>
အေမရိကန္ရဲ ဒံုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးစနစ္ဟာ
အမိေျမကိ ုကာကြယ္ဖို ့ ကမၻာ ့ေနရာအႏွံ ့က အေမရိကန္စစ္စခန္းေတြကိုကာကြယ္ဖုိ႔နဲ ႔ အေမရိကန္ရဲ ႕ မဟာမိတ္
ႏိုင္ငံေတြကိ ု ဒံုးက ်ည္ အႏၱရာယ္က ကာကြယ္ေပးဖို ႔ ရည္ရြယ္ပါတယ္။ စစ္ေအးတိုက္ပြဲကာလအတြင္းက
အင္အားႀကီးအေမရိကန္နဲ႕ ဆုိဗီယက္ျပည္ေထာင္စု
တု႔ိဟာ ရန္ေစာင္မာန္တင္းၿပီး စစ္ခင္းရမယ့္အေန
အထားမ်ဳိးေတြ ေရာက္ခဲ ့ၾကေပမယ့္စစ္မျဖစ္ရဲၾကဘဲ ေရွာင္ရွားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံ ုးမွာ
ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ေတြရွိေနလုိ ႔ စစ္ျဖစ္ခဲ ့ရင္ အျပန္
အလွန္ ေခ်မႈန္းၾကတာေၾကာင့္ ေၾကျပဳန္းပ်က္စီးျခင္း ေရာက္ရမယ္ဆုိတဲ့ အယူအဆ
(Mutual Assured Destruction -MAD) ေၾကာင့္ ေရွ ာင္လႊဲနိုင္ခဲ ့ၾကတာပဲ
ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္ေအးတိ ုက္ပြဲကာလအတြင္းမွာအေမရိကန္
ပင္တဂြန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္ဟာ ဆုိဗီယက္တုိ ႔ရဲ ႕ တိ ုက္ခ်င္းပစ္ ဒံ ုးက ်ည္ေတြကိ ုကာကြယ္ဖိ ု ႔ ဒံ ုးခြင္း ဒံုးစနစ္ေတြစတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ ့ပါတယ္။
၂၁ ရာစု အေရာက္မွ ာ အေမရိကန္ကိုဒံ ုးက ်ည္ေတြနဲ ႔ အႏၱရာယ္ေပးႏိုင္တဲ ့ႏိုင္ငံ
ေတြဟာရုရွ ားႏိုင္ငံသာမကေတာ့ဘဲ၊ အီရန္၊ ေျမာက္
ကိုရီးယားနဲ ႔ တရုတ္ႏိုင္ငံတိ ု ႔ပါ၀င္ပါတယ္လိ ု ႔ ဆုိရမွ ာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း အေမရိကန္ရဲ ႕ဒံ ုးက ်ည္ ကာကြယ္ေရး
ရည္မွန္းခ်က္ေတြထဲမွ ာ ဒီႏိုင္ငံရဲ ႕ ဒံုးက ်ည္ကာကြယ္
ေရးကိ ု ထည့္သြင္းရျပန္ပါတယ္။ လက္ရွိအေျခအေနမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ ႕ ၿခိမ္း
ေျခာက္မႈေတြရွိေနတာေၾကာင့္ပင္တဂြန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္ဟာ ဒံ ုးက ်ည္ႏွင့္ဒံ ုးစနစ္ေတြကိ ု အေမရိကန္အေနာက္ဘက္
ကမ္းေျခမွာျဖန႔္ၾကက္ထားေၾကာင္း ၂၀၁၃ ခုႏွစ္
မတ္လက ေၾကညာခဲ ့ပါတယ္။
ၿပီးခဲ ့တဲ ့ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း
ကဆိုရင္ ဥေရာပမွာဒံုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးစနစ္ေတြ
ျဖန႔ ္ၾကက္ဖိ ု႔ ႀကိ ဳးစားခဲ ့ပါေသးတယ္။
တိ ုက္ ခ်င္ းပစ္ ဒံုးက ်ည္ ကာကြ ယ္ ေရး
ကီလုိမီတာ ၅၅၀၀ အထက္ ပစ္ခတ္ႏိုင္တဲ ့ဒံ ုးက ်ည္
ကိုတိုက္ခ်င္းပစ္ဒံုးက ်ည္လုိ႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဒီ
ဒံ ုးက ်ည္မွ ာ အဆင့္သံ ုးဆင့္ပါရွိပါတယ္။ ပထမအဆင့ ္က
ဒံုးပ်ံႀကီးတစ္ခုလံ ုးကုိ တြန္းတင္တဲ ့အဆင့္၊ ဒုတိယ အဆင့္က လုိရာပစ္မွတ္စီ ဒံ ုးက ်ည္ကို သယ္ေဆာင္
ေပးတဲ ့အဆင့္နဲ ႔ တတိယအဆင့္က ဒံ ုးက ်ည္သယ္ေဆာင္ လာတဲ ့ ထိပ္ဖူး ပစ္မွတ္အေပၚ က ်ေရာက္ေပါက္ကြဲေစတဲ ့
အဆင္ ့ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလိ ုအဆင့္သံ ုးဆင့္ပါတဲ ့ တုိက္ခ်င္းပစ္ဒံ ုးက ်ည္န႔ဲပစ္ခတ္လိ ုက္တာကိ ု ၾကားျဖတ္ဟန္ ႔တားတိ ုက္ခုိက္ရာမွာ
အဆင့္ေလးဆင့္ရွိပါတယ္။ ပထမအဆင့္က ဒံ ုးက ်ည္ ပစ္လႊတ္လိုက္တာကို ခ်က္ခ်င္းသိရွိဖိ ု ႔၊ ဒုတိယအဆင့္
ကတုိက္ခ်င္းပစ္ဒံ ုးက ်ည္ကိ ုခြဲျခားသိရွိဖိ ု ႔၊ တတိယအဆင့္က ဟန္ ႔တားရမယ့္ေနရာနဲ ႔ အဆင့္သတ္မွတ္ဖုိ ့နဲ ႔ စတုတၳ
အဆင္ ့က ဒံ ုးက ်ည္သယ္ေဆာင္လာတဲ ့ ထိပ္ဖူးကိ ု
ၾကားျဖတ္ဖ်က္ဆီးတဲ ့အဆင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒံ ုးခြင္းဒံုး
စနစ္ကိ ု စနစ္တက ်တီထြင္ထုတ္လုပ္ေနၾကေပမယ့္
စမ္းသပ္မႈရလဒ္ေတြက ျပတ္သားမႈမ်ား မရွိေသးပါဘူး။
အေမရိ ကန္ ဒံုးက ်ည္ ကာကြ ယ္ ေရးစနစ္သမိ ုင္း
အေမရိကန္ေလတပ္ဖြဲ႕ဟာ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္မွာ
ေရွ ႕ေျပးဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးလက္နက္ႏွစ္မ်ဳိးကိုသုေတ
သနျပဳ စမ္းသပ္ခဲ ့ပါတယ္။ ၁၉၅၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ား
အလယ္ေလာက္မွာအေမရိကန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္ဟာ ဆုိဗီယက္
တိ ု ႔က တိ ုက္ခ်င္းပစ္ဒံ ုးက်ည္ေတြနဲ ႔ တု ိက္ခိ ုက္လာမယ့ ္
အႏၱရာယ္ကိုကာကြယ္ဖု ိ႔ ဒံ ုးခြင္းဒံ ုးစနစ္ေတြကိ ု စတင္
အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ ့ပါတယ္။
ဒံ ုးခြင္းဒံ ုးလက္နက္စနစ္ေတြကိ ုစမ္းသပ္ေဖာ္ထုတ္ရာ မွာအေမရိကန္ ၾကည္းတပ္၊ ေလတပ္ႏွင့္ေရတပ္တိ ု ႔ဟာ
သီးျခားအစီအစဥ္ေတြနဲ႔ အၿပိ ဳင္အဆုိင္ ထုတ္လုပ္ခဲ ့ပါ
တယ္။ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ေရာက္တဲ ့အခါမွ ာ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္ ႏွင့္ဆိုဗီယက္တို ႔ တစ္စိတ္တစ္ေဒသလက္နက္စမ္းသပ္မႈ
ပိတ္ပင္ေရးစာခ်ဳပ္ (Partial Test Ban Treaty)ကို
ခ်ဳပ္ဆုိခဲ ့ၾကပါသည္။ ဒီစာခ်ဳပ္အရ တု ိက္ခ်င္းပစ္ဒံ ုးက်ည္
ကာကြယ္ေရးစနစ္မ်ား စမ္းသပ္မယ့္အစီအစဥ္ေတြကို
ရပ္ဆိ ုင္းထားခဲ ့ရပါတယ္။
၁၉၇၂ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ႏွင့္ ဆိုဗီယက္တို႔
လက္၀ယ္ရွိ ဒံ ုးလက္နက္ေတြဟာ အေရအတြက္ေရာ၊
အဖ်က္စြမ္းအားပါ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ႀကီးထြ ားလာတာကိ ု
သတိျပဳမိၿပီး ဒံ ုးက်ည္ဆန္႔က ်င္ေရးစာခ်ဳပ္
(ABM)ကိ ု လက္မွတ္ေရးထိ ုးခဲ ့ၾကျပန္ပါတယ္။ ဒီစာခ်ဳပ္အရ ဒံ ုးက ်ည္
ကာကြယ္ေရးစနစ္မ်ားကိုအကန္႔အသတ္နဲ႔ထားရွိၾကဖို႔
ႏွစ္ဖက္စလံ ုးက သေဘာတူလက္ခံခဲ ့ၾကပါတယ္။ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္အေရာက္မွာေတာ့ အေမရိကန္သမတ
ရီဂင္က အာကာသႏွင့္ေျမျပင္အေျခစိ ုက္ ဒံုးက ်ည္
ကာကြယ္ေရးစနစ္ေတြ သုေတသနျပဳလုပ္မယ့္အစီအစဥ္
ေတြကိ ု ေၾကညာခဲ ့ၿပီး ၁၉၈၃ ခုႏွစ္မွာ ၾကယ္တာရာစစ္ပြ ဲ
(STAR WARS)လိ ု ႔ လူသိမ်ားတဲ ့ ဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရး
စနစ္ကိ ု ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ႏွစ္
ၾကာမွ ာေတာ့ အေမရိကန္ၾကည္းတပ္က ဒံ ုးက ်ည္တစ္စင္း
ကိ ု ၾကားျဖတ္ဟန္ ႔တားႏုိင္ေၾကာင္း စမ္းသပ္ျပခဲ ့ပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္းကာလေတြမွာ ဆုိဗီယက္တို ႔ရဲ ႕တာေ၀း
ပစ္ဒံ ုးက ်ည္ေတြကိ ု ကာကြယ္တားဆီးဖိ ု ႔ ဒီဇုိင္းထုတ္ထားတဲ ့
ပက္ထရီးေယာ့ဒံုးက ်ည္၊ တာလတ္ပစ္အျမင့္ပ်ံဒံုးက ်ည္
ေတြကိ ုပစ္ခြင္းမယ္ ့ (THAAD)ဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးစနစ္ေတြကိုအေရွ ့အလယ္ပိ ုင္းေဒသေတြႏွင္ ့အာရွႏွင္ ့ပစိဖိတ္
ေဒသေတြမွ ာျဖန္ ႔ၾကက္ဖိ ု ႔ အေမရိကန္က ႀကိ ဳးပမ္းေနပါတယ္။
ပက္ထရီးေယာ့ဒံ ုးက ်ည္ကိ ု အေရွ ႕အလယ္ပိ ုင္းေဒသ
မွာျဖန္ ႔ၾကက္ထားရွိၿပီး ပင္လယ္ေကြ႕စစ္ပြဲျဖစ္ပြားလာ
ခ်ိန္မွာအီရတ္တိ ု ႔ရဲ ႕ စကာ့ဒ္ဒံ ုးက်ည္ေတြကိ ု ေအာင္ျမင္စြာ
ကာကြယ္ႏုိင္တာေတြ ႕ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစၥေရးနဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ႏုိင္ငံတိ ု႔ကိ ု စကာ့ဒ္ဒံ ုးက ်ည္ေတြနဲ ႔ စုျပံဳ
တုိက္ခိုက္လာတဲ ့အခါမွ ာေတာ့ ရာႏႈန္းျပည္ ့ကာကြယ္ႏုိင္ျခင္းမရွိတာကို ေတြ ႕ၾကရပါတယ္။ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းသာ
ကာကြယ္ႏုိင္တဲ ့အေျခအေနမွာအီရန္နဲ ႔ ေျမာက္ကိ ုရီးယား
ႏုိင္ငံေတြမွာ တာလတ္နဲ ႔ တာေ၀းပစ္ဒံ ုးက ်ည္ေတြရဲ ႕
စြမ္းရည္ေတြ တစ္စတစ္စျမင့္မားလာေနတာကိ ု ေတြ ႕ၾက
ရပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း အေမရိကန္စစ္ေရးကၽြမ္းက ်င္သူ
ေတြက စြမ္းရည္ျပည့္၀တဲ ့ ဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးစနစ္မ်ား
ကိုထုတ္လုပ္ရန္ ႀကိ ဳးပမ္းမႈမ်ားရွိလာပါတယ္။ ဒံုးက ်ည္
ကာကြယ္ေရးစနစ္ေတြကိ ု စိတ္တုိင္းက ်စီစဥ္ေဆာင္ရြက္
ႏုိင္ေအာင္လည္း ရုရွ ားနဲ ႔သေဘာတူထားၿပီးျဖစ္တဲ့
ABMစာခ်ဳပ္မွ အေမရိကန္သမတ ေဂ်ာ့ဒဗလ်ဴဘုရွ္လက္ထက္မွာ ႏုတ္ထြက္ခဲ ့ပါတယ္။ ဒီေနာက္ပိုင္းမွာ ႏွစ္ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း
ထိေရာက္တဲ့ဒံုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးစနစ္ေတြ တီထြင္
ထုတ္လုပ္ဖို ႔ ႀကိ ဳးစားလာခဲ ့ပါတယ္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ လအေရာက္မွာေျမျပင္အေျခစိုက္ ဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရး
နဲ႔ ဒံုးခြင္းဒုံးစနစ္ေတြကို အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ဖိ ု႔ဂရီလီ
တပ္စခန္းမွာစတင္ျဖန္ ႔ၾကက္ခဲ ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ရဲ ႕ ဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးကိုဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးေအဂ်င္စီ က အေမရိကန္ေဒၚလာ ၉၀ ဘီလီယံအကုန္အက ်ခံၿပီး
ေဆာင္ရြက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ ့ပါတယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ အေမရိကန္ရဲ ႕ ဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးစနစ္ေတြဟာ အကန့္အသတ္နဲ ႔တုိက္ခုိက္လာတဲ ့ တုိက္ခ်င္းပစ္ဒံ ုး
က ်ည္ေတြကိုသာ ကာကြယ္ႏုိင္စြမ္းရွိတာကို ေတြ ႕ၾကရပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
+ထြန္းေတာက္+
အေမရိကန္ရဲ ဒံုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးစနစ္ဟာ
အမိေျမကိ ုကာကြယ္ဖို ့ ကမၻာ ့ေနရာအႏွံ ့က အေမရိကန္စစ္စခန္းေတြကိုကာကြယ္ဖုိ႔နဲ ႔ အေမရိကန္ရဲ ႕ မဟာမိတ္
ႏိုင္ငံေတြကိ ု ဒံုးက ်ည္ အႏၱရာယ္က ကာကြယ္ေပးဖို ႔ ရည္ရြယ္ပါတယ္။ စစ္ေအးတိုက္ပြဲကာလအတြင္းက
အင္အားႀကီးအေမရိကန္နဲ႕ ဆုိဗီယက္ျပည္ေထာင္စု
တု႔ိဟာ ရန္ေစာင္မာန္တင္းၿပီး စစ္ခင္းရမယ့္အေန
အထားမ်ဳိးေတြ ေရာက္ခဲ ့ၾကေပမယ့္စစ္မျဖစ္ရဲၾကဘဲ ေရွာင္ရွားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံ ုးမွာ
ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ေတြရွိေနလုိ ႔ စစ္ျဖစ္ခဲ ့ရင္ အျပန္
အလွန္ ေခ်မႈန္းၾကတာေၾကာင့္ ေၾကျပဳန္းပ်က္စီးျခင္း ေရာက္ရမယ္ဆုိတဲ့ အယူအဆ
(Mutual Assured Destruction -MAD) ေၾကာင့္ ေရွ ာင္လႊဲနိုင္ခဲ ့ၾကတာပဲ
ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္ေအးတိ ုက္ပြဲကာလအတြင္းမွာအေမရိကန္
ပင္တဂြန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္ဟာ ဆုိဗီယက္တုိ ႔ရဲ ႕ တိ ုက္ခ်င္းပစ္ ဒံ ုးက ်ည္ေတြကိ ုကာကြယ္ဖိ ု ႔ ဒံ ုးခြင္း ဒံုးစနစ္ေတြစတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ ့ပါတယ္။
၂၁ ရာစု အေရာက္မွ ာ အေမရိကန္ကိုဒံ ုးက ်ည္ေတြနဲ ႔ အႏၱရာယ္ေပးႏိုင္တဲ ့ႏိုင္ငံ
ေတြဟာရုရွ ားႏိုင္ငံသာမကေတာ့ဘဲ၊ အီရန္၊ ေျမာက္
ကိုရီးယားနဲ ႔ တရုတ္ႏိုင္ငံတိ ု ႔ပါ၀င္ပါတယ္လိ ု ႔ ဆုိရမွ ာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း အေမရိကန္ရဲ ႕ဒံ ုးက ်ည္ ကာကြယ္ေရး
ရည္မွန္းခ်က္ေတြထဲမွ ာ ဒီႏိုင္ငံရဲ ႕ ဒံုးက ်ည္ကာကြယ္
ေရးကိ ု ထည့္သြင္းရျပန္ပါတယ္။ လက္ရွိအေျခအေနမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ ႕ ၿခိမ္း
ေျခာက္မႈေတြရွိေနတာေၾကာင့္ပင္တဂြန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္ဟာ ဒံ ုးက ်ည္ႏွင့္ဒံ ုးစနစ္ေတြကိ ု အေမရိကန္အေနာက္ဘက္
ကမ္းေျခမွာျဖန႔္ၾကက္ထားေၾကာင္း ၂၀၁၃ ခုႏွစ္
မတ္လက ေၾကညာခဲ ့ပါတယ္။
ၿပီးခဲ ့တဲ ့ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း
ကဆိုရင္ ဥေရာပမွာဒံုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးစနစ္ေတြ
ျဖန႔ ္ၾကက္ဖိ ု႔ ႀကိ ဳးစားခဲ ့ပါေသးတယ္။
တိ ုက္ ခ်င္ းပစ္ ဒံုးက ်ည္ ကာကြ ယ္ ေရး
ကီလုိမီတာ ၅၅၀၀ အထက္ ပစ္ခတ္ႏိုင္တဲ ့ဒံ ုးက ်ည္
ကိုတိုက္ခ်င္းပစ္ဒံုးက ်ည္လုိ႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဒီ
ဒံ ုးက ်ည္မွ ာ အဆင့္သံ ုးဆင့္ပါရွိပါတယ္။ ပထမအဆင့ ္က
ဒံုးပ်ံႀကီးတစ္ခုလံ ုးကုိ တြန္းတင္တဲ ့အဆင့္၊ ဒုတိယ အဆင့္က လုိရာပစ္မွတ္စီ ဒံ ုးက ်ည္ကို သယ္ေဆာင္
ေပးတဲ ့အဆင့္နဲ ႔ တတိယအဆင့္က ဒံ ုးက ်ည္သယ္ေဆာင္ လာတဲ ့ ထိပ္ဖူး ပစ္မွတ္အေပၚ က ်ေရာက္ေပါက္ကြဲေစတဲ ့
အဆင္ ့ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလိ ုအဆင့္သံ ုးဆင့္ပါတဲ ့ တုိက္ခ်င္းပစ္ဒံ ုးက ်ည္န႔ဲပစ္ခတ္လိ ုက္တာကိ ု ၾကားျဖတ္ဟန္ ႔တားတိ ုက္ခုိက္ရာမွာ
အဆင့္ေလးဆင့္ရွိပါတယ္။ ပထမအဆင့္က ဒံ ုးက ်ည္ ပစ္လႊတ္လိုက္တာကို ခ်က္ခ်င္းသိရွိဖိ ု ႔၊ ဒုတိယအဆင့္
ကတုိက္ခ်င္းပစ္ဒံ ုးက ်ည္ကိ ုခြဲျခားသိရွိဖိ ု ႔၊ တတိယအဆင့္က ဟန္ ႔တားရမယ့္ေနရာနဲ ႔ အဆင့္သတ္မွတ္ဖုိ ့နဲ ႔ စတုတၳ
အဆင္ ့က ဒံ ုးက ်ည္သယ္ေဆာင္လာတဲ ့ ထိပ္ဖူးကိ ု
ၾကားျဖတ္ဖ်က္ဆီးတဲ ့အဆင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒံ ုးခြင္းဒံုး
စနစ္ကိ ု စနစ္တက ်တီထြင္ထုတ္လုပ္ေနၾကေပမယ့္
စမ္းသပ္မႈရလဒ္ေတြက ျပတ္သားမႈမ်ား မရွိေသးပါဘူး။
အေမရိ ကန္ ဒံုးက ်ည္ ကာကြ ယ္ ေရးစနစ္သမိ ုင္း
အေမရိကန္ေလတပ္ဖြဲ႕ဟာ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္မွာ
ေရွ ႕ေျပးဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးလက္နက္ႏွစ္မ်ဳိးကိုသုေတ
သနျပဳ စမ္းသပ္ခဲ ့ပါတယ္။ ၁၉၅၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ား
အလယ္ေလာက္မွာအေမရိကန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္ဟာ ဆုိဗီယက္
တိ ု ႔က တိ ုက္ခ်င္းပစ္ဒံ ုးက်ည္ေတြနဲ ႔ တု ိက္ခိ ုက္လာမယ့ ္
အႏၱရာယ္ကိုကာကြယ္ဖု ိ႔ ဒံ ုးခြင္းဒံ ုးစနစ္ေတြကိ ု စတင္
အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ ့ပါတယ္။
ဒံ ုးခြင္းဒံ ုးလက္နက္စနစ္ေတြကိ ုစမ္းသပ္ေဖာ္ထုတ္ရာ မွာအေမရိကန္ ၾကည္းတပ္၊ ေလတပ္ႏွင့္ေရတပ္တိ ု ႔ဟာ
သီးျခားအစီအစဥ္ေတြနဲ႔ အၿပိ ဳင္အဆုိင္ ထုတ္လုပ္ခဲ ့ပါ
တယ္။ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ေရာက္တဲ ့အခါမွ ာ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္ ႏွင့္ဆိုဗီယက္တို ႔ တစ္စိတ္တစ္ေဒသလက္နက္စမ္းသပ္မႈ
ပိတ္ပင္ေရးစာခ်ဳပ္ (Partial Test Ban Treaty)ကို
ခ်ဳပ္ဆုိခဲ ့ၾကပါသည္။ ဒီစာခ်ဳပ္အရ တု ိက္ခ်င္းပစ္ဒံ ုးက်ည္
ကာကြယ္ေရးစနစ္မ်ား စမ္းသပ္မယ့္အစီအစဥ္ေတြကို
ရပ္ဆိ ုင္းထားခဲ ့ရပါတယ္။
၁၉၇၂ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ႏွင့္ ဆိုဗီယက္တို႔
လက္၀ယ္ရွိ ဒံ ုးလက္နက္ေတြဟာ အေရအတြက္ေရာ၊
အဖ်က္စြမ္းအားပါ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ႀကီးထြ ားလာတာကိ ု
သတိျပဳမိၿပီး ဒံ ုးက်ည္ဆန္႔က ်င္ေရးစာခ်ဳပ္
(ABM)ကိ ု လက္မွတ္ေရးထိ ုးခဲ ့ၾကျပန္ပါတယ္။ ဒီစာခ်ဳပ္အရ ဒံ ုးက ်ည္
ကာကြယ္ေရးစနစ္မ်ားကိုအကန္႔အသတ္နဲ႔ထားရွိၾကဖို႔
ႏွစ္ဖက္စလံ ုးက သေဘာတူလက္ခံခဲ ့ၾကပါတယ္။ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္အေရာက္မွာေတာ့ အေမရိကန္သမတ
ရီဂင္က အာကာသႏွင့္ေျမျပင္အေျခစိ ုက္ ဒံုးက ်ည္
ကာကြယ္ေရးစနစ္ေတြ သုေတသနျပဳလုပ္မယ့္အစီအစဥ္
ေတြကိ ု ေၾကညာခဲ ့ၿပီး ၁၉၈၃ ခုႏွစ္မွာ ၾကယ္တာရာစစ္ပြ ဲ
(STAR WARS)လိ ု ႔ လူသိမ်ားတဲ ့ ဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရး
စနစ္ကိ ု ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ႏွစ္
ၾကာမွ ာေတာ့ အေမရိကန္ၾကည္းတပ္က ဒံ ုးက ်ည္တစ္စင္း
ကိ ု ၾကားျဖတ္ဟန္ ႔တားႏုိင္ေၾကာင္း စမ္းသပ္ျပခဲ ့ပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္းကာလေတြမွာ ဆုိဗီယက္တို ႔ရဲ ႕တာေ၀း
ပစ္ဒံ ုးက ်ည္ေတြကိ ု ကာကြယ္တားဆီးဖိ ု ႔ ဒီဇုိင္းထုတ္ထားတဲ ့
ပက္ထရီးေယာ့ဒံုးက ်ည္၊ တာလတ္ပစ္အျမင့္ပ်ံဒံုးက ်ည္
ေတြကိ ုပစ္ခြင္းမယ္ ့ (THAAD)ဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးစနစ္ေတြကိုအေရွ ့အလယ္ပိ ုင္းေဒသေတြႏွင္ ့အာရွႏွင္ ့ပစိဖိတ္
ေဒသေတြမွ ာျဖန္ ႔ၾကက္ဖိ ု ႔ အေမရိကန္က ႀကိ ဳးပမ္းေနပါတယ္။
ပက္ထရီးေယာ့ဒံ ုးက ်ည္ကိ ု အေရွ ႕အလယ္ပိ ုင္းေဒသ
မွာျဖန္ ႔ၾကက္ထားရွိၿပီး ပင္လယ္ေကြ႕စစ္ပြဲျဖစ္ပြားလာ
ခ်ိန္မွာအီရတ္တိ ု ႔ရဲ ႕ စကာ့ဒ္ဒံ ုးက်ည္ေတြကိ ု ေအာင္ျမင္စြာ
ကာကြယ္ႏုိင္တာေတြ ႕ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစၥေရးနဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ႏုိင္ငံတိ ု႔ကိ ု စကာ့ဒ္ဒံ ုးက ်ည္ေတြနဲ ႔ စုျပံဳ
တုိက္ခိုက္လာတဲ ့အခါမွ ာေတာ့ ရာႏႈန္းျပည္ ့ကာကြယ္ႏုိင္ျခင္းမရွိတာကို ေတြ ႕ၾကရပါတယ္။ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းသာ
ကာကြယ္ႏုိင္တဲ ့အေျခအေနမွာအီရန္နဲ ႔ ေျမာက္ကိ ုရီးယား
ႏုိင္ငံေတြမွာ တာလတ္နဲ ႔ တာေ၀းပစ္ဒံ ုးက ်ည္ေတြရဲ ႕
စြမ္းရည္ေတြ တစ္စတစ္စျမင့္မားလာေနတာကိ ု ေတြ ႕ၾက
ရပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း အေမရိကန္စစ္ေရးကၽြမ္းက ်င္သူ
ေတြက စြမ္းရည္ျပည့္၀တဲ ့ ဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးစနစ္မ်ား
ကိုထုတ္လုပ္ရန္ ႀကိ ဳးပမ္းမႈမ်ားရွိလာပါတယ္။ ဒံုးက ်ည္
ကာကြယ္ေရးစနစ္ေတြကိ ု စိတ္တုိင္းက ်စီစဥ္ေဆာင္ရြက္
ႏုိင္ေအာင္လည္း ရုရွ ားနဲ ႔သေဘာတူထားၿပီးျဖစ္တဲ့
ABMစာခ်ဳပ္မွ အေမရိကန္သမတ ေဂ်ာ့ဒဗလ်ဴဘုရွ္လက္ထက္မွာ ႏုတ္ထြက္ခဲ ့ပါတယ္။ ဒီေနာက္ပိုင္းမွာ ႏွစ္ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း
ထိေရာက္တဲ့ဒံုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးစနစ္ေတြ တီထြင္
ထုတ္လုပ္ဖို ႔ ႀကိ ဳးစားလာခဲ ့ပါတယ္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ လအေရာက္မွာေျမျပင္အေျခစိုက္ ဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရး
နဲ႔ ဒံုးခြင္းဒုံးစနစ္ေတြကို အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ဖိ ု႔ဂရီလီ
တပ္စခန္းမွာစတင္ျဖန္ ႔ၾကက္ခဲ ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ရဲ ႕ ဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးကိုဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးေအဂ်င္စီ က အေမရိကန္ေဒၚလာ ၉၀ ဘီလီယံအကုန္အက ်ခံၿပီး
ေဆာင္ရြက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ ့ပါတယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ အေမရိကန္ရဲ ႕ ဒံ ုးက ်ည္ကာကြယ္ေရးစနစ္ေတြဟာ အကန့္အသတ္နဲ ႔တုိက္ခုိက္လာတဲ ့ တုိက္ခ်င္းပစ္ဒံ ုး
က ်ည္ေတြကိုသာ ကာကြယ္ႏုိင္စြမ္းရွိတာကို ေတြ ႕ၾကရပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
+ထြန္းေတာက္+
Thursday, May 21, 2015
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
Total Pageviews
Labels
ပညာေပး
(1488)
ကာတြန္းဟာသ
(1343)
ဟာသ
(899)
ေဆာင္းပါး
(822)
ကဗ်ာ
(777)
သတင္း
(533)
.ေဆာင္းပါး
(512)
အက္ေဆး/၀တၳဳတို
(504)
ေၾကာ္ျငာ
(432)
နိုင္ငံတကာထူးျခားသတင္း
(388)
ပညာေပး...
(326)
နိုင္ငံတကာ ထူးျခားသတင္း
(321)
ကဗ ်ာ
(279)
နိုင္ငံတကာအျခားသတင္း..
(253)
ကဗ်ာ…
(228)
ပံုျပင္
(220)
ေဆာင္းပါး….
(203)
အက္ေဆး
(191)
ေဘာလံုးဟာသ...။
(156)
သေဘာထားအျမင္
(149)
Cartoon
(145)
သတင္း....
(139)
ကဗ်ာ...
(136)
ကဗ်ာ.....
(132)
ပညာေပး..
(131)
နိုင္ငံတကာ အျခားသတင္း..
(123)
ျပည္တြင္းသတင္း
(118)
သတင္း..။
(114)
သတင္းတို
(111)
သေရာ္စာ…
(106)
ဝတၳဳတို
(105)
၀တၳဳတို
(95)
ဓါတ္ပံုသတင္း
(81)
သတင္း..
(79)
ေပးစာ
(79)
ဘာသာျပန္ ဝတၳဳတို
(75)
ဓာတ္ပံုသတင္း
(72)
ကာတြန္း
(64)
ဓာတ္ပံုသတင္း..။
(64)
သေရာ္စာ
(64)
နိုင္ငံတကာ အျခားသတင္း
(60)
ဓာတ္ပံုသတင္း..
(54)
ေမတၱာစာ
(54)
ေအာက္ေမ့ဘြယ္စာလႊာ
(53)
သတင္း.
(47)
ဘာသာျပန္အက္ေဆး
(46)
္ပံုျပင္
(45)
ကာတြန္းဟာသ-
(44)
ေဘာလံုးဟာသ...
(44)
နိုင္ငံတကာအျခားသတင္း
(43)
-ကာတြန္းဟာသ
(40)
နိင္ငံတကာ အျခားသတင္း
(39)
ကဗ်ာ.
(37)
သတင္းေဆာင္းပါး
(36)
News
(35)
ကာတြန္း ဟာသ
(34)
ပညာေပး)
(33)
ကဗ်ာ(ဟာသ)
(32)
ဟာသကဗ်ာ
(32)
ေအာင္ျမင္ေရးဒႆန
(30)
xပညာေပး)
(29)
ေၾကညာခ်က္
(28)
႐ုပ္သံ သတင္း
(25)
ဂ်ာနယ္
(24)
TV
(23)
နိုင္ငံတကာ အျခားသတင္း.
(23)
ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါး
(20)
ရင္ဖြင့္သံ
(19)
သရဲဇာတ္လမ္း
(19)
္ပံုျပၤင္
(18)
ထုတ္ျပန္ခ်က္
(14)
ဓာတ္ပံု
(13)
ဘာသာျပန္ပံုျပင္
(13)
ဓာတ္ပုံသတင္း
(12)
သတင္းဓါတ္ပံု
(12)
သီခ်င္း
(12)
အင္တာဗ်ဴး
(12)
အေတြးအျမင္
(12)
ဓာတ္ပံုသတင္း.
(11)
ပံုျပၤင္
(11)
အယ္ဒီတာ့ထံေပးစာ
(11)
ဥာဏ္စမ္း
(11)
Photo News
(10)
poem
(10)
ဂ ်ာနယ္
(10)
ဟာသအက္ေဆး
(10)
(က်န္းမာေရး ပညာေပး)
(9)
.
(9)
x ပညာေပး)
(9)
ဘာသာျပန္
(9)
The Article
(8)
ခရီးသြား.ေဆာင္းပါး
(8)
နိူင္ငံတကာအျခားသတင္း
(8)
ဘာသာေရးေဆာင္းပါး
(8)
သတင္း.ေဆာင္းပါး
(8)
ေဗဒင္
(8)
သတင္းတို.
(7)
ဟာသ ဝတၳဳတို
(7)
တေဘာင္
(6)
ကွဗ်ာ
(5)
နိုင္ငံထူးျခားသတင္း
(5)
ဘာသာေရး၊ဓမၼပံုျပင္
(5)
မိန္႔ခြန္း
(5)
သမိုင္းစကား၊ ပန္းစကား
(5)
ဟာသ ဓာတ္ပံု
(5)
အားကစားသတင္း
(5)
song
(4)
ကာတြြန္းဟာသ
(4)
စကားပံု
(4)
ထူးျခားသတင္း
(4)
ပညာေပ;
(4)
သတင္း.တို.
(4)
သေရာ ္စာ
(4)
ဟာသ-
(4)
္ေဆာင္းပါး
(4)
-ကာတြန္းဟာသ-
(3)
interview
(3)
ထုပ္ျပန္ခ်က္
(3)
ဓမၼဒါန
(3)
ဓါတ္ပုံအက္ေဆး
(3)
ဓာတ္ပံုအက္ေဆး
(3)
ပညာေပ
(3)
ဖိတ္စာ
(3)
ရုပ္သံ
(3)
သတင္း.တို.။
(3)
ဟာသ အင္တာဗ်ဴး
(3)
ဟာသ.
(3)
အင္တာဗ်ဴးး
(3)
အတိုဆုံး၀တၳဳတို
(3)
အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္
(3)
ေဘာလံုးဟာသ.
(3)
(ဟာသ)
(2)
By....meepyatite
(2)
Statement
(2)
Story
(2)
With Best Regards
(2)
aဆာင္းပါ
(2)
ကန္ေတာ့ခ်ိဳး
(2)
က်န္းမာေရး ပညာေပး
(2)
ဇာတ္လမ္းတို
(2)
ပန္းခ်ီ
(2)
ပုံျပင္
(2)
ဘာသာျပန္ကဗ ်ာ
(2)
ရုပ္ပံုအေတြး
(2)
ဟာသပံုျပင္
(2)
အစီရင္ခံစာ
(2)
အမွတ္တရ
(2)
အေတြး
(2)
ဦးဦး ေမွာ္ဆရာ
(2)
ေဆာင္းပါ
(2)
ျပဇာတ္
(2)
(xပညာေပး)
(1)
(ပညာေပး)
(1)
)
(1)
....
(1)
2010 at 11:22pm
(1)
=ႏိုင္ငံတကာ အားကစားသတင္းမ်ား
(1)
Announce
(1)
By: Sara Yin (က်န္းမာေရး ပညာေပး)
(1)
By; Silver Moon အင္တာဗ်ဴး
(1)
General Knowledge
(1)
Joke
(1)
Photo Essay
(1)
Thanks
(1)
aဆာင္းပါး
(1)
khana.na155 ကဗ်ာ
(1)
minkonaing
(1)
ကဗ်ာ(
(1)
ကဗ်ာ… By..Blue gyee
(1)
ကာတြန္းဟာသ <br /> <br />
(1)
ကိုယ္တိုင္ေရးကဗ်ာ သီဟသူ
(1)
ခရီးသြားဆာင္းပါး
(1)
ခရီးသြားေဆာင္းပါး
(1)
စကား
(1)
စကားပုံ
(1)
စာစု
(1)
စိုးမိုးေက်ာ္ (ဟာသ)
(1)
ဆက္သြယ္ရန္
(1)
ဓါတ္ပံုအက္ေဆး
(1)
ဓာတ္ပုံအက္ေဆး
(1)
ဓာတ္ပံုအေတြး
(1)
နူတ္ခြန္းဆက္လႊာ
(1)
ပ
(1)
ပညာေပ;း
(1)
မိန္႕ခြန္း
(1)
ရုပ္ရွင္
(1)
သတင္း နွင့္ဟာသ
(1)
သတင္း.တို
(1)
သတင္းကဗ်ာ
(1)
သတင္းသီခ်င္း
(1)
သေရာ္ကဗ ်ာ
(1)
ဟသ
(1)
ဟာသအင္တာဗ်ဴး
(1)
ဟိုအေၾကာင္း ၊ဒီအေၾကာင္းသူတို ့အေၾကာင္း
(1)
အဆိုအမိန္႔
(1)
အထၳဳပၸတၱိ)
(1)
အားကစားသတင္းမ်ား
(1)
အျခားသတင္း
(1)
ဦးဦး ေမွာ္ဆရာ ပညာေပး..
(1)
ုပုံျပင္
(1)
ေဆာင္းပါ;
(1)
ေပးပို ့သူ .. စိုးမိုးေက်ာ္ ဟာသ
(1)
ေပးပို ့သူ...သက္နိုင္ ကဗ်ာ…
(1)
ေပးပို ့သူ…greenleave
(1)
္ပုံျပင္
(1)
ြ
(1)
႐ုပ္သံ
(1)
• Posted by thant zin htwe on ႏုိ၀င္ဘာ 19
(1)
….
(1)
No comments:
Post a Comment