> လူထုက်န္းမာေရး(အစားအေသာက္မ်ားမွ မျမင္ႏုိင္ေသာ လူသတ္ေကာင္မ်ား)

  **Public Health** လူ႔ခႏၶာကုိယ္သည္ ျဒပ္စင္(Element)ေပါင္း ၃၃ မ်ဳိးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ထားပါသည္။ ခႏၶာကုိယ္အတြက္ အက်ဳိးျပဳေသာ ျဒပ္ေပါင္းမ်ား(Compounds) ႏွင့္ သတၱဳဓာတ္မ်ား (Minerals)ကို အစားအေသာက္မ်ား စားေသာက္ျခင္းျဖင့္ အစာလမ္းေၾကာင္းမွတစ္ဆင့္ ရရွိပါသည္။ အမွန္ဆုိရေသာ္ ဓာတုျဒပ္ေပါင္းအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ အဆိပ္အေတာက္ပစၥည္းမ်ား (Toxic Materials) မ်ားပင္ျဖစ္သည္။ လူ႔ခႏၶာကုိယ္အတြက္ အက်ဳိးျပဳေသာျဒပ္ေပါင္း မ်ားမွာမူ အေရအတြက္အားျဖင့္ နည္းပါးပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေရ၊ အငန္ဓာတ္ပါေသာ အိမ္သံုးဆား (Sodium Chloride)၊ အခ်ဳိဓာတ္ပါ သၾကားတြင္ပါ၀င္ေသာ ဂလူးကို႔စ္(Glucose)၊ အခ်ဥ္ဓာတ္ရွိ စားေသာက္ဖြယ္ရာမ်ားတြင္ ပါရွိေသာ Citric Acid ႏွင့္ Acetic Acid ဓာတ္၊ ခါးေသာအစားအ စာမ်ားတြင္ပါ၀င္ေသာ Alkaloid ဓာတ္မ်ား၊ ႏုိ႔ႏွင့္ ႏုိ႔ထြက္ပစၥည္းမ်ားတြင္ပါ၀င္သည့္ Lactose ဓာတ္၊ ဆန္၊ဂ်ဳံေျပာင္းတုိ႔မွရရွိေသာ ကစီဓာတ္(Carbon hydrate)၊ အသားငါးဥႏွင့္ပဲအမ်ဳိးမ်ဳိးမွ ရရွိေသာအသားဓာတ္(Protein)အစရွိသည္တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။ လူ၏ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းသုိ႔ အက်ဳိးျပဳျဒပ္ေပါင္းမ်ားကို အစာလမ္းေၾကာင္းမွတစ္ဆင့္ရရွိသလုိ အက်ဳိးမျပဳေသာ ျဒပ္ေပါင္းမ်ားကိုလည္း ယင္းအစာလမ္းေၾကာင္းမွပင္ အမ်ားဆံုးရရွိသည္။ အက်ဳိးျပဳသည့္ျဒပ္ေပါင္းမ်ားကိုရရွိလွ်င္ က်န္းမာေရးအတြက္ လြန္စြာအေထာက္အကူျပဳသလုိ အက်ဳိးမျပဳသည့္ျဒပ္ေပါင္းမ်ား ရရွိပါကက်န္းမာ အသက္ရွည္ေရးအတြက္ အလြန္ဒုကၡေပးပါသည္။ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းသုိ႔ ေရာက္ရွိလာသည့္ အက်ဳိးမျပဳေသာ ျဒပ္ေပါင္းမ်ားသည္ ခႏၶာကုိယ္က အလုိမရွိသည့္ အဆိပ္ပစၥည္း(Toxic Materials)ျဖစ္သျဖင့္ ယင္း အဆိပ္ေတြကို အသည္းက ေခ်ဖ်က္ေပးရသည္။ အသည္းကလည္း ႏုိင္သေလာက္၀န္ကိုသာ ေခ်ဖ်က္ေပးႏုိင္သျဖင့္ အဆိပ္ေတြမ်ားလာလွ်င္ မေခ်ဖ်က္ေပးႏုိင္ေတာ့ ေခ်။ ထုိေရာအခါ အသည္းကလပ္စည္း(Cell)မ်ားတြင္ ကင္ဆာေ၀ဒနာျဖစ္ရပါ ေတာ့သည္။ ထုိ႔အတူပင္ ယင္းအဆိပ္ဓာတ္မ်ားသည္ အစာလမ္းေၾကာင္းတစ္ ေလွ်ာက္ရွိ လည္ေခ်ာင္း၊ အစာအိမ္ႏွင့္ အူ စသည့္အဂၤါအစိတ္အပုိင္း(Organ)အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ျဖတ္သန္းသြားသျဖင့္ ထုိအဂၤါအစိတ္အပုိင္းတုိ႔သည္ အကာအကြယ္မဲ့(Exposure)သြားကာ အဆိပ္ဓာတ္မ်ားႏွင့္ထိ ေတြ႕မႈ (Contact) ျဖစ္ၿပီး အဂၤါအမ်ဳိးမ်ဳိးတြင္ ကင္ဆာေ၀ဒနာ အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ျဖစ္ပြားေစ ပါေတာ့သည္။ အက်ဳိးမျပဳဘဲ အႏၲရာယ္ေပးသည့္ျဒပ္ေပါင္းမ်ား အစာလမ္းေၾကာင္းမွတစ္ ဆင့္ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္သည့္ ဥပမာ သာဓကမ်ားကိုတင္ျပပါမည္။ အစားအ ေသာက္ဆုိးေဆး(Edible Dye) မဟုတ္ဘဲ ေစ်းေပါၿပီး လူကို ဒုကၡေပးသည့္ အ၀တ္အထည္ခ်ည္မွ်င္ ဆုိးေဆး (Textile Dye)မ်ားျဖင့္ ျပဳျပင္စီမံထားေသာ မွ်စ္၊ အသားကင္အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ၀က္သားတုတ္ထုိး၊ ၀က္ဆီဖတ္ေၾကာ္၊ ၀က္အူေခ်ာင္း၊ ၾကက္အူေခ်ာင္း၊ ဆတ္သား၊ ဆိတ္သား-အမဲေျခာက္၊ အေအးေဖ်ာ္ရည္အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ဆီးထုပ္၊ ယိုစံုအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ လက္ဖက္၊ င႐ုတ္ဆီ၊ င႐ုတ္အေရာင္တင္မႈန္႔ အစရွိသည္တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။ မွတ္မိသေလာက္သာ ေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းပစၥည္းမ်ားမွာ “ေျပာမဆံုးေပါင္ ေတာသံုးေတာင္”ဆုိသလုိ မ်ားျပားလွပါသည္။ အမ်ဳိးအမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးကို စာ႐ႈသူမ်ား ဉာဏ္ဗဟုသုတျဖင့္ ဆင္ျခင္ၾကည့္ၾကေစလိုပါသည္။ ဤသည္မွာ ဆုိးေဆးကိစၥကိုသာ ေျပာေနရင္းျဖစ္ပါသည္။ ဆုိးေဆးမဟုတ္ဘဲခႏၶာကုိယ္အတြင္းသုိ႔ ေရာက္ရွိႏုိင္သည့္ အျခားအႏၲရာယ္ျပဳ ျဒပ္ေပါင္းမ်ားအေၾကာင္းကို ဆက္လက္၍ ေဖာ္ျပပါဦးမည္။ လက္ဖက္ရည္ႏွင့္ ႏုိ႔ထြက္ပစၥည္းေလာကအေၾကာင္းကိုေျပာပါမည္။ ဤကိစၥႏွင့္ဆက္စပ္၍ စာေရးသူ ၏အေတြးသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ၂၅ ႏွစ္ ခန္႔က ျဖစ္ရပ္တစ္ခုဆီသုိ႔ ေရာက္ရွိသြားပါသည္။ စာေရးသူ စစ္တကၠသိုလ္၊ ဓာတုေဗဒဌာနတြင္ စတင္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္ကာလမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ထုိစဥ္က မိမိ၏ အထက္အရာရွိ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ေနာင္ေတာ္ႀကီး စစ္တကၠသိုလ္အမွတ္စဥ္(၈) ဆင္း စာေပထူးခၽြန္ဆု(သိပံၸ) ရရွိခဲ့သူသည္ ဓာတုေဗဒဌာန ပါေမာကၡ/ဌာနမွဴး ယာယီ ဒုဗုိလ္မွဴးႀကီးဘ၀တြင္ အသည္းကင္ဆာျဖင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့ရရွာပါသည္။ အဖိုးတန္ပညာတတ္ ပုဂိဳလ္တစ္ ဦး အေႂကေစာခဲ့ရ၍ ႏွေျမာတသ ယူက်ဳံးမရျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။ ေနာင္ ေတာ္ႀကီးသည္ ဘ၀ကို အလြန္႐ုိးသားစြာျဖတ္သန္းလာခဲ့သူျဖစ္ သည္။ အရက္မေသာက္၊ ကြမ္း မစား၊ ေဆးလိပ္မေသာက္၊ ဘာ အေပ်ာ္အပါးမွ မလိုက္စားေခ်။ သိ႔ုေသာ္ ေနာင္ေတာ္ႀကီး သည္ လက္ဖက္ရည္ႏွင့္ မလိုင္မုန္႔ ကို အင္မတန္ႀကိဳက္ရွာသည္။ သူ မႏၲေလးတကၠသိုလ္တြင္ ဘြဲ႕လြန္ သင္တန္းသြားတက္ေတာ့ သူေန သည့္အေဆာင္အခန္း၌ ႏုိ႔ဆီဘူး ခြံေတြ၊ မလုိင္မုန္႔ဘူးခြံေတြ ေတာင္ လုိပံုေနသည္ဟု အခန္းနီးခ်င္းေန စာေရးသူ၏ မိတ္ေဆြ တကၠသိုလ္ ဆရာကေျပာျပပါသည္။ ထုိစဥ္က ျပည္တြင္းျဖစ္ ႏုိ႔ဆီေတြ စတင္ေခတ္စားခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။ အခ်ဳိ႕ ႏု႔ိဆီမ်ားတြင္ တာ ရွည္အထားခံေအာင္ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ၿပီး ဓာတုျဒပ္ေပါင္း တစ္မ်ဳိး ျဖစ္သည့္ Formalin ေခၚ Formaldehyde ကို ေလာဘသား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္အခ်ဳိ႕ က တရားမဲ့ ေရာစပ္ထားေၾကာင္း သတင္းစကားမ်ား ၾကားသိခဲ့ရဖူး ပါသည္။ ယင္း Formalin ေခၚ For-maldehyde ျဒပ္ေပါင္းကို ေဆး သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အသံုး၀င္သည့္ ေသဆံုးသြားသူ မ်ား၏ ခႏၶာကုိယ္ အစိတ္အပုိင္း မ်ားကို တာရွည္ခံေအာင္ ေဆးရည္စိမ္ျခင္း၊ နာေရးအသုဘမ်ားတြင္ ကြယ္လြန္သူ၏ ႐ုပ္အေလာင္းကို မပုပ္မသိုးေအာင္ ေဆးသြင္း ျခင္းကိစၥမ်ား၌ အသံုးျပဳေလ့ရွိပါသည္။ ထုိစဥ္က မႏၲေလးလက္ဖက္ရည္ေလာကတြင္ ဂယက္တစ္ခု ႐ိုက္ခတ္သြားခဲ့ဖူးပါသည္။ “လက္ဖက္ရည္ဆုိ ရွယ္ပဲေသာက္မယ္၊ ႐ုိး႐ုိးမေသာက္ရဲဘူး။ အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္မွာစိုးလို႔”ဟု ေျပာစမွတ္ျပဳခဲ့ဖူးသည္ကို ယခုေခတ္ လူငယ္မ်ားအား အသိေပးေျပာလို ပါသည္။ ေဖာ္ျပပါ ေနာင္ေတာ္ႀကီး သည္ လက္ဖက္ရည္ႏွင့္ မလိုင္မုန္႔ ကို အလြန္ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ကာ ႏွစ္ ေပါင္းမ်ားစြာ သံုးေဆာင္မွီ၀ဲခဲ့ရာ ၎အစားအေသာက္မ်ားတြင္ ပါရွိႏုိင္ခဲ့သည့္ Formalin တန္ခုိး ျဖင့္ သက္ဆုိးမရွည္ခဲ့သည့္ သာဓ ကကို တခုတ္တရေဖာ္ျပအပ္ပါ သည္။ စကားစပ္သျဖင့္ အရက္ ေလာကကို ေျပာပါဦးမည္။ လူ ေတြေသာက္ေနၾကေသာ အရက္ အမ်ဳိးမ်ဳိးမွာ အီသုိင္းအယ္လ္ကို ေဟာ - Ethyl Alcohol ျဒပ္ေပါင္းျဖစ္သည္။ ၎ဓာတ္ပစၥည္းသည္ အဆိပ္အေတာက္ပစၥည္းစင္စစ္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ခႏၶကုိယ္အ တြက္ လိုအပ္ေသာ ဓာတ္ပစၥည္း မဟုတ္သျဖင့္ အသည္းက အလကားသက္သက္ အလုပ္ပိုကာ ေခ်ဖ်က္ေပးေနရသည္။ ၾကာလာ ေတာ့လည္း အသည္းက မႏုိင္ ၀န္ထမ္းေနရသည့္ ဒုကၡေၾကာင့္ အသည္းက်ဳံ႕ျခင္း၊ အသည္းေျခာက္ျခင္း၊ အသည္းအဆီ ဖံုး ျခင္း စသည့္ေ၀ဒနာမ်ားကို ခံစား ရပါေတာ့သည္။ ပို၍ဆိုးသည္က ေတာအ ရက္မ်ားႏွင့္ အရက္တုမ်ား၏ အႏၲ ရာယ္ျဖစ္သည္။ အရက္တုကိစၥ ေျပာပါဦးမည္။ အရက္တြင္ပါေသာ Ethyl Alcohol ႏွင့္ အနံ႔အရသာခြဲမရ ေအာင္တူသည့္ အလြန္အဆိပ္ ျပင္းသည့္ ဓာတုပစၥည္း Methyl Alcohol ၏ အႏၲရာယ္မွာ လြန္ စြာေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းပါ သည္။ နည္းနည္းေသာက္မိလွ်င္ မ်က္စိကြယ္မည္၊ ေလျဖတ္မည္။ အေတာ္အတန္ေသာက္မိလွ်င္ ေသဆံုးမည္။ သတင္းစာႏွင့္ ဂ်ာ နယ္မ်ားတြင္ Methyl Alcohol ပါသည့္ အရက္တုမ်ား ေသာက္ မိသျဖင့္ လူရာႏွင့္ခ်ီ၍ ေသဆံုး ရေသာသတင္းမ်ားကို မၾကာခဏဖတ္ရသည္။ သီးႏွံဟင္းသီးဟင္းရြက္ ေလာကအေၾကာင္းျပန္၍ ေကာက္ပါဦးမည္။ အေဖတုိ႔၊ အေမတုိ႔ေျပာ ခဲ့ဖူးသည့္ “အသီးအရြက္မ်ားမ်ားစား အားရွိတယ္”ဆုိေသာစကားသည္ ယခုေခတ္တြင္ ရာႏႈန္းျပည့္ မမွန္ႏုိင္ေတာ့ေပ။ ေခတ္ေျပာင္း သြားခဲ့ပါၿပီ။ သိပံၸပညာထြန္းကား လာျခင္း၊ လူတုိ႔၏ အတတ္က်ဴး လာျခင္းႏွင့္ မဆင္မျခင္စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ ေဆာင္ရြက္မႈႈမ်ားေၾကာင့္ စုိက္ပ်ဳိးေရးေလာကတြင္ အႏၲ ရာယ္ႀကီးလွေသာ ပိုးသတ္ေဆး မ်ား(Insecticides ႏွင့္ Pesticides ကို ပရမ္းပတာသံုးလာၾက သည္။ သက္ဆုိင္ရာ တာ၀န္ရွိသူ မ်ားက ယင္းပိုးသတ္ေဆးမ်ားကို စနစ္တက်သံုးစြဲရန္ ပညာေပးၫႊန္ၾကားထားေသာ္လည္း ေတာင္ သူ/စုိက္ပ်ဳိးေရးသမား အေတာ္ မ်ားမ်ားက စိတ္မ၀င္စားၾကေခ်။ သူတုိ႔ စိတ္၀င္စားသည္က သီးႏွံမ်ား ေရာင္းပန္းလွ ေစ်းေကာင္း ရေရးသာျဖစ္သည္။ ပိုးသတ္ေဆး ဖ်န္းအၿပီး သံုးပတ္အၾကာမွ ဆြတ္ခူး ရိတ္သိမ္းရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ေတာင္သူ/စုိက္ပ်ဳိးေရးသမား အေတာ္မ်ားမ်ားက အသိပညာ၊ ဗဟုသုတ၊ ေမတၱာေစတနာ နည္း လွစြာျဖင့္ ယင္းစည္းကမ္းကို မလိုက္နာၾကေခ်။

ထုိေရာအခါ ေစ်းကြက္သို႔ ေရာက္ရွိလာေသာ သီးႏွံဟင္းသီး ဟင္းရြက္ အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ အဆိပ္ဓာတ္မ်ားပါသည့္ ပုိးသတ္ ေဆးဓာတ္ႂကြင္းမ်ား(Toxic Residues of Insecticides and Pesticides)ပါရွိေနေပသည္။ ၎အႏၲရာယ္ကို မ်က္စိျဖင့္လည္း မျမင္ႏုိင္၊ အနံ႔အားျဖင့္လည္း မဆံုးျဖတ္ႏုိင္၊ အရသာအားျဖင့္ လည္း မသိရွိႏုိင္ပါေပ။ လူတြင္ ၎အႏၲရာယ္ကို ရွာေဖြႏုိင္ေသာကိရိယာ(Instrument)မရွိေပ။ဓာတ္ခြဲခန္း၌သာ ၎အႏၲရာယ္ကိုစစ္ေဆးအေျဖရွာႏုိင္ပါသည္။ စာေရးသူမွာ နံနက္ လမ္း ေလွ်ာက္ရင္း ကုိယ္တုိင္ေစ်း၀ယ္ သူျဖစ္၍ ေစ်းအတြင္းရွိ ေခ်ာ ေခ်ာလွလွဖြံ႕ဖြံ႕ထြားထြား ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ားကိုျမင္တုိင္း ၾကက္ သီးတျဖန္းျဖန္းထပါသည္။ ဆရာ ႀကီးေရႊဥေဒါင္း၏ စာေရးဟန္အ တုိင္းေျပာရပါလွ်င္ “ကၽြႏု္ပ္သည္ ပုိးသတ္ေဆးဓာတ္ႂကြင္းမ်ား၏ အႏၲရာယ္ကို လြန္စြာေၾကာက္ လန္႔လွပါသည္။ သင္တုိ႔ ယခု ေရာင္းခ်ေနေသာ ေခ်ာေခ်ာလွ လွဖြံ႕ဖြံ႕ထြားထြား ဟင္းသီးဟင္း ရြက္မ်ားကို ကၽြႏု္ပ္ စိုးစဥ္းမွ် အလိုမရွိပါ။ မီးယပ္ပိန္ မီးယပ္ေျခာက္ ပိုးစားေလာက္ကုိက္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားကိုသာ ကၽြႏု္ပ္ေရြးခ်ယ္ ၀ယ္ယူပါေတာ့မည္”ဟု ဆုိရမလုိ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။ စာေရးသူသည္ ထုိပိုးစား ေလာက္ကုိက္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ မ်ားကို ေစ်းတြင္ ခက္ခက္ခဲခဲ ရွာ ေဖြ၀ယ္ယူရပါသည္။ သို႔ေသာ္ လည္း ခ်က္ျပဳတ္အၿပီး မသဒီလွေသး သျဖင့္ ေကာင္းစြာ မ်ဳိမက် ေခ်။ အခြံပါေသာ အသီးမ်ားကို ေတာ့ အနည္းငယ္သဒီပါေသး သည္။ အခြံပါ အသီးအမ်ဳိးမ်ဳိးတို႔ သည္လည္း ယေန႔ေခတ္တြင္ မယံုၾကည္ စိတ္မခ်ရေတာ့ေခ်။ အသီး အမ်ဳိးမ်ဳိးသည္ အသိဉာဏ္ႏုန္႔ နည္းသည့္ ေလာဘသား စီးပြား ေရးသမားအခ်ဳိ႕၏ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ လုပ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ မသန္႔စင္ေတာ့ ေၾကာင္းကို အလ်ဥ္းသင့္၍ ေဖာ္ျပရပါဦးမည္။ အခ်ဳိ႕ အုန္းသီး၊ ငွက္ေပ်ာသီးဆုိင္ရွင္တုိ႔သည္ ငွက္ ေပ်ာသီးအစိမ္းမ်ားကို ၀ယ္ယူစု ေဆာင္းထားၿပီး အခ်ိန္ကုိက္ အျမန္မွည့္ေအာင္ ေရာင္းပန္းလွ တြက္ေျခကိုက္ေအာင္ ေဆာင္ ရြက္ၾကပါသည္။ ျပဳလုပ္ပံုမွာ ငွက္ ေပ်ာသီးအဖီးလုိက္၊အခုိင္လုိက္ကိုဓာတုေဗဒပစၥည္းတစ္မ်ဳိးျဖစ္သည့္ Ethylene Oxide အရည္တြင္ စိမ္ပစ္လုိက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤ ဓာတုျဒပ္ေပါင္းမွာ ဆန္၊ဂ်ဳံ၊ပဲမ်ား သိုေလွာင္ရာတြင္ ပိုးမထုိးေစရန္ အသံုးျပဳသည့္ ပုိးသတ္ေဆးတစ္မ်ဳိး ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ကဲ..စာေရးသူတို႔ စားသံုးေနၾကသည့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ကအစ သစ္သီးအဆံုး ဘယ္ဟာမွ မသန္႔စင္ေတာ့ေခ်။ နိဂံုးခ်ဳပ္ေျပာရလွ်င္ အစားအေသာက္မ်ားမွ မျမင္ႏုိင္ေသာ လူသတ္ေကာင္မ်ား၏ အႏၲရာယ္ကို ပညာဗဟုသုတဉာဏ္ မ်က္စိျဖင့္ၾကည့္၍ ေ၀းစြာေရွာင္ရွားၾကေစလို ေၾကာင္း ေစတနာေကာင္းျဖင့္တင္ျပလုိက္ရပါသည္။ 7 Day News ဂ်ာနယ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေမမြန္ေက်ာ္

လူထုက်န္းမာေရး(အစားအေသာက္မ်ားမွ မျမင္ႏုိင္ေသာ လူသတ္ေကာင္မ်ား)

  **Public Health** လူ႔ခႏၶာကုိယ္သည္ ျဒပ္စင္(Element)ေပါင္း ၃၃ မ်ဳိးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ထားပါသည္။ ခႏၶာကုိယ္အတြက္ အက်ဳိးျပဳေသာ ျဒပ္ေပါင္းမ်ား(Compounds) ႏွင့္ သတၱဳဓာတ္မ်ား (Minerals)ကို အစားအေသာက္မ်ား စားေသာက္ျခင္းျဖင့္ အစာလမ္းေၾကာင္းမွတစ္ဆင့္ ရရွိပါသည္။ အမွန္ဆုိရေသာ္ ဓာတုျဒပ္ေပါင္းအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ အဆိပ္အေတာက္ပစၥည္းမ်ား (Toxic Materials) မ်ားပင္ျဖစ္သည္။ လူ႔ခႏၶာကုိယ္အတြက္ အက်ဳိးျပဳေသာျဒပ္ေပါင္း မ်ားမွာမူ အေရအတြက္အားျဖင့္ နည္းပါးပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေရ၊ အငန္ဓာတ္ပါေသာ အိမ္သံုးဆား (Sodium Chloride)၊ အခ်ဳိဓာတ္ပါ သၾကားတြင္ပါ၀င္ေသာ ဂလူးကို႔စ္(Glucose)၊ အခ်ဥ္ဓာတ္ရွိ စားေသာက္ဖြယ္ရာမ်ားတြင္ ပါရွိေသာ Citric Acid ႏွင့္ Acetic Acid ဓာတ္၊ ခါးေသာအစားအ စာမ်ားတြင္ပါ၀င္ေသာ Alkaloid ဓာတ္မ်ား၊ ႏုိ႔ႏွင့္ ႏုိ႔ထြက္ပစၥည္းမ်ားတြင္ပါ၀င္သည့္ Lactose ဓာတ္၊ ဆန္၊ဂ်ဳံေျပာင္းတုိ႔မွရရွိေသာ ကစီဓာတ္(Carbon hydrate)၊ အသားငါးဥႏွင့္ပဲအမ်ဳိးမ်ဳိးမွ ရရွိေသာအသားဓာတ္(Protein)အစရွိသည္တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။ လူ၏ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းသုိ႔ အက်ဳိးျပဳျဒပ္ေပါင္းမ်ားကို အစာလမ္းေၾကာင္းမွတစ္ဆင့္ရရွိသလုိ အက်ဳိးမျပဳေသာ ျဒပ္ေပါင္းမ်ားကိုလည္း ယင္းအစာလမ္းေၾကာင္းမွပင္ အမ်ားဆံုးရရွိသည္။ အက်ဳိးျပဳသည့္ျဒပ္ေပါင္းမ်ားကိုရရွိလွ်င္ က်န္းမာေရးအတြက္ လြန္စြာအေထာက္အကူျပဳသလုိ အက်ဳိးမျပဳသည့္ျဒပ္ေပါင္းမ်ား ရရွိပါကက်န္းမာ အသက္ရွည္ေရးအတြက္ အလြန္ဒုကၡေပးပါသည္။ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းသုိ႔ ေရာက္ရွိလာသည့္ အက်ဳိးမျပဳေသာ ျဒပ္ေပါင္းမ်ားသည္ ခႏၶာကုိယ္က အလုိမရွိသည့္ အဆိပ္ပစၥည္း(Toxic Materials)ျဖစ္သျဖင့္ ယင္း အဆိပ္ေတြကို အသည္းက ေခ်ဖ်က္ေပးရသည္။ အသည္းကလည္း ႏုိင္သေလာက္၀န္ကိုသာ ေခ်ဖ်က္ေပးႏုိင္သျဖင့္ အဆိပ္ေတြမ်ားလာလွ်င္ မေခ်ဖ်က္ေပးႏုိင္ေတာ့ ေခ်။ ထုိေရာအခါ အသည္းကလပ္စည္း(Cell)မ်ားတြင္ ကင္ဆာေ၀ဒနာျဖစ္ရပါ ေတာ့သည္။ ထုိ႔အတူပင္ ယင္းအဆိပ္ဓာတ္မ်ားသည္ အစာလမ္းေၾကာင္းတစ္ ေလွ်ာက္ရွိ လည္ေခ်ာင္း၊ အစာအိမ္ႏွင့္ အူ စသည့္အဂၤါအစိတ္အပုိင္း(Organ)အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ျဖတ္သန္းသြားသျဖင့္ ထုိအဂၤါအစိတ္အပုိင္းတုိ႔သည္ အကာအကြယ္မဲ့(Exposure)သြားကာ အဆိပ္ဓာတ္မ်ားႏွင့္ထိ ေတြ႕မႈ (Contact) ျဖစ္ၿပီး အဂၤါအမ်ဳိးမ်ဳိးတြင္ ကင္ဆာေ၀ဒနာ အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ျဖစ္ပြားေစ ပါေတာ့သည္။ အက်ဳိးမျပဳဘဲ အႏၲရာယ္ေပးသည့္ျဒပ္ေပါင္းမ်ား အစာလမ္းေၾကာင္းမွတစ္ ဆင့္ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္သည့္ ဥပမာ သာဓကမ်ားကိုတင္ျပပါမည္။ အစားအ ေသာက္ဆုိးေဆး(Edible Dye) မဟုတ္ဘဲ ေစ်းေပါၿပီး လူကို ဒုကၡေပးသည့္ အ၀တ္အထည္ခ်ည္မွ်င္ ဆုိးေဆး (Textile Dye)မ်ားျဖင့္ ျပဳျပင္စီမံထားေသာ မွ်စ္၊ အသားကင္အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ၀က္သားတုတ္ထုိး၊ ၀က္ဆီဖတ္ေၾကာ္၊ ၀က္အူေခ်ာင္း၊ ၾကက္အူေခ်ာင္း၊ ဆတ္သား၊ ဆိတ္သား-အမဲေျခာက္၊ အေအးေဖ်ာ္ရည္အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ဆီးထုပ္၊ ယိုစံုအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ လက္ဖက္၊ င႐ုတ္ဆီ၊ င႐ုတ္အေရာင္တင္မႈန္႔ အစရွိသည္တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။ မွတ္မိသေလာက္သာ ေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းပစၥည္းမ်ားမွာ “ေျပာမဆံုးေပါင္ ေတာသံုးေတာင္”ဆုိသလုိ မ်ားျပားလွပါသည္။ အမ်ဳိးအမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးကို စာ႐ႈသူမ်ား ဉာဏ္ဗဟုသုတျဖင့္ ဆင္ျခင္ၾကည့္ၾကေစလိုပါသည္။ ဤသည္မွာ ဆုိးေဆးကိစၥကိုသာ ေျပာေနရင္းျဖစ္ပါသည္။ ဆုိးေဆးမဟုတ္ဘဲခႏၶာကုိယ္အတြင္းသုိ႔ ေရာက္ရွိႏုိင္သည့္ အျခားအႏၲရာယ္ျပဳ ျဒပ္ေပါင္းမ်ားအေၾကာင္းကို ဆက္လက္၍ ေဖာ္ျပပါဦးမည္။ လက္ဖက္ရည္ႏွင့္ ႏုိ႔ထြက္ပစၥည္းေလာကအေၾကာင္းကိုေျပာပါမည္။ ဤကိစၥႏွင့္ဆက္စပ္၍ စာေရးသူ ၏အေတြးသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ၂၅ ႏွစ္ ခန္႔က ျဖစ္ရပ္တစ္ခုဆီသုိ႔ ေရာက္ရွိသြားပါသည္။ စာေရးသူ စစ္တကၠသိုလ္၊ ဓာတုေဗဒဌာနတြင္ စတင္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္ကာလမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ထုိစဥ္က မိမိ၏ အထက္အရာရွိ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ေနာင္ေတာ္ႀကီး စစ္တကၠသိုလ္အမွတ္စဥ္(၈) ဆင္း စာေပထူးခၽြန္ဆု(သိပံၸ) ရရွိခဲ့သူသည္ ဓာတုေဗဒဌာန ပါေမာကၡ/ဌာနမွဴး ယာယီ ဒုဗုိလ္မွဴးႀကီးဘ၀တြင္ အသည္းကင္ဆာျဖင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့ရရွာပါသည္။ အဖိုးတန္ပညာတတ္ ပုဂိဳလ္တစ္ ဦး အေႂကေစာခဲ့ရ၍ ႏွေျမာတသ ယူက်ဳံးမရျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။ ေနာင္ ေတာ္ႀကီးသည္ ဘ၀ကို အလြန္႐ုိးသားစြာျဖတ္သန္းလာခဲ့သူျဖစ္ သည္။ အရက္မေသာက္၊ ကြမ္း မစား၊ ေဆးလိပ္မေသာက္၊ ဘာ အေပ်ာ္အပါးမွ မလိုက္စားေခ်။ သိ႔ုေသာ္ ေနာင္ေတာ္ႀကီး သည္ လက္ဖက္ရည္ႏွင့္ မလိုင္မုန္႔ ကို အင္မတန္ႀကိဳက္ရွာသည္။ သူ မႏၲေလးတကၠသိုလ္တြင္ ဘြဲ႕လြန္ သင္တန္းသြားတက္ေတာ့ သူေန သည့္အေဆာင္အခန္း၌ ႏုိ႔ဆီဘူး ခြံေတြ၊ မလုိင္မုန္႔ဘူးခြံေတြ ေတာင္ လုိပံုေနသည္ဟု အခန္းနီးခ်င္းေန စာေရးသူ၏ မိတ္ေဆြ တကၠသိုလ္ ဆရာကေျပာျပပါသည္။ ထုိစဥ္က ျပည္တြင္းျဖစ္ ႏုိ႔ဆီေတြ စတင္ေခတ္စားခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။ အခ်ဳိ႕ ႏု႔ိဆီမ်ားတြင္ တာ ရွည္အထားခံေအာင္ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ၿပီး ဓာတုျဒပ္ေပါင္း တစ္မ်ဳိး ျဖစ္သည့္ Formalin ေခၚ Formaldehyde ကို ေလာဘသား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္အခ်ဳိ႕ က တရားမဲ့ ေရာစပ္ထားေၾကာင္း သတင္းစကားမ်ား ၾကားသိခဲ့ရဖူး ပါသည္။ ယင္း Formalin ေခၚ For-maldehyde ျဒပ္ေပါင္းကို ေဆး သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အသံုး၀င္သည့္ ေသဆံုးသြားသူ မ်ား၏ ခႏၶာကုိယ္ အစိတ္အပုိင္း မ်ားကို တာရွည္ခံေအာင္ ေဆးရည္စိမ္ျခင္း၊ နာေရးအသုဘမ်ားတြင္ ကြယ္လြန္သူ၏ ႐ုပ္အေလာင္းကို မပုပ္မသိုးေအာင္ ေဆးသြင္း ျခင္းကိစၥမ်ား၌ အသံုးျပဳေလ့ရွိပါသည္။ ထုိစဥ္က မႏၲေလးလက္ဖက္ရည္ေလာကတြင္ ဂယက္တစ္ခု ႐ိုက္ခတ္သြားခဲ့ဖူးပါသည္။ “လက္ဖက္ရည္ဆုိ ရွယ္ပဲေသာက္မယ္၊ ႐ုိး႐ုိးမေသာက္ရဲဘူး။ အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္မွာစိုးလို႔”ဟု ေျပာစမွတ္ျပဳခဲ့ဖူးသည္ကို ယခုေခတ္ လူငယ္မ်ားအား အသိေပးေျပာလို ပါသည္။ ေဖာ္ျပပါ ေနာင္ေတာ္ႀကီး သည္ လက္ဖက္ရည္ႏွင့္ မလိုင္မုန္႔ ကို အလြန္ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ကာ ႏွစ္ ေပါင္းမ်ားစြာ သံုးေဆာင္မွီ၀ဲခဲ့ရာ ၎အစားအေသာက္မ်ားတြင္ ပါရွိႏုိင္ခဲ့သည့္ Formalin တန္ခုိး ျဖင့္ သက္ဆုိးမရွည္ခဲ့သည့္ သာဓ ကကို တခုတ္တရေဖာ္ျပအပ္ပါ သည္။ စကားစပ္သျဖင့္ အရက္ ေလာကကို ေျပာပါဦးမည္။ လူ ေတြေသာက္ေနၾကေသာ အရက္ အမ်ဳိးမ်ဳိးမွာ အီသုိင္းအယ္လ္ကို ေဟာ - Ethyl Alcohol ျဒပ္ေပါင္းျဖစ္သည္။ ၎ဓာတ္ပစၥည္းသည္ အဆိပ္အေတာက္ပစၥည္းစင္စစ္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ခႏၶကုိယ္အ တြက္ လိုအပ္ေသာ ဓာတ္ပစၥည္း မဟုတ္သျဖင့္ အသည္းက အလကားသက္သက္ အလုပ္ပိုကာ ေခ်ဖ်က္ေပးေနရသည္။ ၾကာလာ ေတာ့လည္း အသည္းက မႏုိင္ ၀န္ထမ္းေနရသည့္ ဒုကၡေၾကာင့္ အသည္းက်ဳံ႕ျခင္း၊ အသည္းေျခာက္ျခင္း၊ အသည္းအဆီ ဖံုး ျခင္း စသည့္ေ၀ဒနာမ်ားကို ခံစား ရပါေတာ့သည္။ ပို၍ဆိုးသည္က ေတာအ ရက္မ်ားႏွင့္ အရက္တုမ်ား၏ အႏၲ ရာယ္ျဖစ္သည္။ အရက္တုကိစၥ ေျပာပါဦးမည္။ အရက္တြင္ပါေသာ Ethyl Alcohol ႏွင့္ အနံ႔အရသာခြဲမရ ေအာင္တူသည့္ အလြန္အဆိပ္ ျပင္းသည့္ ဓာတုပစၥည္း Methyl Alcohol ၏ အႏၲရာယ္မွာ လြန္ စြာေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းပါ သည္။ နည္းနည္းေသာက္မိလွ်င္ မ်က္စိကြယ္မည္၊ ေလျဖတ္မည္။ အေတာ္အတန္ေသာက္မိလွ်င္ ေသဆံုးမည္။ သတင္းစာႏွင့္ ဂ်ာ နယ္မ်ားတြင္ Methyl Alcohol ပါသည့္ အရက္တုမ်ား ေသာက္ မိသျဖင့္ လူရာႏွင့္ခ်ီ၍ ေသဆံုး ရေသာသတင္းမ်ားကို မၾကာခဏဖတ္ရသည္။ သီးႏွံဟင္းသီးဟင္းရြက္ ေလာကအေၾကာင္းျပန္၍ ေကာက္ပါဦးမည္။ အေဖတုိ႔၊ အေမတုိ႔ေျပာ ခဲ့ဖူးသည့္ “အသီးအရြက္မ်ားမ်ားစား အားရွိတယ္”ဆုိေသာစကားသည္ ယခုေခတ္တြင္ ရာႏႈန္းျပည့္ မမွန္ႏုိင္ေတာ့ေပ။ ေခတ္ေျပာင္း သြားခဲ့ပါၿပီ။ သိပံၸပညာထြန္းကား လာျခင္း၊ လူတုိ႔၏ အတတ္က်ဴး လာျခင္းႏွင့္ မဆင္မျခင္စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ ေဆာင္ရြက္မႈႈမ်ားေၾကာင့္ စုိက္ပ်ဳိးေရးေလာကတြင္ အႏၲ ရာယ္ႀကီးလွေသာ ပိုးသတ္ေဆး မ်ား(Insecticides ႏွင့္ Pesticides ကို ပရမ္းပတာသံုးလာၾက သည္။ သက္ဆုိင္ရာ တာ၀န္ရွိသူ မ်ားက ယင္းပိုးသတ္ေဆးမ်ားကို စနစ္တက်သံုးစြဲရန္ ပညာေပးၫႊန္ၾကားထားေသာ္လည္း ေတာင္ သူ/စုိက္ပ်ဳိးေရးသမား အေတာ္ မ်ားမ်ားက စိတ္မ၀င္စားၾကေခ်။ သူတုိ႔ စိတ္၀င္စားသည္က သီးႏွံမ်ား ေရာင္းပန္းလွ ေစ်းေကာင္း ရေရးသာျဖစ္သည္။ ပိုးသတ္ေဆး ဖ်န္းအၿပီး သံုးပတ္အၾကာမွ ဆြတ္ခူး ရိတ္သိမ္းရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ေတာင္သူ/စုိက္ပ်ဳိးေရးသမား အေတာ္မ်ားမ်ားက အသိပညာ၊ ဗဟုသုတ၊ ေမတၱာေစတနာ နည္း လွစြာျဖင့္ ယင္းစည္းကမ္းကို မလိုက္နာၾကေခ်။

ထုိေရာအခါ ေစ်းကြက္သို႔ ေရာက္ရွိလာေသာ သီးႏွံဟင္းသီး ဟင္းရြက္ အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ အဆိပ္ဓာတ္မ်ားပါသည့္ ပုိးသတ္ ေဆးဓာတ္ႂကြင္းမ်ား(Toxic Residues of Insecticides and Pesticides)ပါရွိေနေပသည္။ ၎အႏၲရာယ္ကို မ်က္စိျဖင့္လည္း မျမင္ႏုိင္၊ အနံ႔အားျဖင့္လည္း မဆံုးျဖတ္ႏုိင္၊ အရသာအားျဖင့္ လည္း မသိရွိႏုိင္ပါေပ။ လူတြင္ ၎အႏၲရာယ္ကို ရွာေဖြႏုိင္ေသာကိရိယာ(Instrument)မရွိေပ။ဓာတ္ခြဲခန္း၌သာ ၎အႏၲရာယ္ကိုစစ္ေဆးအေျဖရွာႏုိင္ပါသည္။ စာေရးသူမွာ နံနက္ လမ္း ေလွ်ာက္ရင္း ကုိယ္တုိင္ေစ်း၀ယ္ သူျဖစ္၍ ေစ်းအတြင္းရွိ ေခ်ာ ေခ်ာလွလွဖြံ႕ဖြံ႕ထြားထြား ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ားကိုျမင္တုိင္း ၾကက္ သီးတျဖန္းျဖန္းထပါသည္။ ဆရာ ႀကီးေရႊဥေဒါင္း၏ စာေရးဟန္အ တုိင္းေျပာရပါလွ်င္ “ကၽြႏု္ပ္သည္ ပုိးသတ္ေဆးဓာတ္ႂကြင္းမ်ား၏ အႏၲရာယ္ကို လြန္စြာေၾကာက္ လန္႔လွပါသည္။ သင္တုိ႔ ယခု ေရာင္းခ်ေနေသာ ေခ်ာေခ်ာလွ လွဖြံ႕ဖြံ႕ထြားထြား ဟင္းသီးဟင္း ရြက္မ်ားကို ကၽြႏု္ပ္ စိုးစဥ္းမွ် အလိုမရွိပါ။ မီးယပ္ပိန္ မီးယပ္ေျခာက္ ပိုးစားေလာက္ကုိက္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားကိုသာ ကၽြႏု္ပ္ေရြးခ်ယ္ ၀ယ္ယူပါေတာ့မည္”ဟု ဆုိရမလုိ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။ စာေရးသူသည္ ထုိပိုးစား ေလာက္ကုိက္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ မ်ားကို ေစ်းတြင္ ခက္ခက္ခဲခဲ ရွာ ေဖြ၀ယ္ယူရပါသည္။ သို႔ေသာ္ လည္း ခ်က္ျပဳတ္အၿပီး မသဒီလွေသး သျဖင့္ ေကာင္းစြာ မ်ဳိမက် ေခ်။ အခြံပါေသာ အသီးမ်ားကို ေတာ့ အနည္းငယ္သဒီပါေသး သည္။ အခြံပါ အသီးအမ်ဳိးမ်ဳိးတို႔ သည္လည္း ယေန႔ေခတ္တြင္ မယံုၾကည္ စိတ္မခ်ရေတာ့ေခ်။ အသီး အမ်ဳိးမ်ဳိးသည္ အသိဉာဏ္ႏုန္႔ နည္းသည့္ ေလာဘသား စီးပြား ေရးသမားအခ်ဳိ႕၏ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ လုပ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ မသန္႔စင္ေတာ့ ေၾကာင္းကို အလ်ဥ္းသင့္၍ ေဖာ္ျပရပါဦးမည္။ အခ်ဳိ႕ အုန္းသီး၊ ငွက္ေပ်ာသီးဆုိင္ရွင္တုိ႔သည္ ငွက္ ေပ်ာသီးအစိမ္းမ်ားကို ၀ယ္ယူစု ေဆာင္းထားၿပီး အခ်ိန္ကုိက္ အျမန္မွည့္ေအာင္ ေရာင္းပန္းလွ တြက္ေျခကိုက္ေအာင္ ေဆာင္ ရြက္ၾကပါသည္။ ျပဳလုပ္ပံုမွာ ငွက္ ေပ်ာသီးအဖီးလုိက္၊အခုိင္လုိက္ကိုဓာတုေဗဒပစၥည္းတစ္မ်ဳိးျဖစ္သည့္ Ethylene Oxide အရည္တြင္ စိမ္ပစ္လုိက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤ ဓာတုျဒပ္ေပါင္းမွာ ဆန္၊ဂ်ဳံ၊ပဲမ်ား သိုေလွာင္ရာတြင္ ပိုးမထုိးေစရန္ အသံုးျပဳသည့္ ပုိးသတ္ေဆးတစ္မ်ဳိး ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ကဲ..စာေရးသူတို႔ စားသံုးေနၾကသည့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ကအစ သစ္သီးအဆံုး ဘယ္ဟာမွ မသန္႔စင္ေတာ့ေခ်။ နိဂံုးခ်ဳပ္ေျပာရလွ်င္ အစားအေသာက္မ်ားမွ မျမင္ႏုိင္ေသာ လူသတ္ေကာင္မ်ား၏ အႏၲရာယ္ကို ပညာဗဟုသုတဉာဏ္ မ်က္စိျဖင့္ၾကည့္၍ ေ၀းစြာေရွာင္ရွားၾကေစလို ေၾကာင္း ေစတနာေကာင္းျဖင့္တင္ျပလုိက္ရပါသည္။ 7 Day News ဂ်ာနယ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေမမြန္ေက်ာ္