>

-ယခုလအတြင္း ႏိုင္ငံတကာထူးျခားသတင္းမ်ား- 

**ေျမာက္ကိုရီးယားေရေဘး  ေသဆံုးသူဦးေရ

 ျမင့္တက္၊ကမာၻ႕စားနပ္ရိကၡာအစီအစဥ္မွ ရိကၡာမ်ားေထာက္ပံ့ေပး** 

(ၿပံဳယမ္း၊ ၾသဂုတ္ ၄) ဇြန္လေနွာင္းပိုင္းနွင့္ ဇူလိုင္လအတြင္းက မိုးသည္းထန္စြာရြာသြန္းခဲ့ျပီး ေရလႊမ္း မိုးမႈမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားျပည္သူ ၂၁၂၀၀၀ ခန့္ အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ေျမာက္ကိုရီးယားက စားနပ္ရိကၡာအကူအညီ ေတာင္းခံခဲ့ျပီးေနာက္ အေရးေပၚစားနပ္ရိကၡာ အကူအညီမ်ားေပးပို့ခဲ့ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ ကမၻာ့ စားနပ္ရိကၡာအစီအစဥ္မွ ေျပာၾကားသည္။ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရသတင္း ဌာနက အေစာပိုင္းတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ သတင္းမ်ားအရ ေရေဘးေၾကာင့္ ေသဆံုးသူဦးေရမွာ ၁၁၉ ဦး ရိွေၾကာင္းသိရသည္။ေရေဘးဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အေရး ေပၚ စားနပ္ရိကၡာေထာက္ပံ့မႈအျဖစ္ လူတစ္ဦးအတြက္ တစ္ေန့ ေျပာင္းဆန္ ၄၀၀ ဂရမ္(၁၄ ေအာင္စ)နႈန္းျဖင့္ ရက္သတၱနွစ္ပတ္စာ ေထာက္ပံ့ေပးမည္ဟု ကမၻာ့ စားနပ္ရိကၡာအစီအစဥ္က ၾသဂုတ္ ၃ ရက္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ္လည္း ယင္းရိကၡာ အေထာက္အပံ့မ်ား ေျမာက္ကိုရီးယားသို့ေရာက္ရိွမည့္အခိ်န္ကာလကိုမူ ေျပာၾကား ျခင္းမရိွေပ။
ယင္းေရေဘးေၾကာင့္ လူေနအိမ္အလံုး၈၆၀၀ ေက်ာ္ပ်က္စီးခဲ့ျပီး အျခားလူေန အိမ္ ၄၃၇၇၀ တို့မွာ ေရလႊမ္းခံရေၾကာင္းယင္းအျပင္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ စက္ရံု အလုပ္ရံုမ်ားနွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈဆိုင္ရာ ေနရာဌာန ၁၄၀၀ ခန့္ လည္း ေရေဘးသင့္ခဲ့ရေၾကာင္း ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရသတင္းဌာနက ေဖာ္ျပ သည္။ (အင္တာနက္)

**စတုတၳမ်ိဳးဆက္ တာတုိပစ္ဒံုးက်ည္သစ္အီရန္ စမး္သပ္ပစ္ခတ္မႈ ေအာင္ျမင္** 

(တီဟီရန္၊ ၾသဂုတ္ ၄) စတုတၳမို်းဆက္ တာတိုပစ္ ဒံုးက်ည္တစ္စင္းကို ၾသဂုတ္ ၄ ရက္တြင္ အီရန္ စစ္ဘက္က ေအာင္ျမင္စြာ စမ္းသပ္ပစ္ခတ္နိုင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းတာတိုပစ္ ဒံုးက်ည္သည္ ပစ္မွတ္မ်ားကို တိက်စြာထိမွန္မႈနႈန္း ျမင့္မားေၾကာင္း အီရန္ စစ္ဘက္မွ ၾသဂုတ္ ၄ ရက္တြင္ တရား၀င္ထုတ္ျပန္ေၾကညာသည္။ ဖာတက္-၁၁၀ ဟု အမည္ေပးထားသည့္ တာတိုပစ္ဒံုးက်ည္သည္ ပစ္မွတ္ မ်ားကို အတိအက် ထိမွန္မႈျမင့္မားေသာဒံုးက်ည္ျဖစ္ျပီး ကီလိုမီတာ ၁၈၀ေက်ာ္ အထိ ပစ္လႊတ္နိုင္ေၾကာင္း၊ ယင္းကိုအီရန္ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန ဒံုးက်ည္ မ်ား ထုတ္လုပ္ေရးအဖဲြ႔မွွ စမ္းသပ္ပစ္ခတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အီရန္ကာကြယ္ ေရး၀န္ၾကီး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ အာမက္ဗာဟီဒီက ေျပာၾကားသည္။ဖာတက္-၁၁၀ တာတိုပစ္ ဒံုးက်ည္ သည္ ေျမျပင္နွင့္ ပင္လယ္ျပင္ပစ္မွတ္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးနိုင္ေၾကာင္း၊ ရန္သူစုစည္းရာဆံုမွတ္မ်ား၊ ကြပ္ကဲမႈဌာနမ်ား၊ ဒံုးက်ည္အေျခစိုက္စခန္းမ်ား၊ ခဲယမ္း မီးေက်ာက္သိုေလွာင္ရံုမ်ားနွင့္ ေရဒါမ်ားကို ရာနႈန္းျပည့္ တိက်စြာ ထိမွန္နိုင္ ေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။ယင္းဖာတက္အမို်းအစား တာတိုပစ္ ဒံုးက်ည္၏ တတိယမို်းဆက္ဒံုးက်ည္ကို၂၀၁၀ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လအတြင္းက စမ္းသပ္ ပစ္ခတ္ခဲ့ေၾကာင္း ဖားစ္သတင္းဌာနကေဖာ္ျပသည္။ (အင္တာနက္)  

** အာရွေဒသ၏ အနာဂတ္စားနပ္ရိကၡာလံုျခံဳေရး စိတ္ခ်ရဖြယ္မရိွေၾကာင္း ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားသတိေပး** (ဗန္ေကာက္၊ ၾသဂုတ္ ၄) အာရွတိုက္၌ စားေသာက္မႈပံုစံအေလ့အထ အေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္ေပၚလာ ျခင္းေၾကာင့္ ျပည္ပမွ စားနပ္ရိကၡာသြင္းကုန္မ်ားအေပၚ ပိုမိုအားျပုလာရျပီး ယင္းေဒသ ၏ အနာဂတ္ စားနပ္ရိကၡာလံုျခံုေရးနွင့္ပတ္သက္၍ ပိုမိုစိုးရိမ္ဖြယ္ရာ ျဖစ္လာေၾကာင္း သိရသည္။အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနွင့္ အိနၵိယနိုင္ငံတို့၌ ျဖစ္ေပၚေနေသာမိုးေခါင္မႈ ျပႆနာေၾကာင့္ အခို့်ေသာ ကုန္စည္ေဈးနႈန္းမ်ား ျမင့္တက္လာရေသာ္လည္း ျခံု၍ ၾကည့္လွ်င္ အဓိကအက်ဆံုး စားနပ္ရိကၡာကုန္စည္မ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးနိုင္စြမ္းမွာ လံုေလာက္မႈရိွဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢစားနပ္ရိကၡာနွင့္ စိုက္ပို်းေရးအဖဲြ့ (အက္ဖ္ေအ အို) က ေျပာၾကားခဲ့သည္။သို့ရာတြင္ ျဗိတိန္နိုင္ငံတြင္အေျခစိုက္ ကြ်မ္းက်င္သူအဖဲြ့အစည္းတစ္ရပ္ကထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာအရ လာမည့္ ၁၀ နွစ္အတြင္း အာရွေဒသအမ်ားအျပား၌ျပင္းထန္ေသာ ကာလရွည္မိုးေခါင္မႈျပႆနာနွင့္ ရင္ဆိုင္ရနိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။အထူးသျဖင့္ တရုတ္နိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း၊ အိနၵိယ၊ ပါကစၥတန္၊ အာဖဂန္နစၥတန္နွင့္မြန္ဂိုလီးယားနိုင္ငံမ်ား၌ မိုးေခါင္မႈကပ္ေဘးနွင့္ရင္ဆိုင္ရနိုင္ေၾကာင္း အဆိုပါ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။အာရွတိုက္၏ အျခားေသာ ေဒသအစိတ္အပိုင္းမ်ားမွာ အခိ်န္ကာလၾကာျမင့္၍ပိုမို စိုစြတ္သည့္ မုတ္သံုရာသီဥတုနွင့္ ရင္ဆိုင္ရနိုင္ေၾကာင္း ယင္းအစီရင္ခံစာ၏ေဖာ္ျပခ်က္ အရ သိရသည္။ ယင္းအျပင္ တစ္ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ၏ အကို်းဆက္ေၾကာင့္ အာရွေဒသ၏ ဆန္စပါးနွင့္ ဂံု်စိုက္ပို်းထုတ္လုပ္နိုင္စြမ္းမွာ က်ဆင္းေနေၾကာင္း ကြ်မ္းက်င္ သူတစ္ဦးက ေထာက္ျပထားသည္။ အင္တ္တာနက္။္။ 

**အာရွတိုက္မွ ဖုန္မႈန္႔မ်ား ေျမာက္အေမရိက ေလထုအတြင္း ေမ်ာလြင့္၀င္ေရာက္** 

(ေကာလိပ္ပတ္ခ္၊ ၾသဂုတ္ ၄) ေျမာက္အေမရိကတိုက္၏ အထက္ေလထုလႊာအတြင္း တည္ရိွေနေသာ အမႈန္တိမ္တိုက္၏ အမႈန္ပမာဏထက္၀က္နီးပါးခန္႔မွာ အျခားတိုက္ၾကီး မ်ားမွ ေမ်ာလြင့္ေရာက္ရိွလာျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ၾသဂုတ္ ၂ ရက္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။လူ႔ပေယာဂေၾကာင့္ထြက္ေပၚလာေသာ ဖုန္မႈန့္မ်ားနွင့္ သဘာ၀အေလ်ာက္ထြက္ေပၚလာေသာ ဖုန္မႈန္႔မ်ား ေရာေနွာ ပါ၀င္ေနသည့္ အေလးခိ်န္အားျဖင့္တန္ခိ်န္ ၇၀ ဒသမ ၅ သန္း ရိွေသာ အမႈန္စီးေၾကာင္းသည္ အျခားတိုက္ေဒသၾကီးမ်ားမွတစ္ဆင့္ ေျမာက္အေမရိက ေဒသ အထက္ေလထုလႊာအတြင္းသို႔နွစ္စဥ္ ေမ်ာလြင့္ေရာက္ရိွလာတတ္ေၾကာင္း သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။အံ့အားသင့္ဖြယ္ေကာင္းေသာ အခ်က္ တစ္ခ်က္မွာ ေျမာက္အေမရိကေဒသအထက္ေလထုလႊာအတြင္း ေရာက္ရိွလာ သည့္ ဖုန္မႈန့္မ်ားအနက္ ရုပ္ၾကြင္းေလာင္စာမ်ား အသံုးျပဳျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚရေသာ ညစ္ညမ္းဖုန္မႈန္႔မ်ားအနည္းစုျဖစ္၍ သဘာ၀အေလ်ာက္ ျဖစ္ေပၚသည့္ ဖုန္မႈန္႔မ်ားမွာ အမ်ားစုျဖစ္ေၾကာင္း သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကားသည္။ ေျမာက္အေမရိကေဒသ အထက္ေလထုလႊာအတြင္းသို႔ ေမ်ာလြင့္လာေသာ ဖုန္မႈန့္ ၉၀ ရာခိုင္နႈန္းမွာ အာရွတိုက္မွတစ္ဆင့္ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာကိုျဖတ္၍ ေရာက္ရိွလာသည့္ ဖုန္မႈန္႔မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္သုေတသီမ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ယင္းဖုန့္မႈန့္မ်ားသည္ ေလထုလႊာအျမင့္ပိုင္းအတြင္း တည္ရိွ၍ ေျမျပင္နွင့္ နီးကပ္မႈမရိွျခင္းေၾကာင့္ ဆိုးကို်းသက္ေရာက္မႈမရိွေၾကာင္း သိရသည္။ (ယူပီအိုင္) 

**ၾသစေၾတးလ် သႏၱာေက်ာက္တန္းေန ငါးသတၱ၀ါမ်ား၌ အေရျပားကင္ဆာေရာဂါေတြ႔ရွိရ** (နယူးကာဆယ္၊ ၾသဂုတ္ ၄) ၾသစေၾတးလ်နိုင္ငံ၏ ဂရိတ္ဘာရီယာသနၱာေက်ာက္တန္းေဒသ ေရျပင္အတြင္း က်က္စားရွင္သန္ေနေသာ ငါးသတၱ၀ါမ်ား၌ အေရျပားကင္ဆာေရာဂါကို ေတြ႔ရိွရ ေၾကာင္း သိပံၸပညာရွင္မ်ားက ၾသဂုတ္ ၂ရက္တြင္ ေျပာၾကားသည္။ ဂရိတ္ဘာရီယာ သနၱာေက်ာက္တန္းေဒသသည္ ကမၻာ့အထက္ေလထုလႊာ အတြင္းရိွ အိုဇုန္းလႊာ၏ အၾကီးမားဆံုးအေပါက္တည့္တည့္ေအာက္တြင္ တည္ရိွ ေနသည္။သနၱာေက်ာက္တန္း ေရျပင္ေဒသေနငါးသေလာက္ေယာက္ဖ ငါးမိ်ဳးမ်ား၏ အေရျပားဆဲလ္မ်ား ၾကီးထြားမႈျဖစ္စဥ္ကိုျဗိတိန္နိုင္ငံ နယူးကာဆယ္တကၠသိုလ္နွင့္ ၾသစေၾတးလ် အဏၰ၀ါသိပံၸ အင္စတီကု်တို့မွ သိပံၸပညာရွင္မ်ားက ေလ့လာေတြ႔ရိွ ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းမ်ားတြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ေရေနငါးသတၱ၀ါမ်ားတြင္ အေရျပား ကင္ဆာေရာဂါလကၡဏာမ်ား ျဖစ္ေပၚေနသည္ကို ပထမဆံုးအၾကိမ္ ေလ့လာ ေတြ႔ရိွရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိပံၸပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကားသည္။ ေလ့လာခ်က္မ်ားအရ ဂရိတ္ဘာရီယာသနၱာေက်ာက္တန္းေဒသရိွ ငါးသေလာက္ ေယာက္ဖငါးမို်းမ်ား၌ ေတြ႔ရိွရေသာအေရျပားဆဲလ္မ်ား ၾကီးထြားမႈပံုမွန္ မရိွသည့္ လကၡဏာမ်ားသည္ လူသားမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားတတ္သည့္ အေရျပား ကင္ဆာလကၡဏာမိ်ဳးနွင့္ နီးစပ္မႈရိွေၾကာင္း သိရသည္။ဂရိတ္ဘာရီယာ သနၱာေက်ာက္တန္း ေဒသေန ငါးသတၱ၀ါမ်ား၌ အေရျပားကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားရျခင္း၏ အဓိက အေၾကာင္းတရားကို တိတိက်က်ေဖာ္ထုတ္ရန္ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ား ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုေၾကာင္း၊သို့ရာတြင္ အိုဇုန္းလႊာပ်က္စီးမႈေၾကာင့္ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္မ်ား ကမၻာေပၚသို့တိုက္ရိုက္က်ဆင္းမႈသည္ အဓိက အေၾကာင္းတရားတစ္ရပ္ ျဖစ္ဖြယ္ရိွေၾကာင္း သိပံၸပညာရွင္မ်ားက မွန္းဆထား သည္။ (ယူပီအိုင္) 

စုစည္းဘာသာျပန္ - ေအ၀မ္းစိုး

-ယခုလအတြင္း ႏိုင္ငံတကာထူးျခားသတင္းမ်ား- 

**ေျမာက္ကိုရီးယားေရေဘး  ေသဆံုးသူဦးေရ

 ျမင့္တက္၊ကမာၻ႕စားနပ္ရိကၡာအစီအစဥ္မွ ရိကၡာမ်ားေထာက္ပံ့ေပး** 

(ၿပံဳယမ္း၊ ၾသဂုတ္ ၄) ဇြန္လေနွာင္းပိုင္းနွင့္ ဇူလိုင္လအတြင္းက မိုးသည္းထန္စြာရြာသြန္းခဲ့ျပီး ေရလႊမ္း မိုးမႈမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားျပည္သူ ၂၁၂၀၀၀ ခန့္ အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ေျမာက္ကိုရီးယားက စားနပ္ရိကၡာအကူအညီ ေတာင္းခံခဲ့ျပီးေနာက္ အေရးေပၚစားနပ္ရိကၡာ အကူအညီမ်ားေပးပို့ခဲ့ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ ကမၻာ့ စားနပ္ရိကၡာအစီအစဥ္မွ ေျပာၾကားသည္။ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရသတင္း ဌာနက အေစာပိုင္းတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ သတင္းမ်ားအရ ေရေဘးေၾကာင့္ ေသဆံုးသူဦးေရမွာ ၁၁၉ ဦး ရိွေၾကာင္းသိရသည္။ေရေဘးဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အေရး ေပၚ စားနပ္ရိကၡာေထာက္ပံ့မႈအျဖစ္ လူတစ္ဦးအတြက္ တစ္ေန့ ေျပာင္းဆန္ ၄၀၀ ဂရမ္(၁၄ ေအာင္စ)နႈန္းျဖင့္ ရက္သတၱနွစ္ပတ္စာ ေထာက္ပံ့ေပးမည္ဟု ကမၻာ့ စားနပ္ရိကၡာအစီအစဥ္က ၾသဂုတ္ ၃ ရက္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ္လည္း ယင္းရိကၡာ အေထာက္အပံ့မ်ား ေျမာက္ကိုရီးယားသို့ေရာက္ရိွမည့္အခိ်န္ကာလကိုမူ ေျပာၾကား ျခင္းမရိွေပ။
ယင္းေရေဘးေၾကာင့္ လူေနအိမ္အလံုး၈၆၀၀ ေက်ာ္ပ်က္စီးခဲ့ျပီး အျခားလူေန အိမ္ ၄၃၇၇၀ တို့မွာ ေရလႊမ္းခံရေၾကာင္းယင္းအျပင္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ စက္ရံု အလုပ္ရံုမ်ားနွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈဆိုင္ရာ ေနရာဌာန ၁၄၀၀ ခန့္ လည္း ေရေဘးသင့္ခဲ့ရေၾကာင္း ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရသတင္းဌာနက ေဖာ္ျပ သည္။ (အင္တာနက္)

**စတုတၳမ်ိဳးဆက္ တာတုိပစ္ဒံုးက်ည္သစ္အီရန္ စမး္သပ္ပစ္ခတ္မႈ ေအာင္ျမင္** 

(တီဟီရန္၊ ၾသဂုတ္ ၄) စတုတၳမို်းဆက္ တာတိုပစ္ ဒံုးက်ည္တစ္စင္းကို ၾသဂုတ္ ၄ ရက္တြင္ အီရန္ စစ္ဘက္က ေအာင္ျမင္စြာ စမ္းသပ္ပစ္ခတ္နိုင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းတာတိုပစ္ ဒံုးက်ည္သည္ ပစ္မွတ္မ်ားကို တိက်စြာထိမွန္မႈနႈန္း ျမင့္မားေၾကာင္း အီရန္ စစ္ဘက္မွ ၾသဂုတ္ ၄ ရက္တြင္ တရား၀င္ထုတ္ျပန္ေၾကညာသည္။ ဖာတက္-၁၁၀ ဟု အမည္ေပးထားသည့္ တာတိုပစ္ဒံုးက်ည္သည္ ပစ္မွတ္ မ်ားကို အတိအက် ထိမွန္မႈျမင့္မားေသာဒံုးက်ည္ျဖစ္ျပီး ကီလိုမီတာ ၁၈၀ေက်ာ္ အထိ ပစ္လႊတ္နိုင္ေၾကာင္း၊ ယင္းကိုအီရန္ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန ဒံုးက်ည္ မ်ား ထုတ္လုပ္ေရးအဖဲြ႔မွွ စမ္းသပ္ပစ္ခတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အီရန္ကာကြယ္ ေရး၀န္ၾကီး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ အာမက္ဗာဟီဒီက ေျပာၾကားသည္။ဖာတက္-၁၁၀ တာတိုပစ္ ဒံုးက်ည္ သည္ ေျမျပင္နွင့္ ပင္လယ္ျပင္ပစ္မွတ္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးနိုင္ေၾကာင္း၊ ရန္သူစုစည္းရာဆံုမွတ္မ်ား၊ ကြပ္ကဲမႈဌာနမ်ား၊ ဒံုးက်ည္အေျခစိုက္စခန္းမ်ား၊ ခဲယမ္း မီးေက်ာက္သိုေလွာင္ရံုမ်ားနွင့္ ေရဒါမ်ားကို ရာနႈန္းျပည့္ တိက်စြာ ထိမွန္နိုင္ ေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။ယင္းဖာတက္အမို်းအစား တာတိုပစ္ ဒံုးက်ည္၏ တတိယမို်းဆက္ဒံုးက်ည္ကို၂၀၁၀ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လအတြင္းက စမ္းသပ္ ပစ္ခတ္ခဲ့ေၾကာင္း ဖားစ္သတင္းဌာနကေဖာ္ျပသည္။ (အင္တာနက္)  

** အာရွေဒသ၏ အနာဂတ္စားနပ္ရိကၡာလံုျခံဳေရး စိတ္ခ်ရဖြယ္မရိွေၾကာင္း ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားသတိေပး** (ဗန္ေကာက္၊ ၾသဂုတ္ ၄) အာရွတိုက္၌ စားေသာက္မႈပံုစံအေလ့အထ အေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္ေပၚလာ ျခင္းေၾကာင့္ ျပည္ပမွ စားနပ္ရိကၡာသြင္းကုန္မ်ားအေပၚ ပိုမိုအားျပုလာရျပီး ယင္းေဒသ ၏ အနာဂတ္ စားနပ္ရိကၡာလံုျခံုေရးနွင့္ပတ္သက္၍ ပိုမိုစိုးရိမ္ဖြယ္ရာ ျဖစ္လာေၾကာင္း သိရသည္။အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနွင့္ အိနၵိယနိုင္ငံတို့၌ ျဖစ္ေပၚေနေသာမိုးေခါင္မႈ ျပႆနာေၾကာင့္ အခို့်ေသာ ကုန္စည္ေဈးနႈန္းမ်ား ျမင့္တက္လာရေသာ္လည္း ျခံု၍ ၾကည့္လွ်င္ အဓိကအက်ဆံုး စားနပ္ရိကၡာကုန္စည္မ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးနိုင္စြမ္းမွာ လံုေလာက္မႈရိွဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢစားနပ္ရိကၡာနွင့္ စိုက္ပို်းေရးအဖဲြ့ (အက္ဖ္ေအ အို) က ေျပာၾကားခဲ့သည္။သို့ရာတြင္ ျဗိတိန္နိုင္ငံတြင္အေျခစိုက္ ကြ်မ္းက်င္သူအဖဲြ့အစည္းတစ္ရပ္ကထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာအရ လာမည့္ ၁၀ နွစ္အတြင္း အာရွေဒသအမ်ားအျပား၌ျပင္းထန္ေသာ ကာလရွည္မိုးေခါင္မႈျပႆနာနွင့္ ရင္ဆိုင္ရနိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။အထူးသျဖင့္ တရုတ္နိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း၊ အိနၵိယ၊ ပါကစၥတန္၊ အာဖဂန္နစၥတန္နွင့္မြန္ဂိုလီးယားနိုင္ငံမ်ား၌ မိုးေခါင္မႈကပ္ေဘးနွင့္ရင္ဆိုင္ရနိုင္ေၾကာင္း အဆိုပါ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။အာရွတိုက္၏ အျခားေသာ ေဒသအစိတ္အပိုင္းမ်ားမွာ အခိ်န္ကာလၾကာျမင့္၍ပိုမို စိုစြတ္သည့္ မုတ္သံုရာသီဥတုနွင့္ ရင္ဆိုင္ရနိုင္ေၾကာင္း ယင္းအစီရင္ခံစာ၏ေဖာ္ျပခ်က္ အရ သိရသည္။ ယင္းအျပင္ တစ္ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ၏ အကို်းဆက္ေၾကာင့္ အာရွေဒသ၏ ဆန္စပါးနွင့္ ဂံု်စိုက္ပို်းထုတ္လုပ္နိုင္စြမ္းမွာ က်ဆင္းေနေၾကာင္း ကြ်မ္းက်င္ သူတစ္ဦးက ေထာက္ျပထားသည္။ အင္တ္တာနက္။္။ 

**အာရွတိုက္မွ ဖုန္မႈန္႔မ်ား ေျမာက္အေမရိက ေလထုအတြင္း ေမ်ာလြင့္၀င္ေရာက္** 

(ေကာလိပ္ပတ္ခ္၊ ၾသဂုတ္ ၄) ေျမာက္အေမရိကတိုက္၏ အထက္ေလထုလႊာအတြင္း တည္ရိွေနေသာ အမႈန္တိမ္တိုက္၏ အမႈန္ပမာဏထက္၀က္နီးပါးခန္႔မွာ အျခားတိုက္ၾကီး မ်ားမွ ေမ်ာလြင့္ေရာက္ရိွလာျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ၾသဂုတ္ ၂ ရက္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။လူ႔ပေယာဂေၾကာင့္ထြက္ေပၚလာေသာ ဖုန္မႈန့္မ်ားနွင့္ သဘာ၀အေလ်ာက္ထြက္ေပၚလာေသာ ဖုန္မႈန္႔မ်ား ေရာေနွာ ပါ၀င္ေနသည့္ အေလးခိ်န္အားျဖင့္တန္ခိ်န္ ၇၀ ဒသမ ၅ သန္း ရိွေသာ အမႈန္စီးေၾကာင္းသည္ အျခားတိုက္ေဒသၾကီးမ်ားမွတစ္ဆင့္ ေျမာက္အေမရိက ေဒသ အထက္ေလထုလႊာအတြင္းသို႔နွစ္စဥ္ ေမ်ာလြင့္ေရာက္ရိွလာတတ္ေၾကာင္း သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။အံ့အားသင့္ဖြယ္ေကာင္းေသာ အခ်က္ တစ္ခ်က္မွာ ေျမာက္အေမရိကေဒသအထက္ေလထုလႊာအတြင္း ေရာက္ရိွလာ သည့္ ဖုန္မႈန့္မ်ားအနက္ ရုပ္ၾကြင္းေလာင္စာမ်ား အသံုးျပဳျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚရေသာ ညစ္ညမ္းဖုန္မႈန္႔မ်ားအနည္းစုျဖစ္၍ သဘာ၀အေလ်ာက္ ျဖစ္ေပၚသည့္ ဖုန္မႈန္႔မ်ားမွာ အမ်ားစုျဖစ္ေၾကာင္း သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကားသည္။ ေျမာက္အေမရိကေဒသ အထက္ေလထုလႊာအတြင္းသို႔ ေမ်ာလြင့္လာေသာ ဖုန္မႈန့္ ၉၀ ရာခိုင္နႈန္းမွာ အာရွတိုက္မွတစ္ဆင့္ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာကိုျဖတ္၍ ေရာက္ရိွလာသည့္ ဖုန္မႈန္႔မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္သုေတသီမ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ယင္းဖုန့္မႈန့္မ်ားသည္ ေလထုလႊာအျမင့္ပိုင္းအတြင္း တည္ရိွ၍ ေျမျပင္နွင့္ နီးကပ္မႈမရိွျခင္းေၾကာင့္ ဆိုးကို်းသက္ေရာက္မႈမရိွေၾကာင္း သိရသည္။ (ယူပီအိုင္) 

**ၾသစေၾတးလ် သႏၱာေက်ာက္တန္းေန ငါးသတၱ၀ါမ်ား၌ အေရျပားကင္ဆာေရာဂါေတြ႔ရွိရ** (နယူးကာဆယ္၊ ၾသဂုတ္ ၄) ၾသစေၾတးလ်နိုင္ငံ၏ ဂရိတ္ဘာရီယာသနၱာေက်ာက္တန္းေဒသ ေရျပင္အတြင္း က်က္စားရွင္သန္ေနေသာ ငါးသတၱ၀ါမ်ား၌ အေရျပားကင္ဆာေရာဂါကို ေတြ႔ရိွရ ေၾကာင္း သိပံၸပညာရွင္မ်ားက ၾသဂုတ္ ၂ရက္တြင္ ေျပာၾကားသည္။ ဂရိတ္ဘာရီယာ သနၱာေက်ာက္တန္းေဒသသည္ ကမၻာ့အထက္ေလထုလႊာ အတြင္းရိွ အိုဇုန္းလႊာ၏ အၾကီးမားဆံုးအေပါက္တည့္တည့္ေအာက္တြင္ တည္ရိွ ေနသည္။သနၱာေက်ာက္တန္း ေရျပင္ေဒသေနငါးသေလာက္ေယာက္ဖ ငါးမိ်ဳးမ်ား၏ အေရျပားဆဲလ္မ်ား ၾကီးထြားမႈျဖစ္စဥ္ကိုျဗိတိန္နိုင္ငံ နယူးကာဆယ္တကၠသိုလ္နွင့္ ၾသစေၾတးလ် အဏၰ၀ါသိပံၸ အင္စတီကု်တို့မွ သိပံၸပညာရွင္မ်ားက ေလ့လာေတြ႔ရိွ ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းမ်ားတြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ေရေနငါးသတၱ၀ါမ်ားတြင္ အေရျပား ကင္ဆာေရာဂါလကၡဏာမ်ား ျဖစ္ေပၚေနသည္ကို ပထမဆံုးအၾကိမ္ ေလ့လာ ေတြ႔ရိွရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိပံၸပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကားသည္။ ေလ့လာခ်က္မ်ားအရ ဂရိတ္ဘာရီယာသနၱာေက်ာက္တန္းေဒသရိွ ငါးသေလာက္ ေယာက္ဖငါးမို်းမ်ား၌ ေတြ႔ရိွရေသာအေရျပားဆဲလ္မ်ား ၾကီးထြားမႈပံုမွန္ မရိွသည့္ လကၡဏာမ်ားသည္ လူသားမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားတတ္သည့္ အေရျပား ကင္ဆာလကၡဏာမိ်ဳးနွင့္ နီးစပ္မႈရိွေၾကာင္း သိရသည္။ဂရိတ္ဘာရီယာ သနၱာေက်ာက္တန္း ေဒသေန ငါးသတၱ၀ါမ်ား၌ အေရျပားကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားရျခင္း၏ အဓိက အေၾကာင္းတရားကို တိတိက်က်ေဖာ္ထုတ္ရန္ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ား ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုေၾကာင္း၊သို့ရာတြင္ အိုဇုန္းလႊာပ်က္စီးမႈေၾကာင့္ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္မ်ား ကမၻာေပၚသို့တိုက္ရိုက္က်ဆင္းမႈသည္ အဓိက အေၾကာင္းတရားတစ္ရပ္ ျဖစ္ဖြယ္ရိွေၾကာင္း သိပံၸပညာရွင္မ်ားက မွန္းဆထား သည္။ (ယူပီအိုင္) 

စုစည္းဘာသာျပန္ - ေအ၀မ္းစိုး