> -လူထုက်န္းမာေရး(အပူဒဏ္အႏၱရာယ္ကာကြယ္ေရး ႏိႈးေဆာ္ခ်က္)- 

**Public Health** 

ယခုအခါ ေႏြရာသီေရာက္လာၿပီျဖစ္သျဖင့္ ရာသီဥတာ ပူျပင္းလာၿပီ ျဖစ္သည္ ထိုအပူဒဏ္ေၾကာင့္ ေခၽြးထြက္လြန္းၿပီး ခႏၶာကိုယ္အတြင္းရွိ ေရႏွင့္ ဓါတ္ဆားမ်ား ဆံုးရံႈးမႈမ်ားျပားသည္။ ထိုသို႔ ဆံုးရံႈးမႈေၾကာင့္ မိတ္ႏွင့္ ယားဖုမ်ားထြက္ျခင္း၊ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ မူးေမာ္ျခင္း၊ ႂကြယ္တက္ျခင္း၊ ေခၽြးေျခာက္ၿပီး ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ျခင္း၊ သတိလစ္ျခင္းတို႔အျပင္ အသက္အႏၱရာယ္စိုးရိမ္ရေသာ အေျခအေနထိ ျဖစ္တတ္သည္။ လိုက္နာေဆာင္ရြန္ရန္- 1. နံနက္ ၁၀ နာရီမွ ညေန ၅ နာရီအတြင္းလြင္တီေခါင္ျပင္၊ ျမစ္ကမ္းနား၊ ေရဆိပ္ စသည္တို႔တြင္ ေရခ်ိဳးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္၍ အရိပ္ရေအးျမေသာ ေနရာမ်ား တြင္ေနပါ။ 2. ေနပူထဲမွ ျပန္လာၿပီး ခ်က္ခ်င္းေရခ်ိဳးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ 3. ေနပူထဲတြင္ ျပင္းထန္ေသာ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈမ်ား မျပဳလုပ္သင့္ပါ။ 4. အရက္ေသာက္ျခင္းသည္ အပူဒဏ္အႏၱရာယ္ကို ျဖစ္ေပၚလြယ္ေစျခင္းႏွင့္ ျဖစ္ပြားပါက ျပင္းထန္စြာ ခံစားရျခင္းေၾကာင့္ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါသည္ 5. ေနခင္းဘက္အျပင္ထြက္သည့္အခါတိုင္းူ အရိပ္လံုေလာက္စြာ ရရွိႏိုင္သည့္ ထီး၊ ဦးထုပ္မ်ား ေဆာင္းပါ။ 6. အလင္းေရာင္ျပန္ေသာ အျဖဴေရာင္ သို႔မဟုတ္ အေရာင္ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ အ၀တ္အထည္မ်ားကို ၀တ္ဆင္ပါ။ 7. ပြပြေခ်ာင္ေခ်ာင္ ခ်ည္ထည္မ်ားကို ၀တ္ဆင္ပါ။ 8. ေခၽြးထြက္လြန္ပါက ကိုယ္အတြင္းရွိ ေရႏွင့္ဓါတ္ဆားဆံုးရံႈးမႈမ်ားကို ျပန္လည္ျဖည့္တင္းႏိုင္ရန္ ဓါတ္ဆားရည္ ေသာက္ပါ။ 9. ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ပါက ေရေအးဖတ္ႏိုင္ႏိုင္တိုက္ပါ။
10. ဆီးခ်ိဳေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါအခံရွိသူမ်ား၊ ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္ သက္ႀကီး ရြယ္အိုမ်ားအေနျဖင့္ ေန႔လယ္ေန႔ခင္းတြင္ အရိပ္ရ၍ ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းေသေနရာမ်ိဳး၍ နားေနပါ။ 11. မိတ္ဖု၊ ယားနာမ်ားထြက္ပါက ေရေအး၀တ္ကပ္ျခင္း၊ သနပ္ခါးလိမ္းျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္ပါ။ 12. အပူဒဏ္

ေၾကာင့္ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ျခင္း၊ သတိလစ္ျခင္းႏွင့္ အတက္ေရာက္ဂါျဖစ္လွ်င္ ေဆးရံုအေရာက္ေနာက္က်ပါက အသက္ဆံုးရံႈးႏုိင္သျဖင့္ ေဆးရံုသို႔ အျမန္ဆံုးျပသၾကရန္ ႏိႈးေဆာ္အပ္ပါသည္။ 

 (က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန)

-လူထုက်န္းမာေရး(အပူဒဏ္အႏၱရာယ္ကာကြယ္ေရး ႏိႈးေဆာ္ခ်က္)- 

**Public Health** 

ယခုအခါ ေႏြရာသီေရာက္လာၿပီျဖစ္သျဖင့္ ရာသီဥတာ ပူျပင္းလာၿပီ ျဖစ္သည္ ထိုအပူဒဏ္ေၾကာင့္ ေခၽြးထြက္လြန္းၿပီး ခႏၶာကိုယ္အတြင္းရွိ ေရႏွင့္ ဓါတ္ဆားမ်ား ဆံုးရံႈးမႈမ်ားျပားသည္။ ထိုသို႔ ဆံုးရံႈးမႈေၾကာင့္ မိတ္ႏွင့္ ယားဖုမ်ားထြက္ျခင္း၊ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ မူးေမာ္ျခင္း၊ ႂကြယ္တက္ျခင္း၊ ေခၽြးေျခာက္ၿပီး ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ျခင္း၊ သတိလစ္ျခင္းတို႔အျပင္ အသက္အႏၱရာယ္စိုးရိမ္ရေသာ အေျခအေနထိ ျဖစ္တတ္သည္။ လိုက္နာေဆာင္ရြန္ရန္- 1. နံနက္ ၁၀ နာရီမွ ညေန ၅ နာရီအတြင္းလြင္တီေခါင္ျပင္၊ ျမစ္ကမ္းနား၊ ေရဆိပ္ စသည္တို႔တြင္ ေရခ်ိဳးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္၍ အရိပ္ရေအးျမေသာ ေနရာမ်ား တြင္ေနပါ။ 2. ေနပူထဲမွ ျပန္လာၿပီး ခ်က္ခ်င္းေရခ်ိဳးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ 3. ေနပူထဲတြင္ ျပင္းထန္ေသာ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈမ်ား မျပဳလုပ္သင့္ပါ။ 4. အရက္ေသာက္ျခင္းသည္ အပူဒဏ္အႏၱရာယ္ကို ျဖစ္ေပၚလြယ္ေစျခင္းႏွင့္ ျဖစ္ပြားပါက ျပင္းထန္စြာ ခံစားရျခင္းေၾကာင့္ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါသည္ 5. ေနခင္းဘက္အျပင္ထြက္သည့္အခါတိုင္းူ အရိပ္လံုေလာက္စြာ ရရွိႏိုင္သည့္ ထီး၊ ဦးထုပ္မ်ား ေဆာင္းပါ။ 6. အလင္းေရာင္ျပန္ေသာ အျဖဴေရာင္ သို႔မဟုတ္ အေရာင္ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ အ၀တ္အထည္မ်ားကို ၀တ္ဆင္ပါ။ 7. ပြပြေခ်ာင္ေခ်ာင္ ခ်ည္ထည္မ်ားကို ၀တ္ဆင္ပါ။ 8. ေခၽြးထြက္လြန္ပါက ကိုယ္အတြင္းရွိ ေရႏွင့္ဓါတ္ဆားဆံုးရံႈးမႈမ်ားကို ျပန္လည္ျဖည့္တင္းႏိုင္ရန္ ဓါတ္ဆားရည္ ေသာက္ပါ။ 9. ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ပါက ေရေအးဖတ္ႏိုင္ႏိုင္တိုက္ပါ။
10. ဆီးခ်ိဳေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါအခံရွိသူမ်ား၊ ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္ သက္ႀကီး ရြယ္အိုမ်ားအေနျဖင့္ ေန႔လယ္ေန႔ခင္းတြင္ အရိပ္ရ၍ ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းေသေနရာမ်ိဳး၍ နားေနပါ။ 11. မိတ္ဖု၊ ယားနာမ်ားထြက္ပါက ေရေအး၀တ္ကပ္ျခင္း၊ သနပ္ခါးလိမ္းျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္ပါ။ 12. အပူဒဏ္

ေၾကာင့္ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ျခင္း၊ သတိလစ္ျခင္းႏွင့္ အတက္ေရာက္ဂါျဖစ္လွ်င္ ေဆးရံုအေရာက္ေနာက္က်ပါက အသက္ဆံုးရံႈးႏုိင္သျဖင့္ ေဆးရံုသို႔ အျမန္ဆံုးျပသၾကရန္ ႏိႈးေဆာ္အပ္ပါသည္။ 

 (က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန)