>

-လူထုက်န္းမာေရး (ဆီးခ်ိဳေရာဂါအတြက္ ေဆးစြမ္းေကာင္းကၽြဲေကာသီး)-

**Public Health**

ယေန႔ကာလတြင္ ကမၻာတစ္ဝန္း၌ ဆီးခ်ဳိေရာဂါသည္မ်ား တစ္ေန႔တျခား တုိးပြားလာလ်က္ရွိသည္။ အခ်ဳိ႕က ႏုိင္ငံျခားေဆးမ်ားကို အားကိုးအားထားသုံးစြဲ ၾကေသာ္လည္း အခ်ဳိ႕က ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးမရွိသေလာက္နည္းသည့္ တုိင္းရင္းေဆး မ်ားကို မွီဝဲၾကသည္။ ဆီးခ်ဳိေရာဂါႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေဝဒနာရွင္မ်ားသည္ ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းရန္အတြက္ ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ားကို အသုံးျပဳရာ၌ တုိင္းရင္းေဆး သမားေတာ္ႀကီးမ်ား ၫႊန္ၾကားခ်က္ျဖင့္သာ ေသာက္သုံးသင့္သည္။ ဆီးခ်ဳိေရာဂါကာကြယ္ကုသေဆးမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ တုိင္းရင္းသမားေတာ္ ႀကီးမ်ား၏ တုိင္းရင္းေဆးနည္းကုထုံးကုကြက္နည္း(၄ဝ)ကို ေရွးဦးစြာ ေဖာ္ျပပါမည္။ ၄င္းေဆးနည္းမ်ားမွာ - ၁။ တမာေခါက္ျပဳတ္ရည္ကိုေသာက္ပါ။ ၂။ ေညာင္ေျခေထာက္အေခါက္ျပဳတ္ရည္ကိုေသာက္ပါ။ ၃။ ငွက္ေပ်ာပြင့္ကိုေၾကာ္၍စား၊ ခ်က္၍စားပါ။ ၄။ ဆင္ႏွာေမာင္းႀကီးပဥၥငါးပါး ႐ုကၡမူဆားကိုစားပါ။ ၅။ မုရားႀကီးရြက္ျပဳတ္ရည္ေသာက္ပါ။ ၆။ ေဆးခါးႀကီး(င႐ုတ္ခါး)ပင္ အေျခာက္မႈန္႔ကိုစားပါ။ ၇။ ပန္းကၫြတ္ပဥၥငါးပါးအေျခာက္မႈန္႔ကိုစားပါ။ ၈။ ေညာင္ေဗာဓိအေခါက္ျပဳတ္ရည္ကိုေသာက္ပါ။ ၉။ နႏြင္းခါး(ဆႏြင္းခါး)အမႈန္႔ကို စားပါ။ ၁ဝ။ ပင္စိမ္းနက္ကို ၾကက္သြန္နီႏွင့္သုပ္စားပါ၊ခ်က္စားပါ။ ၁၁။ ေရသဖန္းသီးမွည့္ကိ ု ေဖ်ာ္ေသာက္ပါ။ ၁၂။ ဒႏၲသုခပင္ကို မိမိၾကိ ဳက္သလိုစားႏုိင္ပါသည္။ ၁၃။ သၾကားပင္ျပဳတ္ရည္ကို ေသာက္ပါ။ ၁၄။ လဲဝါကိုသုံ းခြက္ တစ္ခြက္တင္က်ဳိေသာက္ပါ။ ၁၅။ လက္ပံကုိ ငါးခြက္တစ္ခြက္တင္က်ဳိေသာက္ပါ။ ၁၆။ ဆင္ငုိျမက္ကုိဆယ္ခြက္တစ္ခြက္တင္က်ဳိေသာက္ပါ။ ၁၇။ ပင္ေညာင္ပင္အေခါက္ျပဳတ္ရည္ကုိေသာက္ပါ။ ၁၈။ သေျပၾကက္ေခ်းေခၚ သေျပျဖဴအစစ္မႈန္႔ကုိ စားပါ။ ၁၉။ ကု န္းသေျပ(သေျပခ်ဥ္)အေခါက္ျပဳတ္ရည္ေသာက္ပါ။ ၂ဝ။ ကု လားပင္ ႐ုကၡမူဆားကုိ သုံးစြဲပါ။ ၂၁။ပုိးစာရြက္ကုိ သုပ္စားပါ။ ခ်က္စားပါ။ ၂၂။ ပိတ္သင္းခတ္ အစစ္ပြင့္ကုိ စားသုံးႏုိင္ပါသည္။ ၂၃။ ၾကက္ဟင္းခါးပဥၥငါးပါးျပဳတ္ရည္ေသာက္ပါ။ ၂၄။ ေသြးခ်ဳိလွ်င္ဖေယာင္းပန္းအရြက္မ်ားကုိ စားပါ။ ၂၅။ ၾကက္လည္ဆံရြ က္ အေျခာက္ကုိလက္ဖက္ေျခာက္လုပ္၍ လက္ဖက္ရည္ၾကမ္း သဖြယ္ေသာက္ပါ။ ၂၆။ ေျပာင္းဖူးအူ(ေျပာင္းဖူးအ႐ုိးတံ)ကုိ ျပဳတ္ေသာက္ပါ။ ၂၇။ ဆူးျဖဴပင္၏ အေစးကုိ သၾကားခဲႏွင့္ေရာ၍ ခုနစ္ ရက္စားပါ။ ဆူးျဖဴပင္၏ အေခါက္ကုိ ျပဳတ္၍ေသာက္ပါ။ ၂၈။ျပည္ပန္းညိဳအေခါက္ ဆန္ပုံးရည္ႏွင့္သုံးခြက္တစ္ခြက္ တင္က်ဳိ၍ ဟင္းစားဇြန္း တစ္ဇြန္း နံနက္ ည တစ္ေန႔ ႏွစ္ၾကိမ္ ေန႔စဥ္မွန္မွန္ ေသာက္ပါ။ ေပ်ာက္ကင္းပါသည္။ ၂၉။ ဆီးျဖဴသီးျပဳတ္ရည္ကုိ ဆန္မပါေသာ နႏြင္း (ဆႏြင္း) ႏွင့္ေရာ၍ နံနက္တစ္ႀကိမ္ ညတစ္ႀကိမ္ ဟင္းစားဇြန္း တစ္ဇြန္းေသာက္ပါ။ ၃ဝ။ ပဲပိစပ္ျပဳတ္ရည္ထဲသုိ႔ သိေႏၶာေရြးေစ့ခန္႔ထည့္၍ လက္ဖက္ရည္ပန္းကန္ တစ္ဝက္ေသာက္ပါ။ ၃၁။ ေထာက္ၾကံ ့ေခါက္ကုိ အိမ္ေမႊ႕သီး၊ အင္တြဲကတ္ဖုိ၊ ေဒါက္ရပ္ေခါက္၊ ပိေတာက္အႏွစ္၊ ထိန္ေခါက္ဆတူယူ၍ ေလးခြက္တစ္ခြက္တင္က်ဳိ၍ ဟင္းစားဇြန္း တစ္ဇြန္းေသာက္ပါ။ ၃၂။ကေစာ့ပုတ္အျမစ္ငါးက်ပ္သားကို ေလးခြက္တစ္ခြက္တင္က်န္က်ဳိ၍ ပ်ားရည္ႏွင္ ့ ေရာေသာက္ပါ။ ၃၃။ ႏြားေျမရင္း၊ နႏြင္းႏြယ္၊ ထင္း႐ွဴးႀကီး၊ ဆီးသီး၊ ဖန္ခါးသီး၊ဆီးျဖဴသီး၊ ေျခာက္မ်ဳိးဆတူ အမႈန္႔ျပဳဆန္ခါခ်၊ ပ်ားရည္ႏွစ္ခ်ဳိ႕ႏွင့္ ေရာစပ္စားပါ။ ၃၄။ကင္းပုံရြက္၊ ကင္းပုံသီး သတၱဳရည္ညႇစ္၍ ေသာက္ပါ။ ၃၅။ ဆင္တုံးမႏြယ္ပင္စည္ကိုသတၱဳရည္ ညႇစ္၍ ေသာက္ပါ။ ၃၆။ ဆိတ္ဖလူးရြက္၊ င႐ုတ္ခါးရြက္၊ ဆူးပန္းေတာင္းရြက္ဆတူသုံးမ်ဳိး အမႈန္႔ႀကိတ္ပါ။ ဤေဆးမႈန္႔အေလးခ်ိန္အတု ိင္း ဆိတ္ဖလူးျမစ္၊ င႐ုတ္ခါးျမစ္၊ဆူးပန္းေတာင္းျမစ္ ၄င္းသုံးမ်ဳိးအမႈန္ ႔ႏွင့္ ေရာစပ္၍စားပါ။ ၃၇။ သၾကားမကိုဋ္အရြက္မ်ားကို တုိ႔စားပါ။ ၃၈။ ေတာင္ရွားျဖဴကို က်ဳိ၍ ေသာက္ပါ။ ၃၉။ ကန္႔ကလာကိုထမင္းႏွင့္ တို႔စားပါ။ ၄ဝ။ ေတာင္မ႐ိုးေခါက္ကို ျပဳတ္ေသာက္ပါဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ေရွးေခတ္က ထင္းမီးျဖင့္ ေဆးေခါက္မ်ားကို သုံးခြက္တစ္ခြက္တင္က်ဳိ၍ ေသာက္ၾကသည္။ ယခုေခတ္ လွ်ပ္စစ္မီးျဖင့္ ေဆးေခါက္ ၁ဝ က်ပ္သားကို ေရသန္႔ဘူး တစ္ဘူးထည့္၍ ဟင္းစားဇြန္း(စတီးလ္ဇြန္း)တစ္ဇြန္းက်န္ေအာင္ က်ဳိ၍ေသာက္လွ်င္ ျမန္ျမန္ေပ်ာက္မည္။ ေရွးေခတ္က ဆင္တုံးမႏြယ္ပင္စည္ကို ထု႐ုိက္ၿပီး သုံးခြက္ တစ္ခြက္တင္က်ဳိ၍ ေသာက္ၾကသည္။ ယခုေခတ္ ဆင္တုံးမႏြယ္ကို ထု႐ိုက္ၿပီး ေက်ာက္စည္ထဲ ေရသင့္ေတာ္႐ုံထည့္၍ လက္ႏွစ္ဖက္ႏွင့္ပြတ္ေျခစဥ္ အေစးမ်ားထုတ္ ကာ လွ်ပ္စစ္မီးဖိ ုေပၚတင္က်ဳိပါ။ ျဖဴျဖဴအေစးစီးမ်ား ရပါသည္။ ေနလွန္းၿပီး အေျခာက္မႈန္႔မ်ားကို ပုလင္းနဲ႔ ႀကိတ္ပါ။ ျဖဴျဖဴေဆးမႈန္႔မ်ား ရပါသည္။ ေသာက္ခါနီးမွ ေရွာက္ရည္၊ သံပရာရည္တို႔ႏွင့္ လုံး၍ လွ်ာမထိ အာမထိ မ်ဳိခ်ပါ။ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းပါသည္။ယေန႔ကမၻာမွာ လူေနမႈစ႐ိုက္ေျပာင္းၿပီးေမာ္ေတာ္ကားစီး၊ ဆုိင္ကယ္စီး၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မစားဘဲ ခ်ဳိဆိမ့္သည့္ ကိတ္မုန္႔မ်ားကိုစား၊ လက္ဖက္ရည္ေသာက္ႏွင့္ ဆီးခ်ဳိ ေရာဂါမ်ား တရိ ပ္ရိပ္တက္ၿပီး ကမၻာမွာအေသအေပ်ာက္ မ်ားေနပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ အခြင့ ္အေရးရတိုင္း ဆီး၌သၾကားရွိ မရွိ သိလိုပါက ဆီးခ်ဳိေရာဂါ အေျခအေနကို အနည္းဆံုး ေျခာက္လတစ္ႀကိမ္ စစ္ေဆးမႈခံယူရန္ လိုအပ္ပါသည္။ စာေရးဆရာႀကီးပီမိုးနင္ း ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိေၾကာင္းကို စက္ဘီးတိုက္ခံရၿပီး ေဆး႐ံု ေရာက္ကာ အနာမက်က္ေတာ့မွ သိရသည္။ ဆီးခ်ဳိေရာဂါသိရၿပီး ရက္သတၱတစ္ပတ္ အတြင္းမွာ ေသရရွာ၏။ အမ်ဳိးသားပညာဝန္ ဦးဖိုးက်ား ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဟသၤာတနိဗၺာန္သား သည္လည္း ဂ်ပန္ေခတ္မွာ ဆီးခ်ဳိေၾကာင့္ ေရတိမ္နစ္ခဲ့ရသည္။ ကြယ္လြန္ ခါနီးမွ ဆီးခ်ဳိရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ဗုဒၶစာပန္းခ်ီေရး နာမည္ေက်ာ္စာေရးဆရာႀကီး ေငြဥေဒါင္းႏွင့္ ေၾကးမံုဦးႀကီးေမာင္တို႔လည္း ဆီးခ်ဳိေရာဂါႏွင့္ပဲ ေသသြားရသည္။ ဝမ္းနည္းေၾကကြဲမႈမ်ားျဖင့္ စုပ္တသတ္သတ္ႏွင့္ စ်ာပနကို လိ ုက္ပို႔ခဲ့ရပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာနည္း၊ ျမန္မာ့ဟန္ႏွင့္ အခါးဓာတ္ေတြ အသားထဲဝင္ေအာင္ နည္းစနစ္တက် ေဖာ္ျပပါမည္။ ကြၽဲေကာသီး(ေခၚ) ေရွာက္ပန္းသီးအလံုး အႀကီးကို အဝတ္သန္႔ျဖင့္ လံုေအာင္ပတ္၍ သြပ္ျပားေပၚတင္ၿပီး အုန္းဆံဖတ္ျဖင့္ မီး႐ိႈ႕ပါ။ အနားမွာ အုန္းဆံဖတ္မ်ားအဆင္သင့္ထား၍ အခြံကြၽမ္းသည္အထိ မီး႐ိႈ႕ပါ။ သံုးနာရီ တိတိ အုန္းဆံဖတ္မ်ားႏွင့္ မီးမျပတ္ထိုးရမည္။ အေပၚခြံမ်ားမည္း၍ ကြၽမ္းသြားမည္။ အပူဒဏ္ကိုင္ႏိုင္သည့္အခါ၌ အေပၚအမည္းခြံမ်ားကိုခြာ၍ အတြင္းဝတ္ဆံ အသားမ်ား ကို ေကာ္ဖီဇြန္းေလးတစ္ဇြန္း စားၾကည့္ပါ။ အခါးတကာထိပ္ေခါင္တင္ အခါးဘုရင္ႀကီးမို႔ အထက္ကေျပာခဲ့သည့္နည္း ၄ဝ ထဲက အခါးမ်ားမည္သည့္အခါးမွ် မမီပါ။ အားလံုးေသာ ေဆးစြမ္းေကာင္းမ်ားထက္ ကြၽဲေကာသီးေဆးက ဆီးခ်ဳိ/ေသြးခ်ဳိကို သိသိသာသာ ေပ်ာက္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆီးခ်ဳိ၊ ေသြးခ်ဳိေရာဂါကင္းေဝးေစရန္ ျမန္မာ့႐ိုးရာတိုင္းရင္း ေဆးပညာ ဆီးခ်ဳိေရာဂါေပ်ာက္ေဆးစြမ္းေကာင္း ကြၽဲေကာသီးေဆးကို ေစတနာ ေမတၱာေရွ႕ထားၿပီး တင္ျပလိုက္ရပါသည္။ 

 **သမားေတာ္ႀကီး ဦးေသာင္းေရႊ (အ႒ာရသ)**

-လူထုက်န္းမာေရး (ဆီးခ်ိဳေရာဂါအတြက္ ေဆးစြမ္းေကာင္းကၽြဲေကာသီး)-

**Public Health**

ယေန႔ကာလတြင္ ကမၻာတစ္ဝန္း၌ ဆီးခ်ဳိေရာဂါသည္မ်ား တစ္ေန႔တျခား တုိးပြားလာလ်က္ရွိသည္။ အခ်ဳိ႕က ႏုိင္ငံျခားေဆးမ်ားကို အားကိုးအားထားသုံးစြဲ ၾကေသာ္လည္း အခ်ဳိ႕က ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးမရွိသေလာက္နည္းသည့္ တုိင္းရင္းေဆး မ်ားကို မွီဝဲၾကသည္။ ဆီးခ်ဳိေရာဂါႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေဝဒနာရွင္မ်ားသည္ ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းရန္အတြက္ ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ားကို အသုံးျပဳရာ၌ တုိင္းရင္းေဆး သမားေတာ္ႀကီးမ်ား ၫႊန္ၾကားခ်က္ျဖင့္သာ ေသာက္သုံးသင့္သည္။ ဆီးခ်ဳိေရာဂါကာကြယ္ကုသေဆးမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ တုိင္းရင္းသမားေတာ္ ႀကီးမ်ား၏ တုိင္းရင္းေဆးနည္းကုထုံးကုကြက္နည္း(၄ဝ)ကို ေရွးဦးစြာ ေဖာ္ျပပါမည္။ ၄င္းေဆးနည္းမ်ားမွာ - ၁။ တမာေခါက္ျပဳတ္ရည္ကိုေသာက္ပါ။ ၂။ ေညာင္ေျခေထာက္အေခါက္ျပဳတ္ရည္ကိုေသာက္ပါ။ ၃။ ငွက္ေပ်ာပြင့္ကိုေၾကာ္၍စား၊ ခ်က္၍စားပါ။ ၄။ ဆင္ႏွာေမာင္းႀကီးပဥၥငါးပါး ႐ုကၡမူဆားကိုစားပါ။ ၅။ မုရားႀကီးရြက္ျပဳတ္ရည္ေသာက္ပါ။ ၆။ ေဆးခါးႀကီး(င႐ုတ္ခါး)ပင္ အေျခာက္မႈန္႔ကိုစားပါ။ ၇။ ပန္းကၫြတ္ပဥၥငါးပါးအေျခာက္မႈန္႔ကိုစားပါ။ ၈။ ေညာင္ေဗာဓိအေခါက္ျပဳတ္ရည္ကိုေသာက္ပါ။ ၉။ နႏြင္းခါး(ဆႏြင္းခါး)အမႈန္႔ကို စားပါ။ ၁ဝ။ ပင္စိမ္းနက္ကို ၾကက္သြန္နီႏွင့္သုပ္စားပါ၊ခ်က္စားပါ။ ၁၁။ ေရသဖန္းသီးမွည့္ကိ ု ေဖ်ာ္ေသာက္ပါ။ ၁၂။ ဒႏၲသုခပင္ကို မိမိၾကိ ဳက္သလိုစားႏုိင္ပါသည္။ ၁၃။ သၾကားပင္ျပဳတ္ရည္ကို ေသာက္ပါ။ ၁၄။ လဲဝါကိုသုံ းခြက္ တစ္ခြက္တင္က်ဳိေသာက္ပါ။ ၁၅။ လက္ပံကုိ ငါးခြက္တစ္ခြက္တင္က်ဳိေသာက္ပါ။ ၁၆။ ဆင္ငုိျမက္ကုိဆယ္ခြက္တစ္ခြက္တင္က်ဳိေသာက္ပါ။ ၁၇။ ပင္ေညာင္ပင္အေခါက္ျပဳတ္ရည္ကုိေသာက္ပါ။ ၁၈။ သေျပၾကက္ေခ်းေခၚ သေျပျဖဴအစစ္မႈန္႔ကုိ စားပါ။ ၁၉။ ကု န္းသေျပ(သေျပခ်ဥ္)အေခါက္ျပဳတ္ရည္ေသာက္ပါ။ ၂ဝ။ ကု လားပင္ ႐ုကၡမူဆားကုိ သုံးစြဲပါ။ ၂၁။ပုိးစာရြက္ကုိ သုပ္စားပါ။ ခ်က္စားပါ။ ၂၂။ ပိတ္သင္းခတ္ အစစ္ပြင့္ကုိ စားသုံးႏုိင္ပါသည္။ ၂၃။ ၾကက္ဟင္းခါးပဥၥငါးပါးျပဳတ္ရည္ေသာက္ပါ။ ၂၄။ ေသြးခ်ဳိလွ်င္ဖေယာင္းပန္းအရြက္မ်ားကုိ စားပါ။ ၂၅။ ၾကက္လည္ဆံရြ က္ အေျခာက္ကုိလက္ဖက္ေျခာက္လုပ္၍ လက္ဖက္ရည္ၾကမ္း သဖြယ္ေသာက္ပါ။ ၂၆။ ေျပာင္းဖူးအူ(ေျပာင္းဖူးအ႐ုိးတံ)ကုိ ျပဳတ္ေသာက္ပါ။ ၂၇။ ဆူးျဖဴပင္၏ အေစးကုိ သၾကားခဲႏွင့္ေရာ၍ ခုနစ္ ရက္စားပါ။ ဆူးျဖဴပင္၏ အေခါက္ကုိ ျပဳတ္၍ေသာက္ပါ။ ၂၈။ျပည္ပန္းညိဳအေခါက္ ဆန္ပုံးရည္ႏွင့္သုံးခြက္တစ္ခြက္ တင္က်ဳိ၍ ဟင္းစားဇြန္း တစ္ဇြန္း နံနက္ ည တစ္ေန႔ ႏွစ္ၾကိမ္ ေန႔စဥ္မွန္မွန္ ေသာက္ပါ။ ေပ်ာက္ကင္းပါသည္။ ၂၉။ ဆီးျဖဴသီးျပဳတ္ရည္ကုိ ဆန္မပါေသာ နႏြင္း (ဆႏြင္း) ႏွင့္ေရာ၍ နံနက္တစ္ႀကိမ္ ညတစ္ႀကိမ္ ဟင္းစားဇြန္း တစ္ဇြန္းေသာက္ပါ။ ၃ဝ။ ပဲပိစပ္ျပဳတ္ရည္ထဲသုိ႔ သိေႏၶာေရြးေစ့ခန္႔ထည့္၍ လက္ဖက္ရည္ပန္းကန္ တစ္ဝက္ေသာက္ပါ။ ၃၁။ ေထာက္ၾကံ ့ေခါက္ကုိ အိမ္ေမႊ႕သီး၊ အင္တြဲကတ္ဖုိ၊ ေဒါက္ရပ္ေခါက္၊ ပိေတာက္အႏွစ္၊ ထိန္ေခါက္ဆတူယူ၍ ေလးခြက္တစ္ခြက္တင္က်ဳိ၍ ဟင္းစားဇြန္း တစ္ဇြန္းေသာက္ပါ။ ၃၂။ကေစာ့ပုတ္အျမစ္ငါးက်ပ္သားကို ေလးခြက္တစ္ခြက္တင္က်န္က်ဳိ၍ ပ်ားရည္ႏွင္ ့ ေရာေသာက္ပါ။ ၃၃။ ႏြားေျမရင္း၊ နႏြင္းႏြယ္၊ ထင္း႐ွဴးႀကီး၊ ဆီးသီး၊ ဖန္ခါးသီး၊ဆီးျဖဴသီး၊ ေျခာက္မ်ဳိးဆတူ အမႈန္႔ျပဳဆန္ခါခ်၊ ပ်ားရည္ႏွစ္ခ်ဳိ႕ႏွင့္ ေရာစပ္စားပါ။ ၃၄။ကင္းပုံရြက္၊ ကင္းပုံသီး သတၱဳရည္ညႇစ္၍ ေသာက္ပါ။ ၃၅။ ဆင္တုံးမႏြယ္ပင္စည္ကိုသတၱဳရည္ ညႇစ္၍ ေသာက္ပါ။ ၃၆။ ဆိတ္ဖလူးရြက္၊ င႐ုတ္ခါးရြက္၊ ဆူးပန္းေတာင္းရြက္ဆတူသုံးမ်ဳိး အမႈန္႔ႀကိတ္ပါ။ ဤေဆးမႈန္႔အေလးခ်ိန္အတု ိင္း ဆိတ္ဖလူးျမစ္၊ င႐ုတ္ခါးျမစ္၊ဆူးပန္းေတာင္းျမစ္ ၄င္းသုံးမ်ဳိးအမႈန္ ႔ႏွင့္ ေရာစပ္၍စားပါ။ ၃၇။ သၾကားမကိုဋ္အရြက္မ်ားကို တုိ႔စားပါ။ ၃၈။ ေတာင္ရွားျဖဴကို က်ဳိ၍ ေသာက္ပါ။ ၃၉။ ကန္႔ကလာကိုထမင္းႏွင့္ တို႔စားပါ။ ၄ဝ။ ေတာင္မ႐ိုးေခါက္ကို ျပဳတ္ေသာက္ပါဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ေရွးေခတ္က ထင္းမီးျဖင့္ ေဆးေခါက္မ်ားကို သုံးခြက္တစ္ခြက္တင္က်ဳိ၍ ေသာက္ၾကသည္။ ယခုေခတ္ လွ်ပ္စစ္မီးျဖင့္ ေဆးေခါက္ ၁ဝ က်ပ္သားကို ေရသန္႔ဘူး တစ္ဘူးထည့္၍ ဟင္းစားဇြန္း(စတီးလ္ဇြန္း)တစ္ဇြန္းက်န္ေအာင္ က်ဳိ၍ေသာက္လွ်င္ ျမန္ျမန္ေပ်ာက္မည္။ ေရွးေခတ္က ဆင္တုံးမႏြယ္ပင္စည္ကို ထု႐ုိက္ၿပီး သုံးခြက္ တစ္ခြက္တင္က်ဳိ၍ ေသာက္ၾကသည္။ ယခုေခတ္ ဆင္တုံးမႏြယ္ကို ထု႐ိုက္ၿပီး ေက်ာက္စည္ထဲ ေရသင့္ေတာ္႐ုံထည့္၍ လက္ႏွစ္ဖက္ႏွင့္ပြတ္ေျခစဥ္ အေစးမ်ားထုတ္ ကာ လွ်ပ္စစ္မီးဖိ ုေပၚတင္က်ဳိပါ။ ျဖဴျဖဴအေစးစီးမ်ား ရပါသည္။ ေနလွန္းၿပီး အေျခာက္မႈန္႔မ်ားကို ပုလင္းနဲ႔ ႀကိတ္ပါ။ ျဖဴျဖဴေဆးမႈန္႔မ်ား ရပါသည္။ ေသာက္ခါနီးမွ ေရွာက္ရည္၊ သံပရာရည္တို႔ႏွင့္ လုံး၍ လွ်ာမထိ အာမထိ မ်ဳိခ်ပါ။ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းပါသည္။ယေန႔ကမၻာမွာ လူေနမႈစ႐ိုက္ေျပာင္းၿပီးေမာ္ေတာ္ကားစီး၊ ဆုိင္ကယ္စီး၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မစားဘဲ ခ်ဳိဆိမ့္သည့္ ကိတ္မုန္႔မ်ားကိုစား၊ လက္ဖက္ရည္ေသာက္ႏွင့္ ဆီးခ်ဳိ ေရာဂါမ်ား တရိ ပ္ရိပ္တက္ၿပီး ကမၻာမွာအေသအေပ်ာက္ မ်ားေနပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ အခြင့ ္အေရးရတိုင္း ဆီး၌သၾကားရွိ မရွိ သိလိုပါက ဆီးခ်ဳိေရာဂါ အေျခအေနကို အနည္းဆံုး ေျခာက္လတစ္ႀကိမ္ စစ္ေဆးမႈခံယူရန္ လိုအပ္ပါသည္။ စာေရးဆရာႀကီးပီမိုးနင္ း ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိေၾကာင္းကို စက္ဘီးတိုက္ခံရၿပီး ေဆး႐ံု ေရာက္ကာ အနာမက်က္ေတာ့မွ သိရသည္။ ဆီးခ်ဳိေရာဂါသိရၿပီး ရက္သတၱတစ္ပတ္ အတြင္းမွာ ေသရရွာ၏။ အမ်ဳိးသားပညာဝန္ ဦးဖိုးက်ား ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဟသၤာတနိဗၺာန္သား သည္လည္း ဂ်ပန္ေခတ္မွာ ဆီးခ်ဳိေၾကာင့္ ေရတိမ္နစ္ခဲ့ရသည္။ ကြယ္လြန္ ခါနီးမွ ဆီးခ်ဳိရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ဗုဒၶစာပန္းခ်ီေရး နာမည္ေက်ာ္စာေရးဆရာႀကီး ေငြဥေဒါင္းႏွင့္ ေၾကးမံုဦးႀကီးေမာင္တို႔လည္း ဆီးခ်ဳိေရာဂါႏွင့္ပဲ ေသသြားရသည္။ ဝမ္းနည္းေၾကကြဲမႈမ်ားျဖင့္ စုပ္တသတ္သတ္ႏွင့္ စ်ာပနကို လိ ုက္ပို႔ခဲ့ရပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာနည္း၊ ျမန္မာ့ဟန္ႏွင့္ အခါးဓာတ္ေတြ အသားထဲဝင္ေအာင္ နည္းစနစ္တက် ေဖာ္ျပပါမည္။ ကြၽဲေကာသီး(ေခၚ) ေရွာက္ပန္းသီးအလံုး အႀကီးကို အဝတ္သန္႔ျဖင့္ လံုေအာင္ပတ္၍ သြပ္ျပားေပၚတင္ၿပီး အုန္းဆံဖတ္ျဖင့္ မီး႐ိႈ႕ပါ။ အနားမွာ အုန္းဆံဖတ္မ်ားအဆင္သင့္ထား၍ အခြံကြၽမ္းသည္အထိ မီး႐ိႈ႕ပါ။ သံုးနာရီ တိတိ အုန္းဆံဖတ္မ်ားႏွင့္ မီးမျပတ္ထိုးရမည္။ အေပၚခြံမ်ားမည္း၍ ကြၽမ္းသြားမည္။ အပူဒဏ္ကိုင္ႏိုင္သည့္အခါ၌ အေပၚအမည္းခြံမ်ားကိုခြာ၍ အတြင္းဝတ္ဆံ အသားမ်ား ကို ေကာ္ဖီဇြန္းေလးတစ္ဇြန္း စားၾကည့္ပါ။ အခါးတကာထိပ္ေခါင္တင္ အခါးဘုရင္ႀကီးမို႔ အထက္ကေျပာခဲ့သည့္နည္း ၄ဝ ထဲက အခါးမ်ားမည္သည့္အခါးမွ် မမီပါ။ အားလံုးေသာ ေဆးစြမ္းေကာင္းမ်ားထက္ ကြၽဲေကာသီးေဆးက ဆီးခ်ဳိ/ေသြးခ်ဳိကို သိသိသာသာ ေပ်ာက္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆီးခ်ဳိ၊ ေသြးခ်ဳိေရာဂါကင္းေဝးေစရန္ ျမန္မာ့႐ိုးရာတိုင္းရင္း ေဆးပညာ ဆီးခ်ဳိေရာဂါေပ်ာက္ေဆးစြမ္းေကာင္း ကြၽဲေကာသီးေဆးကို ေစတနာ ေမတၱာေရွ႕ထားၿပီး တင္ျပလိုက္ရပါသည္။ 

 **သမားေတာ္ႀကီး ဦးေသာင္းေရႊ (အ႒ာရသ)**