္ခ်က္ အနည္းငယ္ ကြဲျပားနုိင္ပါသည္ ။ အၾကမ္းအားျဖင့္ဆိုရလွ်င္.. Whole Blood လွဴသူမ်ား အနည္းဆံုး ၅၆ ရက္ျခားလွ်င္ ေနာက္တၾကိမ္ လွဴနုိင္သည္ ။ Plasma ေသြးရည္ၾကည္ လွဴသူမ်ား ၄၈ နာရီ ျခားျပီး ေနာက္ထပ္တၾကိမ္ လွဴနုိင္သည္။ ( တပါတ္လွ်င္ ၂ၾကိမ္မွ် လွဴနုိင္သည္။ )။ ေသြးဥမႊား Platelet လွဴသူမ်ား တစ္ႏွစ္လွ်င္ အမ်ားဆံုး ၂၄ ၾကိမ္ ထိ လွဴနုိင္ပါသည္ ။( တစ္လ လွ်င္ ၂ ၾကိမ္ နွဳန္း ထိ)
***သို ့ပါ၍ ေသြးလွဴ ျခင္းအား ေၾကာက္စရာ မလိုပါ ***
တခ်ိဳ ့ အခ်က္ အလက္မ်ားကို ဒီေနရာ (၁) (၂ ) မွ မွီျငမ္း ပါသည္။ ကြယ္လြန္သူ ဆရာၾကီး အဘဦးသုခ ၏ လမ္းညႊန္မွဳျဖင့္ နာေရးကူညီမွဳ အသင္းၾကီးမွ တည္ေထာင္ထားေသာ “ သုခကုသိုလ္ျဖစ္ ေဆးခန္း” မွ ေသြးလိုအပ္ေနသူမ်ားအား အခမဲ
့ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနေသာ ေအာက္ပါ သတင္းတပုဒ္ကို ဖတ္မိအျပီး မြန္ျမတ္လွေသာ ေသြးလွဴျခင္း အတြက္ တဖက္တလမ္းမွ ပါဝင္လိုေသာ စိတ္ျဖင့္ ဤစာကို ေရးပါသည္ ။ ဤ ေနရာမွ ရေသာ သတင္းျဖစ္ပါသည္။ ေသြးလွဴျခင္းသည္ အလွဳတကာ့ အလွဴထဲတြင္ အမြန္ျမတ္ဆံုး အလွဴ ျဖစ္မည္ဟုထင္ပါသည္ ။ ေသြးလွဴျခင္းျဖင့္ ကုသိုလ္ ယူနုိင္ၾကပါေစ ။
သင့္ေသြးျဖင့္ အသက္ကယ္ၾကပါ ... ဤ စာေလးအား ဖတ္ျပီး သင့္ထံမွာ ေသြးလွဴလိုစိတ္ ေလး အနည္းအက်ဥ္းမွ် ရွိလာျပီ ဆိုပါက ေရးရက်ိဳး နပ္ပါသည္ ။ ေက်းဇူးတင္ပါသည္ ။

ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ ့ၾကပါေစ။
ခင္မင္ေလးစားစြာျဖင္ ့
ေရႊအိမ္စည္

*Public Health **
ေသြး
“သင့္ေသြးျဖင့္ အသက္ကယ္ပါ” ။
“ ေသြးတစ္စက္၊ အသက္တစ္ေခ်ာင္း” ဆိုတဲ ့ အတိုင္း တန္ဖိုးရွိလွတဲ ့ ဒီေသြး ။
“ကိုယ့္ေသြး ကိုယ့္သား” ဆိုတဲ့ စကားအရေတာ့ ကိုယ့္ဖက္ကိုယ္ေတြး ၊ အေရးေပး သလို၊ အဓိပၸါယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပးေဆာင္နုိင္တဲ ့ ဒီေသြး ။
“ ဇာတိေသြး ဇာတိမာန္ ” ၊ အေရးၾကီးက ေသြးစည္းၾက ” ဆိုျပီး ကိုယ့္လူမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ ကို လွံဳ ့ေဆာ္ေပးနုိင္တဲ့ ဒီေသြး ။ ဘယ္လိုပဲ ေျပာ ေျပာ ေသြး က အေရးၾကီးလွသည္ ။ မလိုအပ္ပဲ ေျမက် ခဲ့ရသည့္ ေသြးမ်ား အတြက္ အလြန္ ေၾကကြဲ ႏွေျမာ စရာ ေကာင္းလွသည္ ။
ဆရာမၾကီး ဂ်ာနယ္ေက်ာ္ (ေဒၚ) မမေလး ရဲ ့ “ ေသြး ” ဝတၱဳၾကီးကဲ့သို ့ ဇာတ္လမ္း တပုဒ္ကိုလည္း အမွတ္ရမိပါေသးသည္ ။
ေသြးအေၾကာင္းေျပာရလွ်င္ ကိုယ့္အေရး ဘာသာေရး ၊ လူမွဳေရး ၊ စီးပြားေရး မွစ၍ အလြန္ပဲ က်ယ္ျပန္ ့သြားနိုင္ပါသည္ ။
ဒီေတာ့ အသက္ကယ္မည္ ့ ေသြး ရဲ ့ အေရးၾကီးပံု ႏွင့္ ေသြးလွဴျခင္း အေၾကာင္း ကိုသာ ေျပာ ပါမည္ ။
လူတဦး၏ကိုယ္ခႏၶာအတြင္း လွည့္ပတ္ စီးဆင္းေနေသာ ေသြးပမာဏမွာ ၅လီတာ မွ်ရွိသည္ ။မိမိ္ကိုယ္ခႏၶာ အေလးခ်ိန္၏ ၈ % မွ် ဟု အၾကမ္းျဖင္း တြက္ယူနုိင္ပါသည္။
ေသြး အုပ္စု အမ်ိ္ဳးအစား ။
အဓိက ၄ မ်ိဳး ရွိပါသည္ ။
A , B ,AB , O ( ေအ ။ ဘီ ၊ ေအဘီ ႏွင့္ အို ) စသည္တို ့ျဖစ္ျပီး ၊
၄င္းတို ့ကို ေမ်ာက္ေသြး ေခၚ Rh ( Rhesus) အမ်ိဳးအစား + / - ႏွင့္
တြဲျပီး ေဖၚျပရသည္ ။
ေသြး၏ လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားႏွင့္ အေရးၾကီးပံု ။
ေသြးထဲတြင္
(၁) ေသြးနီဥ( Red Blood Cell ) ၊
(၂) ေသြးျဖဴဥ(White Blood Cell ) ။
(၃) ေသြးဥမႊား( Platelet ) ။
(၄) ေသြးရည္ၾကည္ ( Plasma) စသျဖင့္ပါဝင္သည္ ။ ၄င္းတို ့တြင္ အေရးၾကီး တာဝန္ကိုယ္စီ ရွိၾကသည္။
ေသြးထဲတြင္ ခႏၶာကိုယ္ ဇီဝကမၼ လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ လိုအပ္ေသာ ေအာက္စီဂ်င္ႏွင့္ အာဟာရ ဓါတ္မ်ားကို သယ္ေဆာင္ေပးသည္။ မလိုအပ္ေတာ့ေသာ ကာဘြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ပါဝင္သည့္ ေသြးညစ္ ႏွင့္ လိုအပ္ေသာ ေအာက္စီဂ်င္ ဓါတ္ ပါသည့္ ေသြးသန္ ့ ကို အဆုပ္ထဲတြင္လဲလွယ္ေပးသည္။မလိုအပ္ေသာ အညစ္အေၾကး အဆိပ္အေတာက္မ်ားကို အသည္းနွင့္ ေက်ာက္ကပ္တို ့မွ စြန္ ့ပစ္ေစနုိင္ရန္ သယ္ေဆာင္ေပးသည္။
(၁) ေသြးနီဥမွာ ေသြးပမာဏ ၏ ၄၀ % ရွိျပီး သက္တမ္း ၁၂၀ ရက္ထိ ၾကာေအာင္ရွင္သန္နုိင္သည္ ။ ေသြးနီဥထဲရွိ ေဟမိုဂလိုဘင္ ကိုၾကည့္ျပီး (အၾကမ္းအားျဖင့္) ေသြးအားနည္းျခင္း ( Anemia) ရွိ မရွိ ဆံုးျဖတ္နူိင္သည္၊ ေသြးအားနည္းျခင္းမွာ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ နည္းျခင္း ႏွင့္မတူပါ။ပံုမွန္လူ
တဦးအတြက္ ေဟမိုဂလိုဘင္မွာ (က်ား)13.6 - 17.7 g/dl ႏွင့္ (မ) 12.0-15.0 g/dl အတြင္း ရွိသည္ ။
( ဓါတ္ခြဲခန္း နွင့္ အသံုးျပဳေသာ ေဆးရည္ ေပၚတည္၍ အနည္းငယ္ ကြဲျပားသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ရွိၾကသည္ ။)
(၂) ေသြးျဖဴဥ မွာ အရြယ္ အစား အၾကီးဆံုး ျဖစ္ျပီး သက္တမ္းမွာေတာ့ တိုသည္ ။ ရက္သတၱ တပါတ္ မွ်သာ ရွိသည္ ။ေသြးျဖဴဥ အမ်ိဳးအစား ၅မ်ိဳးရွိျပီး သူတို႔ ၏တာဝန္မွာ ခႏၶာကိုယ္တြင္း ဝင္ေရာက္လာေသာ ေရာဂါပိုးမ်ားကို တိုက္ထုတ္ေပးသည္ ။ေသြးတစက္တြင္ ေသြးျဖဴဥဆဲလ္ ေပါင္း ၇ ေထာင္မွ ၂ေသာင္းခြဲမွ် ရွိသည္ ။ ယူနစ္နွင့္ျပပါက 4000~10000 /microL (မိုက္ခရုိလီတာ) အတြင္းရွိသည္။ေရာဂါပိုးမ်ားအား ခုခံတိုက္ဖ်က္ေနရခ်ိန္တြင္ သူ၏ပမာဏမ်ားျပားလာသည္ ။ wbc leukocytosis ဟုေခၚျပီး ေသြးဆိပ္တက္ျခင္း( Septicemia , Sepsis )ကို ေသြးျဖဴဥ အဆမတန္ မ်ားျပားေနျခင္းျဖင့္ သိနုိင္သည္ ။
(၃) ေသြးဥမႊား မွာ အေသးငယ္ဆံုး ေသြးဆဲလ္ မ်ားျဖစ္ျပီး ေသြးပမာဏ၏ ၅% မွ ၇ % ရွိသည္ ။၄င္း သည္ ကိုယ္ခႏၶာတြင္ ထိခိုက္ျပီး ေသြးထြက္ ေသာအခါ မွာ ဒါဏ္ရာ၌ ေသြးခဲေစၿပီး ေသြးယိုထြက္ျခင္းကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးသည္ ။ ပံုမွန္ ပမာဏမွာ တစ္မီလီမီတာ ကုဗ အတြက္ ေသြးဥမႊား အေရအတြက္ ၁သိန္းခြဲမွ ၄ သိန္း အထိရွိသည္ ။
(၄) ေသြးရည္ၾကည္ မွာ အ၀ါေရာင္ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ အရည္ ျဖစ္ျပီး ေစးကပ္ကပ္ရိွသည္ ။ ေသြးပမာဏ ၏ ၅၅ %ျဖစ္ပီး ေရဓါတ္၊ ဆားဓါတ္ ၊ ပရုိတင္းဓါတ္ နွင့္ ေဟာ္မုန္းဓါတ္မ်ား ေပါင္းစပ္ ပါ၀င္သည္ ။ ေသြးရည္ၾကည္၏ ၉၅ %မွာ ေရဓါတ္ ျဖစ္ျပီး က်န္ ၅ % မွာ ဆားဓါတ္ ၊ ပရိုတင္းဓါတ္ ႏွင့္ ဟိုမုန္းဓါတ္ မ်ားျဖစ္သည္ ။ ထို ့ေၾကာင့္ ၄င္းသည္ ေသြးေပါင္ခ်ိန္အား ထိန္းညွိေပးနုိင္ျပီး ကိုယ္ခံအားအတြက္ လည္း အေရးၾကီးသည္ ။
ေသြးလွဴရွင္မ်ား လွဴဒါန္းေသာေသြးမ်ားကို ေသြးလွဴဘဏ္တြင္ စနစ္တက် ဓါတ္ခြဲျခင္း၊ ကူးစက္ ေရာဂါ မ်ား ပါ မပါ စမ္းသပ္ျခင္း လုပ္ရသည္ ။ ထိုေသြး တခ်ိဳ ့အား နဂိုေသြး( whole blood ) အတိုင္း ထားျပီး ၊ အခ်ိဳ ့အား ေသြးနီဥ ၊ေသြးျဖဴဥ ။ ေသြးဥမႊား၊ ေသြးရည္ၾကည္ တို့ အျဖစ္ သပ္သပ္စီ ခြဲျခားကာ သတ္မွတ္ထားသည့္ အပူခ်ိန္ ၌ သိုေလွာင္သိမ္းဆည္း ထားျပီး ၊ သက္တမ္းမကုန္ဆံုးမီ အတြင္း လိုအပ္ေသာ လူနာမ်ားထံ ေပးပို ့ရသည္။
- ေသြးနီဥကို သာမာန္အေျခအေနတြင္ ၄၂ ရက္တိတိ သိုေလွာင္ထား၍ ရသည္။
- Cryopreservation နည္းျဖင့္ ေအးခဲထားေသာ ေသြးနီဥ (Frozen RBC) မ်ားအား

အမ်ားဆံုး ၁၀ ႏွစ္ၾကာမွ် သိမ္းဆည္းထားနုိင္ပါသည္ ။
- ေသြးဥမႊား မွာ ၾကာရွည္ အသိမ္းမခံပဲ ၅ ရက္အတြင္း အသံုးျပဳရသည္ ။ ေသြးဥမႊား အလြန္နည္းပါးေစေသာ ေသြးကင္ဆာနဲ႕ အသည္းကင္ဆာေရာဂါ အသည္းေျခာက္ေရာဂါမ်ားအတြက္ အသံုးျပဳပါသည္ ။
- ေအးခဲထားေသာ ေသြးရည္ၾကည္ ( Fresh Frozen Plasma ) အား ၁ ႏွစ္တိတိသိုေလွာင္ ထား နုိင္ပါသည္ ။ မည္သူေတြ ေသြးလွဴနုိင္သလည္း ။ က်န္းမာသန္စြမ္းျပီး ကူးစက္ေရာဂါ မရွိေသာ သူတိုင္း ေသြးလွဴ နုိင္ပါသည္။ အေျခခံ သတ္မွတ္ခ်က္ တခ်ိဳ ့ေတာ့ ရွိပါသည္ ။ ေသြးလွဴ သူ (Donar) ႏွင့္ ေသြးလက္ခံသူ( Recipient ) တိုင္းကို ေသြးလွဴျခင္း ၊ေသြးသြင္းျခင္းမျပဳမီ စမ္းသပ္စစ္ေဆးရပါသည္ ။ ေသြးလွဴမည့္သူတိုင္းအား ေသြးေပါင္ခ်ိန္၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၊ ကိုယ္အပူခ်ိန္၊ အသက္ရွဳမွဳ ၊ ႏွလံုးခုန္မွဳ ၊တိုင္းထြာစမ္းသပ္ရသည္ ။ သတ္မွတ္စံညြန္း မျပည့္က ေသြးမလွဳနုိင္ပါ ။
-အသက္အရြယ္အားျဖင့္ ၁၇ ႏွစ္ျပည့္ျပီးသား မွ အသက္ ၆၀ အရြယ္ထိ ၊
-ကိုယ္ခႏၶာ အေလးခ်ိန္ ၄၅ ကီလိုဂရမ္ (၁၁၀ ေပါင္ )အထက္ရွိ သူမ်ား။
-ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ၁၁၀/၆၀ မွ ၁၆၀/၉၀ အတြင္းရွိသူမ်ား ျဖစ္ ရပါမည္ ။
-ကူးစက္ေရာဂါမ်ား ဆိုသည္မွာ အသည္းေရာင္ အသားဝါ ဘီပိုး ၊ စီပိုး ၊ HIV ပိုး ။ကာလသားေရာဂါ ( ဆစ္ဖလစ္ ပိုး) ၊ ငွက္ဖ်ားပိုး အစရွိသည္မ်ားကို အဓိကထားျပီး ကင္းရွင္းသူမ်ားမွသာ ေသြးလွဴသင့္သည္ ။
အခ်ိဳ ့နိုင္ငံမ်ားတြင္ နုိင္ငံအလိုက္ ေတြ ့ရွိရေသာ ကူးစက္ေရာဂါ မ်ား ကိုလည္း ေသြးမလွဴသင့္ေသာ အမ်ိဳးအစားထဲတြင္ ထဲ့သြင္းသတ္မွတ္ထားပါသည္ ။ ဥပမာ ဥေရာပ နုိင္ငံ UK တြင္ bovine spongiform encephalopathy (BSE, ႏြားရူးေရာဂါ ပိုးတမ်ိဳးေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ဦးေႏွာက္ ပိုးဝင္ျခင္း ေရာဂါ)အပါအဝင္ variant Creutzfeldt-Jakob Disease (vCJD) ေရာဂါ ရွိသူမ်ား ေသြးမလွဴရပါ ။
-ရက္သတၱပတ္ အနည္းငယ္အတြင္းမွာ ကာကြယ္ေဆးအခ်ိဳ ့ထိုးထားသူမ်ား ေသြးမလွဴ ရပါ ။ ဥပမာ ၊ အသည္းေရာင္ အသားဝါ ကာကြယ္ေဆး (HBV vaccine ၊ Engerix-B,Recombivax HB စသည္တို ့) ထိုးထားသူမ်ား ၂ပါတ္ အတြင္း ေသြးမလွဴရပါ ။ ဝက္သက္ ၊ပါးခ်ိတ္ေယာင္ ၊ဂ်ာမန္ဝက္သက္ [ Measles, Mumps, Rubella (MMR) ] ကာကြယ္ေဆး ထိုးထားသူမ်ား တစ္လ အတြင္း ေသြးမလွဴရပါ ။
ေသြးလွဴရန္ ေၾကာက္ေနၾကပါသလား ။ ေသြးလွဴ ရန္ မဝန္ ့မရဲ ျဖစ္ေနသူမ်ား အတြက္ ေအာက္ပါ အေၾကာင္းအရာမ်ား ကို ဆက္လက္ ဖတ္ရွဴျခင္းျဖင့္ သံသယမ်ားကို ရွင္းလင္းနုိင္ပါသည္ ။
*- ေသြးလွဴျခင္းျဖင့္ အလွဴရွင္အား ေရာဂါမ်ား ကူးစက္ဝင္ေရာက္မွဳ မရွိနုိင္ပါ ။ အေၾကာင္းမွာ ပိုးကင္းစင္ေသာ တခါသံုးအပ္မ်ား အသံုးျပဳ ျပီး ေသြးကိုထုတ္ယူျခင္း ၊ေသြးေဖါက္မည့္ ေနရာတဝိုက္ကို ပိုးသတ္ေဆးျဖင့္ စနစ္တက် ေဆးေၾကာ ျပီးမွ ေသြးေဖါက္ယူျခင္း တို ့ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
*- ေသြးလွဴျခင္းေၾကာင့္ ေနထိုင္မေကာင္း မအီမလည္ျဖစ္ျခင္း မရွိပါ ။ အေၾကာင္းမွာ ေသြးမလွဴမီ ထိုသူ၏ ေသြးေပါင္၊ နွလံုးခုန္မွဳ ၊ အပူခ်ိန္ တက္မွဳ ၊ အစရွိသည္တို ့ကို စစ္ေဆးျပီး သင့္ေတာ္မွသာ ေသြးလွဴေစပါသည္။ ခၽြင္းခ်က္ အျဖစ္ -အခ်ိဳ ့သူမ်ား ေသြးလွဴအျပီး ေသြးေပါင္ခ်ိန္ အနည္းငယ္က်ျခင္း ။ မူးေဝျခင္းမ်ားရွိတတ္သည္ ။ သို့ ျဖစ္ပါ၍ ေသြးလွဴျပီး ျပီးခ်င္း လွ်င္ျမန္စြာ မတ္တပ္ရပ္ျခင္း မျပဳပဲ အခ်ိန္အနည္းငယ္မွ် လဲေလွ်ာင္း အနားယူသင့္သည္။
*-တၾကိမ္တြင္ ေသြးပမာဏ မ်ားျပားစြာ ေဖါက္ယူျခင္းမရွိပါ ။ ေသြးေပးလွဴျခင္းမွာ တၾကိမ္တြင္ ၂၅၀ မွ ၃၀၀ မီလီ လီတာ(စီစီ) မွ်သာ ထုတ္ယူျခင္းျဖစ္ပါသည္ ၊ အေနာက္နုိင္ငံမ်ား၏ စံညြန္းျဖစ္ျပီး တခ်ိဳ႕နုိင္ငံမ်ားတြင္ေတာ့ ကိုယ္ အေလးခ်ိန္ေပၚတည္ျပီး ၄၀၀ စီစီ အထိ ထုတ္ယူၾကပါသည္ ။ ေသြးတအိတ္တြင္ ၅၀၀ စီစီ ရွိသည္ဆိုေသာ္လည္း၊ ၇၀ မွ ၁၀၀ စီစီ မွာ ေသြးမခဲေဆး ျဖစ္ေသာ ေဆးရည္ ( Trisodium citrate, Citrate Phosphate Dextrose (CPD) anticoagulant ) ထဲ့ သြင္းထားျခင္းျဖစ္၍ လိုအပ္ေသာ ေသြးပမာဏမွာ ၄၀၀ စီစီ မွ်သာ ျဖစ္ပါသည္ ။ ပံုမွန္လူတဦးအတြက္ ၄င္းေသြးပမာဏအား ရက္ အနည္းငယ္ အတြင္း ခႏၶာကိုယ္ ရုိးတြင္းျခင္ဆီ မွအလိုအေလွ်ာက္ ျပန္လည္ျဖည့္ဆည္းေပးနုိင္ပါသည္။
ေသြးရည္ၾကည္ ကို ၂ ရက္မွ ၃ ရက္အတြင္း ၊ ေသြးနီဥကို ၂၅ ရက္မွ ၅၉ ရက္အတြင္း ျပန္လည္ျဖည့္ဆည္း ေပးနုိင္ပါသည္။
*-ေသြးေဖါက္ ရာတြင္ အလြန္ အမင္း နာက်င္ မည္လား ။ ေသြးထုတ္ယူေသာ အပ္မွာ 18 gauge အရြယ္အစားျဖစ္ျပီး သာမန္ ေဆးထိုးအပ္ထက္ အနည္းငယ္ ပို၍ ၾကီးပါသည္ ။ သို ့အတြက္ ပိုျပီး နာက်င္မည္ေတာ့ မဟုတ္ပါ ။ ေသြးလိုအပ္ေနေသာ လူမမာ မ်ား၏ ေဝဒနာ ႏွင့္စာလွ်င္ မေျပာပေလာက္ပါ ။ ေက်ာက္ကပ္ေဆးေနရေသာ လူမမာမ်ားမွာ တပါတ္လွ်င္ ၃ ၾကိမ္ ၊ ၁ၾကိမ္မွာ ထိုထက္ၾကီးေသာ အပ္ 16 gauge ျဖင့္ ၂ ေနရာတြင္ အေဖါက္ခံျပီး ကုသမွဳခံယူေနၾကရပါသည္ ။ အခ်ိဳ့ ့ေသြးေရာဂါသည္မ်ား ၊ ကင္ဆာေရာဂါသည္ မ်ားမွာလည္း ထိုအပ္ၾကီးမ်ားျဖင့္ မၾကာခဏ ထိုးဆြျခင္း ခံယူေနၾကရပါသည္။ ဤသို ့ စာနာၾကည့္ျခင္းျဖင့္ သင့္နာက်င္မွဳကို ေလွ်ာ့နည္းေစပါမည္ ။ ေသြးလိုေနသူမ်ား၏ အသက္ကို သင္ ကယ္တင္နုိင္လိုက္ျပီဟု ဝမ္းေျမာက္စိတ္ပြားျခင္းျဖင့္လည္း နာက်င္မွဳ နည္းပါးေစနုိင္ပါသည္။
*- ေသြးလွဴျခင္းျဖင့္ အလြန္ ဝ လာမည္လား ။ ေသြးလွဴျခင္းသက္သက္ ေၾကာင့္ေတာ့ ဝ ျခင္းမျဖစ္ပါ ။ ေသြးလွဴျပီးေနာက္ အစာအဟာရ အထူးတလည္ ျဖည့္တင္းေပးရန္မလိုပါ ။ ပံုမွန္အတိုင္း သင့္တင့္စြာ စားရုံ ျဖင့္ လံုေလာက္ပါသည္ ။ ေသြးလွဴျပီးေနာက္ ပို၍ပင္ ေပါ့ပါးလန္းဆန္းျပီး ေနထိုင္ေကာင္းသည္ ဟုပင္ ေသြးလွဴဖူးသူမ်ားက ေျပာၾကသည္။
*- ဘယ္ေလာက္ၾကာလွ်င္ ေနာက္ထပ္တၾကိမ္ ေသြး လွဴနုိင္မည္လည္း ။ နုိင္ငံမ်ား၏ က်န္းမာေရး ဌာနအလိုက္ စံခ်ိန္စံညႊန္းသတ္မွတ္ခ်က္ အနည္းငယ္ ကြဲျပားနုိင္ပါသည္ ။ အၾကမ္းအားျဖင့္ဆိုရလွ်င္.. Whole Blood လွဴသူမ်ား အနည္းဆံုး ၅၆ ရက္ျခားလွ်င္ ေနာက္တၾကိမ္ လွဴနုိင္သည္ ။ Plasma ေသြးရည္ၾကည္ လွဴသူမ်ား ၄၈ နာရီ ျခားျပီး ေနာက္ထပ္တၾကိမ္ လွဴနုိင္သည္။ ( တပါတ္လွ်င္ ၂ၾကိမ္မွ် လွဴနုိင္သည္။ )။ ေသြးဥမႊား Platelet လွဴသူမ်ား တစ္ႏွစ္လွ်င္ အမ်ားဆံုး ၂၄ ၾကိမ္ ထိ လွဴနုိင္ပါသည္ ။( တစ္လ လွ်င္ ၂ ၾကိမ္ နွဳန္း ထိ)
***သို ့ပါ၍ ေသြးလွဴ ျခင္းအား ေၾကာက္စရာ မလိုပါ ***
တခ်ိဳ ့ အခ်က္ အလက္မ်ားကို ဒီေနရာ (၁) (၂ ) မွ မွီျငမ္း ပါသည္။ ကြယ္လြန္သူ ဆရာၾကီး အဘဦးသုခ ၏ လမ္းညႊန္မွဳျဖင့္ နာေရးကူညီမွဳ အသင္းၾကီးမွ တည္ေထာင္ထားေသာ “ သုခကုသိုလ္ျဖစ္ ေဆးခန္း” မွ ေသြးလိုအပ္ေနသူမ်ားအား အခမဲ
့ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနေသာ ေအာက္ပါ သတင္းတပုဒ္ကို ဖတ္မိအျပီး မြန္ျမတ္လွေသာ ေသြးလွဴျခင္း အတြက္ တဖက္တလမ္းမွ ပါဝင္လိုေသာ စိတ္ျဖင့္ ဤစာကို ေရးပါသည္ ။ ဤ ေနရာမွ ရေသာ သတင္းျဖစ္ပါသည္။ ေသြးလွဴျခင္းသည္ အလွဳတကာ့ အလွဴထဲတြင္ အမြန္ျမတ္ဆံုး အလွဴ ျဖစ္မည္ဟုထင္ပါသည္ ။ ေသြးလွဴျခင္းျဖင့္ ကုသိုလ္ ယူနုိင္ၾကပါေစ ။
သင့္ေသြးျဖင့္ အသက္ကယ္ၾကပါ ... ဤ စာေလးအား ဖတ္ျပီး သင့္ထံမွာ ေသြးလွဴလိုစိတ္ ေလး အနည္းအက်ဥ္းမွ် ရွိလာျပီ ဆိုပါက ေရးရက်ိဳး နပ္ပါသည္ ။ ေက်းဇူးတင္ပါသည္ ။

ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ ့ၾကပါေစ။
ခင္မင္ေလးစားစြာျဖင္ ့
ေရႊအိမ္စည္

No comments:

Total Pageviews

Labels

ပညာေပး (1488) ကာတြန္းဟာသ (1343) ဟာသ (899) ေဆာင္းပါး (822) ကဗ်ာ (777) သတင္း (533) .ေဆာင္းပါး (512) အက္ေဆး/၀တၳဳတို (504) ေၾကာ္ျငာ (432) နိုင္ငံတကာထူးျခားသတင္း (388) ပညာေပး... (326) နိုင္ငံတကာ ထူးျခားသတင္း (321) ကဗ ်ာ (279) နိုင္ငံတကာအျခားသတင္း.. (253) ကဗ်ာ… (228) ပံုျပင္ (220) ေဆာင္းပါး…. (203) အက္ေဆး (191) ေဘာလံုးဟာသ...။ (156) သေဘာထားအျမင္ (149) Cartoon (145) သတင္း.... (139) ကဗ်ာ... (136) ကဗ်ာ..... (132) ပညာေပး.. (131) နိုင္ငံတကာ အျခားသတင္း.. (123) ျပည္တြင္းသတင္း (118) သတင္း..။ (114) သတင္းတို (111) သေရာ္စာ… (106) ဝတၳဳတို (105) ၀တၳဳတို (95) ဓါတ္ပံုသတင္း (81) သတင္း.. (79) ေပးစာ (79) ဘာသာျပန္ ဝတၳဳတို (75) ဓာတ္ပံုသတင္း (72) ကာတြန္း (64) ဓာတ္ပံုသတင္း..။ (64) သေရာ္စာ (64) နိုင္ငံတကာ အျခားသတင္း (60) ဓာတ္ပံုသတင္း.. (54) ေမတၱာစာ (54) ေအာက္ေမ့ဘြယ္စာလႊာ (53) သတင္း. (47) ဘာသာျပန္အက္ေဆး (46) ္ပံုျပင္ (45) ကာတြန္းဟာသ- (44) ေဘာလံုးဟာသ... (44) နိုင္ငံတကာအျခားသတင္း (43) -ကာတြန္းဟာသ (40) နိင္ငံတကာ အျခားသတင္း (39) ကဗ်ာ. (37) သတင္းေဆာင္းပါး (36) News (35) ကာတြန္း ဟာသ (34) ပညာေပး) (33) ကဗ်ာ(ဟာသ) (32) ဟာသကဗ်ာ (32) ေအာင္ျမင္ေရးဒႆန (30) xပညာေပး) (29) ေၾကညာခ်က္ (28) ႐ုပ္သံ သတင္း (25) ဂ်ာနယ္ (24) TV (23) နိုင္ငံတကာ အျခားသတင္း. (23) ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါး (20) ရင္ဖြင့္သံ (19) သရဲဇာတ္လမ္း (19) ္ပံုျပၤင္ (18) ထုတ္ျပန္ခ်က္ (14) ဓာတ္ပံု (13) ဘာသာျပန္ပံုျပင္ (13) ဓာတ္ပုံသတင္း (12) သတင္းဓါတ္ပံု (12) သီခ်င္း (12) အင္တာဗ်ဴး (12) အေတြးအျမင္ (12) ဓာတ္ပံုသတင္း. (11) ပံုျပၤင္ (11) အယ္ဒီတာ့ထံေပးစာ (11) ဥာဏ္စမ္း (11) Photo News (10) poem (10) ဂ ်ာနယ္ (10) ဟာသအက္ေဆး (10) (က်န္းမာေရး ပညာေပး) (9) . (9) x ပညာေပး) (9) ဘာသာျပန္ (9) The Article (8) ခရီးသြား.ေဆာင္းပါး (8) နိူင္ငံတကာအျခားသတင္း (8) ဘာသာေရးေဆာင္းပါး (8) သတင္း.ေဆာင္းပါး (8) ေဗဒင္ (8) သတင္းတို. (7) ဟာသ ဝတၳဳတို (7) တေဘာင္ (6) ကွဗ်ာ (5) နိုင္ငံထူးျခားသတင္း (5) ဘာသာေရး၊ဓမၼပံုျပင္ (5) မိန္႔ခြန္း (5) သမိုင္းစကား၊ ပန္းစကား (5) ဟာသ ဓာတ္ပံု (5) အားကစားသတင္း (5) song (4) ကာတြြန္းဟာသ (4) စကားပံု (4) ထူးျခားသတင္း (4) ပညာေပ; (4) သတင္း.တို. (4) သေရာ ္စာ (4) ဟာသ- (4) ္ေဆာင္းပါး (4) -ကာတြန္းဟာသ- (3) interview (3) ထုပ္ျပန္ခ်က္ (3) ဓမၼဒါန (3) ဓါတ္ပုံအက္ေဆး (3) ဓာတ္ပံုအက္ေဆး (3) ပညာေပ (3) ဖိတ္စာ (3) ရုပ္သံ (3) သတင္း.တို.။ (3) ဟာသ အင္တာဗ်ဴး (3) ဟာသ. (3) အင္တာဗ်ဴးး (3) အတိုဆုံး၀တၳဳတို (3) အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္ (3) ေဘာလံုးဟာသ. (3) (ဟာသ) (2) By....meepyatite (2) Statement (2) Story (2) With Best Regards (2) aဆာင္းပါ (2) ကန္ေတာ့ခ်ိဳး (2) က်န္းမာေရး ပညာေပး (2) ဇာတ္လမ္းတို (2) ပန္းခ်ီ (2) ပုံျပင္ (2) ဘာသာျပန္ကဗ ်ာ (2) ရုပ္ပံုအေတြး (2) ဟာသပံုျပင္ (2) အစီရင္ခံစာ (2) အမွတ္တရ (2) အေတြး (2) ဦးဦး ေမွာ္ဆရာ (2) ေဆာင္းပါ (2) ျပဇာတ္ (2) (xပညာေပး) (1) (ပညာေပး) (1) ) (1) .... (1) 2010 at 11:22pm (1) =ႏိုင္ငံတကာ အားကစားသတင္းမ်ား (1) Announce (1) By: Sara Yin (က်န္းမာေရး ပညာေပး) (1) By; Silver Moon အင္တာဗ်ဴး (1) General Knowledge (1) Joke (1) Photo Essay (1) Thanks (1) aဆာင္းပါး (1) khana.na155 ကဗ်ာ (1) minkonaing (1) ကဗ်ာ( (1) ကဗ်ာ… By..Blue gyee (1) ကာတြန္းဟာသ <br /> <br /> (1) ကိုယ္တိုင္ေရးကဗ်ာ သီဟသူ (1) ခရီးသြားဆာင္းပါး (1) ခရီးသြားေဆာင္းပါး (1) စကား (1) စကားပုံ (1) စာစု (1) စိုးမိုးေက်ာ္ (ဟာသ) (1) ဆက္သြယ္ရန္ (1) ဓါတ္ပံုအက္ေဆး (1) ဓာတ္ပုံအက္ေဆး (1) ဓာတ္ပံုအေတြး (1) နူတ္ခြန္းဆက္လႊာ (1) (1) ပညာေပ;း (1) မိန္႕ခြန္း (1) ရုပ္ရွင္ (1) သတင္း နွင့္ဟာသ (1) သတင္း.တို (1) သတင္းကဗ်ာ (1) သတင္းသီခ်င္း (1) သေရာ္ကဗ ်ာ (1) ဟသ (1) ဟာသအင္တာဗ်ဴး (1) ဟိုအေၾကာင္း ၊ဒီအေၾကာင္းသူတို ့အေၾကာင္း (1) အဆိုအမိန္႔ (1) အထၳဳပၸတၱိ) (1) အားကစားသတင္းမ်ား (1) အျခားသတင္း (1) ဦးဦး ေမွာ္ဆရာ ပညာေပး.. (1) ုပုံျပင္ (1) ေဆာင္းပါ; (1) ေပးပို ့သူ .. စိုးမိုးေက်ာ္ ဟာသ (1) ေပးပို ့သူ...သက္နိုင္ ကဗ်ာ… (1) ေပးပို ့သူ…greenleave (1) ္ပုံျပင္ (1) (1) ႐ုပ္သံ (1) • Posted by thant zin htwe on ႏုိ၀င္ဘာ 19 (1) …. (1)