လြတ္လပ္ေရးမီးရွဴးတန္ေဆာင္၊ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမပ်ံလြန္ေတာ္မူသည့္ေအာက္ေမ့ဘြယ္အခမ္းအနားျပည္ပတြင္က်င္းပ

>

**(စက္တင္ဘာ ၆၊၂၀၁၀)**
ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေ၇းမီးရွွဴးတန္ေဆာင္၊ျပည္ေထာင္စုဗိသုကာ ဆရာေတာ္အသွ်င္ဦးဥတၱမ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည့္ (၇၁)ႏွစ္ျပည့္အခမ္းအနားကိုထိုင္းနိုင္ငံဘန္ေကာက္ျမိဳဖလန္းေဆာင္နယ္ေျမ၊ထပ္ခန္းဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္း
တြင္ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားဦးစီး၍စည္ကားသိုက္ျမိဳက္စြာက်င္းပခဲ့ေၾကာင္း
သိရွိရသည္။
ကမၻာႏွင့္အာရွတို ့က၊အာရွေန၀န္းအျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳမွတ္တမ္းတင္ျခင္းခံရသည့္ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး
မ်ိဳးေစ့ခ်ေပးခဲ့သူအျဖစ္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေသာ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့သည္မွာလာမည့္စက္တင္ဘာလ ၉ရက္ေန ႔ႏွစ္ေပါင္း(၇၁)ျပည့္ျပီျဖစ္သည္။
ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ၏ဂုဏ္ေက်းဇူးမ်ားအားသိရွိၾကည့္ျပည္တြင္းျပည္ပမွ ျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ားမွာခုထိသတိတရ
ေအာက္ေမ့တမ္းတလွ်က္ရိွၾကဆဲျဖစ္သည္။ ဆရာေတာ္ကိုဂုဏ္ျပဳေသာအခမ္းအနားမ်ား၊ေအာက္ေမ့ဖြယ္ေန ့
မ်ားအား၊မဆလေခတ္ဦးတြင္ ျပည္တြင္း၌က်င္းပခြင့္ရရွိခဲ့ေသာ္လညး္န၀တ၊နအဖလက္ထက္တြင္
ေတာ့လံုး၀က်င္းပခြင့္မရၾကေတာ့ေပ။

ယမန္ေန ့ဂုဏ္ျပဳေအာက္ေမ့ဖြယ္ေန ့သို ့ရခိုင္အမ်ားစုအပါအ၀င္အျခားတိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုတုိ ့စုစုေပါင္း၄၀၀
၀န္းက်င္ခန္ ့တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ၾကြေရာက္လာသည့္ဧည့္သည္ေတာ္မ်ားအား ရခိုင္မုန္႕တီျဖင့္တည္ခင္း
ေကၽြးေမြးၾကသည္။ ရခိုင္မုန္႔တီေကၽြးေမြးသည့္အဖြဲ႔မွဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္အထည္ခ်ဳပ္အလုပ္သမ၊ရခိုင္အမ်ိဳးငယ္တစ္ဦးက
“အာဇာနည္ဆရာေတာ္လုို ့သမီးတုိ ့မိဘေတြကေျပာျပဖူးပါတယ္။ဆရာေပးဆပ္ခဲ့တဲ့တန္ဘိုး၊စြန္ ့လႊတ္အနစ္နာခံခဲ့မႈေတြ၊၊ဆရာေတာ္ရဲ႕ဦးေဆာင္လမ္းျပမႈေတြဟာေျပာျပလို ့ကုန္ႏိုင္ဖြယ္ရာမရွိပါဘူး။နယ္ခ်ဲ႕ကိုလိုနီျဗိတိသွ်ေတြလက္ေအာက္မွာဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ခံေနရတုန္း၊သာမန္ပုလိပ္တစ္ေယာက္ကိုေတာင္
္ေမာ္မၾကည့္ရဲေလာက္ေအာင္ ေၾကာက္ဒူးတုန္ေနရတဲ ့အခ်ိန္မွာ ဘုရင္ခံဆာရယ္ဂ်ီနယ္ကရက္ေဒါက္ ဆီကို ကရက္ေဒါက္ဂက္ေအာက္(ကရက္ေဒါက္မင္းျမန္မာျပည္ကထြက္သြားလိုက္ပါ)ဆိုျပီးေပးစာတစ္ေစာင္ကိုေ၇း
သားေပးပို ့ခဲ့ပါတယ္။အဲဒီေခတ္တုန္းကသူရိယသတင္းစာမွာဆရာေတာ္ေပးစာအေၾကာင္းကိုေခါင္းၾကီးပိုင္းကေနေရးသား
လိုက္ေတာ့ ပိန္းပိတ္ေအာင္ေမွာင္ေနတဲ့ကၽြန္ျပဳခံျမန္မာနိုင္ငံသားေတြဟာ ေခါင္းေထာင္ ထလာ ခဲ့ၾကတယ္လုိ ့ဆိုပါတယ္။ဆရာေတာ္သတၱိမ်ိဳးမရွိဘူး၊သမီးတို ့ခုထိေၾကာက္တုန္းပဲရွိေသးတယ္၊အဲဒါေၾကာင့္သမီးတို ့ဂုဏ္ျပဳသင့္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ကိုဂုဏ္ျပဳရတာျဖစ္ပါတယ္”ဟုအံ့ၾသဘြယ္ရာေျပာဆိုသြားသည္။
ဆရာေတာ္သည္၊အႏၵိယအမ်ိဳးသားေက်ာင္းႏွင့္၊ဂ်ပန္ႏိုင္ငံအမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္တို႔တြင္ပါဠိ၊ဘာသာပါေမာကၡ
အျဖစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူလည္းျဖစ္သည္။
ဟိႏၵဴးလူမ်ိဳးမ်ားၾကီးစုိးေသာအႏၵိယနိုင္ငံၾကီးတြင္၊ဂ်ာလဟာေနရူး၊ကဗ်ာဆရာရာဘင္ၾတာနတ္သ္တဂိုးတို ့ႏွင့္အျခားပညာရွင္ေပါင္းမ်ားစြာႏွႈင့္ယွဥ္ျပိဳင္ျပီးအႏၵိယနိုင္ငံအဟာဆဗၺအသင္းမ်ာဥကၠအျဖစ္ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွက္

ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ျမန္မာ၊ပါဠိ၊တကၠဋ၊နာဂရီ။ဘဂၤလိီ။တိဘက္၊အဂၤလိပ္၊ဂ်ပန္ျပင္သစ္၊သသၤကရိတ္၊အစရွိသျဖင
့္ဘာသာၾကီး၉မ်ိဳးကိုအေရးအဖတ္အေျပာကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္တတ္ေျမာက္သည့္ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္သည္။
အႏၵိယ၊ ဂ်ပန္၊ တရုတ္၊ ကေမၻာဒီး ယား၊ ကိုးရီယား၊ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဥေရာပတိုက္ရွိ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံမ်ား အပါအဝင္ အာရွတိုက္မွႏိုင္ငံအမ်ား အျပား တုိ႔ကို ခရီးလွည့္လည္သြားခဲ့သည္။
နိုင္ငံတကာတကၠသိုလ္မ်ားတြင္ ပါေမာကၡ၊ပရိုဖက္ဆာအျဖစ္ အဆင့္ျမင့္ျမင့္ေနနိုင္သည့္ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ဆရာေတာ္သည္၊ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ ႕ျဖစ္ ေနေသာျမန္မာျပည္ကို လြတ္ေျမာက္ဖို ့အတြက္ကိုသာ
မနားမေနၾကိဳးစားခဲ့သူျဖစ္သည္။ႏွစ္ထပ္ကြမ္းကိုလိုနီျဖစ္ေနေသာရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတစ္ခုတည္းအ
တြက္ဦးတည္၍မလုပ္ကိုင္ခဲ့သျဖင့္ အခ်ိဳ႕ေသာရခိုင္လူမ်ိဳးတို ့၏ညိုညင္ျခင္းကိုလည္းခံခဲ့ရသည္။တစ္တိုင္း
ျပည္လုံလြတ္လပ္ေရးတန္းတူေရးကိုသာလုပ္ေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္သျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုဗိသုကာဟုလည္းေခၚဆို
ၾကသည္။
ယမန္ေန ့ဆရာေတာ္ဂုဏ္ျပဳအခမ္းအနားတြင္သဘာပတိအဖြဲ႕၀င္မ်ားအျဖစ္၊စာေရးဆရာဦးဇင္လင္း၊ရခိုင္
ALD အမတ္ဦးထြန္း၀င္း၊တပ္ကုန္းျမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ဦး၀င္းလွိဳင္ႏွင့္ ထိုင္းအေျခစိုက္
ရခိုင္စာသင္သားသံဃာ့အဖြဲ ့အတြင္းေရးမွဴး၊အသွ်င္ဦးကု႑လ တို ့တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။
ဦးကု႑လက“ရဟန္းျဖစ္ျဖစ္၊လူျဖစ္ျဖစ္ေပါ့ေလ၊ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမလို ့တစ္ပါးတစ္ေလေလာက္ေပၚလာလို ့ရွိ
ရင္ဦးဇင္းတို ့တိုင္းျပည္အတြက္အက်ိဳးရွိမယ္ေပါ့။လူဆိုရင္လည္း၊လူမို႔လို ့ဘုန္းၾကီးတစ္ပါးလုိမလုပ္နိုင္သည့္
တုိင္ေအာင္၊ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမရဲ႕စကားကိုလိုက္နာျပီးေတာ့၊ဆရာေတာ္ရဲ႕နည္းအတိုင္း၊က်င့္ၾကံသြားၾကပါ
လို ့ေျပာခ်င္ပါတယ္”ဟုမိန္ ့ေတာ္မူသည္။
“အစိုးရမေကာင္းရင္ မေကာင္းလို ့ေျပာခြင့္ရွိတယ္။အဲဒါလူ ့အခြင့္အေ၇းျဖစ္တယ္။ဒီအခြင့္အေရးအတြက္
တိုက္ပြဲ၀င္ရမယ္၊ငံု႕မခံၾကနဲ ့။ဒကာဒကာမတို ့ေၾကာက္ေနရင္လြတ္လပ္ေရးဆိုတာရမွာမဟုတ္ဘူး၊မေၾကာက္ၾကနဲ ့လြတ္လပ္ေရးကိုအရယူၾကရမယ္၊ထၾကြၾကေလာ့ႏိုးၾကားၾကေလာ့”ဆိုတာမ်ိုဳးေတြမိန္ ့ၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
ေဟာေျပာသူမ်ားထဲမွ၊ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ TACDB မွ ခ်စ္ေသာျမန္မာျပည္ေက်ာင္းအုပ္ၾကီး ဦးျမင့္ေ၀က
“ေသခ်ာစဥ္းစားရင္ ဆရာေတာ္ ေပးဆပ္ခဲ့တဲ့၊ဆရာေတာ္ပင္ပန္းခံခဲ့တာေတြကို၊တကယ္ပဲေလးစားေလာက္ပါ
တယ္၊ခုေခတ္လို ့လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးေကာင္းတာမဟုတ္ဘူး၊ လူထုၾကားထဲကိုေရာက္ေအာင္ ၾကိဳစားတာ၊
ရုပ္ရွင္ရံုေတြနားတဲ့အခ်ိန္၊ေဆးလိပ္၊ကြမ္းယာ၊ေနၾကာေစ့စားခ်ိန္ေတြမွာ ရဟန္းေတြနဲ ့မဟပ္စပ္တဲ့ အဲဒီလိုေန
ရာမ်ိုဳးကို တကာတကာမေတြသိပါေစဆိုတဲ့ေစတနာနဲ ့ၾကြျပီးေတာ့ေဟာေျပာတယ္၊ဆ၇ာေတာ္ရဲ႕ဇြဲသတၱိေတြ
ကိုႏွိဳင္းမရေအာင္ က်ေနာ္ခံစားသိရွိရပါတယ္”ဟု ထည့္သြင္းေဟာေျပာသြားသည္။
ဦးျမင့္ေ၀ သည္ “က်ေနာ္ရယ္၊ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားရယ္ႏွင့္၊ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ”
ဆိုသည့္ သူ၏ေဟာေျပာမႈေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ ရခိုင္အသံထြက္ျဖင့္၊“သွ်င္ဒိုင္အက”အားသီဆိုေဟာေျပာသြား
ရာၾကြေရာက္လာသူမ်ားအားလံုးလက္ခုတ္လိုက္တီးျပီးသီဆိုခဲ့ၾကသည္။ရခိုင္အားလံုးကသူ႔အားအထူးေက်းဇူး
တင္ၾကေၾကာင္းသိရွိရသည္။
ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ ကို ၁၈၇၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ (၂၇)ရက္ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ရူပရပ္၌၊ဖခင္ ဦးျမ ႏွင့္ မိခင္ ေဒၚေအာင္ေက်ာ္တို႔မွ ေမြးဖြားခဲ့ၿပီး ငယ္နာမည္ ေမာင္ေပၚထြန္းေအာင္ ျဖစ္ပါ
သည္။ ဆရာေတာ္သည္ ငယ္ရြယ္ခ်ိန္အခါကတည္းက ပညာေရးထူးခၽြန္ခဲ့သျဖင့္ အဂၤလန္ႏုိင္ငံတြင္ ပညာသင္ ယူခြင့္ရခဲ့ေသာ္လည္း၊မိခင္ကခြင့္မျပဳ သျဖင့္မသြားေရာက္နိုင္ခဲ့ေခ်။
ဆရာေတာ္သည္ အသက္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္တြင္ မိဘမ်ားက ရွင္သာမေဏ ၀တ္ေပးရာမွ ရွင္ဥတၱမ ဘြဲ႕အမည္ တြင္ခဲ့ပါတယ္။အသက္ ၁၉ႏွစ္အရြယ္ ရဟန္းျပဳၿပီး ေနာက္ပိုင္း အႏၵိယႏိုင္ငံ ကာလကတၱားၿမိဳ႕ကိုရဟန္း၀တ္ႏွင့္ပင္ သြားေရာက္ခဲ့ရင္း ႏိုင္ငံ ေရးစိတ္၊ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္မ်ား ႏိုးၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ဆရာေတာ္သည္ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္ တြင္ ဗမာတျပည္လံုးသို႔ လွည့္လည္ကာ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္က်င္ေရး တရားမ်ားကို ေဟာေျပာခဲ႔သည္။
ထိုသို႔ ေဟာေျပာမႈျဖင့္ ၁၉၂၀ မတ္လ တြင္ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ေထာင္ဒဏ္၁၂ လ အျပစ္ေပးခံရသည္။
ဆရာေတာ္သည္ ၁၉၂၄တြင္လည္း“အစိုးရမေကာင္းလွ်င္မေကာင္းဟု ေဝဖန္ခြင့္ဟာ လူ႔အခြင့္အေရးပဲ၊ ဒီအခြင့္အေရးဟာ ငါတုိ႔မွာ ရွိတယ္၊ ငံု႔မခံၾကနဲ႔” ဟု ျပည္သူမ်ားကို လႈံ႔ေဆာ္ေဟာေျပာခဲ့သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ဒုတိယ အႀကိမ္ ေထာင္ ၃ႏွစ္ က်ခဲ့ၿပီး ၁၉၂၈တြင္ တတိယအႀကိမ္အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။
ဆရာေတာ္ဟာ နိုင္ငံေရးပုဒ္မေၾကာင့္ ေထာင္ခ်ခံရတဲ့ ပထမဦးဆံုးနိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားျဖစ္ပါသည္။
ဆရာေတာ္သည္ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ ပ်ံလြန္ေတာ္မႈခဲ့ၿပီး ပ်ံလြန္ေတာ္မႈခ်ိန္တြင္ သက္ေတာ္ ၆၀ ႏွစ္၊ ဝါေတာ္ ၄၁ ၀ါ ျဖစ္သည္။ ၎သည္ ပ်ံလြန္ခ်ိန္အထိ နယ္ခ်ဲ႕အစိုးရကိုဆန္႔က်င္ခဲ့သူ
ျဖစ္သည္။ဆရာေတာ္၏တပည့္တပန္းပညာတတ္နိုင္ငံေရးသမ်ားမ်ား၊အာဏာမ်ားရရွိလာခဲ့ေသာအခါ
ဆရာေတာ္အားပစ္ပယ္ခဲ့ၾကသည္။ဆရာေတာ္သည္၊အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္လွဳပ္ရွားေဟာ
ေျပာမႈတို ့ေၾကာင့္ျဗိတိသွ်အစိုးရတို ့၏ေထာင္အၾကိမ္ၾကိမ္ခ်ျခင္းခံရစဥ္၊အမ်ိဳးအမ်ိဳးေသာေဆးတို ့ထိုးႏွံျခင္း
ခံရရာမွ သာမန္လူမ်ားကဲ့သို ့မဟုတ္ေတာ့ပဲ၊ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္ျဖစ္လာခဲ့သည္။ဆရာေတာ္ပ်ံလြန္ေတာ္မူ
ခါနီးအခ်ိန္တြင္ အထူးခ်ိဳ႕ငဲ့၊ဆင္း၇ဲခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္သည္ေနမ၀င္အင္ပါယာ၊နိုင္ငံျခားကုလားျဖဴအစိုးရတို ့ကိုပင္လွ်င္တြန္းလွန္ခဲ့ေသာသတၱိရွင္ျဖစ္သည္။ထို ့ေၾကာင့္ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ၏ နယ္ခ်ဲ႕ေတာ္လွန္ေရး စိတ္ဓာတ္အားျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ား အတုယူလာ မည္ကို ျမန္မာစစ္အာဏာပိုင္ မ်ားကအထူးစိုးရိမ္သည္။ထို႕ေၾကာင့္ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆရာေတာ္ႏွင့္ ဆရာေတာ္သမိုင္းတို ့ကိုေမ့ေပ်ာက္ေအာင္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္တို ့မွဖယ္ထုတ္ခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္အားဂုဏ္ျပဳေခၚဆိုခဲ့ေသာ၊ေရႊတိဂံုဘုရားအႏွီးရွိ ဦးဥတၱမပန္းၿခံ ကို ကန္ေတာ္မင္ပန္းၿခံ အျဖစ္ေျပာင္းလဲေခၚဆိုေစျခင္း၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕ရွိ ဦးဥတၱမပန္းၿခံရွိ ဦးဥတၱမရုပ္တုကိုလည္း မြမ္းမံမႈ မရွိျခင္းႏွင့္ ဆရာေတာ္႐ုပ္တုကို ပူေဇာ္ အ႐ုိအေသေပးမႈ မ်ားကို တားျမစ္အေရးယူျခင္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။
ကံေတာ္မင္ပန္းျခံတြင္ထားရွိမည့္ ဆ၇ာေတာ္၏ရုပ္တုမွာ ပန္းပုဆ၇ာၾကီး ဦးဟန္တင္၏ျခံထဲတြင္ပင္
နိဂံုးခ်ဳပ္ခဲ့ရသည္။
လက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာျမန္မာစစ္အာဏာရွင္တုိ ့သည္၊ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ၊ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွႈင့္ေဒၚေအာင္
ဆန္းစုၾကည္တုိ ့ကဲ့သို ့ တစ္တိုင္းျပည္လံုးကေလးစားၾကည္ညိဳၾကသည့္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏အေရးပါ
ေသာအခန္းက႑မ်ားအားေမွးမိန္ေအာင္လုပ္ေနၾကေၾကာင္း တက္ေရာက္ေဟာေျပာသူမ်ားကေထာက္ျပၾက
သည္။
အထက္ပါသဘာပတိမ်ားႏွင့္အတူ ဦးျမင့္ေ၀၊၈၈မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားၾကီး ကိုမိုးသီးဇြန္၊စာေရးဆရာေဇၚမင္း
ႏွင့္ ရခိုင္သတင္းစာဆရာ ၂ဦးတုိ ့လည္းေဟာေျပာသြားခဲ့ၾကသည္။
ဆရာေတာ္ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည့္(၇၁)ႏွစ္ေျမာက္ေအာက္ေမ့ဘြယ္အခမ္းအနားအားယမန္ေန ့ကထိုင္းနိုင္ငံဘန္ေကာက္ျမိဳ ့ႏွင့္
ဂ်ပန္နိုင္ငံတို ့တြင္က်င္းပခဲ့ သည္။ဆရာေတာ္ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည့္စက္တင္ဘာလ ၉ရက္ေန ့တြင္ ထိုင္းနိုင္ငံေတာင္ပိုင္း၊ဖူးခက္၊မဲေဆာက္၊ခ်င္းမိုင္ႏွင့္ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံႏွင့္အျခားကမၻာ့နိုင္ငံမ်ားတြင္က်င္းပၾက
မည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိရသည္။


သတင္း ... ကိုေက်ာ္ေသာင္း(ဘန္ေကာက္)

**(စက္တင္ဘာ ၆၊၂၀၁၀)**
ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေ၇းမီးရွွဴးတန္ေဆာင္၊ျပည္ေထာင္စုဗိသုကာ ဆရာေတာ္အသွ်င္ဦးဥတၱမ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည့္ (၇၁)ႏွစ္ျပည့္အခမ္းအနားကိုထိုင္းနိုင္ငံဘန္ေကာက္ျမိဳဖလန္းေဆာင္နယ္ေျမ၊ထပ္ခန္းဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္း
တြင္ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားဦးစီး၍စည္ကားသိုက္ျမိဳက္စြာက်င္းပခဲ့ေၾကာင္း
သိရွိရသည္။
ကမၻာႏွင့္အာရွတို ့က၊အာရွေန၀န္းအျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳမွတ္တမ္းတင္ျခင္းခံရသည့္ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး
မ်ိဳးေစ့ခ်ေပးခဲ့သူအျဖစ္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေသာ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့သည္မွာလာမည့္စက္တင္ဘာလ ၉ရက္ေန ႔ႏွစ္ေပါင္း(၇၁)ျပည့္ျပီျဖစ္သည္။
ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ၏ဂုဏ္ေက်းဇူးမ်ားအားသိရွိၾကည့္ျပည္တြင္းျပည္ပမွ ျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ားမွာခုထိသတိတရ
ေအာက္ေမ့တမ္းတလွ်က္ရိွၾကဆဲျဖစ္သည္။ ဆရာေတာ္ကိုဂုဏ္ျပဳေသာအခမ္းအနားမ်ား၊ေအာက္ေမ့ဖြယ္ေန ့
မ်ားအား၊မဆလေခတ္ဦးတြင္ ျပည္တြင္း၌က်င္းပခြင့္ရရွိခဲ့ေသာ္လညး္န၀တ၊နအဖလက္ထက္တြင္
ေတာ့လံုး၀က်င္းပခြင့္မရၾကေတာ့ေပ။

ယမန္ေန ့ဂုဏ္ျပဳေအာက္ေမ့ဖြယ္ေန ့သို ့ရခိုင္အမ်ားစုအပါအ၀င္အျခားတိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုတုိ ့စုစုေပါင္း၄၀၀
၀န္းက်င္ခန္ ့တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ၾကြေရာက္လာသည့္ဧည့္သည္ေတာ္မ်ားအား ရခိုင္မုန္႕တီျဖင့္တည္ခင္း
ေကၽြးေမြးၾကသည္။ ရခိုင္မုန္႔တီေကၽြးေမြးသည့္အဖြဲ႔မွဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္အထည္ခ်ဳပ္အလုပ္သမ၊ရခိုင္အမ်ိဳးငယ္တစ္ဦးက
“အာဇာနည္ဆရာေတာ္လုို ့သမီးတုိ ့မိဘေတြကေျပာျပဖူးပါတယ္။ဆရာေပးဆပ္ခဲ့တဲ့တန္ဘိုး၊စြန္ ့လႊတ္အနစ္နာခံခဲ့မႈေတြ၊၊ဆရာေတာ္ရဲ႕ဦးေဆာင္လမ္းျပမႈေတြဟာေျပာျပလို ့ကုန္ႏိုင္ဖြယ္ရာမရွိပါဘူး။နယ္ခ်ဲ႕ကိုလိုနီျဗိတိသွ်ေတြလက္ေအာက္မွာဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ခံေနရတုန္း၊သာမန္ပုလိပ္တစ္ေယာက္ကိုေတာင္
္ေမာ္မၾကည့္ရဲေလာက္ေအာင္ ေၾကာက္ဒူးတုန္ေနရတဲ ့အခ်ိန္မွာ ဘုရင္ခံဆာရယ္ဂ်ီနယ္ကရက္ေဒါက္ ဆီကို ကရက္ေဒါက္ဂက္ေအာက္(ကရက္ေဒါက္မင္းျမန္မာျပည္ကထြက္သြားလိုက္ပါ)ဆိုျပီးေပးစာတစ္ေစာင္ကိုေ၇း
သားေပးပို ့ခဲ့ပါတယ္။အဲဒီေခတ္တုန္းကသူရိယသတင္းစာမွာဆရာေတာ္ေပးစာအေၾကာင္းကိုေခါင္းၾကီးပိုင္းကေနေရးသား
လိုက္ေတာ့ ပိန္းပိတ္ေအာင္ေမွာင္ေနတဲ့ကၽြန္ျပဳခံျမန္မာနိုင္ငံသားေတြဟာ ေခါင္းေထာင္ ထလာ ခဲ့ၾကတယ္လုိ ့ဆိုပါတယ္။ဆရာေတာ္သတၱိမ်ိဳးမရွိဘူး၊သမီးတို ့ခုထိေၾကာက္တုန္းပဲရွိေသးတယ္၊အဲဒါေၾကာင့္သမီးတို ့ဂုဏ္ျပဳသင့္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ကိုဂုဏ္ျပဳရတာျဖစ္ပါတယ္”ဟုအံ့ၾသဘြယ္ရာေျပာဆိုသြားသည္။
ဆရာေတာ္သည္၊အႏၵိယအမ်ိဳးသားေက်ာင္းႏွင့္၊ဂ်ပန္ႏိုင္ငံအမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္တို႔တြင္ပါဠိ၊ဘာသာပါေမာကၡ
အျဖစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူလည္းျဖစ္သည္။
ဟိႏၵဴးလူမ်ိဳးမ်ားၾကီးစုိးေသာအႏၵိယနိုင္ငံၾကီးတြင္၊ဂ်ာလဟာေနရူး၊ကဗ်ာဆရာရာဘင္ၾတာနတ္သ္တဂိုးတို ့ႏွင့္အျခားပညာရွင္ေပါင္းမ်ားစြာႏွႈင့္ယွဥ္ျပိဳင္ျပီးအႏၵိယနိုင္ငံအဟာဆဗၺအသင္းမ်ာဥကၠအျဖစ္ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွက္

ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ျမန္မာ၊ပါဠိ၊တကၠဋ၊နာဂရီ။ဘဂၤလိီ။တိဘက္၊အဂၤလိပ္၊ဂ်ပန္ျပင္သစ္၊သသၤကရိတ္၊အစရွိသျဖင
့္ဘာသာၾကီး၉မ်ိဳးကိုအေရးအဖတ္အေျပာကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္တတ္ေျမာက္သည့္ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္သည္။
အႏၵိယ၊ ဂ်ပန္၊ တရုတ္၊ ကေမၻာဒီး ယား၊ ကိုးရီယား၊ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဥေရာပတိုက္ရွိ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံမ်ား အပါအဝင္ အာရွတိုက္မွႏိုင္ငံအမ်ား အျပား တုိ႔ကို ခရီးလွည့္လည္သြားခဲ့သည္။
နိုင္ငံတကာတကၠသိုလ္မ်ားတြင္ ပါေမာကၡ၊ပရိုဖက္ဆာအျဖစ္ အဆင့္ျမင့္ျမင့္ေနနိုင္သည့္ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ဆရာေတာ္သည္၊ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ ႕ျဖစ္ ေနေသာျမန္မာျပည္ကို လြတ္ေျမာက္ဖို ့အတြက္ကိုသာ
မနားမေနၾကိဳးစားခဲ့သူျဖစ္သည္။ႏွစ္ထပ္ကြမ္းကိုလိုနီျဖစ္ေနေသာရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတစ္ခုတည္းအ
တြက္ဦးတည္၍မလုပ္ကိုင္ခဲ့သျဖင့္ အခ်ိဳ႕ေသာရခိုင္လူမ်ိဳးတို ့၏ညိုညင္ျခင္းကိုလည္းခံခဲ့ရသည္။တစ္တိုင္း
ျပည္လုံလြတ္လပ္ေရးတန္းတူေရးကိုသာလုပ္ေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္သျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုဗိသုကာဟုလည္းေခၚဆို
ၾကသည္။
ယမန္ေန ့ဆရာေတာ္ဂုဏ္ျပဳအခမ္းအနားတြင္သဘာပတိအဖြဲ႕၀င္မ်ားအျဖစ္၊စာေရးဆရာဦးဇင္လင္း၊ရခိုင္
ALD အမတ္ဦးထြန္း၀င္း၊တပ္ကုန္းျမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ဦး၀င္းလွိဳင္ႏွင့္ ထိုင္းအေျခစိုက္
ရခိုင္စာသင္သားသံဃာ့အဖြဲ ့အတြင္းေရးမွဴး၊အသွ်င္ဦးကု႑လ တို ့တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။
ဦးကု႑လက“ရဟန္းျဖစ္ျဖစ္၊လူျဖစ္ျဖစ္ေပါ့ေလ၊ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမလို ့တစ္ပါးတစ္ေလေလာက္ေပၚလာလို ့ရွိ
ရင္ဦးဇင္းတို ့တိုင္းျပည္အတြက္အက်ိဳးရွိမယ္ေပါ့။လူဆိုရင္လည္း၊လူမို႔လို ့ဘုန္းၾကီးတစ္ပါးလုိမလုပ္နိုင္သည့္
တုိင္ေအာင္၊ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမရဲ႕စကားကိုလိုက္နာျပီးေတာ့၊ဆရာေတာ္ရဲ႕နည္းအတိုင္း၊က်င့္ၾကံသြားၾကပါ
လို ့ေျပာခ်င္ပါတယ္”ဟုမိန္ ့ေတာ္မူသည္။
“အစိုးရမေကာင္းရင္ မေကာင္းလို ့ေျပာခြင့္ရွိတယ္။အဲဒါလူ ့အခြင့္အေ၇းျဖစ္တယ္။ဒီအခြင့္အေရးအတြက္
တိုက္ပြဲ၀င္ရမယ္၊ငံု႕မခံၾကနဲ ့။ဒကာဒကာမတို ့ေၾကာက္ေနရင္လြတ္လပ္ေရးဆိုတာရမွာမဟုတ္ဘူး၊မေၾကာက္ၾကနဲ ့လြတ္လပ္ေရးကိုအရယူၾကရမယ္၊ထၾကြၾကေလာ့ႏိုးၾကားၾကေလာ့”ဆိုတာမ်ိုဳးေတြမိန္ ့ၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
ေဟာေျပာသူမ်ားထဲမွ၊ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ TACDB မွ ခ်စ္ေသာျမန္မာျပည္ေက်ာင္းအုပ္ၾကီး ဦးျမင့္ေ၀က
“ေသခ်ာစဥ္းစားရင္ ဆရာေတာ္ ေပးဆပ္ခဲ့တဲ့၊ဆရာေတာ္ပင္ပန္းခံခဲ့တာေတြကို၊တကယ္ပဲေလးစားေလာက္ပါ
တယ္၊ခုေခတ္လို ့လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးေကာင္းတာမဟုတ္ဘူး၊ လူထုၾကားထဲကိုေရာက္ေအာင္ ၾကိဳစားတာ၊
ရုပ္ရွင္ရံုေတြနားတဲ့အခ်ိန္၊ေဆးလိပ္၊ကြမ္းယာ၊ေနၾကာေစ့စားခ်ိန္ေတြမွာ ရဟန္းေတြနဲ ့မဟပ္စပ္တဲ့ အဲဒီလိုေန
ရာမ်ိုဳးကို တကာတကာမေတြသိပါေစဆိုတဲ့ေစတနာနဲ ့ၾကြျပီးေတာ့ေဟာေျပာတယ္၊ဆ၇ာေတာ္ရဲ႕ဇြဲသတၱိေတြ
ကိုႏွိဳင္းမရေအာင္ က်ေနာ္ခံစားသိရွိရပါတယ္”ဟု ထည့္သြင္းေဟာေျပာသြားသည္။
ဦးျမင့္ေ၀ သည္ “က်ေနာ္ရယ္၊ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားရယ္ႏွင့္၊ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ”
ဆိုသည့္ သူ၏ေဟာေျပာမႈေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ ရခိုင္အသံထြက္ျဖင့္၊“သွ်င္ဒိုင္အက”အားသီဆိုေဟာေျပာသြား
ရာၾကြေရာက္လာသူမ်ားအားလံုးလက္ခုတ္လိုက္တီးျပီးသီဆိုခဲ့ၾကသည္။ရခိုင္အားလံုးကသူ႔အားအထူးေက်းဇူး
တင္ၾကေၾကာင္းသိရွိရသည္။
ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ ကို ၁၈၇၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ (၂၇)ရက္ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ရူပရပ္၌၊ဖခင္ ဦးျမ ႏွင့္ မိခင္ ေဒၚေအာင္ေက်ာ္တို႔မွ ေမြးဖြားခဲ့ၿပီး ငယ္နာမည္ ေမာင္ေပၚထြန္းေအာင္ ျဖစ္ပါ
သည္။ ဆရာေတာ္သည္ ငယ္ရြယ္ခ်ိန္အခါကတည္းက ပညာေရးထူးခၽြန္ခဲ့သျဖင့္ အဂၤလန္ႏုိင္ငံတြင္ ပညာသင္ ယူခြင့္ရခဲ့ေသာ္လည္း၊မိခင္ကခြင့္မျပဳ သျဖင့္မသြားေရာက္နိုင္ခဲ့ေခ်။
ဆရာေတာ္သည္ အသက္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္တြင္ မိဘမ်ားက ရွင္သာမေဏ ၀တ္ေပးရာမွ ရွင္ဥတၱမ ဘြဲ႕အမည္ တြင္ခဲ့ပါတယ္။အသက္ ၁၉ႏွစ္အရြယ္ ရဟန္းျပဳၿပီး ေနာက္ပိုင္း အႏၵိယႏိုင္ငံ ကာလကတၱားၿမိဳ႕ကိုရဟန္း၀တ္ႏွင့္ပင္ သြားေရာက္ခဲ့ရင္း ႏိုင္ငံ ေရးစိတ္၊ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္မ်ား ႏိုးၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ဆရာေတာ္သည္ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္ တြင္ ဗမာတျပည္လံုးသို႔ လွည့္လည္ကာ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္က်င္ေရး တရားမ်ားကို ေဟာေျပာခဲ႔သည္။
ထိုသို႔ ေဟာေျပာမႈျဖင့္ ၁၉၂၀ မတ္လ တြင္ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ေထာင္ဒဏ္၁၂ လ အျပစ္ေပးခံရသည္။
ဆရာေတာ္သည္ ၁၉၂၄တြင္လည္း“အစိုးရမေကာင္းလွ်င္မေကာင္းဟု ေဝဖန္ခြင့္ဟာ လူ႔အခြင့္အေရးပဲ၊ ဒီအခြင့္အေရးဟာ ငါတုိ႔မွာ ရွိတယ္၊ ငံု႔မခံၾကနဲ႔” ဟု ျပည္သူမ်ားကို လႈံ႔ေဆာ္ေဟာေျပာခဲ့သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ဒုတိယ အႀကိမ္ ေထာင္ ၃ႏွစ္ က်ခဲ့ၿပီး ၁၉၂၈တြင္ တတိယအႀကိမ္အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။
ဆရာေတာ္ဟာ နိုင္ငံေရးပုဒ္မေၾကာင့္ ေထာင္ခ်ခံရတဲ့ ပထမဦးဆံုးနိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားျဖစ္ပါသည္။
ဆရာေတာ္သည္ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ ပ်ံလြန္ေတာ္မႈခဲ့ၿပီး ပ်ံလြန္ေတာ္မႈခ်ိန္တြင္ သက္ေတာ္ ၆၀ ႏွစ္၊ ဝါေတာ္ ၄၁ ၀ါ ျဖစ္သည္။ ၎သည္ ပ်ံလြန္ခ်ိန္အထိ နယ္ခ်ဲ႕အစိုးရကိုဆန္႔က်င္ခဲ့သူ
ျဖစ္သည္။ဆရာေတာ္၏တပည့္တပန္းပညာတတ္နိုင္ငံေရးသမ်ားမ်ား၊အာဏာမ်ားရရွိလာခဲ့ေသာအခါ
ဆရာေတာ္အားပစ္ပယ္ခဲ့ၾကသည္။ဆရာေတာ္သည္၊အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္လွဳပ္ရွားေဟာ
ေျပာမႈတို ့ေၾကာင့္ျဗိတိသွ်အစိုးရတို ့၏ေထာင္အၾကိမ္ၾကိမ္ခ်ျခင္းခံရစဥ္၊အမ်ိဳးအမ်ိဳးေသာေဆးတို ့ထိုးႏွံျခင္း
ခံရရာမွ သာမန္လူမ်ားကဲ့သို ့မဟုတ္ေတာ့ပဲ၊ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္ျဖစ္လာခဲ့သည္။ဆရာေတာ္ပ်ံလြန္ေတာ္မူ
ခါနီးအခ်ိန္တြင္ အထူးခ်ိဳ႕ငဲ့၊ဆင္း၇ဲခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္သည္ေနမ၀င္အင္ပါယာ၊နိုင္ငံျခားကုလားျဖဴအစိုးရတို ့ကိုပင္လွ်င္တြန္းလွန္ခဲ့ေသာသတၱိရွင္ျဖစ္သည္။ထို ့ေၾကာင့္ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ၏ နယ္ခ်ဲ႕ေတာ္လွန္ေရး စိတ္ဓာတ္အားျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ား အတုယူလာ မည္ကို ျမန္မာစစ္အာဏာပိုင္ မ်ားကအထူးစိုးရိမ္သည္။ထို႕ေၾကာင့္ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆရာေတာ္ႏွင့္ ဆရာေတာ္သမိုင္းတို ့ကိုေမ့ေပ်ာက္ေအာင္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္တို ့မွဖယ္ထုတ္ခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္အားဂုဏ္ျပဳေခၚဆိုခဲ့ေသာ၊ေရႊတိဂံုဘုရားအႏွီးရွိ ဦးဥတၱမပန္းၿခံ ကို ကန္ေတာ္မင္ပန္းၿခံ အျဖစ္ေျပာင္းလဲေခၚဆိုေစျခင္း၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕ရွိ ဦးဥတၱမပန္းၿခံရွိ ဦးဥတၱမရုပ္တုကိုလည္း မြမ္းမံမႈ မရွိျခင္းႏွင့္ ဆရာေတာ္႐ုပ္တုကို ပူေဇာ္ အ႐ုိအေသေပးမႈ မ်ားကို တားျမစ္အေရးယူျခင္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။
ကံေတာ္မင္ပန္းျခံတြင္ထားရွိမည့္ ဆ၇ာေတာ္၏ရုပ္တုမွာ ပန္းပုဆ၇ာၾကီး ဦးဟန္တင္၏ျခံထဲတြင္ပင္
နိဂံုးခ်ဳပ္ခဲ့ရသည္။
လက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာျမန္မာစစ္အာဏာရွင္တုိ ့သည္၊ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ၊ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွႈင့္ေဒၚေအာင္
ဆန္းစုၾကည္တုိ ့ကဲ့သို ့ တစ္တိုင္းျပည္လံုးကေလးစားၾကည္ညိဳၾကသည့္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏အေရးပါ
ေသာအခန္းက႑မ်ားအားေမွးမိန္ေအာင္လုပ္ေနၾကေၾကာင္း တက္ေရာက္ေဟာေျပာသူမ်ားကေထာက္ျပၾက
သည္။
အထက္ပါသဘာပတိမ်ားႏွင့္အတူ ဦးျမင့္ေ၀၊၈၈မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားၾကီး ကိုမိုးသီးဇြန္၊စာေရးဆရာေဇၚမင္း
ႏွင့္ ရခိုင္သတင္းစာဆရာ ၂ဦးတုိ ့လည္းေဟာေျပာသြားခဲ့ၾကသည္။
ဆရာေတာ္ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည့္(၇၁)ႏွစ္ေျမာက္ေအာက္ေမ့ဘြယ္အခမ္းအနားအားယမန္ေန ့ကထိုင္းနိုင္ငံဘန္ေကာက္ျမိဳ ့ႏွင့္
ဂ်ပန္နိုင္ငံတို ့တြင္က်င္းပခဲ့ သည္။ဆရာေတာ္ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည့္စက္တင္ဘာလ ၉ရက္ေန ့တြင္ ထိုင္းနိုင္ငံေတာင္ပိုင္း၊ဖူးခက္၊မဲေဆာက္၊ခ်င္းမိုင္ႏွင့္ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံႏွင့္အျခားကမၻာ့နိုင္ငံမ်ားတြင္က်င္းပၾက
မည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိရသည္။


သတင္း ... ကိုေက်ာ္ေသာင္း(ဘန္ေကာက္)