>

-သမၼတအိုဘားမားဒုတိယသက္တမ္း အတြက္က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆို-

အေမရိကန္သမၼတအိုဘားမားလက္ထက ္၂ဝ၁၂ ခုႏွစ ႏိုဝင္ဘာ ၆ ရက္က ေလးႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ေရြးခ်ယ္သည့္ အေမရိကန္သမၼတ ေရြးေကာက္ပဲြက်င္းပၿပီးစီးခဲ့သည္။ အဆုပါႏိုဝင္ဘာ ၆ ရက္ သည္ (အဂၤါေန႔) ျဖစသည။ ေလးႏွစ္တစ္ ျကိမ္ ေရြးခ်ယ္သည့္ အေမရိကန္ေရြးေကာက္ပဲြမ်ားကု ထုိေရြးေကာက္ပဲြႏွစ္၏ ႏိုဝင္ဘာ ပထမပတ္ တနလၤာ ေန႔အၿပီး ေနာက္တစ္ရက္ျဖစ္သည့္ အဂၤါေန႔၌ က်င္းပျခင္းမွာ၁၇၉၂ ခုႏွစ္မွ စတင္က်ငးပလာခဲ့သည့္အတြက အစဥ္အလာတစ္ခု ပင္ ျဖစ္ေနေပသည္။ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ အေမရိကန္သမၼတ ေရြးေကာကပဲြတြင သမၼတအိုဘားမားႏွင့္ ဒုတယသမၼတဂ်ဳးဘိုင္ဒင္တို႔က ၿပဳိင္ဘက္ ရီပတ္ဘလီကင္ပါတီမွ သမၼတေလာင္းႏွင့ ဒုတိယသမၼတေလာင္းမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ မစ္ရြန္ေနႏွင့္ ေပါလ္ရိြဳင္ယန္တု႔ိကုိ အႏုိင္ရလိုက္သည္။ ေရြးေကာက္ပဲြက်င္းပၿပီး မၾကာျမင့္ မီမွာပင္သမၼတေရြးေကာက္ပဲြ၌ သမၼတ အုိဘားမားႏွင့္ ဒုတိယသမၼတ ဂ်ဳိးဘုိင္ ဒင္တို႔ ျပန္လည္အေရြးခံရေၾကာင္း သိရွိရ ေသာ္လည္း တကယ္ေတာ့ မည္သူကမဲ အေရအတြက္ မည္မွ်ရသည္ ဆိုျခင္းမွာ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၄ ရက္ (ေသာၾကာေန႕) ၌ တရားဝင္ မဲေရတြက္ၿပီး မွ သိရျခင္းျဖစ္သည္။ သမၼတႏွင့္ ဒုတိယ သမၼတတို႔ကုိ မဲေပးေရြးခ်ယ္သူမ်ားမွာ အေမရိကန္ျပည္သူမ်ားမဟုတ္ သမၼတ ေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႕ (အီလက္တိုရယ္ ေကာလိပ္)မွ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားသာ ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒအရ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အေမရိကန္ ျပည္သူတို႔က မိမိစိတ္ႀကိဳက္ သမၼတ ေလာင္းကို တိုက္႐ိုက္ဆႏၵမဲေပးေရြးခ်ယ္ အဖြဲ႕ (အီလက္တိုရယ္ေကာလိပ္) ဝင္ မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ေပးရျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိ႔ ေၾကာင့္ အီလက္တိုရယ္ေကာလိပ္မွ ဆႏၵမဲ မ်ားကို ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၄ ရက္၌ တရားဝင္ ေရတြက္ၿပီးစီးသည့္ အခါ၌ သမၼတအိုဘားမားက ၿပိဳင္ဘက္ ရြန္နီအား ၃၃၂ မဲ၊ ၂ဝ၆ မဲျဖင့္ အျပတ္ႏုိင္ကာ ျပန္လည္အေရြးခံရေၾကာင္း သိရသည္။ တကယ္ေတာ့ အေမရိကန္သမၼတေရြး ေကာက္ပြဲ၌ အီလက္တိုရယ္ေကာလိပ္မွ မဲစုစုေပါင္း ၂၇ဝ ရလွ်င္ပင္ သမၼတ အျဖစ္အေရြးခံရသည္။ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ အေမရိကန္သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ဒီမိုကရက္တစ္သမၼတ ေလာင္းအျဖစ္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္အႏုိင္ရ သည့္ သမၼတအိုဘားမားမွာ ဒုတိယ အႀကိမ္ သမၼတသက္တမ္းအတြက္ က်မ္း မည္ျဖစ္သည္။ ကမၻာ့မဟာအင္အားႀကီး ႏုိင္ငံ၏ အျမင့္ဆုံးေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရာထူးအတြက္ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုရာထူး လက္ခံသည့္ အခမ္းအနားမွာ စည္ကား သိုက္ၿမိဳက္စၿမဲ ျဖစ္သည္။

ထိုအခမ္း အနားကို အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၌ ေလးရက္ ၾကာ က်င္းပေလ့ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုႏွစ္ တြင္မူ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၁၉၊ ၂ဝ ႏွင့္ ၂၁ ရက္ (သုံးရက္)သာ က်င္းပသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အေမရိကန္သမၼတ ရာထူးလက္ခံ သည့္ အထိမ္းအမွတ္ပြဲ သုံးရက္တြင္ တက္ေရာက္ၾကမည့္ ဧည့္ပရိသတ္ျပည္ သူအေရအတြက္မွာလည္း ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ အလားတူ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ဧည့္ ပရိသတ္ထက္ လူတစ္သန္းေလ်ာ့နည္း ကာ တက္ေရာက္သူ ၆ဝဝဝဝဝ ႏွင့္ တကယ္ပင္ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုကာ သမၼတအိုဘားမား ရာထူးလက္ခံမည့္ အခမ္းအနားမွာ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၂ဝ ရက္(တနဂၤေႏြေန႔) နံနက္ ၁၁ နာရီ ၅၅ မိနစ္ အခ်ိန္တြင္ အေမရိကန္သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္ အျပာေရာင္ခန္းမ၌ ျပဳလုပ္ ျခင္းျဖစ္သည္။ ဒုတိယသမၼတ ဂ်ဳိးဘုိဒင္ကမူ ထိုေန႔ နံနက္ ၈ နာရီ ၁၅ မိနစ္တြင္ ေရတပ္ေလ့လာေရး သီးသန္႔ ေဆာင္၌ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆို ရာထူးလက္ခံ ပါသည္။ ျပည္သူမ်ားတစ္ခဲနက္ တက္ေရာက္ သည့္ သမၼတရာထူးလက္ခံမႈ အထိမ္း အမွတ္အခမ္းအနားမွာ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၂၁ ရက္ (တနလၤာေန႔) မြန္းလြဲ ၁၁ နာရီခဲြတြင္ ကက္ပီေတာ္အေဆာက္ အအံု၏အေနာက္ဘက္ မ်က္ႏွာစာ၌ ျပဳလုပ္သည္။ ဤအခမ္းအနား၌ သမၼတ အုိဘားမားက အေမရိကန္ လူ႔အခြင့္ အေရး ေခါင္းေဆာင္ မာတင္လူသာ ကင္းဂ်ဴနီယာ၏ သမၼတ က်မ္းစာအုပ္ႏွင့္ သမၼတလင္ကြန္းအသံုးျပဳသည့္ သမၼတ က်မ္းစာႏွစ္အုပ္အေပၚ လက္တင္ၿပီး က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆုိကာ ရာထူးလက္ခံျခင္း ျဖစ္သည္။ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ ရာထူးလက္ခံ စဥ္က သမၼတအိုဘားမားသည္ သမၼတ လင္ကြန္း အသံုးျပဳခဲ့သည့္ သမၼတက်မ္းစာ အုပ္ကိုသာ အသံုးျပဳခဲ့သည္ကုိ ေတြ႕ရ သည္။
၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ သမၼတရာထူးက်မ္း သစၥာက်ိန္ဆိုလက္ခံစဥ္က ပထမဆံုး အာဖရိက အေမရိကန္ကျပားတစ္ဦး သမၼတအျဖစ္ရာထူးလက္ခံမႈကို မ်က္ျမင္ ေတြ႕လိုၾကသျဖင့္ ျပည္သူ ၁ ဒသမ ၈ သန္းတက္ေရာက္ အားေပးခဲ့ၾကေသာ္ လည္း ယခုအခါ ျပည္သူေျခာက္သိန္းႏွင့္ ရွစ္သိန္းၾကားရွိမည္ဟု ကိုလံဘီယာ ခ႐ိုင္ အရာရွိမ်ားက ခန္႔မွန္းသည္။ တိုက္ဆိုင္မႈ တစ္ခုမွာ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၂၁ ရက္၌ မာတင္လူသာကင္းဂ်ဴနီယာ၏ ေမြးေန႔ အမ်ားျပည္သူ ႐ုံးပိတ္ရက္ျဖစ္ ေနပါသည္။

 **တိုး**

-သမၼတအိုဘားမားဒုတိယသက္တမ္း အတြက္က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆို-

အေမရိကန္သမၼတအိုဘားမားလက္ထက ္၂ဝ၁၂ ခုႏွစ ႏိုဝင္ဘာ ၆ ရက္က ေလးႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ေရြးခ်ယ္သည့္ အေမရိကန္သမၼတ ေရြးေကာက္ပဲြက်င္းပၿပီးစီးခဲ့သည္။ အဆုပါႏိုဝင္ဘာ ၆ ရက္ သည္ (အဂၤါေန႔) ျဖစသည။ ေလးႏွစ္တစ္ ျကိမ္ ေရြးခ်ယ္သည့္ အေမရိကန္ေရြးေကာက္ပဲြမ်ားကု ထုိေရြးေကာက္ပဲြႏွစ္၏ ႏိုဝင္ဘာ ပထမပတ္ တနလၤာ ေန႔အၿပီး ေနာက္တစ္ရက္ျဖစ္သည့္ အဂၤါေန႔၌ က်င္းပျခင္းမွာ၁၇၉၂ ခုႏွစ္မွ စတင္က်ငးပလာခဲ့သည့္အတြက အစဥ္အလာတစ္ခု ပင္ ျဖစ္ေနေပသည္။ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ အေမရိကန္သမၼတ ေရြးေကာကပဲြတြင သမၼတအိုဘားမားႏွင့္ ဒုတယသမၼတဂ်ဳးဘိုင္ဒင္တို႔က ၿပဳိင္ဘက္ ရီပတ္ဘလီကင္ပါတီမွ သမၼတေလာင္းႏွင့ ဒုတိယသမၼတေလာင္းမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ မစ္ရြန္ေနႏွင့္ ေပါလ္ရိြဳင္ယန္တု႔ိကုိ အႏုိင္ရလိုက္သည္။ ေရြးေကာက္ပဲြက်င္းပၿပီး မၾကာျမင့္ မီမွာပင္သမၼတေရြးေကာက္ပဲြ၌ သမၼတ အုိဘားမားႏွင့္ ဒုတိယသမၼတ ဂ်ဳိးဘုိင္ ဒင္တို႔ ျပန္လည္အေရြးခံရေၾကာင္း သိရွိရ ေသာ္လည္း တကယ္ေတာ့ မည္သူကမဲ အေရအတြက္ မည္မွ်ရသည္ ဆိုျခင္းမွာ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၄ ရက္ (ေသာၾကာေန႕) ၌ တရားဝင္ မဲေရတြက္ၿပီး မွ သိရျခင္းျဖစ္သည္။ သမၼတႏွင့္ ဒုတိယ သမၼတတို႔ကုိ မဲေပးေရြးခ်ယ္သူမ်ားမွာ အေမရိကန္ျပည္သူမ်ားမဟုတ္ သမၼတ ေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႕ (အီလက္တိုရယ္ ေကာလိပ္)မွ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားသာ ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒအရ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အေမရိကန္ ျပည္သူတို႔က မိမိစိတ္ႀကိဳက္ သမၼတ ေလာင္းကို တိုက္႐ိုက္ဆႏၵမဲေပးေရြးခ်ယ္ အဖြဲ႕ (အီလက္တိုရယ္ေကာလိပ္) ဝင္ မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ေပးရျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိ႔ ေၾကာင့္ အီလက္တိုရယ္ေကာလိပ္မွ ဆႏၵမဲ မ်ားကို ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၄ ရက္၌ တရားဝင္ ေရတြက္ၿပီးစီးသည့္ အခါ၌ သမၼတအိုဘားမားက ၿပိဳင္ဘက္ ရြန္နီအား ၃၃၂ မဲ၊ ၂ဝ၆ မဲျဖင့္ အျပတ္ႏုိင္ကာ ျပန္လည္အေရြးခံရေၾကာင္း သိရသည္။ တကယ္ေတာ့ အေမရိကန္သမၼတေရြး ေကာက္ပြဲ၌ အီလက္တိုရယ္ေကာလိပ္မွ မဲစုစုေပါင္း ၂၇ဝ ရလွ်င္ပင္ သမၼတ အျဖစ္အေရြးခံရသည္။ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ အေမရိကန္သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ဒီမိုကရက္တစ္သမၼတ ေလာင္းအျဖစ္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္အႏုိင္ရ သည့္ သမၼတအိုဘားမားမွာ ဒုတိယ အႀကိမ္ သမၼတသက္တမ္းအတြက္ က်မ္း မည္ျဖစ္သည္။ ကမၻာ့မဟာအင္အားႀကီး ႏုိင္ငံ၏ အျမင့္ဆုံးေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရာထူးအတြက္ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုရာထူး လက္ခံသည့္ အခမ္းအနားမွာ စည္ကား သိုက္ၿမိဳက္စၿမဲ ျဖစ္သည္။

ထိုအခမ္း အနားကို အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၌ ေလးရက္ ၾကာ က်င္းပေလ့ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုႏွစ္ တြင္မူ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၁၉၊ ၂ဝ ႏွင့္ ၂၁ ရက္ (သုံးရက္)သာ က်င္းပသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အေမရိကန္သမၼတ ရာထူးလက္ခံ သည့္ အထိမ္းအမွတ္ပြဲ သုံးရက္တြင္ တက္ေရာက္ၾကမည့္ ဧည့္ပရိသတ္ျပည္ သူအေရအတြက္မွာလည္း ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ အလားတူ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ဧည့္ ပရိသတ္ထက္ လူတစ္သန္းေလ်ာ့နည္း ကာ တက္ေရာက္သူ ၆ဝဝဝဝဝ ႏွင့္ တကယ္ပင္ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုကာ သမၼတအိုဘားမား ရာထူးလက္ခံမည့္ အခမ္းအနားမွာ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၂ဝ ရက္(တနဂၤေႏြေန႔) နံနက္ ၁၁ နာရီ ၅၅ မိနစ္ အခ်ိန္တြင္ အေမရိကန္သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္ အျပာေရာင္ခန္းမ၌ ျပဳလုပ္ ျခင္းျဖစ္သည္။ ဒုတိယသမၼတ ဂ်ဳိးဘုိဒင္ကမူ ထိုေန႔ နံနက္ ၈ နာရီ ၁၅ မိနစ္တြင္ ေရတပ္ေလ့လာေရး သီးသန္႔ ေဆာင္၌ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆို ရာထူးလက္ခံ ပါသည္။ ျပည္သူမ်ားတစ္ခဲနက္ တက္ေရာက္ သည့္ သမၼတရာထူးလက္ခံမႈ အထိမ္း အမွတ္အခမ္းအနားမွာ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၂၁ ရက္ (တနလၤာေန႔) မြန္းလြဲ ၁၁ နာရီခဲြတြင္ ကက္ပီေတာ္အေဆာက္ အအံု၏အေနာက္ဘက္ မ်က္ႏွာစာ၌ ျပဳလုပ္သည္။ ဤအခမ္းအနား၌ သမၼတ အုိဘားမားက အေမရိကန္ လူ႔အခြင့္ အေရး ေခါင္းေဆာင္ မာတင္လူသာ ကင္းဂ်ဴနီယာ၏ သမၼတ က်မ္းစာအုပ္ႏွင့္ သမၼတလင္ကြန္းအသံုးျပဳသည့္ သမၼတ က်မ္းစာႏွစ္အုပ္အေပၚ လက္တင္ၿပီး က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆုိကာ ရာထူးလက္ခံျခင္း ျဖစ္သည္။ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ ရာထူးလက္ခံ စဥ္က သမၼတအိုဘားမားသည္ သမၼတ လင္ကြန္း အသံုးျပဳခဲ့သည့္ သမၼတက်မ္းစာ အုပ္ကိုသာ အသံုးျပဳခဲ့သည္ကုိ ေတြ႕ရ သည္။
၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ သမၼတရာထူးက်မ္း သစၥာက်ိန္ဆိုလက္ခံစဥ္က ပထမဆံုး အာဖရိက အေမရိကန္ကျပားတစ္ဦး သမၼတအျဖစ္ရာထူးလက္ခံမႈကို မ်က္ျမင္ ေတြ႕လိုၾကသျဖင့္ ျပည္သူ ၁ ဒသမ ၈ သန္းတက္ေရာက္ အားေပးခဲ့ၾကေသာ္ လည္း ယခုအခါ ျပည္သူေျခာက္သိန္းႏွင့္ ရွစ္သိန္းၾကားရွိမည္ဟု ကိုလံဘီယာ ခ႐ိုင္ အရာရွိမ်ားက ခန္႔မွန္းသည္။ တိုက္ဆိုင္မႈ တစ္ခုမွာ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၂၁ ရက္၌ မာတင္လူသာကင္းဂ်ဴနီယာ၏ ေမြးေန႔ အမ်ားျပည္သူ ႐ုံးပိတ္ရက္ျဖစ္ ေနပါသည္။

 **တိုး**