သိပၸံပညာရွင္ တို ့ ေၿပာေသာ ..ေန.. အေႀကာင္း

>



ေနသည္ ကၽြႏု္ပ္တို႔ ေနအဖြဲ႔အစည္း၏ ဗဟုိတြင္တည္ရွိေနသည့္ ၾကယ္ၾကီးတစ္လံုးျဖစ္သည္။ ျမန္မာတို႔က “သူရိယ” ဟု ပါဋိစကားလံုးမွ ဆင္းသက္လာသည့္အတုိင္း ေခၚၾကသည္။ ေန၏အခ်င္းမွာ မိုင္ေပါင္း (၈၆၄၆၀၀) မိုင္ျဖစ္သည္။ ကမၻာႏွင့္ေန တို႔၏ အကြာအေ၀းသည္ မိုင္ေပါင္း (၉၃၀၀၀၀၀၀) ကိုးဆယ့္သံုးသန္းျဖစ္သည္။ ေနအား ကမာၻအပါအ၀င္ ျဂိဳလ္မ်ား၊ ျဂိဳလ္သိမ္မ်ား၊ ဥကၠာပ်ံမ်ား၊ ၾကယ္တံခြန္မ်ား ကလွည့္ပတ္ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေနသည္ ေနအဖြဲ႔အစည္း၏ တည္ေဆာက္ပံုအရလည္း ဗဟိုျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ေနသည္ ေနအဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုလံုးေပါင္းသိပ္သည္းဆ ၏ ၉၉.၈ % မွ်ရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။


ေနမွ စြမ္းအင္မ်ားသည္ ေနေရာင္ျခည္အျဖစ္ ကမာၻေပၚသို႔က်ေရာက္လာျပီး သက္ရွိမ်ားအသက္ရွင္ရပ္တည္ေရးႏွင့္ ကမာၻ႔ရာသီဥတု အေျပာင္းအလဲမ်ားကို ဖန္တီးေပးသည္။ ေနႏွင့္ ကမာၻၾကား အကြာအေ၀းေၾကာင့္ ေနမွ အလင္းသည္ ကမာၻသို႔ေရာက္ရန္ ၈ မိနစ္မွ်ၾကာသည္။

ေန၏ မ်က္ႏွာျပင္ေပၚတြင္ ပါ၀င္သည့္အရာမ်ားမွာ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားျဖစ္သည္။ အဓိကအားျဖင့္ ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ဓာတ္ေငြ႕မွာ ၇၄% ခန္႔ရွိျပီး၊ ဟီလီယံဓာတ္ေငြ႕ ၂၄% ပါ၀င္ကာ က်န္ရာခိုင္ႏံႈးမ်ားတြင္ သံ၊ နီကယ္၊ ေအာက္စီဂ်င္၊ ဆီလီကြန္၊ ကန္႔၊ မဂၢနီစီယံ၊ ကာဗြန္၊ နီယြန္ ႏွင့္ ကယ္လ္စီယံ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားေပါင္းစပ္ပါ၀င္ပါသည္။


ကၽြႏု္ပ္တို႔၏ ေနကို ေန႔အခါတြင္ ေကာင္းကင္ယံတြင္ ျမင္နိုင္သည္။ ေနသည္ ႀကီးမားေသာ အဝါေရာင္ေဘာလုံးႀကီး တစ္ခုပမာပင္ျဖစ္သည္။


အမွန္စင္စစ္တြင္ ေနသည္ မရပ္မနား ေပါက္ကြဲေနေသာ ဧရာမေဘာလုံးႀကီး တစ္ခုသာလၽွင္ျဖစ္သည္။ ထိုေပါက္ကြဲမွုမ်ားမွ စြမ္းအင္အေျမာက္အမ်ားကို ထုတ္လႊတ္သည္။ ေနသည္ ကမၻာမွ အလြန္ပင္ကြာေဝးေသာ္လည္း လူသားတို႔အေနျဖင့္ ထိုစြမ္းအင္ကို ခံစားသိရွိနိုင္သည္။ ေနသည္ အလြန္ေတာက္ပသျဖင့္ ၾကည့္႐ုံမၽွႏွင့္ပင္ မ်က္စိကို က်ိန္းစပ္နာက်င္ေစသည္။ ေနမွ အလင္းေရာင္၊ အပူဓာတ္ႏွင့္ ေနလွိုင္းမ်ား (solar wind) ကို ထုတ္လုပ္သည္။ ေနလွိုင္းမ်ားသည္ ေလထု၏ အျပင္ဖက္မွ ကမၻာကို လွည့္ပတ္သြားေနၾကသည္။ ေနလွိုင္းမ်ားကို ေနမွလြင့္ပ်ံ႕ထြက္လာေသာ ေသးငယ္ေသာ အမွုန္အမႊားကေလးမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္။ ေနသည္ ကမၻာေပၚရွိ သက္ရွိမ်ားအတြက္ အဓိက စြမ္းအင္အရင္းအျမစ္ျဖစ္သည္။


ေနသည္ ကၽြႏု္ပ္တို႔ေနထိုင္ရာ ေနအဖြဲ႕အစည္း၏ အလယ္တြင္ တည္ရွိသည္။ ၿဂိဳလ္တို႔သည္ ေနကိုဗဟိုျပဳ၍ စက္ဝိုင္းပုံ လွည့္ပတ္ေနၾကသည္။ ၿဂိဳလ္ပတ္လမ္းေၾကာင္းမ်ားသည္ ေနမွ အကြာအေဝးအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိၾကသည္။ ၿဂိဳလ္ပတ္လမ္းေၾကာင္းမ်ားမွာ လုံးဝဝိုင္းစက္ေသာ စက္ဝိုင္းပုံမဟုတ္ဘဲ ဘဲဥပုံျဖစ္သည္။ ေနႏွင့္နီးေသာ ၿဂိဳလ္တို႔သည္ အပူကို ပိုမိုရရွိၿပီး ေဝးကြာေသာ ၿဂိဳလ္တို႔တြင္ ပို၍ ေအးသည္။


ကမၻာေပၚရွိသက္ရွိအားလုံးတို႔တြင္ ေနမွလာေသာ အလင္းေရာင္ႏွင့္ စြမ္းအင္တို႔ကို လိုအပ္သည္။ ၿဂိဳလ္တို႔သည္ ေန၏ေရာင္ျခည္ကို စြမ္းအင္အျဖစ္သုံး၍ ဖြံ့ၿဖိဳးလာၾကသည္။ အပင္မ်ားႏွင့္ သစ္ရြက္မ်ားတြင္ အစိမ္းေရာင္ရွိသည့္ ကလိုရိုပလတ္စ္မ်ားျဖင့္ ေနေရာင္ျခည္ကို အသုံးခ်ကာ ဖိုတိုဆန္းသစ္စစ္ေခၚ နည္းလမ္းျဖင့္ အစာခ်က္လုပ္ၾကသည္။

ေန၏ အလယ္ဗဟိုတြင္ရွိေသာ ဗဟိုထုတြင္ လြန္စြာျပင္းထန္ေသာ အပူခ်ိန္ႏွင့္ ဖိအားတို႔သည္ ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ဓာတ္ေငြ႕မ်ားကို ဟီလီယံဓာတ္ေငြ႕အျဖစ္ ေျပာင္းလဲေပးၿပီး ေျမာက္မ်ားလွစြာေသာ စြမ္းအင္မ်ားကို ထုတ္လႊတ္သည္။ ထိုသို႔ျဖစ္ျခင္းကို atomic fusion ဟုေခၚသည္။

လူတို႔သည္ အႏၲရာယ္မျဖစ္ေစရန္ အထူးျပဳလုပ္ထားေသာ မ်က္မွန္ (lens) မ်ားကို သုံး၍ ေနကိုၾကည့္နိုင္သည္။ ထိုသို႔ၾကည့္ေသာအခါ တြင္ ေန၏မ်က္ႏွာျပင္ေပၚတြင္ မည္းနက္ေသာ အစက္အေပ်ာက္မ်ားကို တခါတရံတြင္ ျမင္ရတတ္သည္။ ထို အစက္အေပ်ာက္မ်ားကို ဆန္းစေပါ့ (sunspot) ဟုေခၚသည္။ ဆန္းစေပါ့ မ်ား၏အေရအတြက္သည္ တျဖည္းျဖည္းမ်ားလာၿပီးေနာက္ ၁၁ ႏွစ္တာကာလအတြင္း တျဖည္းျဖည္း ျပန္လည္၍နည္းသြားေလ့ရွိသည္။ ထိုအျဖစ္အပ်က္မွာ ၁၁ ႏွစ္လၽွင္တစ္ခါ ျဖစ္ပ်က္ေနၿပီး ကမၻာေပၚရွိ ရာသီဥတု ႏွင့္ အီလက္ထရြန္းနစ္ပစၥည္းတို႔ကို အက်ိဳးသက္ေရာက္မွုမ်ား ျဖစ္ေစသည္။

**ေန ၏ ၾကမၼာ**

အာကာသ႐ူပေဗဒပညာရွင္ ဟုေခၚေသာ သိပၸံပညာရွင္တို႔၏ အဆိုအရ ေနသည္ ယဲလိုးဒြဖ္ (yellow dwarf) အမ်ိဳးအစားဝင္ ၾကယ္ျဖစ္ၿပီး သက္တမ္း၏ တစ္ဝက္ခန႔္မၽွ ကုန္လြန္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ေနာက္ႏွစ္ေပါင္း ၄ ဘီလီယံ သို႔ ၅ ဘီလီယံမၽွအၾကာတြင္ ေနသည္ တျဖည္းျဖည္းႀကီးမားသည္ထက္ႀကီးမားလာၿပီး ရက္ဂ်ိဳင္းယင့္ (red giant) အမ်ိဳးအစားၾကယ္အျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲသြားမည္ျဖစ္သည္။ ေနသည္ ယခုလက္ရွိ ပမာဏထက္ ၂၅၀ ဆမၽွႀကီးမားလာမည္ျဖစ္ၿပီး ၁.၄ ေအယူ (အာကာသယူနစ္ ၁ ယူနစ္လၽွင္ ကီလိုမီတာေပါင္း သန္း ၁၅၀ ခန႔္ သို႔ မိုင္ေပါင္း ၉၃ သန္းခန႔္ရွိသည္။) အထိ ႀကီးထြားလာမည္ျဖစ္သျဖင့္ ယခုကမၻာပတ္ေၾကာင္း ကို ေက်ာ္ျဖတ္သြားမည္ျဖစ္သည္။ ကမၻာ၏ ၾကမၼာမွာလည္း ေျဖရွင္းရခက္ေသာ ျပသနာပင္ျဖစ္သည္။ ယခင္တြင္ခ်က္မွုမ်ားအရ စတယ္လာလွိုင္း (stellar wind) မ်ားေၾကာင့္ ေန၏ ျဒပ္ထုကို ၃၀ ရာခိုင္ႏွုန္းမၽွ ေလ်ာ့က်သြားေစမည္ ျဖစ္ၿပီး ကမၻာသည္ ပိုမိုေဝးလံေသာ ပတ္လမ္းေၾကာင္းသို႔ လြတ္ေျမာက္သြားမည္ျဖစ္သည္ ဟုဆိုၾကသည္။

သို႔ေသာ္ ေလ့လာမွုအသစ္မ်ားတြင္မူ ဆြဲငင္မွု၏ ဒုတိယအား (tidal forces) မ်ားေၾကာင့္ ေန၏ပမာဏ ႀကီးထြားမလာခင္အခ်ိန္ကပင္ ျဒပ္ထုေလ်ာ့က်သြားေသာ္လည္း ကမၻာသည္ေပ်ာက္ကြယ္သြားလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ေနသည္ main sequence ဟုေခၚသည့္ ၾကယ္အမ်ားစုတို႔ႏွင့္ တူညီေသာ ပုံသဏၭန္ အျဖစ္ ဆက္လက္ရွိေနေစကာမူ ကမၻာ၏ ေလထုႏွင့္ ေရထုတို႔သည္ ေပ်ာက္ပ်က္သြားလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္ေနသည္ ဝွိုက္ဒြဖ္ (white dwarf) အျဖစ္က်ဳံ႕ဝင္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆုံးတြင္ ဘလက္ဒြဖ္ (black dwarf) အျဖစ္ ေမွးမွိန္သြားမည္ျဖစ္သည္။


**Linn pwint Kyal**

ေနသည္ ကၽြႏု္ပ္တို႔ ေနအဖြဲ႔အစည္း၏ ဗဟုိတြင္တည္ရွိေနသည့္ ၾကယ္ၾကီးတစ္လံုးျဖစ္သည္။ ျမန္မာတို႔က “သူရိယ” ဟု ပါဋိစကားလံုးမွ ဆင္းသက္လာသည့္အတုိင္း ေခၚၾကသည္။ ေန၏အခ်င္းမွာ မိုင္ေပါင္း (၈၆၄၆၀၀) မိုင္ျဖစ္သည္။ ကမၻာႏွင့္ေန တို႔၏ အကြာအေ၀းသည္ မိုင္ေပါင္း (၉၃၀၀၀၀၀၀) ကိုးဆယ့္သံုးသန္းျဖစ္သည္။ ေနအား ကမာၻအပါအ၀င္ ျဂိဳလ္မ်ား၊ ျဂိဳလ္သိမ္မ်ား၊ ဥကၠာပ်ံမ်ား၊ ၾကယ္တံခြန္မ်ား ကလွည့္ပတ္ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေနသည္ ေနအဖြဲ႔အစည္း၏ တည္ေဆာက္ပံုအရလည္း ဗဟိုျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ေနသည္ ေနအဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုလံုးေပါင္းသိပ္သည္းဆ ၏ ၉၉.၈ % မွ်ရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။


ေနမွ စြမ္းအင္မ်ားသည္ ေနေရာင္ျခည္အျဖစ္ ကမာၻေပၚသို႔က်ေရာက္လာျပီး သက္ရွိမ်ားအသက္ရွင္ရပ္တည္ေရးႏွင့္ ကမာၻ႔ရာသီဥတု အေျပာင္းအလဲမ်ားကို ဖန္တီးေပးသည္။ ေနႏွင့္ ကမာၻၾကား အကြာအေ၀းေၾကာင့္ ေနမွ အလင္းသည္ ကမာၻသို႔ေရာက္ရန္ ၈ မိနစ္မွ်ၾကာသည္။

ေန၏ မ်က္ႏွာျပင္ေပၚတြင္ ပါ၀င္သည့္အရာမ်ားမွာ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားျဖစ္သည္။ အဓိကအားျဖင့္ ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ဓာတ္ေငြ႕မွာ ၇၄% ခန္႔ရွိျပီး၊ ဟီလီယံဓာတ္ေငြ႕ ၂၄% ပါ၀င္ကာ က်န္ရာခိုင္ႏံႈးမ်ားတြင္ သံ၊ နီကယ္၊ ေအာက္စီဂ်င္၊ ဆီလီကြန္၊ ကန္႔၊ မဂၢနီစီယံ၊ ကာဗြန္၊ နီယြန္ ႏွင့္ ကယ္လ္စီယံ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားေပါင္းစပ္ပါ၀င္ပါသည္။


ကၽြႏု္ပ္တို႔၏ ေနကို ေန႔အခါတြင္ ေကာင္းကင္ယံတြင္ ျမင္နိုင္သည္။ ေနသည္ ႀကီးမားေသာ အဝါေရာင္ေဘာလုံးႀကီး တစ္ခုပမာပင္ျဖစ္သည္။


အမွန္စင္စစ္တြင္ ေနသည္ မရပ္မနား ေပါက္ကြဲေနေသာ ဧရာမေဘာလုံးႀကီး တစ္ခုသာလၽွင္ျဖစ္သည္။ ထိုေပါက္ကြဲမွုမ်ားမွ စြမ္းအင္အေျမာက္အမ်ားကို ထုတ္လႊတ္သည္။ ေနသည္ ကမၻာမွ အလြန္ပင္ကြာေဝးေသာ္လည္း လူသားတို႔အေနျဖင့္ ထိုစြမ္းအင္ကို ခံစားသိရွိနိုင္သည္။ ေနသည္ အလြန္ေတာက္ပသျဖင့္ ၾကည့္႐ုံမၽွႏွင့္ပင္ မ်က္စိကို က်ိန္းစပ္နာက်င္ေစသည္။ ေနမွ အလင္းေရာင္၊ အပူဓာတ္ႏွင့္ ေနလွိုင္းမ်ား (solar wind) ကို ထုတ္လုပ္သည္။ ေနလွိုင္းမ်ားသည္ ေလထု၏ အျပင္ဖက္မွ ကမၻာကို လွည့္ပတ္သြားေနၾကသည္။ ေနလွိုင္းမ်ားကို ေနမွလြင့္ပ်ံ႕ထြက္လာေသာ ေသးငယ္ေသာ အမွုန္အမႊားကေလးမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္။ ေနသည္ ကမၻာေပၚရွိ သက္ရွိမ်ားအတြက္ အဓိက စြမ္းအင္အရင္းအျမစ္ျဖစ္သည္။


ေနသည္ ကၽြႏု္ပ္တို႔ေနထိုင္ရာ ေနအဖြဲ႕အစည္း၏ အလယ္တြင္ တည္ရွိသည္။ ၿဂိဳလ္တို႔သည္ ေနကိုဗဟိုျပဳ၍ စက္ဝိုင္းပုံ လွည့္ပတ္ေနၾကသည္။ ၿဂိဳလ္ပတ္လမ္းေၾကာင္းမ်ားသည္ ေနမွ အကြာအေဝးအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိၾကသည္။ ၿဂိဳလ္ပတ္လမ္းေၾကာင္းမ်ားမွာ လုံးဝဝိုင္းစက္ေသာ စက္ဝိုင္းပုံမဟုတ္ဘဲ ဘဲဥပုံျဖစ္သည္။ ေနႏွင့္နီးေသာ ၿဂိဳလ္တို႔သည္ အပူကို ပိုမိုရရွိၿပီး ေဝးကြာေသာ ၿဂိဳလ္တို႔တြင္ ပို၍ ေအးသည္။


ကမၻာေပၚရွိသက္ရွိအားလုံးတို႔တြင္ ေနမွလာေသာ အလင္းေရာင္ႏွင့္ စြမ္းအင္တို႔ကို လိုအပ္သည္။ ၿဂိဳလ္တို႔သည္ ေန၏ေရာင္ျခည္ကို စြမ္းအင္အျဖစ္သုံး၍ ဖြံ့ၿဖိဳးလာၾကသည္။ အပင္မ်ားႏွင့္ သစ္ရြက္မ်ားတြင္ အစိမ္းေရာင္ရွိသည့္ ကလိုရိုပလတ္စ္မ်ားျဖင့္ ေနေရာင္ျခည္ကို အသုံးခ်ကာ ဖိုတိုဆန္းသစ္စစ္ေခၚ နည္းလမ္းျဖင့္ အစာခ်က္လုပ္ၾကသည္။

ေန၏ အလယ္ဗဟိုတြင္ရွိေသာ ဗဟိုထုတြင္ လြန္စြာျပင္းထန္ေသာ အပူခ်ိန္ႏွင့္ ဖိအားတို႔သည္ ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ဓာတ္ေငြ႕မ်ားကို ဟီလီယံဓာတ္ေငြ႕အျဖစ္ ေျပာင္းလဲေပးၿပီး ေျမာက္မ်ားလွစြာေသာ စြမ္းအင္မ်ားကို ထုတ္လႊတ္သည္။ ထိုသို႔ျဖစ္ျခင္းကို atomic fusion ဟုေခၚသည္။

လူတို႔သည္ အႏၲရာယ္မျဖစ္ေစရန္ အထူးျပဳလုပ္ထားေသာ မ်က္မွန္ (lens) မ်ားကို သုံး၍ ေနကိုၾကည့္နိုင္သည္။ ထိုသို႔ၾကည့္ေသာအခါ တြင္ ေန၏မ်က္ႏွာျပင္ေပၚတြင္ မည္းနက္ေသာ အစက္အေပ်ာက္မ်ားကို တခါတရံတြင္ ျမင္ရတတ္သည္။ ထို အစက္အေပ်ာက္မ်ားကို ဆန္းစေပါ့ (sunspot) ဟုေခၚသည္။ ဆန္းစေပါ့ မ်ား၏အေရအတြက္သည္ တျဖည္းျဖည္းမ်ားလာၿပီးေနာက္ ၁၁ ႏွစ္တာကာလအတြင္း တျဖည္းျဖည္း ျပန္လည္၍နည္းသြားေလ့ရွိသည္။ ထိုအျဖစ္အပ်က္မွာ ၁၁ ႏွစ္လၽွင္တစ္ခါ ျဖစ္ပ်က္ေနၿပီး ကမၻာေပၚရွိ ရာသီဥတု ႏွင့္ အီလက္ထရြန္းနစ္ပစၥည္းတို႔ကို အက်ိဳးသက္ေရာက္မွုမ်ား ျဖစ္ေစသည္။

**ေန ၏ ၾကမၼာ**

အာကာသ႐ူပေဗဒပညာရွင္ ဟုေခၚေသာ သိပၸံပညာရွင္တို႔၏ အဆိုအရ ေနသည္ ယဲလိုးဒြဖ္ (yellow dwarf) အမ်ိဳးအစားဝင္ ၾကယ္ျဖစ္ၿပီး သက္တမ္း၏ တစ္ဝက္ခန႔္မၽွ ကုန္လြန္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ေနာက္ႏွစ္ေပါင္း ၄ ဘီလီယံ သို႔ ၅ ဘီလီယံမၽွအၾကာတြင္ ေနသည္ တျဖည္းျဖည္းႀကီးမားသည္ထက္ႀကီးမားလာၿပီး ရက္ဂ်ိဳင္းယင့္ (red giant) အမ်ိဳးအစားၾကယ္အျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲသြားမည္ျဖစ္သည္။ ေနသည္ ယခုလက္ရွိ ပမာဏထက္ ၂၅၀ ဆမၽွႀကီးမားလာမည္ျဖစ္ၿပီး ၁.၄ ေအယူ (အာကာသယူနစ္ ၁ ယူနစ္လၽွင္ ကီလိုမီတာေပါင္း သန္း ၁၅၀ ခန႔္ သို႔ မိုင္ေပါင္း ၉၃ သန္းခန႔္ရွိသည္။) အထိ ႀကီးထြားလာမည္ျဖစ္သျဖင့္ ယခုကမၻာပတ္ေၾကာင္း ကို ေက်ာ္ျဖတ္သြားမည္ျဖစ္သည္။ ကမၻာ၏ ၾကမၼာမွာလည္း ေျဖရွင္းရခက္ေသာ ျပသနာပင္ျဖစ္သည္။ ယခင္တြင္ခ်က္မွုမ်ားအရ စတယ္လာလွိုင္း (stellar wind) မ်ားေၾကာင့္ ေန၏ ျဒပ္ထုကို ၃၀ ရာခိုင္ႏွုန္းမၽွ ေလ်ာ့က်သြားေစမည္ ျဖစ္ၿပီး ကမၻာသည္ ပိုမိုေဝးလံေသာ ပတ္လမ္းေၾကာင္းသို႔ လြတ္ေျမာက္သြားမည္ျဖစ္သည္ ဟုဆိုၾကသည္။

သို႔ေသာ္ ေလ့လာမွုအသစ္မ်ားတြင္မူ ဆြဲငင္မွု၏ ဒုတိယအား (tidal forces) မ်ားေၾကာင့္ ေန၏ပမာဏ ႀကီးထြားမလာခင္အခ်ိန္ကပင္ ျဒပ္ထုေလ်ာ့က်သြားေသာ္လည္း ကမၻာသည္ေပ်ာက္ကြယ္သြားလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ေနသည္ main sequence ဟုေခၚသည့္ ၾကယ္အမ်ားစုတို႔ႏွင့္ တူညီေသာ ပုံသဏၭန္ အျဖစ္ ဆက္လက္ရွိေနေစကာမူ ကမၻာ၏ ေလထုႏွင့္ ေရထုတို႔သည္ ေပ်ာက္ပ်က္သြားလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္ေနသည္ ဝွိုက္ဒြဖ္ (white dwarf) အျဖစ္က်ဳံ႕ဝင္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆုံးတြင္ ဘလက္ဒြဖ္ (black dwarf) အျဖစ္ ေမွးမွိန္သြားမည္ျဖစ္သည္။


**Linn pwint Kyal**