>

-ၿမန္မာဟူေသာ အမည္နာမၿဖစ္ေပၚလာပံု-  

၁။ ကလ်ာဏီ ေက်ာက္စာတြင္ (က) ၿမမၼာေဒႆ၊ၿမမၼာတို႕အရပ္၌ ပုဂါမနဂေရ၊ပုဂံၿမိဳ႕၌ (ခ)ပုဂါမ ၀ါသိေနာ၊ပုဂံၿပည္၌ ေနသူတို႕ကို၊ၿမမၼာ မနုႆ ၊ၿမမၼာ လူမ်ိဳး တို႕ ဟူ၍၊ေ၀ါဟာရႏၱီ ေခၚေ၀ၚကုန္၏ ၂။ ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္စီရင္သည္႕ ၀ိနယာလကၤာရဋီကာ ၌ “မရမၼာ၀ိေယ၊ၿမမၼာတို႕၏ နိုင္ငံ ၿဖစ္ထေသာ” ဟူ ၍ပါဠိ စီပံုကိုလည္ေကာင္း။ ၃။ သေရခတၱာရာၿပည္၊သုပညာ နဂရ မင္းလက္ထက္ ရခိုင္ၿပည္ကို တိုက္ခိုက္ၿပီး မဟာမုနိဘုရားကို ဖ်က္စီးပံုႏွင္႕စပ္လ်ဥ္း၍ ရခိုင္မင္းသမီး ဧခ်င္းမွာ….. (က) “တလိုင္းႏွင္႔ပ်ဴ၊ ႏွစ္ၿပည္သူတို႕ ၊သံုးလူ႕ထြတ္ခ်ာ မဟာမုနိ ၊ၾကိနာေထာ္ ၊ရုပ္ရွင္ေက်ာ္ကို ေပါင္ေတာ္ေက်ာသား၊ ယူေသာအားၿဖင္႕” (ခ) ပုဂံၿပည္ အေလာင္းစည္သူမင္းလက္ထက္ ရခိုင္ၿပည္ကို တိုက္၍ ရခိုင္လူမ်ိဴး နန္းရိုးၿဖစ္ေသာ လကၤ်ာမင္းနန္ကို နန္းတင္ပံုႏွင္႕စက္လ်ဥ္း၍ ယင္းအဆိုပါ ဧခ်င္းမွာပင္ “မင္းရဲဘယ၊ ေပါက္ညိဳၿမႏွင္႕၊ၾကြခဲ႕ေရႊၿပည္ ၊ေဆြႏွစ္မည္တြင္ ၊ၿမင္သည္သည္းခ်ာ ၊ေရႊဂူသာႏွင္႕၊ လကၤ်ာမင္းနန္ ၊နန္းရိုးမွန္လွ်င္ ၊တစ္ဖန္လည္ေကာင္း ၊ေလာင္းစည္သူခိုင္း ၊အယူလိုင္း၍ ၊ တလိုင္းတသိန္း၊ပ်ဳတသိန္းႏွင္႕” ဟူ၍ လကၤာစာစီပံုကိုလည္ေကာင္း။

၄။ ေရႊယင္းေမွ်ာ္ရြာၾကီး အရွင္ဥဂၢံသမာလာ ကား (မၼ)ႏွစ္ဆင္႕ ႏွင္႕ “ၿမမၼာ” ဟူ၍ လည္းေကာင္း (န)သတ္ႏွင္႕ “ၿမန္မာ” ဟူ၍ လည္းေကာင္း ႏွစ္နည္းလံုးပင္သင္႕ေလ်ာ္ေၾကာင္း၊(မ) အကၡရာ ဆင္႕ေရးလိုေသာ္(န) အကၡရာကိုပင္ (မ) အကၡရာၿပဳ၍ (မ)ကို (မာ) သို႕ကပ္လွ်င္ ရုပ္ၿပီးေကာင္း ေတာ႕သည္။သဒၵါက်မ္း ၌လည္း(ပကၤေရာ) စေသာ ဥဒါဟရုဏ္၌ “နိဂၢဟိတံ ပေဒေႏၱ” ဟူေသာ အရ(မ) အကၡရာကို နိဂၢဟိတ္ၿပဳူ၍ (ပံ)ဟူူ၍ ရွိသည္။ ရုပ္ၿပီးေသာအခါလည္း က၀ဂ္ အကၡရာ ေႏွာင္းေသာေၾကာင္႕ ၀ ဂႏၷ ၿပဳ၍ ငကာရႏၱရွိၿပန္ေတာ႕သည္။ဤကဲကသို႕ (န)ကို နိဂၢဟိတ္ၿပဳေသာ ရုပ္လည္းရွိသည္။(မ)ၿပဳေသာရုပ္ ၊(န)ၿပဳေသာရုပ္လည္းရွိေၾကင္းႏွင္႕ ဆံုးၿဖတ္ေတာ္မူသည္။ ၅။ မံုေရြးဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး စီရင္သည္႕ေစတီယကထာ ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္အလိုမွာ ဧရာ၀တီၿမစ္၏ ေၿမာက္ဘက္အရပ္ကို သုနာပရႏၱတိုင္း၊ ေတာင္ဘက္ကို တပၸ၀တီတိုင္း ေခၚေၾကာင္း ၊ထိုတိုင္းႏွစ္တိုင္း အတြင္း ၌တည္ေနကုန္ေသာ လူအေပါင္းတို႕သည္လည္း ကမၻာဦးက ၿဗဟၼာနတ္တ႕ို၏အႏြယ္ ကလာသည။္ ၿဗဟၼာနတ္တို႔ကို ကိုးကြယ္ေလ႕ရွိေသာေၾကာင္႕ ၿဗဟၼာမ်ိဳးဟူ၍ ေခၚေ၀ၚၾကကုန္၏။ ရွည္လ်ားေသာကာလ “ၿမန္မာ” ဟူ၍ လည္းေကာင္း တြင္ၿပန္ေလ၏ ဟုပါရွိသည္။ ၆။ မင္းတုန္းမင္းတရား လက္ထက္ေတာ္တြင္ စလင္းဆရာေတာ္ဘုရား ေရးသားသည္႔ ၀ိသုဒၶိမဂ္ဒီပနီ၌ မူကာ ကမၻာဦးအစက မူလအရင္းၿမစ္ကိုလိုက္၍ “ၿဗဟၼာ” ဟူ၍ပင္ ေရးသားသင္႕ေၾကာင္းႏွင္႕ပါရွိ၏။ ၇။ အလြန္ေရွးက်သည္႕ ၿမန္မာရာဇ၀င္အမ်ားစုမွာလည္း သေရေခတၱရာၿပည္ၾကီး ပ်က္စီးေသာအခါ ပ်ဴတစ္စု ၊ကမ္းယံတစ္စု ၊ၿမန္မာတစ္စု ကြဲသြားေၾကာင္းပါရွိသည္။ ၈။ ၿမန္မာပထ၀ီ၀င္ဟု ေခၚထိုက္ေသာ ဇမၺဴအုပ္ေဆာင္း၊ ဇမၺဴတံဆိပ္ စေသာက်မ္းတို႕၌ လူမ်ိဳးတစ္ရာ႕တစ္ပါး ကိုေရတြက္ၿပသည္႕ လကၤာမွာလည္း “တစ္ရာ႕တစ္ပါး၊လူမ်ိဳးမ်ားကို မွတ္သားကုန္လင္႔ ၊နိဒါန္းဖြင္႕ပိမ္႔၊ (၁)ေယာႏွင္႕(၂)ရခိုင္ႏွိုင္းၿပိဳင္(၃)ထား၀ယ္(၄)ဘရယ္ေတာင္သူ (၅)ေၿပာ႕(၆)ၿပဴ(၇)ကမ္းယံ ခုႏွစ္တန္ကို ၿမန္မာ မုခ်တြက္ဆေလာ႕”ဟူ ၍ ပါရွိပါသည္။ ၉။ က်ဳပ္တို႕ အေမ႔ေမာင္ၾကီး ဦးရီးေတာ္ဘုန္းၾကီးကလည္း ပုဂံၿပည္ေကာင္းစားစဥ္ သကၠရာဇ္ ၄၀၀ ေက်ာ္ေလာက္က ထိုးမွတ္စိုက္ထူသည္႕ အလွဴေတာ္ ေက်ာက္စာမွာ “ၿဗဟၼာ” ၊ “ၿပဳမၼာ” ၊ “ၿပဳမာ”၊ “ၿမန္မာ” ၊ ဟူ၍ ေလးမ်ိဳးေလးစား ေရးသားထြင္းထုသည္ကို ေတြ႕ၿမင္ရေၾကာင္းႏွင္႕ မိန္႔ေတာ္မူသည္။ ၁၀။ ထို႕ၿပင္ က်ဳပ္တို႕ အေမ႔ေမာင္ေထြးဦးေလး ဦးပဥၨင္း၏ အလိုမွာ ထို “မရမၼာ” လူမ်ိဳးကို “ပရမၼာ” (ပ)ႏွင္႕(ရ)ကိုေပါင္း၍ “ၿဗဳမၼာ” လူမ်ိဳး (ရ) သံနွင္႕ သံထုတ္ (မ)ကို ေခ်ကာ “ဗမာ” လူမ်ိဳးေခၚသင္႕ ေၾကာင္၊၄င္းၿပင္ “မရမၼာ” မႏုႆ၀ံေသ ၊မ-ကာရံ၊ ပ- ကာေရန ၀ိပၸလႅသံကာတုန "ပရမၼာ" တိ၀ါ ၊ တမၸိတတိတံကေတ -ရကာရပဟိေနန "ဗမာ " တိ၀ါ၊ဗ-ကာရ- ရကာရံ သမၸိေဏၰတြာ "ၿဗဟၼာ" တိ၀ါ ၊ဘာသႏၱိမရမၼ၀ိဇိတာ" ဟူ၍ ပါဠိစီကံုးသင္႕ေၾကာင္း မိန္႔ၾကားေတာ္မူဖူးေသာဟူ၏ ဆရာၾကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း၏ ( ေဒါင္းဂဏၰိလာ အေၿဖက်မ္း -၁၉၂၉) ၿမန္မာေ၀ါ ဟာရအဖြင္႕ ေရးသူ တကၠသိုလ္ တင္ခ (ၿမန္မာစာ ၿမန္မာမေပ်ာက္ကြယ္ေအာင္ရေအာင္ ထိမ္းသိမ္းခဲ႕သူ) မွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္……။ 


 by စာျကည့္တိုက္(ေရႊအိမ္စည္စာေပဒါနျပဳပါသည္) -

- Posted By Blogger လူဗိုလ္

-ၿမန္မာဟူေသာ အမည္နာမၿဖစ္ေပၚလာပံု-  

၁။ ကလ်ာဏီ ေက်ာက္စာတြင္ (က) ၿမမၼာေဒႆ၊ၿမမၼာတို႕အရပ္၌ ပုဂါမနဂေရ၊ပုဂံၿမိဳ႕၌ (ခ)ပုဂါမ ၀ါသိေနာ၊ပုဂံၿပည္၌ ေနသူတို႕ကို၊ၿမမၼာ မနုႆ ၊ၿမမၼာ လူမ်ိဳး တို႕ ဟူ၍၊ေ၀ါဟာရႏၱီ ေခၚေ၀ၚကုန္၏ ၂။ ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္စီရင္သည္႕ ၀ိနယာလကၤာရဋီကာ ၌ “မရမၼာ၀ိေယ၊ၿမမၼာတို႕၏ နိုင္ငံ ၿဖစ္ထေသာ” ဟူ ၍ပါဠိ စီပံုကိုလည္ေကာင္း။ ၃။ သေရခတၱာရာၿပည္၊သုပညာ နဂရ မင္းလက္ထက္ ရခိုင္ၿပည္ကို တိုက္ခိုက္ၿပီး မဟာမုနိဘုရားကို ဖ်က္စီးပံုႏွင္႕စပ္လ်ဥ္း၍ ရခိုင္မင္းသမီး ဧခ်င္းမွာ….. (က) “တလိုင္းႏွင္႔ပ်ဴ၊ ႏွစ္ၿပည္သူတို႕ ၊သံုးလူ႕ထြတ္ခ်ာ မဟာမုနိ ၊ၾကိနာေထာ္ ၊ရုပ္ရွင္ေက်ာ္ကို ေပါင္ေတာ္ေက်ာသား၊ ယူေသာအားၿဖင္႕” (ခ) ပုဂံၿပည္ အေလာင္းစည္သူမင္းလက္ထက္ ရခိုင္ၿပည္ကို တိုက္၍ ရခိုင္လူမ်ိဴး နန္းရိုးၿဖစ္ေသာ လကၤ်ာမင္းနန္ကို နန္းတင္ပံုႏွင္႕စက္လ်ဥ္း၍ ယင္းအဆိုပါ ဧခ်င္းမွာပင္ “မင္းရဲဘယ၊ ေပါက္ညိဳၿမႏွင္႕၊ၾကြခဲ႕ေရႊၿပည္ ၊ေဆြႏွစ္မည္တြင္ ၊ၿမင္သည္သည္းခ်ာ ၊ေရႊဂူသာႏွင္႕၊ လကၤ်ာမင္းနန္ ၊နန္းရိုးမွန္လွ်င္ ၊တစ္ဖန္လည္ေကာင္း ၊ေလာင္းစည္သူခိုင္း ၊အယူလိုင္း၍ ၊ တလိုင္းတသိန္း၊ပ်ဳတသိန္းႏွင္႕” ဟူ၍ လကၤာစာစီပံုကိုလည္ေကာင္း။

၄။ ေရႊယင္းေမွ်ာ္ရြာၾကီး အရွင္ဥဂၢံသမာလာ ကား (မၼ)ႏွစ္ဆင္႕ ႏွင္႕ “ၿမမၼာ” ဟူ၍ လည္းေကာင္း (န)သတ္ႏွင္႕ “ၿမန္မာ” ဟူ၍ လည္းေကာင္း ႏွစ္နည္းလံုးပင္သင္႕ေလ်ာ္ေၾကာင္း၊(မ) အကၡရာ ဆင္႕ေရးလိုေသာ္(န) အကၡရာကိုပင္ (မ) အကၡရာၿပဳ၍ (မ)ကို (မာ) သို႕ကပ္လွ်င္ ရုပ္ၿပီးေကာင္း ေတာ႕သည္။သဒၵါက်မ္း ၌လည္း(ပကၤေရာ) စေသာ ဥဒါဟရုဏ္၌ “နိဂၢဟိတံ ပေဒေႏၱ” ဟူေသာ အရ(မ) အကၡရာကို နိဂၢဟိတ္ၿပဳူ၍ (ပံ)ဟူူ၍ ရွိသည္။ ရုပ္ၿပီးေသာအခါလည္း က၀ဂ္ အကၡရာ ေႏွာင္းေသာေၾကာင္႕ ၀ ဂႏၷ ၿပဳ၍ ငကာရႏၱရွိၿပန္ေတာ႕သည္။ဤကဲကသို႕ (န)ကို နိဂၢဟိတ္ၿပဳေသာ ရုပ္လည္းရွိသည္။(မ)ၿပဳေသာရုပ္ ၊(န)ၿပဳေသာရုပ္လည္းရွိေၾကင္းႏွင္႕ ဆံုးၿဖတ္ေတာ္မူသည္။ ၅။ မံုေရြးဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး စီရင္သည္႕ေစတီယကထာ ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္အလိုမွာ ဧရာ၀တီၿမစ္၏ ေၿမာက္ဘက္အရပ္ကို သုနာပရႏၱတိုင္း၊ ေတာင္ဘက္ကို တပၸ၀တီတိုင္း ေခၚေၾကာင္း ၊ထိုတိုင္းႏွစ္တိုင္း အတြင္း ၌တည္ေနကုန္ေသာ လူအေပါင္းတို႕သည္လည္း ကမၻာဦးက ၿဗဟၼာနတ္တ႕ို၏အႏြယ္ ကလာသည။္ ၿဗဟၼာနတ္တို႔ကို ကိုးကြယ္ေလ႕ရွိေသာေၾကာင္႕ ၿဗဟၼာမ်ိဳးဟူ၍ ေခၚေ၀ၚၾကကုန္၏။ ရွည္လ်ားေသာကာလ “ၿမန္မာ” ဟူ၍ လည္းေကာင္း တြင္ၿပန္ေလ၏ ဟုပါရွိသည္။ ၆။ မင္းတုန္းမင္းတရား လက္ထက္ေတာ္တြင္ စလင္းဆရာေတာ္ဘုရား ေရးသားသည္႔ ၀ိသုဒၶိမဂ္ဒီပနီ၌ မူကာ ကမၻာဦးအစက မူလအရင္းၿမစ္ကိုလိုက္၍ “ၿဗဟၼာ” ဟူ၍ပင္ ေရးသားသင္႕ေၾကာင္းႏွင္႕ပါရွိ၏။ ၇။ အလြန္ေရွးက်သည္႕ ၿမန္မာရာဇ၀င္အမ်ားစုမွာလည္း သေရေခတၱရာၿပည္ၾကီး ပ်က္စီးေသာအခါ ပ်ဴတစ္စု ၊ကမ္းယံတစ္စု ၊ၿမန္မာတစ္စု ကြဲသြားေၾကာင္းပါရွိသည္။ ၈။ ၿမန္မာပထ၀ီ၀င္ဟု ေခၚထိုက္ေသာ ဇမၺဴအုပ္ေဆာင္း၊ ဇမၺဴတံဆိပ္ စေသာက်မ္းတို႕၌ လူမ်ိဳးတစ္ရာ႕တစ္ပါး ကိုေရတြက္ၿပသည္႕ လကၤာမွာလည္း “တစ္ရာ႕တစ္ပါး၊လူမ်ိဳးမ်ားကို မွတ္သားကုန္လင္႔ ၊နိဒါန္းဖြင္႕ပိမ္႔၊ (၁)ေယာႏွင္႕(၂)ရခိုင္ႏွိုင္းၿပိဳင္(၃)ထား၀ယ္(၄)ဘရယ္ေတာင္သူ (၅)ေၿပာ႕(၆)ၿပဴ(၇)ကမ္းယံ ခုႏွစ္တန္ကို ၿမန္မာ မုခ်တြက္ဆေလာ႕”ဟူ ၍ ပါရွိပါသည္။ ၉။ က်ဳပ္တို႕ အေမ႔ေမာင္ၾကီး ဦးရီးေတာ္ဘုန္းၾကီးကလည္း ပုဂံၿပည္ေကာင္းစားစဥ္ သကၠရာဇ္ ၄၀၀ ေက်ာ္ေလာက္က ထိုးမွတ္စိုက္ထူသည္႕ အလွဴေတာ္ ေက်ာက္စာမွာ “ၿဗဟၼာ” ၊ “ၿပဳမၼာ” ၊ “ၿပဳမာ”၊ “ၿမန္မာ” ၊ ဟူ၍ ေလးမ်ိဳးေလးစား ေရးသားထြင္းထုသည္ကို ေတြ႕ၿမင္ရေၾကာင္းႏွင္႕ မိန္႔ေတာ္မူသည္။ ၁၀။ ထို႕ၿပင္ က်ဳပ္တို႕ အေမ႔ေမာင္ေထြးဦးေလး ဦးပဥၨင္း၏ အလိုမွာ ထို “မရမၼာ” လူမ်ိဳးကို “ပရမၼာ” (ပ)ႏွင္႕(ရ)ကိုေပါင္း၍ “ၿဗဳမၼာ” လူမ်ိဳး (ရ) သံနွင္႕ သံထုတ္ (မ)ကို ေခ်ကာ “ဗမာ” လူမ်ိဳးေခၚသင္႕ ေၾကာင္၊၄င္းၿပင္ “မရမၼာ” မႏုႆ၀ံေသ ၊မ-ကာရံ၊ ပ- ကာေရန ၀ိပၸလႅသံကာတုန "ပရမၼာ" တိ၀ါ ၊ တမၸိတတိတံကေတ -ရကာရပဟိေနန "ဗမာ " တိ၀ါ၊ဗ-ကာရ- ရကာရံ သမၸိေဏၰတြာ "ၿဗဟၼာ" တိ၀ါ ၊ဘာသႏၱိမရမၼ၀ိဇိတာ" ဟူ၍ ပါဠိစီကံုးသင္႕ေၾကာင္း မိန္႔ၾကားေတာ္မူဖူးေသာဟူ၏ ဆရာၾကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း၏ ( ေဒါင္းဂဏၰိလာ အေၿဖက်မ္း -၁၉၂၉) ၿမန္မာေ၀ါ ဟာရအဖြင္႕ ေရးသူ တကၠသိုလ္ တင္ခ (ၿမန္မာစာ ၿမန္မာမေပ်ာက္ကြယ္ေအာင္ရေအာင္ ထိမ္းသိမ္းခဲ႕သူ) မွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္……။ 


 by စာျကည့္တိုက္(ေရႊအိမ္စည္စာေပဒါနျပဳပါသည္) -

- Posted By Blogger လူဗိုလ္