ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွအားကစားၿပိဳင္ပြဲ မၾကာမီ က်င္းပပါေတာ့မယ္။ ျမန္မာ အပါအဝင္ အာဆီယံ ၁ဝ ႏိုင္ငံက အားကစားပြဲမ်ားမွာ အားကစားေမာင္ မယ္ေတြဟာ စတင္ၿပိဳင္ဆိုင္ ၾကေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုပ္ပင္း (Doping) ဆိုတဲ့ စကားရပ္ဟာ အာဖရိက စကားျဖစ္ၿပီး စိတ္ကိုတက္ ၾကြေစတဲ့ အရက္တစ္မ်ဳိးလို႔ ေခၚပါတယ္။ ယွဥ္ၿပိဳင္တဲ့ အားကစားေမာင္ သို႔မဟုတ္ မယ္ဟာ ဒုပ္ပင္း မိေနတယ္ဆိုရင္ ေဆးက်တယ္လုိ႔ ေခၚတယ္။ တားျမစ္ေဆးဝါးသံုး၊ မသံုးစစ္ေဆးၿပီး ရရွိတဲ့ ဆုတံဆိပ္ ႐ုပ္သိမ္းျခင္း အပါအဝင္ ေနာင္အားကစား ပြဲေတြမွာ ၁ ပြဲမွ ၅ ပြဲ အထိပယ္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေပးေလ့ ရွိတယ္။ အားကစားေလာကမွာ ႏိုင္င့ံဂုဏ္ေဆာင္ဖို႔ အၿပိဳင္အဆိုင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကရင္း စံခ်ိန္ေကာင္းေအာင္၊ အေမာ ခံႏုိင္ေအာင္နဲ႔ ရရွိထားတဲ့ ဒဏ္ရာမေပၚေအာင္ ဓာတုေဆးဝါးေတြကို သံုးစြဲလာခဲ့ၾကတယ္။
အားကစားမွာ တားျမစ္ေဆးဝါး သံုးျခင္းဟာ က်န္းမာေရးနဲ႔ အသက္အႏၲရာယ္ကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္။ တားျမစ္ေဆးသံုးသူရဲ႕ စံခ်ိန္ဟာ ေဆးကူလို႔ရတဲ့ စံခ်ိန္ျဖစ္ေနေတာ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အိုလံပစ္ ေကာ္မတီက (တားျမစ္ေဆးဝါး ထိန္းခ်ဳပ္မႈ) နဲ႔ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္။ မၾကာေသးမီက ကမၻာ့စက္ဘီးစီးဘုရင္ ''နီအမ္းစထေရာင္း'' ဟာ တားျမစ္ေဆးဝါး စစ္ေဆးတာေပၚလုိ႔ သူ႔ရဲ႕ဆုတံဆိပ္မ်ား ႐ုပ္သိမ္းခံရၿပီး ကမၻာ့အား ကစား ေလာက မွာ ႏွစ္အကန္႔အသတ္မရွိ တားျမစ္ျခင္းခံရၿပီး သူနဲ႔စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ထားတဲ့ ကုမၸဏီေတြ ကလည္း စာခ်ဳပ္႐ုပ္သိမ္း ခံၾကရတဲ့အျပင္ ေလ်ာ္ေၾကး ပါ ေတာင္းေနၾကတယ္။ အာဂ်င္တီးနား ေဘာလံုးဘုရင္ မာရာဒိုနာ၊ ႐ိုေမးနီးယား ေဘာလံုးသမား မူတူးတို႔လည္း တားျမစ္ေဆးသံုးတဲ့ အထဲမွာပါတယ္။
တားျမစ္ေဆးေတြမွာ စိတ္ၾကြေဆး (အက္ဖီတမင္း)၊ မူးယစ္ ထံုထိုင္းေဆး (ဘိန္း)၊ ၾကြက္သားႀကီးထြား ေဆးစံု (ေဟာ္မုန္း)၊ ခြန္အားတိုးေဆးမ်ား၊ စိတ္ၿငိမ္ေဆး (ပ႐ိုပန္နေလာ၊ ေဗလီယံ) နဲ႔ ဆီးရႊင္ေဆးမ်ား (ေလးဆစ္၊ ဒိုင္ယူတြန္) တို႔ ပါဝင္တယ္။ သည့္ထက္ က်ယ္ျပန္႔လာတဲ့ အားကစား ပြဲေတြမွာ ေရွာင္တခင္ စစ္ေဆးသြားတဲ့အခါ ေတြ႕ရသလို၊ တခ်ဳိ႕မထင္္မွတ္တဲ့ အခ်ိန္ (ဥပမာ- အနားယူတဲ့အခ်ိန္၊ အရက္မူးေနတဲ့အခ်ိန္) ေတြမွာ စစ္ေဆးသြားတာမ်ဳိး ရွိတယ္။
(၁) အားကစားသမားမ်ား ေလ့က်င့္မႈကာလနဲ႔ ၿပိဳင္ပြဲကာလမ်ား မွာ ႀကိဳတင္ အသိမေပးဘဲ အခ်ိန္မေရြး တားျမစ္ေဆး စစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ျခင္းကို ႏိုင္ငံတကာ အတိုင္းအတာနဲ႔ အညီ ေဆာင္ရြက္သြားရန္။
(၂) တားျမစ္ေဆးသံုးစြဲမႈ အသီးသီးကို အျပည့္အဝ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ၿပီး ပါဝင္ ပတ္သက္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူ၊ အားကစား သမားနဲ႔ ေဆးအဖြဲ႕ဆိုင္ရာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ပါဝင္ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္လွ်င္ အေရးယူရန္။
(၃) တားျမစ္ေဆးသံုးစြဲမႈကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ တားျမစ္ေဆး သံုးစြဲမႈရဲ႕ အႏၲရာယ္နဲ႔ အားကစားသမားမ်ား၊ နည္းျပဆရာမ်ားနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားကို ပညာပိုမို ေပးသြားရန္တို႔ ျဖစ္တယ္။
Written by စကား၀ါ
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွအားကစားၿပိဳင္ပြဲ မၾကာမီ က်င္းပပါေတာ့မယ္။ ျမန္မာ အပါအဝင္ အာဆီယံ ၁ဝ ႏိုင္ငံက အားကစားပြဲမ်ားမွာ အားကစားေမာင္ မယ္ေတြဟာ စတင္ၿပိဳင္ဆိုင္ ၾကေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုပ္ပင္း (Doping) ဆိုတဲ့ စကားရပ္ဟာ အာဖရိက စကားျဖစ္ၿပီး စိတ္ကိုတက္ ၾကြေစတဲ့ အရက္တစ္မ်ဳိးလို႔ ေခၚပါတယ္။ ယွဥ္ၿပိဳင္တဲ့ အားကစားေမာင္ သို႔မဟုတ္ မယ္ဟာ ဒုပ္ပင္း မိေနတယ္ဆိုရင္ ေဆးက်တယ္လုိ႔ ေခၚတယ္။ တားျမစ္ေဆးဝါးသံုး၊ မသံုးစစ္ေဆးၿပီး ရရွိတဲ့ ဆုတံဆိပ္ ႐ုပ္သိမ္းျခင္း အပါအဝင္ ေနာင္အားကစား ပြဲေတြမွာ ၁ ပြဲမွ ၅ ပြဲ အထိပယ္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေပးေလ့ ရွိတယ္။ အားကစားေလာကမွာ ႏိုင္င့ံဂုဏ္ေဆာင္ဖို႔ အၿပိဳင္အဆိုင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကရင္း စံခ်ိန္ေကာင္းေအာင္၊ အေမာ ခံႏုိင္ေအာင္နဲ႔ ရရွိထားတဲ့ ဒဏ္ရာမေပၚေအာင္ ဓာတုေဆးဝါးေတြကို သံုးစြဲလာခဲ့ၾကတယ္။
အားကစားမွာ တားျမစ္ေဆးဝါး သံုးျခင္းဟာ က်န္းမာေရးနဲ႔ အသက္အႏၲရာယ္ကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္။ တားျမစ္ေဆးသံုးသူရဲ႕ စံခ်ိန္ဟာ ေဆးကူလို႔ရတဲ့ စံခ်ိန္ျဖစ္ေနေတာ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အိုလံပစ္ ေကာ္မတီက (တားျမစ္ေဆးဝါး ထိန္းခ်ဳပ္မႈ) နဲ႔ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္။ မၾကာေသးမီက ကမၻာ့စက္ဘီးစီးဘုရင္ ''နီအမ္းစထေရာင္း'' ဟာ တားျမစ္ေဆးဝါး စစ္ေဆးတာေပၚလုိ႔ သူ႔ရဲ႕ဆုတံဆိပ္မ်ား ႐ုပ္သိမ္းခံရၿပီး ကမၻာ့အား ကစား ေလာက မွာ ႏွစ္အကန္႔အသတ္မရွိ တားျမစ္ျခင္းခံရၿပီး သူနဲ႔စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ထားတဲ့ ကုမၸဏီေတြ ကလည္း စာခ်ဳပ္႐ုပ္သိမ္း ခံၾကရတဲ့အျပင္ ေလ်ာ္ေၾကး ပါ ေတာင္းေနၾကတယ္။ အာဂ်င္တီးနား ေဘာလံုးဘုရင္ မာရာဒိုနာ၊ ႐ိုေမးနီးယား ေဘာလံုးသမား မူတူးတို႔လည္း တားျမစ္ေဆးသံုးတဲ့ အထဲမွာပါတယ္။
တားျမစ္ေဆးေတြမွာ စိတ္ၾကြေဆး (အက္ဖီတမင္း)၊ မူးယစ္ ထံုထိုင္းေဆး (ဘိန္း)၊ ၾကြက္သားႀကီးထြား ေဆးစံု (ေဟာ္မုန္း)၊ ခြန္အားတိုးေဆးမ်ား၊ စိတ္ၿငိမ္ေဆး (ပ႐ိုပန္နေလာ၊ ေဗလီယံ) နဲ႔ ဆီးရႊင္ေဆးမ်ား (ေလးဆစ္၊ ဒိုင္ယူတြန္) တို႔ ပါဝင္တယ္။ သည့္ထက္ က်ယ္ျပန္႔လာတဲ့ အားကစား ပြဲေတြမွာ ေရွာင္တခင္ စစ္ေဆးသြားတဲ့အခါ ေတြ႕ရသလို၊ တခ်ဳိ႕မထင္္မွတ္တဲ့ အခ်ိန္ (ဥပမာ- အနားယူတဲ့အခ်ိန္၊ အရက္မူးေနတဲ့အခ်ိန္) ေတြမွာ စစ္ေဆးသြားတာမ်ဳိး ရွိတယ္။
(၁) အားကစားသမားမ်ား ေလ့က်င့္မႈကာလနဲ႔ ၿပိဳင္ပြဲကာလမ်ား မွာ ႀကိဳတင္ အသိမေပးဘဲ အခ်ိန္မေရြး တားျမစ္ေဆး စစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ျခင္းကို ႏိုင္ငံတကာ အတိုင္းအတာနဲ႔ အညီ ေဆာင္ရြက္သြားရန္။
(၂) တားျမစ္ေဆးသံုးစြဲမႈ အသီးသီးကို အျပည့္အဝ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ၿပီး ပါဝင္ ပတ္သက္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူ၊ အားကစား သမားနဲ႔ ေဆးအဖြဲ႕ဆိုင္ရာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ပါဝင္ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္လွ်င္ အေရးယူရန္။
(၃) တားျမစ္ေဆးသံုးစြဲမႈကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ တားျမစ္ေဆး သံုးစြဲမႈရဲ႕ အႏၲရာယ္နဲ႔ အားကစားသမားမ်ား၊ နည္းျပဆရာမ်ားနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားကို ပညာပိုမို ေပးသြားရန္တို႔ ျဖစ္တယ္။
Written by စကား၀ါ
No comments:
Post a Comment